Voortgangsrapport
Bijlage
Nummer: 2008D09973, datum: 2008-10-14, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Bijlage bij: Voortgangsrapport 23 HSL-Zuid (2008D09972)
Preview document (🔗 origineel)
DOCPROPERTY "Titel1" Voortgangsrapport 23
Hogesnelheidslijn-Zuid
DOCPROPERTY "Titel0"
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . .
Colofon
Uitgegeven door: ministerie van Verkeer en Waterstaat
Informatie: HYPERLINK "http://www.hslzuid.nl" www.hslzuid.nl
Datum: september 2008
Inhoudsopgave
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . .
TOC \o "1-3" \h \z \t
"OngenummerdeKop;1;OngenummerdeKopBijlage;1;Kopbijlage;1" HYPERLINK
\l "_Toc210628475" 1. Inleiding PAGEREF _Toc210628475 \h 4
HYPERLINK \l "_Toc210628476" 1.1 Drieëntwintigste Voortgangsrapport
PAGEREF _Toc210628476 \h 4
HYPERLINK \l "_Toc210628477" 1.2 Informatie aan de Tweede Kamer
PAGEREF _Toc210628477 \h 4
HYPERLINK \l "_Toc210628478" 2. Projectvoortgang op hoofdlijnen
PAGEREF _Toc210628478 \h 5
HYPERLINK \l "_Toc210628479" 2.1 Voortgang in de verslagperiode
PAGEREF _Toc210628479 \h 5
HYPERLINK \l "_Toc210628480" 3. Infrastructuur PAGEREF
_Toc210628480 \h 7
HYPERLINK \l "_Toc210628481" 3.1 Onderbouw PAGEREF _Toc210628481 \h
7
HYPERLINK \l "_Toc210628482" 3.2 Bovenbouw PAGEREF _Toc210628482 \h
7
HYPERLINK \l "_Toc210628483" 3.3 ERTMS PAGEREF _Toc210628483 \h 8
HYPERLINK \l "_Toc210628484" 3.4 Testprogramma PAGEREF
_Toc210628484 \h 9
HYPERLINK \l "_Toc210628485" 3.5 Vrijgave infrastructuur PAGEREF
_Toc210628485 \h 9
HYPERLINK \l "_Toc210628486" 4. Vervoer PAGEREF _Toc210628486 \h
11
HYPERLINK \l "_Toc210628487" 4.1 Start van het commercieel vervoer
PAGEREF _Toc210628487 \h 11
HYPERLINK \l "_Toc210628488" 4.2 Materieel PAGEREF _Toc210628488 \h
12
HYPERLINK \l "_Toc210628489" 4.3 Integraal Proefbedrijf PAGEREF
_Toc210628489 \h 13
HYPERLINK \l "_Toc210628490" 5. Veiligheid PAGEREF _Toc210628490 \h
15
HYPERLINK \l "_Toc210628491" 5.1 Integrale Safety Case PAGEREF
_Toc210628491 \h 15
HYPERLINK \l "_Toc210628492" 5.2 Specifieke veiligheidsissues
PAGEREF _Toc210628492 \h 16
HYPERLINK \l "_Toc210628493" 6. Integrale planning PAGEREF
_Toc210628493 \h 18
HYPERLINK \l "_Toc210628494" 6.1 Planning HSL-Zuid PAGEREF
_Toc210628494 \h 18
HYPERLINK \l "_Toc210628495" 6.2 Infrastructuur PAGEREF
_Toc210628495 \h 19
HYPERLINK \l "_Toc210628496" 6.3 Tijdelijk vervoer 160 km/uur
PAGEREF _Toc210628496 \h 19
HYPERLINK \l "_Toc210628497" 6.4 Grensoverschrijdend
hogesnelheidsvervoer PAGEREF _Toc210628497 \h 19
HYPERLINK \l "_Toc210628498" 6.5 Traxx materieel op level 2 en
AnsaldoBreda materieel PAGEREF _Toc210628498 \h 20
HYPERLINK \l "_Toc210628499" 7. Risicoreservering PAGEREF
_Toc210628499 \h 21
HYPERLINK \l "_Toc210628500" 7.1 Overhevelingen uit de
risicoreservering PAGEREF _Toc210628500 \h 21
HYPERLINK \l "_Toc210628501" 7.2 Prognose claim op de
risicoreservering PAGEREF _Toc210628501 \h 21
HYPERLINK \l "_Toc210628502" 7.3 Ontwikkeling in de prognose
meerkosten PAGEREF _Toc210628502 \h 22
HYPERLINK \l "_Toc210628503" 8. De financiën van het project
PAGEREF _Toc210628503 \h 23
HYPERLINK \l "_Toc210628504" 8.1 Algemeen PAGEREF _Toc210628504 \h
23
HYPERLINK \l "_Toc210628505" 8.2 Mutaties op het projectbudget
PAGEREF _Toc210628505 \h 23
HYPERLINK \l "_Toc210628506" 8.3 Uitgaven en aangegane verplichtingen
PAGEREF _Toc210628506 \h 26
HYPERLINK \l "_Toc210628507" 8.4 Realisatieprogramma
Hogesnelheidslijn PAGEREF _Toc210628507 \h 27
HYPERLINK \l "_Toc210628508" Bijlage 1: Overzicht Kamerstukken
PAGEREF _Toc210628508 \h 28
HYPERLINK \l "_Toc210628509" Afkortingenlijst PAGEREF _Toc210628509
\h 29
Inleiding
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Drieëntwintigste Voortgangsrapport
Het project Hogesnelheidslijn-Zuid (HSL-Zuid) valt onder de Regeling
Grote Projecten van de Tweede Kamer. Deze regeling voorziet in een
halfjaarlijkse rapportage over de vorderingen van het project, zowel qua
uitvoering als financiën. Dit drieëntwintigste Voortgangsrapport (VGR)
beschrijft de voortgang van de realisatie van de HSL-Zuid over de
periode 1 januari 2008 tot en met 30 juni 2008.
Informatie aan de Tweede Kamer
Bijlage 1 geeft een overzicht van de in de verslagperiode aan de Tweede
Kamer verzonden stukken.
In de verslagperiode is eenmaal (op 14 mei 2008) Algemeen Overleg
gevoerd met de Tweede Kamer.
Projectvoortgang op hoofdlijnen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Voortgang in de verslagperiode
Zowel ten aanzien van ERTMS, het testprogramma, de veiligheid als de
restpunten van de bouw zijn goede vorderingen gemaakt. Ten aanzien van
het moment waarop het materieel kan worden ingezet voor commercieel
vervoer zijn ten opzichte van de vorige verslagperiode geen positieve
ontwikkelingen te melden.
Voor het tijdelijk vervoer Amsterdam-Rotterdam met 160 km/uur onder
ERTMS level 1 is de infrastructuur gereed en vrijgegeven. De Integrale
Safety Case (ISC) is door de ISA positief beoordeeld. De hoeveelheid
stof in de Tunnel Groene Hart neemt af en verwacht wordt dat dit geen
belemmering vormt om tegen het eind van 2008 te starten met tijdelijk
vervoer tussen Amsterdam, Schiphol en Rotterdam. Om daadwerkelijk met de
treindienst te kunnen starten, is het nog nodig dat een Verklaring van
Geen Bezwaar voor de Traxx onder level 1 voor de noordelijke sectie
wordt afgegeven, het Integraal Proefbedrijf succesvol wordt uitgevoerd
en IVW geen bezwaar heeft tegen het vervoer met reizigers. Wanneer geen
rekening wordt gehouden met het optreden van eventuele niet te mitigeren
risico’s, kan medio december gestart worden met tijdelijk vervoer. Een
in juni 2008 uitgevoerde risicoanalyse geeft aan dat er een kans bestaat
dat de start kan uitlopen tot eind januari 2009.
