Preview document (🔗 origineel)

---

Samenwerkingsovereenkomst betreffende een civiel globaal
satellietnavigatiesysteem (Civil Global Navigations Satellite System)
(GNSS) – GALILEO tussen de Europese Gemeenschap en haar lidstaten, en
de Volksrepubliek China; Peking, 30 oktober 2003 (Trb. 2004, 155)

TOELICHTENDE NOTA

1. Inleiding

Met het onderhavige verdrag beogen de Europese Gemeenschap (EG), haar
lidstaten en China een raamwerk te creëren voor hun samenwerking bij de
ontwikkeling van het satellietnavigatiesysteem Galileo. Met Galileo
wordt, op initiatief van de Europese Unie in samenwerking met het
Europees Ruimte Agentschap (ESA), een civiel satellietnavigatiesysteem
onder civiel beheer ontwikkeld dat naast de militair beheerde
Amerikaanse Global Positioning System (GPS) en Russische (GLONASS)
systemen zal bestaan. Hiermee wordt ingespeeld op de toenemende behoefte
aan nauwkeurige plaatsbepaling vanuit verscheidene sectoren van de
maatschappij en de economie. De EG zoekt hierbij samenwerking met derde
landen. Dit om te komen tot een wereldwijd zo breed mogelijke dekking
voor toepassingen op basis van Galileo en om een zo groot mogelijke
markt te bereiken. Vergelijkbare verdragen met de Verenigde Staten,
Israël, Oekraïne, Zuid-Korea en Marokko zijn inmiddels ook
ondertekend.  

De ondertekening van het onderhavige verdrag heeft plaatsgevonden
tijdens de EU/China top in Peking eind oktober 2003. 

2. Hoofdlijnen van het verdrag

Het verdrag voorziet in samenwerkingsactiviteiten op het gebied van
satellietnavigatie in verschillende sectoren, met name wetenschap en
technologie, industrie, diensten en marktontwikkeling alsmede op het
terrein van standaardisatie, certificatie en frequentiebeheer. China zal
tevens nader overeen te komen middelen in het programma investeren. 

In dit verband is in Peking op 19 september 2003 het “China-Europe
Global Navigation Satellite System Technical Training and Co-operation
Centre” (CENC) opgericht. Dit CENC dient als het “focal point”
voor de samenwerking, die met name gericht is op het ontwikkelen van
toepassingen van Galileo.

Het verdrag betreft een gemengde overeenkomst tussen de Europese
Gemeenschap en haar lidstaten enerzijds en China anderzijds. De partijen
dragen de verdragsverplichtingen voor de respectieve beleidsterreinen
waarvoor zij competent zijn. Over het algemeen is de Gemeenschap
exclusief bevoegd. Alleen voor veiligheidskwesties en frequentiebeleid
is sprake van gedeelde bevoegdheid met de lidstaten. De
aansprakelijkheidsverdeling zal nader worden geregeld tussen de EU en de
lidstaten voor aanvang van de operationele fase van Galileo. Dit betreft
onder andere de gevolgen van een ‘service guarantee’ aan toekomstige
gebruikers. 

Voor Nederland leidt het verdrag niet tot uitvoeringsmaatregelen.
Partijen verplichten zich wel om bestaande regels toe te passen op
satellietnavigatie. Daarnaast moeten partijen op het gebied van
beveiliging adequate maatregelen nemen die misbruik van de systemen voor
satellietnavigatie en tijdbepaling moeten voorkomen. Verder wordt een
GNSS-stuurcomité ingericht dat zal toezien op het functioneren en
implementeren van de overeenkomst en, indien nodig, aanbevelingen zal
doen aan de partijen.

In de geëigende gremia worden de lidstaten betrokken bij de
voorbereiding van standpunten. In Nederland worden standpunten
voorbereid in interdepartementaal verband onder leiding van het
ministerie van Verkeer en Waterstaat. Hierbij zijn de ministeries van
Economische Zaken, Defensie, Buitenlandse Zaken, Financiën en
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties betrokken.

3. Artikelsgewijze toelichting

Artikel 4

Artikel 4 bevat bepalingen met betrekking tot de reikwijdte van de
samenwerking op grond van onderhavig verdrag. De
samenwerkingsactiviteiten hebben onder andere betrekking op de gebieden
wetenschap en technologie, industrie, diensten en marktontwikkeling
alsmede op het terrein van standaardisatie, certificatie en
frequentiebeheer voor een civiel globaal satellietnavigatiesysteem
(Civil Global Navigation Satellite System, GNSS). Uitdrukkelijk is
vastgelegd dat dit verdrag niet ziet op samenwerking op het gebied van
de “Public Regulated Service” (PRS; het meest beveiligde signaal van
Galileo). Uitbreiding van de samenwerking met China naar andere
samenwerkingsgebieden zoals PRS behoeft een apart verdrag, waartoe
binnen de EU slechts met unanimiteit kan worden besloten. Daarnaast is
bepaald dat dit verdrag noch van invloed is op regels voor de oprichting
van de Gemeenschappelijke Onderneming voor Galileo noch op nationale
regels op de gebieden van exportcontrole en non-proliferatie.   

Artikel 5

Artikel 5 bevat bepalingen met betrekking tot de vorm van samenwerking
op de gebieden, die in artikel 4 zijn genoemd. Dit artikel bepaalt dat
de  samenwerkingsactiviteiten per gebied, zoals genoemd in artikel 4,
verder worden uitgewerkt in de artikelen 6 tot en met 13.

Artikel 14

Artikel 14 bevat bepalingen met betrekking tot de manier van
samenwerking. Voor China is het ministerie van Wetenschap en Technologie
verantwoordelijk voor de  coördinatie en het faciliteren van de
gezamenlijke onderzoeksactiviteiten. Voor de Europese Gemeenschap is dat
de Europese Commissie. Hiertoe zal een GNSS-stuurcomité worden
opgericht. Dit comité zal bestaan uit officiële vertegenwoordigers van
de verdragspartijen. Ook legt dit artikel de taken van dit comité vast.

Artikel 15

Artikel 15 bevat bepalingen over de uitwisseling van informatie.

Artikel 16

Artikel 16 legt vast dat China voorziet in een financiële bijdrage aan
de Gemeenschappelijke Onderneming voor Galileo, maar de omvang en vorm
van de bijdrage wordt vastgelegd in een separate overeenkomst. Over de
Chinese investeringen in de ontwikkelingsfase is een
uitvoeringsovereenkomst gesloten tussen de Gemeenschappelijke
Onderneming voor Galileo en de NRCC (Chinese organisatie die uitvoering
geeft aan de samenwerking op het gebied van Galileo). China heeft aan de
ontwikkelingsfase ca. € 80 miljoen (met name in natura) bijgedragen.
Over de Chinese investeringen in de bouwfase wordt nog aan een
overeenkomst gewerkt. 

Het verdrag bevat voor het overige de voor verdragen gebruikelijke
bepalingen.

4. Koninkrijkspositie

Het verdrag zal wat het Koninkrijk der Nederlanden betreft alleen voor
Nederland gelden. 

De Minister van Verkeer en Waterstaat,

De Minister van Buitenlandse Zaken,

 PAGE   2 

 PAGE   2 

 PAGE   2