Preview document (🔗 origineel)

---

  DOCPROPERTY  iAdressering  \* MERGEFORMAT  De Voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal 

  DOCPROPERTY  iStraat  \* MERGEFORMAT  Binnenhof    DOCPROPERTY  iNr 
\* MERGEFORMAT  1    DOCPROPERTY  iToev  \* MERGEFORMAT  A 

  DOCPROPERTY  iPostcode  \* MERGEFORMAT  2513 AA     DOCPROPERTY 
iPlaats  \* MERGEFORMAT  S GRAVENHAGE 

  DOCPROPERTY  iKixCode  \* MERGEFORMAT  2513AA22XA 



Postbus 90801

2509 LV Den Haag

Anna van Hannoverstraat 4

Telefoon (070) 333 44 44

Fax (070) 333 40 33

www.szw.nl





  DOCPROPERTY  kCP  \* MERGEFORMAT  Contactpersoon 	  DOCPROPERTY  iCP 
\* MERGEFORMAT  drs. J. van der Veen 

  DOCPROPERTY  kDoorkies  \* MERGEFORMAT  Doorkiesnummer 	  DOCPROPERTY 
iDoorkies  \* MERGEFORMAT  (070) 333 48 46 



  DOCPROPERTY  kOnsKenmerk  \* MERGEFORMAT  Ons kenmerk 	  DOCPROPERTY 
iOnskenmerk  \* MERGEFORMAT  AV/IR/2008/32382 

  DOCPROPERTY  kDatum  \* MERGEFORMAT  Datum 	18 november 2008 
DOCPROPERTY  iDatum  \@ "d MMMM yyyy"  

 





Hierbij zend ik u, mede namens de Staatssecretaris van Economische
Zaken, de antwoorden op de Kamervragen van de leden Ulenbelt en van
Gesthuizen (beiden SP) over ZZP’ers en het stelsel van sociale
zekerheid. 

De Minister van Sociale Zaken

en Werkgelegenheid,

(J.P.H. Donner)  IF   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT  Antwoorden
Kamervragen  = "" "" "

"  

   IF   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT  Antwoorden Kamervragen  =
"" ""   DOCPROPERTY  kBijlagen \* MERGEFORMAT  Bijlage(n):   Bijlage(n):
  IF   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT  Antwoorden Kamervragen  =
"" "" "

"  

   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT  Antwoorden Kamervragen 

2008Z03916 / 2080902000

Vragen van de leden Gesthuizen en Ulenbelt (beiden SP) aan de minister
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de staatssecretaris van
Economische Zaken over ZZP’ers en het stelsel sociale zekerheid.
(Ingezonden 7 oktober 2008)

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht “ MKB: sociaal stelsel in de
gevarenzone” ? 1)

Vraag 2

Deelt u de noodkreet van de MKB- voorzitter dat met de opkomst van
steeds meer ZZP' ers het sociaal stelsel in de gevarenzone komt? Zo ja,
wat gaat u hier in de toekomst aan doen? Zo neen, waarin wijkt uw
analyse af van die van de voorzitter van het MKB?

Antwoord vraag 1 en 2

Wij delen de noodkreet van de MKB-voorzitter niet. De grondslag voor het
sociale stelsel - althans voor zover het betrekking heeft op
werknemersverzekeringen - zou mogelijk kunnen worden beperkt wanneer zou
blijken dat vooral goede risico’s (jong, gezond, hoger opgeleid, e.d.)
in grote getale zich via het ZZP-schap zouden onttrekken aan de
werknemersbescherming. De solidariteit in werknemersverzekeringen als WW
en WIA kan dan op termijn mogelijk onder druk komen te staan. 

Het CPB concludeert in het CEP 2008 dat de toename van het aantal
jongeren dat zelfstandige wordt kan duiden op een dergelijke vorm van
risicoselectie. Dit geldt ook voor de toename van het aantal
hoogopgeleiden in de groep zelfstandigen over de afgelopen jaren.