Ten aanzien van het hogesnelheidsvervoer Amsterdam-Brussel-Parijs zijn
de vereiste veiligheidsverklaring (ISA) en
interoperabiliteits-verklaring (NoBo) en voor de infrastructuur met enig
oponthoud op respectievelijk 17 juni en 8 juli ontvangen. De daarin
genoemde beperkingen hoeven het test- en proefbedrijf van HSA niet in de
weg te staan.
Om het commercieel vervoer met de Thalys van Amsterdam naar België te
kunnen starten, moet vanuit de infrastructuur gezien nog een aantal
zaken geregeld worden. De belangrijkste hiervan betreffen: het
stofprobleem Tunnel Groene Hart, de Verklaring van Geen Bezwaar voor de
grensovergang met België door IVW / DVIS en de Toestemming voor Gebruik
van de transities tussen het gemengde net en de HSL-Zuid. Daarnaast is
een succesvolle implementatie van het hete-as-detectiesysteem (hotbox)
ten behoeve van de Thalys noodzakelijk. Volgens de planning zijn deze
onderdelen begin oktober 2008 afgerond. Op dat moment is de
bewijsvoering van de veiligheid met behulp van de ISC gecompleteerd.
Vervolgens kan de infrastructuur worden vrijgegeven voor 300 km/uur
vervoer met passagiers onder ERTMS Corridor Level 2.
Om daadwerkelijk met hogesnelheidsvervoer te kunnen starten, is het
verder nodig dat het inzetcertificaat van de Thalys wordt afgegeven, het
Integraal Proef Bedrijf succesvol wordt uitgevoerd en IVW geen bezwaar
heeft tegen het vervoer met reizigers.
De verwachting van vervoerder HSA is dat het grensoverschrijdende
hogesnelheidsvervoer met de Thalys medio mei 2009 van start kan gaan. De
uitkomsten van een in juni 2008 uitgevoerde risicoanalyse geven een
mogelijke overschrijding van deze datum aan met een verwachtingswaarde
van twee maanden.
Aan het eind van de verslagperiode heeft de Staat aan HSA meegedeeld dat
de contractuele Aanvangsdatum van 1 oktober 2008 tot een nader vast te
stellen datum wordt uitgesteld. HSA heeft – voorafgaand aan de
Aanvangsdatum – het recht om op de HSL infrastructuur 20 weken
‘zonder beperkingen’ te testen en het vervoerproces alsmede de
systemen te beproeven. Door verlate oplevering van een aantal weken in
de afgifte van de ISA- en de NoBo-verklaringen voor de infrastructuur is
de termijn van 20 weken later aangevangen. De Aanvangsdatum 1 oktober
2008 bleek daardoor niet meer haalbaar. Een nieuwe Aanvangsdatum is nog
niet vastgesteld.
Infrastructuur
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Onderbouw
Stof in de Groene Harttunnel
In de verslagperiode is onderzoek gedaan naar de oorsprong, de
hoeveelheid en de samenstelling van het stof in de Groene Harttunnel.
Met een Thalys trein is een beperkt aantal hogesnelheidstesten
uitgevoerd en met een Traxx-trein zijn 165 ritten gemaakt door de tunnel
met 160 km/uur. Uit de onderzoeken blijkt dat de hoeveelheid stof
vermindert.
Er is geen indicatie dat er aanvullende technische maatregelen nodig
zijn. Het onderzoek moet nog worden afgerond en er zijn aanvullende
hogesnelheidstesten gepland om te verifiëren dat het stof ook bij hoge
snelheid geen problemen meer oplevert.
Ter meerdere zekerheid worden maatregelen uitgewerkt voor het geval
later blijkt dat deze alsnog geïmplementeerd dienen te worden.
Onderzoek heeft uitgewezen dat er geen gezondheidsrisico’s voor de
reizigers zijn.
Claims van de Staat op onderbouwaannemers
Ten aanzien van de herstelwerkzaamheden van een deel van de HSL-
geluidschermen in Noord-Brabant (2007) en de horizontale verplaatsingen
bij Rijpwetering (2006) meent de Staat op contractuele gronden kosten te
kunnen verhalen op de betreffende onderbouw-aannemers. De dossiers zijn
in behandeling bij de voor de onderbouwcontracten ingestelde Raad van
Deskundigen. De verwachting is dat deze procedures doorlopen tot medio
2009.
Overige activiteiten onderbouw
In de eerste helft van 2008 is een substantieel aantal restpunten van de
HSL-onderbouw afgerond. Ook in de tweede helft van 2008 en begin 2009
lopen de activiteiten rondom de restpunten nog door. De meeste van deze
onderwerpen hebben weinig of geen relatie met het gebruik van de
HSL-infrastructuur. Voorbeelden van deze activiteiten zijn: verkopen van
overtollige gronden, garantiezaken onderbouw, overdragen kruisende
infrastructuur.
Bovenbouw
Afwikkeling bouwfase contract met Infraspeed
Met Infraspeed zijn gesprekken gaande om de laatste contractuele
onderwerpen uit de bouwfase financieel af te ronden. Voor de meeste
dossiers is de verwachting dat op korte termijn overeenstemming zal
worden bereikt. Voor wat betreft een tweetal dossiers lijkt
overeenstemming tussen de Staat en Infraspeed niet haalbaar, in dat
geval zullen deze worden voorgelegd aan het ‘Committee of Experts’.
Hotbox detectiesysteem
Vanwege het ontbreken van een hotbox (hete-aslagers) detectiesysteem in
de Thalys is besloten deze functionaliteit in de infrastructuur aan te
brengen. Met Infraspeed is in de verslagperiode overeenstemming bereikt
over de levering hiervan. Voorzien wordt dat dit systeem per 1 oktober
2008 is geïnstalleerd, getest en geoperationaliseerd, waarna het in
gebruik kan worden genomen.
EMC
Om de uiteindelijk voorziene dienstregeling van HSA mogelijk te maken
zijn nog maatregelen noodzakelijk ten aanzien van elektromagnetische
compatibiliteit (EMC). Gezien het ingroeischema voor de dienstregeling
van HSA staat dit de start van het vervoer niet in de weg.
ERTMS
Oplevering ERTMS 2.3.0 Corridor door Infraspeed
Op 18 maart 2008 heeft Infraspeed de ERTMS versie 2.3.0 Corridor
opgeleverd met volledige functionaliteit op de grensovergang.
Na het uitvoeren van haar testprogramma heeft de Staat vastgesteld dat
Infraspeed aan haar verplichtingen heeft voldaan op enkele restpunten
na. Deze restpunten worden in een tweetal (kleinere) software updates in
september 2008 en februari 2009 opgelost.
ERTMS Internationaal
Op 23 april 2008 heeft de Europese Commissie beschikking 2008/386/EG
afgegeven. Deze beschikking heeft betrekking op de technische
specificaties van het subsysteem besturing en seingeving, waarmee de
zogenaamde SRS-versie 2.3.0 D van ERTMS is vastgelegd. Artikel 3 van
deze beschikking bevat de volgende passage:
“……Voor dezelfde datum (31 december 2008) delen de lidstaten de
Commissie eveneens mee vanaf wanneer treinen die aan de in deze
beschikking genoemde specificaties voldoen gebruik zullen kunnen maken
van de met ETCS uitgeruste lijnen op hun grondgebied.”
