Preview document (🔗 origineel)

---

Raad voor Cultuur

Adviesprogramma 2009 

Inleiding

De Raad voor Cultuur kent sinds 1 januari 2006 een nieuwe structuur,
samenstelling en werkwijze met als doel regering en parlement van meer
strategische beleidsadviezen te voorzien dan in het verleden om
verschillende redenen mogelijk was. Tegen deze achtergrond heeft de Raad
eind 2006 een advies- en werkprogramma 2006-2009 gepubliceerd. Daarin
heeft de Raad zijn eerste opvattingen gegeven over de positie van kunst,
cultuur en (nieuwe) media in de samenleving. Deze opvattingen vormen het
kader waarbinnen de Raad verkenningen, adviezen, debatten en publicaties
wil opzetten.

In het Adviesprogramma 2009 wordt een overzicht gegeven van de te
verwachten beleids- en in sommige gevallen instellingsadviezen. In al
deze gevallen gaat het om gevraagde adviezen binnen de thema’s
intercultureel, internationaal en regionaal cultuurbeleid,
eCultuur/medialisering, culturele vorming, cultuur en economie, en
instrumentarium cultuurbeleid. Vanuit de taken van de Raad op het
terrein van instellingsadvisering is het niet ongebruikelijk dat de Raad
gedurende een subsidieperiode tussentijds advies geeft over
beleidsplannen van instellingen. Verwachting is dat dit ook in 2009 aan
de orde zal zijn. 

Buiten het formele adviesprogramma om zal de Raad naar verwachting
enkele verkenningen uitvoeren ter oriëntatie op gewenste strategische
beleidsadviezen in de toekomst. Daarnaast zal de Raad worden betrokken
bij de evaluatie van de nieuwe subsdieplanprocedure. 

De subsidieadvisering over de Basisinfrastructuur 2009-2012 in 2008
heeft uiteraard heel veel beslag gelegd op de capaciteit van Raad,
commissies en staf. Een aantal onderwerpen is dientengevolge
doorgeschoven naar 2009. 

Voor enkele beleidsonderwerpen is het zeer waarschijnlijk dat de Raad om
advies wordt gevraagd. Maar aangezien het nog te prematuur is voor een
nadere vraagstelling staan deze onderwerpen niet in het overzicht van
beleidsonderwerpen. Het betreft bijvoorbeeld de voortgang van de
bibliotheekvernieuwing.

Tot de hoofdtaken van de Raad voor Cultuur behoort naast het geven van
beleidsadviezen en subsidieadviezen ook advisering die voortvloeit uit
de Archiefwet, de Monumentenwet en de Wet tot Behoud van Cultuurbezit.
Ook in 2009 zal de Raad in dat kader naar verwachting weer tientallen
adviezen uitbrengen.

Conform de Mediawet zal de Raad medio 2009 advies uitbrengen inzake de
erkenningen van de publieke omroep.  

De aanvaarding door de Tweede Kamer van het  Tweede Protocol bij het
Verdrag van Den Haag inzake de bijzondere bescherming van cultureel
erfgoed in geval van gewapende conflicten zal leiden tot een
adviesaanvraag aan de Raad ten behoeve van een nadere aanwijzing van de
lijst van betrokken objecten.



De onderwerpen

1.  Cultuur Digitaal 

De inmiddels alomtegenwoordigheid van culturele instellingen en
collecties op internet verruimt het publieksbereik en de
onderzoeksmogelijkheden aanzienlijk en doet institutionele grenzen
vervagen. Het vergt een omslag in het denken over wat eigen is en wat
vreemd. Informatie moet in een bredere context dan de eigen website
vindbaar en toepasbaar worden gemaakt. De toepassing van de nieuwe
technieken (waaronder digitalisering van bestaande informatie) vragen om
een andere bedrijfsvoering en scheppen nieuwe mogelijkheden voor
publieksbereik. Over de hele linie bezien moet in het informatiebeleid
van instellingen echter nog een belangrijke slag gemaakt worden. De
vraag welke informatie voor welk doel in welke samenhang toegankelijk
wordt gemaakt voor welke doelgroep moet daarbij veel scherper
geformuleerd worden. Het eCultuur-advies (2003) is inmiddels verouderd,
er is behoefte aan een update.Daarbij is in het bijzonder behoefte
behoefte aan een visie op schaalvergroting van digialiserings- en
ontsluitingsinspanningen, op de relatie tussen vraag en aanbod, op de
gewenste digitale infrastructuur voor cultuur, op de gevolgen van
digitale ontwikkelingen voor de kennisinfrastructuur en op de gevolgen
van het digitale domein voor samenwerkingstrajecten enerzijds en
profilering van de eigen instelling anderzijds.

2. Ondernemerschap (normen eigen inkomsten)

In 2009 zal met de cultuursector worden overlegd over ambitieuze, maar
wel realistische eigen inkomstennormen per categorie instellingen in de
basisinfrastructuur. Na dit overleg neemt de minister een beslissing.
Over de voorgenomen beslissing zal de Raad om advies worden gevraagd. De
Raad zal bezien hoe een optimale mix van kwaliteit van cultuurproductie
en uitvoering van erfgoedtaken enerzijds en kwantiteit van bezoek en
eigen inkomsten anderzijds kan worden gerealiseerd. De mogelijkheden
verschillen niet alleen per cultuursector, maar ook binnen sectoren. Het
voorgenomen beleid gericht op versterking van ondernemerschap komt voort
uit de wens het maatschappelijk draagvlak van culturele instellingen te
vergroten. Die doelstelling wordt uiteraard breed gedragen.
Geconfronteerd met maatschappelijke uitdagingen zoeken culturele
instellingen naar nieuwe manieren om hun relevantie te vergroten. In de
museumsector bijvoorbeeld vinden momenteel ingrijpende veranderprocessen
plaats, die niet alleen vergaande consequenties hebben voor de wijze
waarop ze hun publieksfunctie vervullen, maar ook voor de wijze waarop
ze omgaan met kennis en collecties. 