Op basis van cijfers over de samenstelling en de omvang van de huidige
groep zelfstandigen ten opzichte van de
samenstelling en de omvang van de huidige groep werknemers moet
geconcludeerd worden dat er vooralsnog geen sprake is van zichtbare
verschillen (in termen van een groter risico) in de samenstelling van de
beide populaties. Zo verschilt het opleidingsniveau van de groep
zelfstandigen en de groep werknemers nauwelijks van elkaar. Het aandeel
ouderen onder zelfstandigen is in 2006 zelfs hoger dan het aandeel
ouderen in de groep werknemers. Daarbij is in het onlangs door het
kabinet gepubliceerde onderzoek – uitgevoerd door het EIM en bureau
Bartels - naar de motieven voor ZZP-schap, waar specifiek de groep die
met werknemers kan worden vergeleken naar arbeid die men verricht is
onderzocht, geconcludeerd dat ZZP-ers afkomstig zijn uit alle sectoren
en uit alle lagen van de bevolking. ZZP'ers zijn niet in overwegende
mate jonger of hoger opgeleid dan werknemers, aldus het onderzoek. 

In reactie op het betreffende onderzoek hebben wij aangegeven de
ontwikkeling in het aantal zelfstandigen en hun positie op de
arbeidsmarkt ook in de komende jaren te blijven monitoren. 

Vraag 3

Waarop baseert u de stelling dat de groei van ZZP' ers zal afnemen? Is
het niet zo dat vanwege de zelfstandigheid van deze ondernemers een
groot deel van deze groep – ondanks mogelijkheden tot uitbreiding –
liever geen extra personeel in dienst neemt? Heeft u cijfers om deze
stelling te onderbouwen?

Antwoord vraag 3

Wij hebben nooit de stelling geponeerd dat de groei van het aantal
zelfstandig ondernemers zal afnemen. Dit wordt ook in het artikel niet
genoemd. 

De werkzame beroepsbevolking bestaat voor meer dan driekwart uit
werknemers, die voor het overgrote deel een vast contract hebben. In
totaal telde Nederland in 2008 bijna één miljoen zelfstandigen. Het
grootste deel van deze groep wordt gevormd door de meer traditionele
ondernemers, zoals winkeliers (al dan niet met personeel in dienst). Het
aandeel ZZP-ers die voornamelijk eigen arbeid verkoopt bestaat uit circa
250.000 personen. Het zelfstandig ondernemerschap is sinds 1998 met
circa 35 procent toegenomen.

Vraag 4

Wanneer het aantal ZZP' ers blijft toenemen, ziet u dan ook de risico's
voor de ondermijning van het draagvlak voor het sociaal stelsel?

Vraag 5

Bent u bereid de SER te vragen inzake deze problematiek een advies te
formuleren?

Antwoord vragen 4 en 5

Wij delen niet de analyse dat hier sprake is van een problematiek.
Derhalve zien wij geen aanleiding voor een adviesaanvraag aan de SER.

Vraag 6

Wat vindt u van het pleidooi van de MKB- voorzitter voor een sociaal
basisstelsel voor ZZP' ers? Bent u bereid dit te onderzoeken en in dit
onderzoek een vergelijking te maken met mensen in loondienst?

Antwoord vraag 6

Zelfstandigen hebben evenals alle andere burgers in beginsel recht op
sociale voorzieningen als bijstand en AOW. Voor werknemers zijn
daarnaast verplichte collectieve verzekeringen getroffen die
voortvloeien uit de gezagsverhouding waaronder een werknemer werkt. Voor
zelfstandigen geldt deze beperking van de gezagsverhouding niet. Werken
als zelfstandige impliceert dat men zelf kiest voor het dragen van
verantwoordelijkheid en de daaraan verbonden risico’s. Uitgangspunt
van zelfstandig ondernemerschap is dat de ondernemer zelf
verantwoordelijk is voor het inkomen en ook voor het treffen van
voorzieningen in geval van ziekte/ arbeidsongeschiktheid en pensioen.
Aan dit uitgangspunt wil het kabinet niet tornen. De voornaamste rol van
de overheid ten aanzien van zelfstandigen is dan ook gelegen in het
wegnemen van onnodige belemmeringen zodat zelfstandigen in staat worden
gesteld op de markt zelf inkomensvoorzieningen te treffen. Uiteraard
hebben hierin de relevante marktpartijen (verzekeraars en banken als
aanbieders van derde pijlerproducten) een belangrijke taak. Daarnaast
kan de ondernemer zich - evenals een werknemer- aansluiten bij
collectieve verbanden die hun belangen behartigen en bepaalde vormen van
dienstverlening

bieden. De groei van de zelfstandigenorganisaties in de afgelopen jaren
laat zien dat zelfstandigen deze weg steeds vaker weten te vinden. 