Er is dan ook geen wettelijke verplichting om de HSL-Zuid in de komende
jaren uit te rusten met deze versie. Het ministerie van Verkeer &
Waterstaat zal aan ProRail vragen in samenspraak met de vervoerders aan
te geven wanneer dergelijke treinen gebruik zullen kunnen maken van de
verschillende baanvakken, waaronder de HSL-Zuid. Op basis daarvan zal de
Europese Commissie geïnformeerd worden.
De European Railway Agency (ERA) heeft een aanbeveling opgesteld met
betrekking tot ERTMS versie 2.3.0 D en de lidstaten gevraagd te
onderzoeken wat de consequenties zouden zijn van de eventuele
implementatie van deze versie. Omdat de HSL-Zuid infrastructuur kan
worden beschouwd als ‘bestaande infrastructuur’, heeft de
Nederlandse Staat niet de verplichting deze versie nu reeds te
implementeren. De Staat zal het project afronden op basis van de met de
infrabeheerders en vervoerders in de Parijs-Brussel-Amsterdam corridor
overeengekomen 2.3.0 Corridor standaard.
Testprogramma
In de verslagperiode is het testprogramma van de Staat vrijwel afgerond.
De volgende testen zijn uitgevoerd:
Operationele procedure testen, voor het completeren van de
veiligheidsbewijsvoering in het kader van de Integrale Safety Case;
Real Configuration testen grens: perron-perron en paralleltesten voor
aanvullende bewijsvoering van interoperabiliteit voor 300 km/u L2 (voor
het verkrijgen van NoBo verklaringen);
Duurtesten, idem 300 km/u en L2 voor het verkrijgen van informatie over
de betrouwbaarheid van de infrastructuur.
De uitgevoerde testen zijn geslaagd. Aan het eind van de verslagperiode
resteert nog een beperkt aantal (her)testen, waaronder enkele
operationele proceduretesten op de grens (in samenwerking met Infrabel)
en het herhalen van een nog niet geslaagde calamiteitentest.
Naast deze testen zijn en worden in de Tunnel Groene Hart
hogesnelheidsritten uitgevoerd in verband met de stofproblematiek (zie
paragraaf 3.1).
Vrijgave infrastructuur
Vrijgave infrastructuur voor vervoer 160 km/uur op de noordelijke sectie
De infrastructuur op de noordelijk sectie van de HSL-Zuid is vrijgegeven
voor tijdelijk vervoer met 160 km/uur onder ERTMS level 1. In de
verslagperiode is de Availability Period Safety Case (APSC) van
Infraspeed goedgekeurd, is de NoBo-verklaring ontvangen en heeft ProRail
Treinbeveiliging de Toestemming voor Gebruik (voor commercieel vervoer)
van de overgangen van bestaand spoor naar HSL spoor (transities)
afgegeven. Tot slot is de Integrale Safety Case ten behoeve van het
tijdelijk vervoer op de noordelijke sectie door RWS HSL-Zuid opgeleverd
en door de ISA positief beoordeeld (zie verder onder Veiligheid,
paragraaf 5.1).
Vrijgave infrastructuur voor het vervoer met 300 km/uur
Begin 2008 werd voorzien dat de ISA-verklaring voor de infrastructuur
rond 1 mei 2008 zou worden ontvangen. Door het later afronden van de
migratie van ERTMS vond dit moment later plaats. De vereiste
veiligheidsverklaring (ISA) voor de infrastructuur is op 17 juni
ontvangen.
De in de verslagperiode door Infraspeed ingediende APSC met bijbehorende
ISA verklaring bevatte naar mening van de Staat nog enkele restpunten
die contractueel met Infraspeed nog moeten worden afgehandeld. In de
praktijk leveren deze restpunten geen substantiële belemmeringen op.
Op 8 juli 2008 heeft de NoBo van de Staat een 'Interim Certificate of
Conformity' afgegeven voor de gehele HSL-Zuid inclusief de grensovergang
met België. Deze verklaring vormt – samen met de hierboven genoemde
ISA-verklaring – het bewijs dat de HSL-Zuid veilig door interoperabele
treinen onder ERTMS 2.3.0 Corridor met 300 km/uur gebruikt kan worden
voor testen en beproeven.
Voordat de infrastructuur vrijgegeven kan worden voor het vervoer met
reizigers over de grens met België zijn nog de volgende zaken nodig.
Ten eerste dient ProRail Toestemming voor Gebruik van de transities voor
commercieel vervoer te verlenen; deze wordt verwacht op 1 september
2008. Ten tweede dient de ISC gecompleteerd en beoordeeld te worden ten
aanzien van de grensovergang en de operationele afspraken tussen
Nederland en België. Afronding hiervan wordt verwacht per begin oktober
2008 (zie verder onder Veiligheid, paragraaf 5.1).
Vervoer
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Start van het commercieel vervoer
De minister heeft op 21 maart 2008 in een gesprek met HSA aangekondigd
de bestaande Aanvangsdatum van 1 oktober 2008 vooralsnog niet te
verschuiven. HSA heeft vervolgens de staat van de infrastructuur ter
discussie gesteld en stelt zich op het standpunt dat de infrastructuur
pas gereed is voor de testperiode van HSA zodra sprake is van een
volledige vrijgave voor commercieel vervoer. De Staat is van mening dat
de testperiode kan starten zodra de vereiste ISA- en NoBo-verklaringen
geleverd zijn.
Aan het eind van de verslagperiode heeft de Staat aan HSA meegedeeld dat
de Aanvangsdatum van 1 oktober 2008 tot een nader vast te stellen datum
wordt uitgesteld omdat de oplevering van ERTMS 2.3.0 Corridor een aantal
weken is vertraagd (zoals aangegeven in paragraaf 3.5). Dit heeft ertoe
geleid dat ook de afgifte van de ISA- en NoBo-verklaringen voor de
totale infrastructuur een paar weken later plaatsvond. HSA heeft –
voorafgaand aan de Aanvangsdatum – het recht om op de HSL
infrastructuur 20 weken ‘zonder beperkingen’ te testen en het
vervoerproces alsmede de systemen te beproeven. Een nieuwe Aanvangsdatum
is nog niet vastgesteld.
Concessie voor het tijdelijk vervoer
Voor het tijdelijk rijden is de verwachte startdatum verschoven naar
december 2008. De concessie voor tijdelijk vervoer is gereed. In overleg
met HSA is besloten het voorhangen van de concessie aan de Tweede Kamer
over het zomerreces heen te tillen. Dit geeft HSA de gelegenheid de
tarieven (toeslagen) voor het vervoer tussen Amsterdam Centraal,
Schiphol en Rotterdam Centraal nader te bekijken. Met HSA is afgesproken
de toeslagen publiek te maken voorafgaand aan het bespreken van de
tijdelijke concessie met de Kamer.
Omzetting concessieovereenkomst in concessie
Voordat gestart kan worden met het commercieel vervoer dient de
bestaande concessieovereenkomst met HSA te zijn omgezet in een
publiekrechtelijk concessie. De conceptconcessie die eind 2007 in
overleg met HSA is opgesteld, is op 16 juni 2008 aan de directie van
HSA gepresenteerd. In overleg met HSA wordt inmiddels de laatste hand
gelegd aan de concessie.
Samenwerkingsovereenkomst HSA – NMBS
Op 12 maart 2008 heeft minister Eurlings gesproken met de Belgische
federale minister Vervotte. Zij gaf aan dat de afspraken uit 2005 over
de bediening van Breda en Den Haag en de langere reistijden in België
onverkort gelden. Het door België aanvullend aan te schaffen treinstel
voor de bediening van Den Haag en Breda is echter nog niet besteld.
