Grondprijsmonitor 2007.
Bijlage
Nummer: 2008D06722, datum: 2008-09-26, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Bijlage bij: Grondprijsmonitor 2007 (2008D06721)
Preview document (🔗 origineel)
Dienst Landelijk Gebied 8 september 2008 Inhoud Inleiding Samenvatting Leeswijzer Uitgangspunten Grondprijzen: het landelijke beeld Regionale bewegingen in de grondprijzen Grondmarkt gedifferentieerd naar stedelijke invloed Mobiliteit in de grondmarkt Realisatie BBL ten opzichte van de totale markt Bijlagen Gebiedsindeling naar groepen van landbouwgebieden en naar roze en groene gebieden Kaart van de indeling naar groepen van landbouwgebieden Kaart van de indeling naar roze en groene gebieden 1 Inleiding De Dienst Landelijk gebied (DLG) brengt jaarlijks de ontwikkelingen van de agrarische grondmarkt in Nederland in beeld. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit biedt deze jaarlijkse rapportage van DLG - de grondprijsmonitor - aan de Tweede Kamer aan. 2 Samenvatting De stijgende trend in de grondprijzen zet in 2007 door. De afgelopen twee jaar is de gemiddelde grondprijs met in totaal 16 % gestegen. Er is geen verschil tussen wat marktpartijen voor gronden betalen en wat Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) betaalt. Beide volgen dezelfde trend. De stijging is een landelijk beeld, dat vrijwel overal ook op regionaal niveau optreedt. In de gebieden waar stedelijke invloed speelt, stijgen de grondprijzen de laatste jaren flink, vooral in het randstedelijk gebied. In de noordelijke provincies is de grondprijsstijging minder, hier is de gemiddelde grondprijs relatief laag. De dynamiek op de grondmarkt neemt toe, vooral in de gebieden met lagere grondprijzen. BBL heeft in het stedelijke Westelijk Holland, waar de grondprijs zeer hoog is (ca. € 70.000/ha), een marktaandeel van 60%. In dit gebied liggen forse beleidsopgaven voor Recreatie om de Stad en de Ecologische Hoofdstructuur. Ondanks de druk op de grondmarkt en daarmee de hoge grondprijzen, heeft BBL hier – binnen de heersende marktprijzen - veel hectares gekocht. Landelijk bekeken is het marktaandeel van BBL ten opzichte van 2006 gedaald, van 23 naar 13%. 3 Leeswijzer De grondprijsmonitor behandelt de ontwikkeling in de grondprijzen op drie niveaus: 1. Een schets van het landelijke beeld van de grondprijsontwikkeling (paragraaf 5); 2. Een specificatie van de grondprijzen naar regionaal niveau (paragraaf 6); 3. Een verbijzondering van de grondprijzen naar stedelijke invloed (paragraaf 7). Paragraaf 8 behandelt de regionale dynamiek in de grondmarkt. Daarbij wordt zowel het aantal transacties als het aantal hectares in de tijd gevolgd. In paragraaf 9 wordt de realisatie van het BBL ten opzichte van de totale markt in beeld gebracht. 4 Uitgangspunten Gebiedsindeling Vooruitlopend op de introductie van het Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG), rapporteerde de grondprijsmonitor vanaf 2005 op provinciaal niveau. Na twee jaar is besloten de grondprijsmonitor weer te baseren op de landbouwgebieden, zoals het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) die al jaren hanteert. Gebleken is dat provinciale gemiddelde grondprijs- en grondmobiliteitscijfers niet voldoende zeggingskracht bezitten. Dat is een gevolg van het binnen de meeste provincies voorkomen van regio’s met (zeer) verschillende prijsniveaus en verschillende grondmobiliteit. De gebiedsindeling in de grondprijsmonitor over 2007 gaat daarom uit van de indeling in de 66 