Wij zien - gelet op de eigen verantwoordelijkheid die nu eenmaal
samenhangt met het zelfstandig ondernemerschap - geen aanleiding voor
aanvullende collectieve beschermingsmaatregelen voor zelfstandigen of
voor het verrichten van een onderzoek hiernaar.

Vraag 7

Hoeveel ZZP' ers doen nu niet of nauwelijks aan pensioenopbouw?

Antwoord vraag 7

Op dit moment wordt niet geregistreerd of ZZP-ers pensioen opbouwen en
zo ja wat de omvang daarvan is. Wel is bekend, zoals ook gemeld in de
brief van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 7
september 2007 (Kamerstukken II 2006/07, 30 413, nr. 100), dat uit
diverse onderzoeken blijkt dat het aantal zelfstandigen dat pensioen
opbouwt naar verhouding lager is dan bij werknemers. In het onderzoek
naar motieven voor zelfstandig ondernemerschap en de kabinetsreactie
daarop, die op 7 november jl. aan de Tweede Kamer zijn aangeboden, is
vermeld dat ongeveer een van de drie ZZP-ers aangeeft niets te hebben
geregeld voor pensioen. Dit laat echter onverlet dat ZZP-ers andere
bronnen voor hun oudedagsvoorziening kunnen hebben, zoals het te zijner
tijd verkopen van het eigen bedrijf of het anderszins aanspreken van
eigen vermogen bij pensionering. Daarnaast geldt voor ZZP-ers die
voorheen als werknemer werkzaam waren, dat zij doorgaans tijdens hun
werknemerschap pensioen hebben opgebouwd. Dit pensioen blijft staan (en
renderen) bij hun voormalige pensioenuitvoerder.

Uit het zojuist aangehaalde onderzoek blijkt dat vooral bij lagere
inkomens de pensioenopbouw beperkt is. Door de franchise in aanvullende
pensioenen, is dat ook logisch.

Het CBS werkt in samenwerking met het pensioenveld momenteel aan het
opzetten van een pensioenstatistiek, zoals opgenomen in de brief van de
minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid van 26 juni 2008
(Kamerstukken, 2007 - 2008, 30 413, nr. 112). In deze statistiek zal ook
de pensioenopbouw van zelfstandigen worden meegenomen, overigens zonder
onderscheid te maken tussen zelfstandigen met en zonder personeel. Deze
statistiek geeft te zijner tijd ook een beeld van de pensioenopbouw van
zelfstandigen. 

Vraag 8

Hoeveel ZZP' ers zijn nu niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid? Hoe
staat het met de initiatieven om te komen tot een
arbeidsongeschiktheidverzekering voor zelfstandigen?

Antwoord vraag 8

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat circa 50% van de zelfstandigen
zich heeft verzekerd tegen de inkomensgevolgen van
arbeidsongeschiktheid. Mede daarom is recent een voorlichtingscampagne
gestart waarin informatie verstrekt wordt over de aard van het
arbeidsongeschiktheidsrisico en de mogelijkheden die open staan voor
zelfstandigen om dit risico af te dekken. Deze voorlichtingscampagne is
een gezamenlijk initiatief van organisaties van zelfstandigen (PZO, FNV
Zelfstandigen en CNV Zelfstandigen), het Verbond van Verzekeraars en de
Ministeries van Economische Zaken en Sociale Zaken en Werkgelegenheid. 