Naar aanleiding van het gesprek in maart is HSA gevraagd met NMBS in
kaart te brengen hoe de financiële situatie is met betrekking tot de
dienst Den Haag via Breda naar Antwerpen en Brussel. Ook wordt door de
vervoerders in kaart gebracht of de bestaande Belgische spoordienst
tussen Antwerpen en Essen kan worden doorgetrokken naar Roosendaal en
wat hiervan de financiële consequenties zijn. Het onderzoek van de
vervoerders is afgerond en er zal op korte termijn weer overleg
plaatsvinden tussen de ministers om de uitkomsten te bespreken.
Het tijdig tot stand komen van de samenwerkingsovereenkomst tussen HSA
en de NMBS is een belangrijke voorwaarde voor de start van de
internationale diensten over de HSL-Zuid.
Bindend adviesprocedures
In de verslagperiode zijn nog geen geactualiseerde claims van HSA
ontvangen inzake de langere reistijden in België en het gewijzigde
aantal treinen naar Parijs. Zodra nieuwe claims worden ontvangen zal
overleg met HSA starten over de omvang van aanpassing van de
concessievergoeding.
Materieel
Voor het tijdelijk vervoer met 160 km/uur op de noordelijk sectie wordt
ernaar gestreefd dat in december 2008 de Bombardier-Traxx locomotief
wordt ingezet op ERTMS 2.3.0 Corridor level 1. Hierbij zal een aantal
rijtuigen van de huidige Beneluxtrein worden ingezet. Verder is het
streven medio mei 2009 de Thalys in te zetten voor het
grensoverschrijdend hogesnelheidsvervoer met ERTMS 2.3.0 Corridor
level 2. Om te kunnen bereiken dat de Traxx en de Thalys tegelijk op
het spoor kunnen rijden zonder snelheidsbeperking voor de Thalys, is het
vereist dat de Traxx vanaf dat moment ook op level 2 kan rijden.
Voor het toelaten van elk type materieel op de HSL-Zuid is een door IVW
af te geven Verklaring van Geen Bezwaar (VGB) nodig. Het verkrijgen van
een VGB vereist dat de leverancier de veiligheid en interoperabiliteit
van het materieel aantoont door middel van een testprogramma voor
homologatie en Trein-Baan Integratie (TBI). Dit testprogramma dient te
resulteren in een ISA- en een NoBo-verklaring. IVW verleent de VGB voor
het desbetreffende type materieel na advies van ProRail (in de rol van
beheerder).
Het homologatie- en TBI-traject is op Europees niveau nog niet
(volledig) uitgewerkt. Daarom maken partijen in onderling overleg
afspraken over de invulling van de TBI.
Traxx level 1
Het TBI testprogramma is in verslagperiode afgerond. Het advies van
ProRail aan IVW kan worden verstrekt zodra de goedkeurende ISA- en
NoBo-verklaringen van HSA/Bombardier zijn ontvangen.
Traxx level 2
Overeenstemming is bereikt over de inhoud van het testprogramma voor TBI
Traxx L2. Per einde van de verslagperiode was van Bombardier echter nog
geen planning ontvangen van de ontwikkeling van de Traxx op level 2. Dit
betekent dat de TBI-planning voor dit materieeltype nog niet kan worden
vastgesteld. Het moment waarop de Traxx op level 2 beschikbaar komt
blijft daarmee onzeker.
Thalys
In maart 2008 is duidelijk geworden dat de testen van de compatibiliteit
tussen de infrastructuur en de trein en de daarop volgende vrijgave door
de SNCF van de ERTMS treinapparatuur van de Thalys tot een latere
definitieve oplevering gaan leiden. Ook de complexiteit en diversiteit
in het toelatingsproces in Frankrijk, België, Nederland en Duitsland
spelen daarbij een rol.
In de verslagperiode is overeenstemming bereikt over de inhoud van het
TBI-programma voor de Thalys. Dit testprogramma is voorbereid en
ingepland in de laatste weken van juli 2008. Naar verwachting zullen –
na het ombouwen – de Thalystreinen medio mei 2009 geschikt zijn voor
commerciële inzet. Door het eventueel optreden van niet verder te
mitigeren risico’s moet met een mogelijke uitloop tot medio juli 2009
gerekend worden.
AnsaldoBreda
Op grond van de door HSA geleverde planning zullen de treinen vanaf het
najaar van 2009 geleidelijk beschikbaar komen en vermoedelijk vanaf de
diensregeling 2010 ingezet worden.
In het eerste kwartaal hebben vertegenwoordigers van de Staat op
uitnodiging van HSA tweemaal geparticipeerd in het overleg met
AnsaldoBreda. Afspraken zijn gemaakt over het door de Staat faciliteren
van AnsaldoBreda bij de start van de werkzaamheden in Nederland en om de
TBI voor het V250 materieel verder uit te werken.
Integraal Proefbedrijf
Voorwaarde voor het kunnen starten van commercieel vervoer is de
aantoonbare bedrijfsgereedheid van HSA en ProRail. Deze
bedrijfsgereedheid zal voorafgaand worden beproefd in het Integrale
Proefbedrijf (IPB). Op basis van de uitkomsten wordt het go-nogo besluit
genomen.
Voor het IPB tijdelijk vervoer op het traject Amsterdam-Rotterdam zijn
de operationele voorbereidingen voor de start op 8 september
grotendeels afgerond. De resterende voorbereiding kan binnen de
vigerende planning worden afgerond.
De voorbereidingen voor het IPB voor het hogesnelheidsvervoer op de
gehele HSL-Zuid zijn gestart.
Voorafgaand aan de start van het examineren van machinisten zal IVW een
voorlopig advies aan de minister afgeven, zodra aan alle
veiligheidseisen is voldaan. Om een definitief advies te kunnen afgeven
moet het vervoerssysteem tijdens het IPB aan een aantal
veiligheidsindicatoren voldoen. Nauwe samenwerking en frequent overleg
tussen IPB en IVW maken snelle herstel- en verbeteracties mogelijk.
Veiligheid
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Integrale Safety Case
Proces Integrale Safety Case
Tijdens de exploitatie van de HSL-Zuid werken ProRail (de beheerder),
Infraspeed (de infraprovider) en HSA (de vervoerder) samen om het
vervoer van reizigers over de HSL-Zuid mogelijk te maken. Elk van deze
partijen heeft verantwoordelijkheid voor de veiligheid van het eigen
deel. Het voldoen aan de veiligheidscriteria komt tot uitdrukking door
ISA- en NoBo-verklaringen voor de infrastructuur, vrijgaven voor gebruik
voor de aansluitingen met bestaand spoor, inzetcertificaten voor het
treinmaterieel, het veiligheidsattest voor de vervoerder en het
veiligheidsmanagementsysteem van ProRail (onder andere Verkeers-leiding,
Schakel- en Meld Centrum).
De verschillende delen dienen ook in gezamenlijkheid goed te werken en
moeten naadloos op elkaar aansluiten. Dit wordt vastgelegd in de
Integrale Safety Case (ISC) waarin wordt aangetoond dat het
‘vervoersysteem HSL-Zuid’ veilig is. De verbindingen tussen de
deelsystemen krijgen vorm door Operationele Procedures en Trein-Baan
Integratietesten. Ook de veiligheid van de grensovergang wordt hierin
(in overleg met DVIS, de Belgische veiligheidsinspectie) betrokken.
