Preview document (🔗 origineel)

---

Kenmerk: 2008Z02508 / 2080900120

Vragen van het lid Karabulut (SP) aan de staatssecretaris van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid over het volgen van een opleiding door
hoogopgeleide vluchtelingen in de bijstand. (Ingezonden 16 september
2008)

Vraag 1

Wat is uw oordeel over het bericht dat het afhankelijk is van de
gemeente of hoogopgeleide vluchtelingen in de bijstand (WWB) een
vervolgopleiding krijgen of niet? 1)

Antwoord

De gemeente heeft beleidsvrijheid om te beoordelen welke voorzieningen
voor betrokkene nodig zijn voor haar/zijn re-integratie. Door de
toepassing van maatwerk ontstaan verschillen in de uitvoering van deze
wet, die voortvloeien uit de aard en de bedoeling ervan. Door een
grotere beleidsruimte die de WWB biedt ontwikkelen gemeenten een eigen
gemeentelijk beleid. 

Vraag 2

Wat is de uitkomst van de oproep van het ministerie van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid

aan de gemeenten in 2006 om ‘kritisch’ te bezien of er
studiemogelijkheden zijn voor hoogopgeleide vluchtelingen in de
bijstand?

Antwoord

De Stichting voor vluchteling-studenten (UAF) heeft naar aanleiding van
de oproep van mijn voorganger aan de gemeenten om kritisch te bezien of
er studiemogelijkheden zijn voor hoogopgeleide vluchtelingen hierover
bij 41 gemeenten informatie verzameld. Uit deze gegevens blijkt dat van
41 gemeenten 13 het beleid hebben aangepast, 14 gemeenten bieden 
studiemogelijkheden voor vluchtelingen zonder dit in beleid vast te
stellen, bij 5 gemeenten is geen helderheid en bij 9 gemeenten is
studeren voor vluchtelingen niet of nauwelijks aan de orde.

Vraag 3

Klopt het dat het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in
2006 impliciet erkend heeft dat deze rechtsongelijkheid ongewenst is?
Deelt u deze mening? Zo ja, welke maatregelen gaat u nemen om deze
rechtsongelijkheid op te lossen? Zo neen, waarom niet?

Antwoord

Het gaat hier niet om rechtsongelijkheid maar om het uitoefenen van de
beleidsruimte die de WWB aan de gemeenten geeft. Daarbij is de vraag van
de vluchteling relevant.

Ik ben het met u eens dat belangrijk is om uit te leggen hoe het kan,
dat een gevluchte arts in Amsterdam wel mag studeren, maar een andere
vluchteling in een naburige gemeente die mogelijkheid niet krijgt.
Daarom heeft mijn voorganger samen met de heer Spigt (voorzitter van de
VNG-commissie Werk en Inkomen) de gemeenten opgeroepen om kritisch te
bezien in welke gevallen het volgen van een studie duurzame uitstroom
uit de uitkering kan bevorderen. Ik ben bereid deze oproep in een brief
aan de gemeenten te herhalen. Ik zal ook in mijn periodiek overleg met
de gemeenten hier aandacht voor vragen.

Vraag 4

Hoe beoordeelt u de uitspraak van de gemeente Nieuwegein wanneer zij
zeggen de ‘landelijke richtlijnen’ te volgen en dus te kiezen voor
‘de kortste weg naar werk’ (werk onder het eigen opleidingsniveau)? 

Antwoord

Er zijn geen landelijke richtlijnen betreffende opleiding met behoud van
bijstandsuitkering. De WWB geeft de gemeenten de ruimte om aan een groep
academici (in dit geval vluchtelingen) toestemming te geven een
aanvullende opleiding te volgen, zodat die op eigen niveau of net
daaronder in staat zijn om duurzame arbeid te krijgen. De afweging moet
uiteindelijk worden gemaakt in dialoog tussen de individuele persoon (in
dit geval de vluchteling) en de uitvoering in de gemeente. De WWB maakt
het mogelijk dat zij daar samen vaststellen wat het beste is. De
gemeente heeft ook belang bij duurzame uitstroom. 

Vraag 5

Vallen vluchtelingen die onder hun niveau werken vaak weer terug in de
uitkering? Deelt u de mening dat het verstandiger is om gelijk te
investeren in hoogopgeleide vluchtelingen door deze mensen te begeleiden
naar duurzame arbeid dan hen onder het opleidingsniveau aan het werk te
zetten? Zo ja, kunt u dat toelichten? Zo neen, waarom niet?

Antwoord

Het is mij niet bekend of de vluchtelingen die onder hun niveau werken
vaker in de uitkering terugvallen dan andere allochtonen en de
autochtonen met een vergelijkbare situatie (opleidingsniveau, leeftijd,
soort beroep, etc). De afweging of het verstandiger is om gelijk te
investeren in hoogopgeleide vluchtelingen door deze mensen te begeleiden
naar duurzame arbeid dan hen onder het opleidingsniveau aan het werk te
zetten, kan beter door de gemeente worden gedaan in overleg met de
individuele vluchteling. 

Om de vluchtelingen aan werk te helpen subsidieert mijn departement
momenteel drie projecten:  

-	banenoffensief voor vluchtelingen;

-	korte taal- en opleidingstrajecten voor hoger opgeleide vluchtelingen
en

-	het project om de statushouders aan werk te helpen.

Vraag 6

Bent u bereid om te onderzoeken hoeveel gemeenten weigeren om
hoogopgeleide vluchtelingen met een uitkering een opleiding te laten
volgen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, wanneer en hoe?

Antwoord

Een onderzoek om na te gaan hoeveel gemeenten weigeren om hoogopgeleide
vluchtelingen met een uitkering een opleiding te laten volgen is niet
opportuun. Immers, de gemeenten hebben de beleidsvrijheid om maatwerk
toe te passen en per individu na te gaan wat het beste traject voor hem
of haar is. Een traject voor een chirurg uit Afghanistan is niet
hetzelfde als een traject voor rechter uit Iran (beiden hoogopgeleide
vluchtelingen) 

In veel gemeenten is de groep uitkeringsgerechtigde hoogopgeleide
vluchtelingen te klein om daarvoor een beleid te ontwikkelen. 

Vraag 7

Hoe verhoudt dit bericht zich tot de wens van het kabinet om meer
hoogopgeleide mensen naar Nederland te lokken en het optimaal benutten
van de capaciteiten van de mensen die zich al in Nederland hebben
gevestigd?

Antwoord

Het kabinet is van mening dat alle capaciteiten die in Nederland
beschikbaar zijn – inclusief die van de hoogopgeleide vluchtelingen -
maximaal gebruikt moeten worden. 

1) ‘Vluchteling niet overal gelijk’, de Volkskrant, 15 september
2008