Zoals in de brief van het kabinet van 31 maart 2008 (Kamerstukken, 2007
- 2008, 31 311, nr. 2) is aangegeven hebben zelfstandige ondernemers
verschillende mogelijkheden om zich te verzekeren tegen het risico van
arbeidsongeschiktheid. Daartoe staan op dit moment de volgende
mogelijkheden open:

een startende en of bestaande zelfstandige kan een
verzekeringsovereenkomst sluiten met een private verzekeraar;

een startende zelfstandige die wordt geweigerd voor een reguliere
dekking kan tot 3 maanden na de start gebruik maken van een door
verzekeraars ingestelde vangnetvoorziening;

een zelfstandige die start vanuit een dienstverband of uitkering op
basis van werknemersverzekeringen kan tot 4 weken na beëindiging van de
verplichte verzekering, deze verzekering voor ZW en WIA op vrijwillige
basis voortzetten. Per 4 juni 2008 is deze aanmeldtermijn verlengd van 4
naar 13 weken, zodat startende zelfstandigen ruimer de tijd hebben om
zich aan te melden.

Tegelijkertijd met de voorlichtingscampagne heeft het Verbond van
Verzekeraars haar leden geïnformeerd over de nadrukkelijke wens van de
politiek, kabinet en organisaties van zelfstandigen om de voorwaarden
voor de eigen vangnetverzekering te verruimen. Deze verruiming ziet
concreet op de volgende punten:

het toevoegen van een dekking voor gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid

het verkorten van de wachttijd tot één jaar

laten vervallen van de beperkte dekking tot maximaal vijf jaar indien de
arbeidsongeschiktheid optreedt in de eerste vijf jaar na afsluiting

het tijdelijk openstellen van de verbeterde vangnetverzekering voor
bestaande zelfstandigen (van 1 november 2008 tot 1 februari 2009). Als
gevolg van deze tijdelijke openstelling kunnen bestaande onverzekerde
zelfstandigen zich alsnog verzekeren voor het
arbeidsongeschiktheidsrisico. De verruiming van de vangnetverzekering
blijft van kracht in de eerste drie maanden na de start voor startende
ondernemers.

1) Algemeen Dagblad, 29 september (  HYPERLINK
"http://www.ad.nl/binnenland/2651317/MKB_Sociaal_stelsel_in_gevarenzone.
html"
http://www.ad.nl/binnenland/2651317/MKB_Sociaal_stelsel_in_gevarenzone.h
tml )

  IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = "" ""   IF   DOCPROPERTY
iBijlagen \* MERGEFORMAT  iBijlagen  = "" "

" "

"  

 "

"     IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = "" ""   DOCPROPERTY  kCC 
\* MERGEFORMAT  c.c.:      IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = ""
"" "

"     DOCPROPERTY iCC  \* MERGEFORMAT     IF   DOCPROPERTY iCC \*
MERGEFORMAT    = "" ""   IF   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT 
iBijlagen  = "" "

" "

"  

 "

"     IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = "" ""   DOCPROPERTY  kCC 
\* MERGEFORMAT  c.c.:      IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = ""
"" "

"     DOCPROPERTY iCC  \* MERGEFORMAT     IF   DOCPROPERTY iCC \*
MERGEFORMAT    = "" ""   IF   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT 
iBijlagen  = "" "

" "

"  

 "

"     IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = "" ""   DOCPROPERTY  kCC 
\* MERGEFORMAT  c.c.:      IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = ""
"" "

"     DOCPROPERTY iCC  \* MERGEFORMAT     IF   DOCPROPERTY iCC \*
MERGEFORMAT    = "" ""   IF   DOCPROPERTY iBijlagen \* MERGEFORMAT 
iBijlagen  = "" "

" "

"  

 "

"     IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = "" ""   DOCPROPERTY  kCC 
\* MERGEFORMAT  c.c.:      IF   DOCPROPERTY iCC \* MERGEFORMAT    = ""
"" "

"     DOCPROPERTY iCC  \* MERGEFORMAT   

 Tweede Kamer 2008-2009, 31 311 nr. 23

  DOCPROPERTY  kOnsKenmerk  \* MERGEFORMAT  Ons kenmerk 	  DOCPROPERTY 
iOnskenmerk  \* MERGEFORMAT  AV/IR/2008/32382 



 PAGE   1 

  DOCPROPERTY  i2eGeledingTxt  \* MERGEFORMAT   

 PAGE   6