IVW beoordeelt de ISC en adviseert op basis daarvan aan de minister van
V&W, waarop de minister kan besluiten de commerciële exploitatie al dan
niet te starten.
De ISC kent twee uitgaven voor commercieel vervoer: tijdelijk vervoer op
de noordelijke sectie (160 km/uur) op ERTMS 2.3.0 Corridor level 1 en
definitief vervoer over de hele HSL op level 2 (300 km/uur).
Integrale Safety Case voor tijdelijk vervoer
De ISC voor het tijdelijk commercieel vervoer op het traject
Amsterdam-Rotterdam met ERTMS 2.3.0 Corridor level 1 is in juni 2008 met
een positief beoordelingsrapport van de ISA aan IVW opgeleverd. Het
Safety Committee had hierover in mei al positief aan de minister
geadviseerd.
IVW heeft aangegeven aanvullende bewijsvoering van ProRail te willen
ontvangen omtrent de veiligheidsmanagementprocessen gedurende de
ontwikkel- en ingroeifase van de HSL-Zuid.
Integrale Safety Case voor hogesnelheidsvervoer
Voor het commercieel vervoer over de gehele HSL-Zuid (inclusief de
grens) met 300 km/uur zal een tweede versie van de ISC worden ingediend
bij IVW. Ten opzichte van de eerste versie wordt een aantal
deelproducten toegevoegd. Deze betreffen met name de grensovergang en de
operationele afspraken tussen Nederland en België, waarvoor IVW en DVIS
aanvullende veiligheidsbewijsvoering wensen. De laatste oplevering van
deze producten is gepland voor eind september 2008. Dit betekent dat
rond 1 oktober 2008 de definitieve ISC, voorzien van een verklaring van
de ISA van de Staat, aan IVW kan worden opgeleverd en dat de integrale
veiligheid van de infrastructuur inclusief de grensovergang aangetoond
is.
Het Safety Committee zal begin oktober op basis van de dan vigerende ISC
wederom een advies aan de minister uitbrengen
Specifieke veiligheidsissues
Langstransport
Voor het vervoeren van slachtoffers uit een tunnel na een eventueel
incident (langstransport) is een oplossing gevonden door de inzet van
speciale vrachtwagens van Nedtrain die zowel op de weg als op het spoor
kunnen rijden. De planning is dat deze dienst begin december 2008
operationeel zal zijn.
Gebruiksvergunningen
De gebruiksvergunningen voor de HSL-tunnels zijn in maart 2008 verleend,
met uitzondering van die voor de Kap Barendrecht. Kort na de
verslagperiode van deze VGR23 (per 8 juli 2008) is deze laatste
gebruiksvergunning alsnog door B&W van Barendrecht afgegeven.
Evacuation Support System (ESS)
Voor de optimale ondersteuning van de tunnel-evacuatieprocedure van HSA
en om te anticiperen op wijzigingen in de wet- en regelgeving is
besloten een onderdeel van de tunnelinstallaties te wijzigen. Hierbij
worden de tunnels voorzien van een ESS. Dit systeem geeft een indicatie
aan vluchtende reizigers dat de andere (vlucht) tunnelbuis treinvrij is.
Met de Openbare Hulpdiensten vindt overleg plaats over het voorlopig
toepassen van de bestaande procedures en de concretisering en planning
van de definitieve oplossing.
Onderzoek verbetering brandveiligheid Thalys
De eerste fase van het onderzoek naar het additioneel verbeteren van de
brandveiligheid van de Thalys is afgerond. Uit dit onderzoek blijkt dat
het aanbrengen van een blusinstallatie in het Thalys materieel geen
optie is. Het onderzoek naar de mogelijkheden voor het aanpassen van de
ventilatielamellen in de Thalys is in zijn laatste fase. Het definitieve
rapport wordt in juli 2008 verwacht. Hier lijken wel mogelijkheden te
zijn. Door de begeleidingscommissie is besloten dat het ministerie een
brief opstelt, waarin aan HSA gevraagd wordt wat de eigenaren van de
Thalys (naast NS-internationaal en Deutsche Bahn voor een beperkte
inbreng, vooral SNCF en NMBS) van het idee vinden.
ATB Verbeterde versie
In het kader van een landelijk programma ter invoering van ATB VV vinden
werkzaamheden aan de baan en aanpassingen in al het Nederlandse
treinmaterieel plaats. Op vijf overgangen naar het bestaande spoor (twee
in het noorden en drie in het zuiden) dient de infrastructuur van de
HSL-Zuid te worden aangepast, hetgeen inmiddels is gerealiseerd.
Daarnaast dient het materieel van alle vervoerders (inclusief HSA) te
worden voorzien van ATB VV. Pas als al het materieel is aangepast, is
ATB VV operationeel. Tot dat moment zal in elk geval voor twee
overgangen naar het bestaande spoor (op de noordelijke sectie) de
snelheid gereduceerd worden van 130 km/u naar 90 km/u. Dit heeft
beperkte gevolgen voor de rijtijd.
Voor de overige drie punten (zuidelijke sectie) is ontheffing van deze
snelheidsbeperking bij IVW aangevraagd. IVW heeft haar besluit
opgeschort totdat er meer zekerheid is over de periode waarvoor
ontheffing zou moeten worden verleend.
Integrale planning
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Planning HSL-Zuid
In de aanbiedingsbrief aan de Tweede Kamer bij VGR22 van 1 april 2008 is
de verwachting aangegeven dat:
de HSL-Zuid stapsgewijs in gebruik zal worden genomen;
de baaninfrastructuur vanaf 1 april 2008 gereed zou zijn voor het
testen;
HSA zich geconfronteerd ziet met verlate aflevering van materieel dat
volledig geschikt is voor het ERTMS-systeem;
een kloof dreigt te ontstaan tussen de beoogde Aanvangsdatum Vervoer per
1 oktober 2008 en het moment waarop naar verwachting daadwerkelijk alle
treinen over het tracé kunnen gaan rijden.
De Staat en HSA voeren overleg over de door de Staat op grond van de
staat van de infrastructuur vast te stellen ‘contractuele’
Aanvangsdatum, dus de datum waarop HSA zal aanvangen met het betalen van
de gebruiksvergoeding.
Naast het contractuele aspect wordt bepaald wanneer het vervoer
daadwerkelijk kan starten. Hierbij zijn de feitelijke beschikbaarheid
van de infrastructuur, het treinmaterieel en gecertificeerd personeel en
de zekerheid ten aanzien van techniek en veiligheid bepalend. Het
onderscheid blijft gehandhaafd tussen:
een tijdelijke vervoersdienst op de noordelijke sectie met het
Bombardier-Traxx materieel onder ERTMS 2.3.0 C level 1 met 160 km/uur;
grensoverschrijdend hogesnelheidsvervoer met het Thalys materieel onder
ERTMS 2.3.0 C level 2;
grensoverschrijdend hogesnelheidsvervoer met het V250 materieel van
AnsaldoBreda onder ERTMS 2.3.0 C level 2.
Per einde van de verslagperiode van deze VGR wordt voorzien dat het
tijdelijk vervoer tegen het einde van 2008 kan starten en dat er medio
mei 2009 voldoende materieel (Thalys) beschikbaar is voor het
grensoverschrijdende hogesnelheidsvervoer. Er bestaan nog risico’s dat
deze data worden overschreden.