CBS-landbouwgebieden. Deze landbouwgebieden zijn op basis van vergelijkbaarheid in landbouwstructuur, grondsoort en grondprijzen geclusterd in twintig groepen (zie bijlage 1). Sinds enkele jaren staan in de grondprijsmonitor overzichten van ‘roze’ en ‘groene’ gebieden en van ‘rode’ transacties. Over 2007 zijn tien landbouwgebieden als ‘roze’ bestempeld (zie bijlage 1). ‘Roze’ gebieden hebben een ‘agrarische’ bestemming, maar de aanwezigheid van de stad is voelbaar op de grondmarkt. De andere 56 landbouwgebieden zijn ‘groene’ gebieden. Dit zijn gebieden met een agrarisch karakter, waar de aanwezigheid van de stedelijke markt niet wordt gevoeld. Bij de ‘rode’ transacties gaat het niet om topografisch onderscheidbare gebieden, maar om transacties die een ‘rode’ achtergrond hebben: doordat een bestemmingsplan is of wordt gewijzigd voor stadsuitbreiding, worden er veel hogere prijzen geboden (zie tabel 2). Aard van het bronmateriaal De gegevens in deze grondprijsmonitor zijn afkomstig van het Kadaster en van het Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL). Bij alle berekeningen, zowel van Kadaster als van BBL, zijn transacties met pachtvrije gronden betrokken, waarbij de verkrijgers zowel agrariërs als niet-agrariërs kunnen zijn. De gegevens hebben betrekking op de verkoop van landbouwgrond. Transacties waarbij sprake is van bijkomende zaken als (melk)quotum, gebouwen, schadevergoedingen of toeslagen worden bij de selectie van brondata, uitgesloten. . De grondprijsmonitor gaat over de ‘kale’ grondprijzen. Familietransacties en transacties van gehele bedrijven zijn eveneens buiten beschouwing gelaten. Bij dit soort transacties hebben andere mechanismen invloed op de prijs. Aanpassing ten opzichte van vorige grondprijsmonitoren In voorgaande jaren maakte de grondprijsmonitor voor de BBL-transacties geen selectie naar grondgebruik, zoals dat voor de Kadasterdata wel plaatsvond. Daardoor kwamen voor BBL ook de transacties van bijvoorbeeld natuur, glastuinbouw of bollenteelt in de brondata voor de grondprijsmonitor, terwijl de Kadasterdata alleen betrekking hadden op grasland, bouwland, tuinland (geen glastuinbouw) en boomgaard. Hierdoor ontstond een niet geheel zuivere vergelijking tussen BBL en ‘de markt’. In deze grondprijsmonitor is een ‘zuivere vergelijking’ tussen ‘de markt’ en BBL gerealiseerd door dezelfde selectiecriteria voor beide databronnen toe te passen. Om ook vergelijking met voorgaande grondprijsmonitoren mogelijk te maken zijn beide selecties opgenomen: De eerste (‘2007-totaal’) is vergelijkbaar met voorgaande twee jaren en kent (voor de BBL-transacties) geen selectie naar grondgebruik. Deze gegevens kunnen vergeleken worden met die van voorgaande jaren, (maar is niet geheel nauwkeurig in de vergelijking tussen BBL-transacties en transacties in ‘de markt’). Bij de tweede (‘2007-selectie’) zijn de BBL-transacties gebaseerd op alleen die transacties waar sprake is van grasland, bouwland, tuinland (geen glastuinbouwgrond) en boomgaard (net als voor de Kadasterdata het geval is). Daardoor kan de ‘prestatie van BBL’ ten opzichte van de totale markt (paragraaf 9) correct en nauwkeuriger worden vergeleken. 5 Grondprijzen: het landelijke beeld Vanaf 2005 stijgt de landelijk gemiddelde grondprijs. Met een gemiddelde van € 35.554,= per hectare in 2007 stijgt de landelijk gemiddelde grondprijs de laatste twee jaar met 16%. Ten opzichte van 2006 is de prijsstijging in 2007 bijna 10%. 