3.  Cultuur en Europa

De Europese agenda voor cultuur in het licht van mondialisering (2007)
is in Nederland positief ontvangen. Via de Open methode van Coordinatie
(OMC) zet Nederland  actief in op de beleidsthema's van Europa. Ook
probeert Nederland relevante onderwerpen buiten het DG cultuur te volgen
en waar mogelijk te beïnvloeden. Toch roepen deze ontwikkelingen ook
vragen op:

Hoe kunnen we een zinvolle verbinding leggen tussen het Europese en het
nationale cultuurbeleid? Anders gezegd, welke onderwerpen moeten er op
de Nederlandse agenda voor Europa 2009-2012 komen te staan?

Welke kansen en bedreigingen staan het nationale cultuur- en mediabeleid
te wachten van de zijde van de EU? 

Welke bedreigingen staan Nederlandse creatieve bedrijfstakken te wachten
van de zijde van de EU? 

Hoe kan het nationaal cultuurbeleid zich verhouden tot de toenemende
samenwerking in de Euregio's? 

Dit punt kan worden verbonden met het onderzoeks-/adviesthema
“Verhouding nationaal – regionaal cultuurbeleid”. 

4. Kunstvakonderwijs (relatie met arbeidsmarkt en i.s.m. Onderwijsraad)

Aan de Tweede Kamer is  een brief toegezegd over de mogelijkheid en
wenselijkheid van het beperken van de instroom op de kunstacademies. De
Raad voor Cultuur heeft de afgelopen jaren in zijn adviezen
herhaaldelijk over het kunstvakonderwijs gesproken. Met name waar het
gaat om de kwaliteit van de uitstroom en de aansluiting tussen onderwijs
en arbeidsmarkt. Het advies ziet op een verbreding van de vraag naar de
kunstvakopleiding en de kwestie van vraag en aanbod. Tevens kan een
relatie worden gelegd met de postacademische opleidingen in de diverse
sectoren. 

5. Kosmopolis (evaluatie en beoordeling)

Zoals reeds eerder met de Raad overlegd, zullen de staatssecretaris van
Buitenlandse Zaken en de minister van OCW de Raad vragen om in 2009 het
initiatief Kosmopolis, opgericht ter stimulering van de culturele
dialoog in ons land, te evalueren en te beoordelen. Het gaat daarbij
zowel om de tot dan toe ondernomen activiteiten en behaalde resultaten
in dit kader als om een oordeel en advies over de voortzetting van dit
programma. Gezien de samenwerking in het kader van Kosmopolis met de G4
zal over de evaluatieopdracht en de samenstelling van de adviescommissie
nader overleg plaatsvinden met de G4.

6. Orkestenbestel

Het beleid voor de symfonische orkesten is op een aantal punten aan
herziening toe. Sinds de invoering van de zogenoemde Van Dael norm voor
de arbeidsvoorwaarden is er in de exploitatie van de orkesten het nodige
veranderd en zijn er mogelijk knelpunten ontstaan die om een oplossing
vragen. Aan de orde moeten ook komen vraagstukken rond de samenwerking
tussen orkesten (programmering, uitwisseling, marketingbeleid, educatie)
en de regionale inbedding.

7. Evaluatie vaste boekenprijs

De Raad heeft in 2002 en 2003 geadviseerd over de vaste boekenprijs en
over de mogelijkheid die wettelijk vast te leggen. Sinds 2005 bestaat de
Wet op de Vaste Boekenprijs. Bij de instelling van de wet is vastgelegd
om eens in de vijf jaar te evalueren of de wet naar behoren werkt. Er
worden twee onderzoeken uitgevoerd: een interne evaluatie, uitgevoerd
door de Koninklijke Vereniging van het Boekenvak, en een externe
evaluatie door een wetenschappelijk bureau. De Raad zal begin 2009 om
advies over de uitkomsten worden gevraagd.

8. Evaluatie Stifo

Net als vijf jaar geleden vraagt de minister de Raad om een evaluatie
van het functioneren van het Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele
Omroepproducties. Dit advies wordt in april 2009 uitgebracht.

9. Advies meerjarenbegroting Publieke Omroep

Zoals gebruikelijk adviseert de Raad jaarlijks over de
meerjarenbegroting van de Nederlandse Publieke Omroep. Dit advies wordt
op 1 november uitgebracht.

10. Advies omroeperkenningen

Voordat de minister over de ingediende aanvragen van omroepverenigingen
voor een erkenning of voorlopige erkenning beslist, vraagt hij op basis
van de Mediawet onder andere advies aan de Raad. Juni 2008 worden de
aanvragen ter advisering naar de Raad gestuurd. Dit advies wordt in
augustus 2009 uitgebracht.

  PAGE   \* MERGEFORMAT  4