Infrastructuur
Zoals in hoofdstuk 2 vermeld zijn de ISA- en NoBo-verklaringen ten
aanzien van de infrastructuur (inclusief de grens) ontvangen. Inmiddels
is het werk aan de infrastructuur zo goed als afgerond. Van de
resterende werkzaamheden benodigd om de infrastructuur vrij te kunnen
geven voor grensoverschrijdend hogesnelheidsvervoer met reizigers (zoals
in hoofdstuk 3 beschreven) wordt voorzien dat deze rond 1 oktober 2008
zijn afgerond.
Tijdelijk vervoer 160 km/uur
In de brief aan de Tweede Kamer van 1 april 2008 was de verwachting
opgenomen dat het vervoer met 160 km/uur op de noordelijke sectie per
eind september 2008 van start zou kunnen gaan. Het blijkt echter langer
te duren voordat voor het betreffende Traxx materieel een positieve ISA-
en NoBo-verklaring zonder restricties kan worden afgegeven.
Rekening houdend met de opleiding en het examineren van de machinisten,
het operationeel krijgen van het langstransport, het uitvoeren van het
proefbedrijf en de voorbereiding van de exploitatie door HSA is het
streven in december 2008 te starten met het tijdelijk vervoer op de
noordelijke sectie.
Deze datum is bepaald zonder rekening te houden met het optreden van
eventuele risico’s. Uit de risicoanalyse van de planning van juni 2008
komt een mogelijke overschrijding van deze datum met een
verwachtingswaarde van anderhalve maand naar voren. De belangrijkste
planningsrisico’s hebben betrekking op de Trein-Baan Integratie en de
homologatie, de uitvoering van voorwaarden uit de gebruiksvergunningen,
de Verklaring van Geen Bezwaar op het Traxx materieel en een eventueel
no-go besluit na het proefbedrijf (bijvoorbeeld vanwege onvoldoende
bedrijfszekerheid van het Traxx materieel of onvoldoende robuustheid van
de logistiek).
Grensoverschrijdend hogesnelheidsvervoer
In de brief aan de Tweede Kamer van 1 april 2008 was de verwachting
opgenomen dat het Thalys materieel op zijn vroegst in het voorjaar 2009
inzetbaar zal zijn op de HSL-Zuid en dat een verdere uitloop niet
uitgesloten kan worden. Uit de planning, zonder dat rekening is gehouden
met het optreden van risico’s, blijkt medio mei 2009 de datum waarop
de commerciële diensten Amsterdam – Brussel – Parijs met de Thalys
kunnen starten.
Uit de risicoanalyse op de planning van juni 2008 komt een mogelijke
overschrijding van deze datum met een verwachtingswaarde van twee
maanden naar voren. De belangrijkste planningsrisico’s hebben
betrekking op het homologatieproces van de Thalys in meerdere landen,
het implementeren van ‘work arounds’, de duur van het proefbedrijf
en de verlate vrijgave van het Thalys materieel in relatie tot de
Trein-Baan Integratie.
Traxx materieel op level 2 en AnsaldoBreda materieel
Traxx L2
Per einde van de verslagperiode was van Bombardier nog geen planning
ontvangen voor het beschikbaar komen van gecertificeerd Traxx materieel
met een On Board Unit (OBU) op ERTMS 2.3.0 Corridor level 2. Het risico
bestaat dat als dit Traxx materieel slechts beschikbaar is op level 1 op
het moment dat de Thalys start met het hogesnelheidsvervoer, de Thalys
op het noordelijke tracé ook op level 1 moet gaan rijden. Dit betekent
dat de snelheid op dit deel van het tracé vooralsnog beperkt blijft tot
160 km/uur.
AnsaldoBreda Materieel
Op grond van de door HSA geleverde planning zullen de treinen vanaf het
najaar van 2009 geleidelijk beschikbaar komen en vermoedelijk vanaf de
diensregeling 2010 worden ingezet. Ook ten aanzien van het
Ansaldo-materieel bestaan er risico’s voor het homologeren/toelaten
van dit nieuwe type materieel.
Risicoreservering
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Overhevelingen uit de risicoreservering
Ter dekking van meerkosten boven het oorspronkelijke projectbudget is de
Tweede Kamer in een aantal tranches akkoord gegaan met de overheveling
van de risicoreservering naar het projectbudget. Tabel 1 geeft de stand
van de overhevelingen en bestedingen per 30 juni 2008 aan.
Tranches
Bedragen in € Overgeheveld Besteed t/m
30-06-2008 Resteert Status
1e tranche (juni 2003) 174 mln 174 mln 0 mln Afgewikkeld
2e tranche (juli 2004) 90 mln 90 mln 0 mln Afgewikkeld
Vogelproblematiek (juli 2004 en juni 2006) 23 mln
- 17 mln 6 mln 0 mln Afgewikkeld
3e tranche (april 2005) 97 mln 97 mln 0 mln Afgewikkeld
4e tranche (oktober 2006) 40 mln 40 mln 0 mln Afgewikkeld
5e tranche (oktober 2006) 35 mln 35 mln 0 mln Afgewikkeld
6e tranche (februari 2007) 31 mln 15 mln 16 mln Nog te besteden
7e tranche (mei 2007) 9 mln
9 mln Nog te besteden
Totaal 482 mln 457 mln 25 mln
Tabel 1: overzicht overheveling risicoreservering naar projectbudget
In de verslagperiode zijn geen verzoeken aan de Tweede Kamer gedaan voor
vrijgave van middelen uit de risicoreservering.
Van de totaal overgehevelde € 482 mln is tot en 30 juni 2008 € 457
mln besteed. Daarmee resteert nog € 25 mln verplichtingenruimte uit de
risicoreservering.
Prognose claim op de risicoreservering
De resterende claim (50%-waarde) op de risicoreservering bedraagt aan
het eind van de verslagperiode € 15 mln. Deze verwachte meerkosten
kennen een onzekerheid van plus € 18 mln en minus € 17 mln.
Bedragen in € VGR 23 VGR 22 Mutatie
Prognose claim risicoreservering 497 mln 489 mln + 8 mln
Overhevelingen uit risicoreservering -/- 482 mln -/- 482 mln 0 mln
Claim op risicoreservering 50% waarde 15 mln 7 mln + 8 mln
Claim op risicoreservering 90% waarde 33 mln 63 mln -/- 30 mln
Tabel 2: totaaloverzicht van claim op risicoreservering
In de verslagperiode is de resterende claim op de risicoreservering
gestegen van € 7 mln naar € 15 mln. De belangrijkste mutaties worden
toegelicht in de volgende paragraaf.
In de risicoreservering wordt geen rekening gehouden met
vervoersrisico’s.
Ontwikkeling in de prognose meerkosten
Tabel 3 geeft de ontwikkeling weer van de risicohoofdgroepen. De
weergegeven prognose betreft het totaal van reeds getroffen en nog te
treffen maatregelen ten laste van de risicoreservering.
Bedragen in € VGR 23 VGR 22 Mutatie
Planningsrisico’s 112 mln 121 mln -/- 9 mln
Raakvlakrisico’s 165 mln 159 mln + 6 mln
Tegenvallers contracten 93 mln 86 mln + 7 mln
Beheerskosten 107 mln 103 mln + 4 mln
Risico’s na realisatiefase 20 mln 20 mln 0 mln
Totaal 497 mln 489 mln + 8 mln
Tabel 3: prognose risicoreservering inclusief reeds verrichte
overhevelingen
In de verslagperiode is de prognose van de meerkosten per saldo met
€ 8 mln gestegen. Enerzijds is hier sprake van een daling van het
planningsrisico. Dit betreft eerder voorziene, maar niet getroffen
maatregelen, omdat deze nauwelijks effect zouden hebben op het
terugdringen van vertragingen. Anderzijds stijgen, door de optredende
vertragingen, de beheerskosten. Verder worden onder andere extra kosten
voorzien voor afronding van de onderbouw in relatie tot de omgeving en
blijken de kosten van indexering hoger dan eerder berekend.