6 Regionale bewegingen in de grondprijzen In alle regio’s, behalve het Noord-Hollands Gooi- en Weidegebied, stijgt de laatste jaren de grondprijs. De regionale uitkomsten zijn in drieën te verdelen: noordelijke regio’s met relatief lage gemiddelde grondprijzen (ca. 25.000 – 30.000 €/ha. Randstad-regio’s met gemiddelde grondprijzen van ca. 60.000 €/ha. en regio’s in midden en zuid Nederland met gemiddelde grondprijzen van circa € 40.000,/ha (Limburg ca. 35.000€/ha)(zie figuur 2). Noordelijke regio’s met relatief lage grondprijzen In het noordelijke deel van Nederland (Groningen, Friesland, Drenthe en de noordelijke delen van Overijssel en Noord-Holland) en in Zeeland zijn de gemiddelde grondprijzen relatief laag ( € 25.000 - 30.000/ha.). In deze gebieden is sprake van grondgebonden landbouw: akkerbouw en veeteelt domineren het grondgebruik. Stedelijke invloed speelt hier niet. Randstad met hoge druk op grondmarkt Bij de gebieden Veehouderijgebied Utrecht, Gooi en Weidegebied N-Holland en Westelijk Holland is de druk op de grondmarkt hoog. De hoge gemiddelde grondprijzen (€ 60.000,-/ha) zijn het gevolg van de stedelijke invloedsfeer en van intensieve agrarische sectoren als bollenteelt, glastuinbouw en boomteelt. Bovendien speelt hier de beleidsopgave Recreatie om de Stad (RodS). In deze grondprijsmonitor zijn de BBL-resultaten over 2007 gesplitst: in 2007-totaal en 2007-selectie (zie toelichting in paragraaf 3). Regio’s met gemiddelde grondprijzen Een groot deel van Midden- en Zuid Nederland (m.u.v. Limburg) heeft gemiddelde grondprijzen van circa € 40.000,-- per hectare. Er is sprake van meerdere typen grondgebruik: recreatie en toerisme, intensieve land- en tuinbouw en water en natuur, vereisen grond. Over het algemeen zijn de verschillen tussen ‘2007-selectie’ en ‘2007-totaal’ klein. De invloed van de selectie op grondgebruik heeft vooral zichtbare gevolgen in de gebieden Gooi en Weidegebied en Westelijk Holland. Dit komt door de duidelijke aanwezigheid van glastuinbouw en bollengrond in die gebieden (zie ook paragraaf 9). 7 Grondmarkt gedifferentieerd naar stedelijke invloed De gebieden met stedelijke invloed, de ‘roze’ gebieden, bevinden zich in vijf landbouwgebieden: Gelders Rivierengebied, Utrechts Weidegebeid, Gooi en weidegebied van N-Holland, Westelijk Holland en Tabel 1. Vergelijking resultaten van roze en groene deelgebieden 2005 - 2007 ROZE 2005 2006 2007-totaal Aant Opp. Prijs Aant Opp. Prijs Aant Opp. Prijs trans. (ha) trans. (ha) trans. (ha) VIII Rivierengebied 20 92 41.007 9 18 49.871 23 90 50.052 XII Weidegebied Utr. 17 53 45.700 10 27 61.893 17 38 66.945 XIV Gooi en Weideg XV Westelijk Holland 36 37 145 242 66.011 74.733 31 50 297 230 70.168 88.470 24 53 100 299 62.311 73.345 XVI Weidegebied Z-H 12 66 41.859 15 62 41.109 19 109 37.052 Nederland 112 598 61.221 115 634 73.041 136 636 61.713 GROEN 2005 2006 2007-totaal Aant Opp. Prijs Aant Opp. Prijs Aant Opp. Prijs trans. (ha) trans. (ha) trans. (ha) I Friesland 249 1.651 21.539 263 2.287 24.309 353 3.115 28.524 II Groningen 398 2.452 20.666 490 2.762 23.719 635 3.518 27.742 III Drenthe 302 1.525 20.100 423 2.414 21.096 570 3.417 23.811 IV NW-Overijssel 304 1.259 25.630 293 1.306 27.055 405 1.779 31.632 V Salland/Twente 292 746 32.300 281 704 35.861 386 1.124 41.435 VI O-Gelderland 495 1.545 29.223 602 1.655 31.698 616 1.989 36.326 VII West-Veluwe 149 318 40.267 178 304 45.388 155 313 46.804 VIII Rivierengebied 146 434 36.170 132 401 37.379 188 657 40.245 IX NOP 39 792 40.282 27 568 41.450 63 1.077 43.055 X Ov IJss.polders 15 456 42.393 14 365 46.606 24 376 48.797 XI Veeh Utrecht 75 365 33.734 119 512 39.407 101 461 41.834 XII Weidegebied Utr 37 175 38.491 45 191 43.114 40 155 60.684 XIII N-Holland Nrd 194 1.495 28.574 185 1.290 29.115 271 2.123 32.374 XIV Gooi en Weideg *) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 XV Westelijk Holland XVI Weidegebied Z-H 8 160 14 836 134.592 35.373 7 224 3 1.988 63.696 38.376 2 273 5 1.443 60.129 38.543 XVII Zeeland 248 1.490 32.470 290 1.511 31.176 302 1.599 42.085 XVIII Brabant 889 2.537 37.200 825 2.595 38.827 957 3.859 44.555 XIX N-Limburg 363 898 32.756 414 1.107 34.995 450 1.310 35.388 XX Z-Limburg 241 479 36.993 268 470 37.042 184 333 37.776 Nederland 4.604 19.467 29.704 5.081 22.437 31.276 5.913 28.395 34.969 *) In Gooi en Weidegebied Noord-Holland is geen groen deel; het hele landbouwgebied is roze deelgebied. Weidegebied van Zuid-Holland. De gemiddelde transactieprijs in de ‘roze’ gebieden ligt anderhalf tot twee keer zo hoog als het landelijk gemiddelde. Daarnaast liggen de transactieprijzen voor de ‘roze’ gebieden in 2006 gemiddeld hoger dan in de jaren 2005 en 2007, bij ongeveer hetzelfde aantal transacties en hoeveelheid hectares. Dit wordt met name bepaald door de uitkomsten in Westelijk Holland. In het tweede deel van de tabel 1 zijn voor alle onderscheiden deelgebieden de ‘groene’ transactieprijzen gegeven. Voor het Noord-Hollandse Gooi en Weidegebied kan dat niet omdat dat gehele landbouwgebied ‘roze’ is. Ook Westelijk Holland geeft geen representatieve uitkomsten, omdat maar een klein deel van dit landbouwgebied als ‘groen’ kan worden aangemerkt. Beide tabellen in deze paragraaf zijn zo opgesteld dat vergelijking met de grondprijsmonitoren van voorgaande jaren mogelijk is: het betreft de data van Kadaster en BBL-totaal (2007-totaal: zie paragraaf 3). De gemiddelde grondprijs van de rode transacties stijgt in 2007 naar € 280.000,-- per hectare. Ook het aantal hectares waar het om gaat, neemt fors toe. Tot vorig jaar waren de ‘rode’ grondprijzen in een deel van het noorden lager dan het landelijk gemiddelde. In 2007 zijn de regionale verschillen kleiner. Tabel 2. Gerealiseerde grondprijzen in rode gebieden (wijzigingen in Bestemmingsplan) ROOD 2005 2006 2007-totaal Aantal Opp. Prijs (€) Aantal Opp. Prijs (€) Aantal Opp. Prijs (€) trans. (ha) trans. (ha) Trans. (ha) Groningen 10 36 105.301 35 309 101.007 45 288 202.102 Friesland 35 81 136.469 40 156 144.358 30 171 159.603 Drenthe 34 140 118.943 24 114 133.616 42 179 181.400 NW-Overijssel 53 212 125.832 41 108 151.159 39 202 220.824 Salland/Twente 59 103 256.728 57 115 196.986 76 176 214.228 O-Gelderland 64 114 271.754 63 90 274.041 70 176 280.936 West-Veluwe 26 42 300.302 27 61 338.361 38 83 375.291 Rivierengebied 41 97 259.860 47 128 299.972 50 110 277.424 NOP 3 9 132.345 0 0 0 11 46 243.282 Ov IJss.polders 2 32 209.320 2 132 307.543 15 106 579.151 Veeh Utrecht 17 62 238.631 24 95 279.424 21 123 259.105 Weide Utrecht 5 15 130.315 13 39 367.931 13 24 482.544 N-Holland Nrd 48 133 160.078 74 320 216.928 48 310 200.743 Gooi +N-H Zd 15 93 376.148 39 101 410.443 38 111 514.837 Weide Z-H 38 195 280.599 32 99 276.630 59 263 290.946 Westelijk Holl 30 194 374.225 49 151 338.794 39 100 428.922 Zeeland 29 67 221.218 33 80 201.742 21 31 239.977 Brabant 123 287 260.136 148 345 250.580 166 436 318.057 N-Limburg 52 73 232.496 49 71 306.188 43 85 390.954 Z-Limburg 14 44 230.374 11 7 255.411 7 7 313.235 Nederland 698 2.029 235.631 808 2.520 233.531 871 3.026 280.012 8 Mobiliteit