De financiën van het project
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
Algemeen
Dit hoofdstuk behandelt de ontwikkeling van de projectkosten en uitgaven
in de verslagperiode. De aanpassingen aan het spoorwegnet bij Breda en
aan de rijkswegen A4 en A16 zijn separaat opgenomen. Hierdoor wordt de
aansluiting met de PKB deel 3, de begroting en de jaarrekening behouden.
PKB deel 3 (1996) geeft aan dat met de aanleg van de HSL-Zuid een
investeringsbedrag is gemoeid van € 3,413 miljard (exclusief BTW,
prijspeil 1995), exclusief de bijdrage aan België. Voor een compleet
beeld is de bijdrage aan België in het kostenoverzicht opgenomen.
Mutaties op het projectbudget
In de verslagperiode zijn de volgende mutaties op het projectbudget van
toepassing.
Indexering
In verband met de jaarlijkse prijscompensatie is het budget van de
HSL-Zuid verhoogd met € 85.000.
Voor de prijsontwikkeling van het projectbudget zijn de percentages
gehanteerd zoals opgenomen in onderstaande tabel. Het zijn de door het
Ministerie van Financiën vastgestelde percentages, gebaseerd op de IBOI
(Index Bruto Overheids Investeringen) die door het Centraal Planbureau
in het Centraal Economisch Plan worden gepresenteerd.
Prijsindexpercentages
1995
1996 1996
1997 1997
1998 1998
1999 1999
2000 2000
2001 2001
2002 2002
2003 2003
2004 2004
2005 2005
2006 2006
2007 2007
2008
1,50% 2,75% 2,75% 1,40% 2,50% 4,50% 3,00% 2,75% 1,25% 0,39% 0,66% 0,44%
1,48%
Tabel 4: prijsindexpercentages
Het projectbudget per 30 juni 2008 is weergegeven in de volgende tabel.
De genoemde budgetmutaties zijn hierin verwerkt.
PKB dl 3
(pp'95) Wijzigingen pp'95
Totaal
(pp'95) Prijs-
index
('96-’08) Aansl.
mutaties
begroting
Totaal
(pp.’08)
Vorige
perioden Deze
periode
Uitvoeringskosten 3.089 680 8 3.777 878 -152 4.503
Grondverwerving 324 -72 252 26
278
Subtotaal 3.413 608 8 4.029 904 -152 4.781
België 364 364 16
380
Voorbereidingskosten 50 50 50
Totaal 17.3.1 HSL-Zuid 3.413 1.022 8 4.443 920 -152 5.211
Totaal 17.3.2 Railwegen 91 91 15 12 118
Totaal 17.3.3 Hoofdwegen2 748 748 129 140 1.017
Totaal excl. BTW.1 3.413 1.861 8 5.282 1.064 0 6.346
BTW art. 17.3.1 en 17.3.2
Totaal projectbudget inclusief BTW
Infraprovider beschikbaarheidsvergoeding3 808
7.154
2.992
Totaal projectbudget HSL-Zuid inclusief Infraprovider en BTW 4 10.146
Tabel 5: projectbudget HSL-Zuid (bedragen in € mln)
De projectkosten worden in deze tabel exclusief BTW weergegeven.
Jaarlijks wordt, op basis van een afspraak met het Ministerie van
Financiën, de betaalde BTW op railprojecten gecompenseerd (zie regel
BTW).
Het projectbudget is inclusief € 1.012 mln, bestemd voor aanpassingen
aan rijksweg A16 (Noord-Brabant) en rijksweg A4 tussen Leiderdorp en het
Ringvaartaquaduct. De bedragen van artikelonderdeel 17.3.3 Hoofdwegen
zijn, in afwijking tot de railprojecten, inclusief BTW.
Inclusief € 30 mln voor de onderhoudscomponent gedurende 25 jaar
voortvloeiend uit contractwijzigingen op het Infraspeed contract. Tevens
is de jaarlijkse indexeringsaanpassing van de beschikbaarheidvergoeding
verwerkt in het bedrag.
De genoemde mutaties in het projectbudget zijn opgenomen vooruitlopend
op de verwerking in de Rijksbegroting.
Onderstaande tabel geeft de ontwikkeling weer van het projectbudget tot
en met dit 23e voortgangsrapport.
Mutatie Bedrag pp’95 Gecommuniceerd in Tweede Kamer Bron: VGR
nr.
Bedrag Prijspeil
PKB deel 3 3.413 3.413 1995 1
Korting lange variant Tunnel Groene Hart -/- 91 -/- 91
Bijdrage aan België 364 380 1997 3
Kosten voor PKB deel 3 50 50 1995 7
Overdracht A16 537 598 2000 7
Verbeterde Vorkvariant Rotterdam West 55 61 2000 8
Overdracht A4-bundel 175 195 2000 8 + 9
Wijziging A4-bundel (wijzigingsprotocol) 10 12 2002 12
Aansluiting Breda 91 101 2000 7
Verdiepte Ligging Hoogmade 19 21 2000 9 +11
Bergschenhoek 10 12 2001 9 +11
Mopmolen 0 0 2001 9
Tenderkosten Infraprovider en Vervoer 34 36 1999 7
Communicatie -/- 10 -/- 10 1999 6
ICT taakstelling -/- 0 -/- 0 2001 9
Zettingsvrijeplaat 50 55 1999 7
Lange variant Tunnel Groene Hart 83 91 1999 7
Meer/Hazeldonk 2 2 2003 13
Wijzigingsprotocol A4-bundel 27 34 2004 15
Afrekening protocol A4-bundel 15 19 2006 20
Anti-vandalismeschermen 2 2 2006/
2007 20/22
Saldo scopewijzigingen 1.423
Aanbestedingsresultaat civiele onderbouw 251 272 1999 7
VAT (voorbereiding, administratie en toezicht) 17 18 1999 7
Aanbestedingsresultaat Tunnel Groene Hart -/- 23 -/- 25 1999 7
Lagere realisatiestand uitgaven t/m 2000 -/- 2 -/- 2
9
‘Oude’ spanning raming en budget 81 91 2000 11
Regieovk. taakorganisaties/versterking organisatie 21 25
2001 11
Hogere tenderkosten Infraprovider en Vervoer 25 29 2001
11
1e overboeking vanuit de risicoreserve 140 174 2002 13
2e overboeking vanuit de risicoreserve 72 90 2004 15
Risicoreserve i.v.m vogelproblematiek 18 23 2004 15
3e overboeking vanuit de risicoreserve 77 97 2005 17
Teruggaaf risicoreserve i.v.m. vogelproblematiek -14 -17 2006 19
4e overboeking vanuit de risicoreserve 32 40 2006 20
5e overboeking vanuit de risicoreserve 28 35 2006 20
6e overboeking vanuit de risicoreserve 25 31 2007 21
7e overboeking vanuit de risicoreserve 7 9 2007 21
Saldo mee- en tegenvallers 755
Subtotaal scopewijzigingen en mee- en tegenvallers 2.178
Subtotaal scopewijzigingen en mee- en tegenvallers 2.178
Vrijval begroting PPS Infraprovider -/- 408 -/- 476 2001 9
Saldo ontvangsten 87 106 ‘99/’00
‘01/’02
‘03/’04
‘05/’06
‘07 7/9
10/1214/16
18/20
22
Extra EU-subsidies 13 16 2006 20
Leenfaciliteit RWS -1 -1 2006 20
Saldo technische mutaties -/- 309
Subtotaal mutaties 1.869
Totaal op prijspeil 1995 5.282
Tabel 6: mutatieoverzicht projectbudget (bedragen in € miljoen)
exclusief beschikbaarheidvergoeding Infraprovider
Uitgaven en aangegane verplichtingen
Uitgaven
Tabel 7 geeft een overzicht van de uitgaven. Tot en met 30 juni 2008
is ten behoeve van het HSL-Zuid project een bedrag van € 7.001 mln
betaald (97,9% van het projectbudget exclusief
beschikbaarheid-vergoeding Infraspeed).