in de grondmarkt De mobiliteit op de grondmarkt stijgt. Vooral in de gebieden met lagere grondprijzen is de dynamiek op de grondmarkt hoog (zie tabel 3 en figuur 3). Er zijn ook gebieden waar de grondmarkt stagneert: Veehouderijgebied van Utrecht, Gooi en weidegebied N-Holland en Westelijk Holland. Het lijkt erop dat door de hoge grondprijzen de agrarische sector hier nauwelijks marktpartij meer is. Door het gebrek aan aanbod op de grondmarkt, staat in deze gebieden de verwerving voor beleidsopgaven onder druk (zie paragraaf 9). In tabel 3 en de figuren 3 en 4 worden de absolute waarden (aantallen hectares en aantal transacties) en de relatieve waarden (percentage van areaal cultuurgrond) volgens de nieuwe gebiedsindeling gegeven. Tabel 3. Regionale grondmobiliteit (in hectare en in percentage van totale areaal cultuurgrond) 2005 2006 2007-totaal Absoluut relatief absoluut relatief absoluut Relatief Groningen 1.648 1,0 2.286 1,4 3.115 1,9 Friesland 2.456 1,1 2.761 1,2 3.518 1,5 Drenthe 1.525 1,0 2.414 1,6 3.417 2,2 NW Overijssel 1.254 1,0 1.306 1,1 1.779 1,4 Salland/Twente 746 0,6 704 0,6 1.124 1,0 O-Gelderland 1.546 1,0 1.655 1,1 1.989 1,3 W-Veluwe 317 1,1 304 1,1 313 1,1 Rivierengebied 526 1,0 418 0,8 789 1,4 NOP 793 2,1 568 1,5 1.077 2,9 Ov. IJsselm 456 0,9 365 0,7 376 0,7 Veeh Utrecht 217 0,9 218 0,9 196 0,9 Weide Utrecht 374 0,8 512 1,1 461 1,0 N-Holland Nrd 1.496 1,3 1.290 1,2 2.123 1,9 Gooi + N-H Zd 144 0,7 305 1,5 108 0,5 Weide Z-H 902 0,8 2.051 1,9 1.630 1,5 Westelijk Holl 258 0,8 231 0,7 318 1,0 Zeeland 1.489 1,2 1.511 1,3 1.599 1,3 Brabant 2.537 1,0 2.595 1,0 3.859 1,5 N-Limburg 880 1,2 1.107 1,5 1.310 1,8 Z-Limburg 497 1,7 470 1,6 333 1,1 Nederland 20.065 1,0 23.071 1,2 29.435 1,4 Meest zeggend is de relatieve mobiliteit: de hoeveelheid grond die van eigenaar is gewisseld ten opzichte van het totale areaal cultuurgrond. Absolute waarden in aantallen hectares en transacties zeggen minder, omdat de gebieden qua oppervlakte cultuurgrond nogal verschillen en soms een beperkt aantal transacties met een groot aantal hectares het beeld bepaald, terwijl in andere gebieden veel transacties met een beperkt aantal hectares het beeld bepalen. 9 Realisatie BBL ten opzichte van de totale markt In deze paragraaf is de realisatie door BBL afgezet tegen de totale realisatie in de grondmarkt. Onderscheiden zijn de resultaten 2007-totaal als 2007-selectie (zie paragraaf 3!). Grondprijzen Uit tabel 5, “2007-totaal” (alle BBL-transacties) blijkt dat BBL - landelijk gemiddeld - 10 % meer betaalde dan de gehele markt. Dit wordt vooral veroorzaakt door transacties in Salland/Twente, Westelijke Veluwe, Gooiland en Weidegebied, Weidegebied van Zuid-Holland en Westelijk Holland. De hogere door BBL betaalde gemiddelde grondprijs in deze gebieden is toe te schrijven aan transacties met bollengrond en glastuinbouw die wel in de BBL-selectie 2007-totaal en niet in de Kadasterdata voorkomen.. In de overige gebieden, waar dat type transacties vrijwel niet voorkomt, zijn de bedragen die BBL voor grond betaalde vergelijkbaar met die van de totale markt, met een afwijking naar beneden in Noord-Limburg. Uit de tabel 2007-selectie (met alleen bouwland, grasland, boomgaard en tuingrond, zoals ook het geval is in de Kadasterdata) blijkt dat BBL ‘prijsconform met de totale markt’ werkt. Gemiddeld over Nederland betaalt BBL voor bijna alle transacties de gemiddelde grondprijs van de totale markt. In twee gebieden – Salland/Twente en Westelijke Veluwe – ligt de door BBL betaalde grondprijs hoger dan gemiddeld in de markt betaalde prijzen Tabel 4. Regionale vergelijking van BBL met alle marktpartijen in 2007-totaal en 2007-selectie 2007-totaal BBL alle marktpartijen opper- vlakte aantal transacties grondprijs opper- vlakte aantal transacties grondprijs Groningen Friesland Drenthe Noordwest Overijssel Salland/Twente Oost-Gelderland Westelijke Veluwe Rivierengebied NOP Ov IJsselmeerpolders Veeh.gebied Utrecht Weidegebied Utrecht Noord N-Holland Gooi + weidegebied Weidegeb Z-Holland Westelijk Holland Zeeland Brabant Noord-Limburg Zuid-Limburg 354 151 186 288 233 359 34 261 30 48 198 22 279 195 312 978 208 51 28 26 36 48 50 51 13 31 0 0 12 11 38 7 30 34 29 100 58 26 21.605 20.351 20.954 27.273 46.623 34.001 57.104 45.379 68.257 36.144 25.774 80.513 59.456 129.209 34.642 38.956 24.109 34.706 3.115 3.518 3.417 1.779 1.124 1.989 313 789 1.077 376 196 461 2.123 108 1.630 318 1.599 3.859 1.310 333 353 635 570 405 386 616 155 217 63 24 61 101 271 25 296 62 302 957 450 184 28.524 27.742 23.811 31.632 41.435 36.326 46.804 44.012 43.055 48.797 63.552 41.834 32.374 66.521 42.202 110.351 42.085 44.555 35.388 37.776 Nederland 4.189 628 39.094 29.435 6.133 36.239 2007-selectie BBL alle marktpartijen opper- vlakte aantal transacties grondprijs opper- vlakte aantal transacties grondprijs Groningen Friesland Drenthe Noordwest Overijssel Salland/Twente Oost-Gelderland Westelijke Veluwe Rivierengebied NOP Ov Ijsselmeerpolders Veeh.gebied Utrecht Weidegebied Utrecht Noord N-Holland Gooi + weidegebied Weidegeb Z-Holland Westelijk Holland Zeeland Brabant Noord-Limburg Zuid-Limburg 352 147 170 279 218 246 32 219 27 47 197 14 201 181 305 948 152 49 26 25 31 43 45 46 11 25 0 0 8 11 37 6 26 27 28 86 40 23 21.665 20.490 21.923 26.991 47.716 33.304 52.823 36.802 57.076 33.963 26.066 58.521 37.091 68.152 33.939 39.117 30.602 35.506 3.113 3.514 3.401 1.770 1.109 1.876 311 747 1.077 376 193 460 2.122 100 1.552 304 1.592 3.829 1.254 331 351 634 565 400 381 611 153 211 63 24 57 101 270 24 292 55 301 943 432 181 28.535 27.756 23.872 31.610 41.579 36.375 46.297 41.421 43.055 48.797 61.915 41.623 32.404 62.323 38.439 73.130 41.983 44.639 36.679 37.913 Nederland 3.784 544 35.136 29.030 6.049 35.554 Marktaandeel In vergelijking met 2006 heeft BBL in 2007 een kleiner marktaandeel: 13 % (alleen bouwland, grasland, tuinbouwgrond en boomgaard) à 14 % (alle transacties), ten opzichte van 23 % in 2006 (alle transacties). Opvallend is het hoge aandeel van BBL in Westelijk Holland, namelijk 60% van de grondmarkt. Hier liggen forse beleidsopgaven voor de Ecologische Hoofdstructuur en Recreatie om de Stad en de grondprijs is hier zeer hoog (ca. €70.000/ha). In het rivierengebied (Nadere uitwerking Rivierengebied en PKB Ruimte voor de Rivier) en in Brabant is BBL een meer dan gemiddelde speler. In de Flevopolders verrichtte BBL in 2007 nog geen transacties: realisatie van de robuuste verbindingszone bevond zich nog in een voorbereidend stadium. Tabel 5. Samenvatting van realisatie van BBL tov de totale markt, gespecificeerd naar het marktaandeel in oppervlakte en naar de gerealiseerde transactiewaarden in 2006, 2007-totaal en 2007-selectie Resultaat BBL tov totale resultaat in 2006 opp.betrokken bij een transactie Gemiddelde grondprijs BBL totaal markt-aandeel BBL (%) BBL Totaal geïndexeerd prijsverschil Groningen Friesland Drenthe Noordwest Overijssel Salland/Twente Oost-Gelderland Westelijke Veluwe Rivierengebied NOP Ov IJsselmeerpold. Veeh. Gebied