(Bedragen in € mln, incl. BTW) Totaal vorige perioden Deze
periode Totaal Waarvan
art. 17.3.1
HSL art. 17.3.2
Spoorwegen art. 17.3.3
Hoofdwegen
Voorbereidingskosten 49,9 49,9 49,9
Uitvoeringskosten 6.213,1 53,4 6.266,5 5.139,7 115,5 1.011,3
Grondverwerving 309,9 -/- 5,5 304,4 304,4
België 379,8 379,8 379,8
Totaal 6.952,7 47,9 7.000,6 5.873,8 115,5 1.011,3
Tabel 7: uitgaven HSL-Zuid vanaf PKB1 (1991) tot en met 30 juni 2008
Verplichtingen
In tabel 8 zijn de aangegane verplichtingen opgenomen. Tot en met
30 juni 2008 is ten behoeve van het HSL-Zuid project een bedrag van
€ 7.147 mln verplicht (99,9% van het projectbudget exclusief de
beschikbaarheidvergoeding Infraspeed).
(Bedragen in € mln,
incl. BTW Totaal vorige perioden Deze periode Totaal 1) Waarvan
art. 17.3.1
HSL art. 17.3.2
Spoorwegen art. 17.3.3
Hoofdwegen
Voorbereidingskosten 49,9 49,9 49,9
Uitvoeringskosten 6.391,8 17,3 6.409,1 5.282,3 115,5 1.011,3
Grondverwerving 308,2
308,2 308,2
België 379,8 379,8 379,8
Totaal 7.129,7 17,3 7.147,0 6.020,2 115,5 1.011,3
1) Dit bedrag is inclusief € 826,9 miljoen aan BTW verplichtingen.
Het bedrag aan te betalen BTW wordt, op basis van een afspraak met het
Ministerie van Financiën, jaarlijks gecompenseerd door een ophoging van
het projectbudget.
Tabel 8: aangegane verplichtingen HSL-Zuid vanaf PKB1 (1991) tot en met
30 juni 2008
Realisatieprogramma Hogesnelheidslijn
Bedragen in mln € Totaal T/m 2006 2007 2008 2009 2010 2011 later
HSL-Zuid (IF 17.03.01) 6.027 5.659 167 201
- Reguliere SVV middelen (incl. FES BOR) 2.601 2.358 42 201
- FES regulier 1.710 1.710
- Privaat 940 939 1
- EU-ontvangsten 193 192 1
- Ontvangsten derden 101 93 8
- Risicoreservering 482 367 115
HSL-Zuid spoorwegen (IF 17.03.02) 115 114 1
HSL-Zuid hoofdwegen (IF 17.03.03) 1.012 1.001 11
Totaal IF 17.03 7.154 6.774 179 201
Beschikbaarheidsvergoeding Infraprovider (IF 13.04) (excl. BTW) 2.962 44
128 114 115 116 116 2.329
Onderhoud wijzigingen Infraprovider (IF 13.04) 30 0 1 1 1 1 1 25
Totaal geplande realisatie 10.146 6.818 308 316 116 117 117 2.354
Tabel 9: realisatieprogramma HSL-Zuid
Ontvangsten
(Bedragen in € mln, incl. BTW)
Totaal vorige perioden Deze
periode Totaal
Ontvangsten derden 110,8 10,8 121,6
EU-subsidie 194,1
194,1
Totaal 304,9 10,8 315,7
Tabel 10: ontvangsten HSL-Zuid t/m 30 juni 2008
In het eerste halfjaar 2008 is € 10,8 mln aan ontvangsten van derden
geboekt ten gunste van de HSL-Zuid.
Bijlage 1: Overzicht Kamerstukken
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
In de verslagperiode heeft de minister van Verkeer en Waterstaat de
volgende kamerstukken over de HSL-Zuid aan de Tweede Kamer gezonden.
Datum
Onderwerp Kamerstuknummer
7 april 2008 Voortgangsrapport 22, Hogesnelheidslijn-Zuid +
Brief minister over het tweeëntwintigste voortgangsrapport (VGR 22)
HSL-Zuid
22026, nr. 279
16 april 2008 Assurance-rapport bij VGR 22 Hogesnelheidslijn-Zuid +
Brief minister ter aanbieding assurance-rapport over de 22e
Voortgangsrapportage over het project Hogesnelheidslijn-Zuid
22026, nr. 280
Afkortingenlijst
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .
APSC: Availability Period Safety Case
BTW: Belasting Toegevoegde Waarde
DVIS: Dienst Veiligheid en Interoperabiliteit van de Spoorwegen
ERTMS: European Railway Traffic Management System
ERA: European Railway Agency
EU: Europese Unie
HSA: High Speed Alliance
HSL-Zuid: Hogesnelheidslijn-Zuid
IBOI: Index Bruto Overheidsinvesteringen
IPB: Integraal Proefbedrijf
ISA: Independent Safety Assessor
ISC: Integrale Safety Case
IVW: Inspectie Verkeer en Waterstaat
NMBS: Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen
NoBo: Notified Body
OBU: On Board Unit
PKB: Planologische Kern Beslissing
PPS: Publiek Private Samenwerking
RWS: Rijkswaterstaat
SMC : Schakel- en Meld Centrum
SNCF: Société Nationale des Chemins de fer Français
TBI: Trein-Baan Integratie
TVG: Toestemming voor Gebruik
VGB: Verklaring van Geen Bezwaar
VGR: Voortgangsrapport
Interim Certificate of Conformity
Conform het contract met HSA dient de Staat – ter voorkoming van
extra kosten – minimaal drie maanden van tevoren aan HSA te melden dat
de Aanvangsdatum verschuift.
Met uitzondering van EMC maatregelen, zie paragraaf 3.2
Work around: door partijen geaccepteerde al dan niet tijdelijke
oplossing voor een blokkerend probleem.
De vervoersrisico’s worden wel meegenomen in de risicoanalyses ten
aanzien van de planning.
DOCPROPERTY "minrws" Ministerie van Verkeer en Waterstaat
DOCPROPERTY "ministeriecode" DOCPROPERTY "dirrws" opq
DOCPROPERTY "directoraat"
DOCPROPERTY "archiefcode" PBRM.01
PAGE 27 DOCPROPERTY "vtitel" Voortgangsrapport 23
Hogesnelheidslijn-Zuid
PRBH\765091 PAGE 3 / NUMPAGES 29 DOCPROPERTY "vtitel"
Voortgangsrapport 23
Hogesnelheidslijn-Zuid
PAGE 2 DOCPROPERTY "vtitel" Voortgangsrapport 23
Hogesnelheidslijn-Zuid
DOCPROPERTY "colofon.onskenmerk" PRBH\771505 PAGE 29 / NUMPAGES
29 DOCPROPERTY "vtitel" Voortgangsrapport 23
Hogesnelheidslijn-Zuid