Utrecht Weidegebied Utrecht Noord N-Holland Gooi + Weidegeb Weidegeb Z-Holland Westelijk Holland Zeeland Brabant Noord-Limburg Zuid-Limburg 474 279 634 294 168 277 37 25 66 12 103 145 148 256 1.002 151 522 391 287 147 2.287 2.762 2.414 1.306 704 1.655 304 418 568 365 218 512 1.290 305 2.051 231 1.511 2.595 1.107 470 21 10 26 23 24 17 12 6 12 3 47 28 11 84 49 65 35 15 26 31 23.048 26.433 21.202 25.384 34.427 28.598 55.720 32.445 31.075 43.500 57.247 33.488 23.649 83.262 38.214 97.302 29.830 35.947 36.691 33.308 24.309 23.719 21.096 27.055 35.861 31.698 45.388 37.923 41.450 46.606 49.102 39.407 29.115 76.162 36.413 89.016 31.176 38.827 34.995 35.679 95 111 101 94 96 90 123 86 75 93 117 85 81 109 105 109 96 93 105 90 Nederland 5.416 23.071 23 35.785 32.424 110 2007-totaal opp. betrokken bij een transactie gemiddelde grondprijs BBL totaal marktaandeel BBL (%) BBL totaal geïndexeerd prijsverschil Groningen Friesland Drenthe Noordwest Overijssel Salland/Twente Oost-Gelderland Westelijke Veluwe Rivierengebied NOP Ov IJsselmeerpold. Veeh. Gebied Utrecht Weidegebied Utrecht Noord N-Holland Gooi + Weidegeb Weidegeb Z-Holland Westelijk Holland Zeeland Brabant Noord-Limburg Zuid-Limburg 354 151 186 288 233 359 34 261 0 0 30 48 198 22 279 195 312 978 208 51 3.115 3.518 3.417 1.779 1.124 1.989 313 789 1.077 376 196 461 2.123 108 1.630 318 1.599 3.859 1.310 333 11 4 5 16 21 18 11 33 0 0 15 10 9 20 17 61 19 25 16 15 21.605 20.351 20.954 27.273 46.623 34.001 57.104 45.379 0 0 68.257 36.144 25.774 80.513 59.456 129.209 34.642 38.956 24.109 34.706 28.524 27.742 23.811 31.632 41.435 36.326 46.804 44.012 43.055 48.797 63.552 41.834 32.374 66.521 42.202 110.351 42.085 44.555 35.388 37.776 76 73 88 86 113 94 122 103 0 0 107 86 80 121 141 117 82 87 68 92 Nederland 4.189 29.435 14 39.990 36.239 110 2007-selectie Groningen Friesland Drenthe Noordwest Overijssel Salland/Twente Oost-Gelderland Westelijke Veluwe Rivierengebied NOP Ov IJsselmeerpold. Veeh. Gebied Utrecht Weidegebied Utrecht Noord N-Holland Gooi + Weidegeb Weidegeb Z-Holland Westelijk Holland Zeeland Brabant Noord-Limburg Zuid-Limburg 352 147 170 279 218 246 32 219 0 0 27 47 197 14 201 181 305 948 152 49 3.113 3.514 3.401 1.770 1.109 1.876 311 747 1.077 376 193 460 2.122 100 1.552 304 1.592 3.829 1.254 331 11 4 5 16 20 13 10 29 0 0 14 10 9 14 13 60 19 25 12 15 21.665 20.490 21.923 26.991 47.716 33.304 52.823 36.802 57.076 33.963 26.066 58.521 37.091 68.152 33.939 39.117 30.602 35.506 28.535 27.756 23.872 31.610 41.579 36.375 46.297 41.421 43.055 48.797 61.915 41.623 32.404 62.323 38.439 73.130 41.983 44.639 36.679 37.913 76 74 92 85 115 92 114 89 0 0 92 82 80 94 96 93 81 88 83 94 Nederland 3.784 29.030 13 35.136 35.554 99 In Tabel 5 zijn de resultaten specifieker gemaakt. Hier vindt u het marktaandeel en het grondprijsverschil van BBL en ten opzichte van de gehele grondmarkt. Om te kunnen beoordelen of er in 2007 uitschieters aan de orde zijn geweest, zijn dezelfde resultaten voor 2006 opgenomen. Bijlage 1. Gebiedsindelingen in de Grondprijsmonitor: naar groepen van CBS- landbouwgebieden en naar roze en groene gebieden Bijlage 2. Kaart van de gebiedsindeling naar groepen van landbouwgebieden. Bijlage 3. Kaart van de gebiedsindeling naar roze en groene gebieden. PAGE 18 PAGE 1 GRONDPRIJSMONITOR 2007 RECENTE ONTWIKKELINGEN IN DE AGRARISCHE GRONDMARKT PROVINCIE LANDBOUW- LANDBOUWGEBIED ONDERSCHEID GEBIEDSINDELING GRONDPRIJSMONITOR GEBIEDSGROEP ROZE/GROENE DEELGEBIEDEN Groningen I Groningen (2001,2002,2003,2004,2005,2006) Bouwhoek en Hogeland 2001 DE MARNE groen 2006 OOSTELIJK HOGELAND groen Veenkolonien en Oldambt 2003 OOST BOUWSTREEK GRON. groen 2004 WESTERWOLDE & GR.VEENKOL. groen Noordelijk Weidegebied 2002 CENTR. WEIDEGEBIED GRON. groen 2005 GRON.ZUID.WESTERKWARTIER groen Friesland II Friesland (2101,2102,2103,2104) Bouwhoek en Hogeland 2101 NOORDELIJK FRIESLAND groen Noordelijk Weidegebied 2102 WEIDESTREEK IN FRIESLAND groen 2103 DE WOUDEN groen 2104 EILANDEN groen Drenthe III Drenthe (2201,2202,2203,2204,2205) Veenkolonien en Oldambt 2202 SMILDE/C.ZANDGEB.DRENTHE groen 2205 DRENTSE VEENKOL.&HONDSRUG groen Noordelijk Weidegebied 2201 WEIDEGEB.V/H NOORDERVELD groen 2203 ZUIDW.WEIDEGEB.DRENTHE groen Oostelijk Veehouderijgebied 2204 ZUID.ZANDGEB.DRENTHE groen Overijssel IV Noordwest Overijssel (2301,2302) Noordelijk Weidegebied 2301 WEIDEGEBIED IN OVERIJSSEL groen Oostelijk Veehouderijgebied V Salland/Twente (2303,2304) 2302 NOORDOOST OVERIJSSEL groen 2303 TWENTE groen 2304 SALLAND groen Gelderland Oostelijk Veehouderijgebied VI Oost-Gelderland (2501,2502,2503,2508) 2502 IJSSELSTREEK groen 2503 ZUIDELIJK GELDERLAND groen 2508 ACHTERHOEK groen Centraal Veehouderijgebied 2501 OOSTELIJKE VELUWE groen 2507 WESTELIJKE VELUWE groen VII Westelijke Veluwe (2507) Rivierengebied 2504 OOST.BETUWE EN NIJMEGEN roze VIII Rivierengebied (2504,2505,2506) 2505 VELUWEZOOM EN BETUWE groen 2506 BOMMELERWAARD groen Flevoland IJsselmeerpolders 2401 NOORDOOSTELIJKE POLDER groen IX NOP (2401) 2402 ZUIDELIJKE IJSSELM.POLD. groen X Ov IJsselmeerpold. (2402) Utrecht XI Veeh.gebied Utrecht (2601,2603,2605) Centraal Veehouderijgebied XII Weidegebied Utrecht (2602,2604) 2605 ZANDGEBIED IN UTRECHT groen Hollands/Utrecht weidegebied 2602 WEST.WEIDEGEB. IN UTRECHT groen 2604 EEMLAND groen Rivierengebied 2601 KR.RIJNSTREEK EN HEUV.RUG groen 2603 CENT.TUINB.GEB.IN UTRECHT roze Noord-Holland XIII Noord N-Holland (2701,2704,2705,2706) Ijsselmeerpolders XIV Gooi + Weidegeb (2702,2703,2707,2708) 2701 WIERINGEN & WIERINGERMEER groen Westelijk Holland 2702 HAARLEMMERMEER roze 2703 AMSTELLAND EN AALSMEER roze 2704 TEXEL EN LAND VAN ZIJPE groen 2705 WEST-FRIESLAND EN OMG. groen 2708 KENNEMERLAND roze Waterland/Droogmakerijen 2706 WATERL.& NH.DROOGMAKERIJ. groen Hollands/Utrecht weidegebied 2707 'T GEIN EN GOOILAND roze Zuid-Holland XV Westelijk Holland (2802,2805,2808,2809) Westelijk Holland XVI Weidegeb Z-Holland (2801,2803,2804,2806,2807)XVI 2802 ROTTERDAM EN OMGEVING roze 2804 WESTELIJK RIJNLAND roze 2805 BOSKOOP EN RIJNEVELD roze 2808 BOLLENSTREEK groen 2809 WESTL.& ZH DROOGMAKERIJEN roze Hollands/Utrecht weidegebied 2806 KRIMPENERW.& OOST.RIJNLND groen 2807 ALBLASSERW.& VIJFHERENLND groen Zuid-westelijk Akkerbouwgebied 2801 VOORNE-PUTTEN & HOEKSE W. groen 2803 GOEREE OVERFLAKEE groen Zeeland 2901 NOORDELIJK ZEELAND groen XVII Zeeland (2901,2902,2903) 2902 WALCHEREN EN Z.BEVELAND groen 2903 ZEEUWSCH-VLAANDEREN groen Noord-Brabant Rivierengebied XVIII Brabant (3001 t/m 3010) 3004 OOSTELIJKE LANGSTRAAT groen Zuid-westelijk Akkerbouwgebied 3001 NOORDWESTHOEK groen 3003 BIESBOSCH groen Zuidwest Brabant 3005 WESTELIJKE ZANDGRONDEN groen 3006 LAND VAN BREDA groen Zuidelijk veehouderijgebied 3002 WESTELIJKE LANGSTRAAT groen 3007 DE KEMPEN groen 3008 MIDDEN NOORD BRABANT groen 3009 MAASLAND & LAND VAN CUIJK groen 3010 WESTELIJK PEELGEBIED groen Limburg Zuidelijk veehouderijgebied XIX Noord-Limburg (3101) 3101 NOORD LIMBURG groen Zuid-Limburg XX Zuid-Limburg (3102) 3102 ZUID LIMBURG groen