Preview document (🔗 origineel)

---

Geachte heer Van den Berg,

Met deze brief wil ik u informeren over de invulling van de motie Van
Heugten c.s. (31 200 XVIII nr. 19). Naast een antwoord op de vraag of,
en zo ja, waar en in welke mate er sprake is van krimp zal ik de
uitwerking van de motie positioneren in een aantal parallel lopende
beleidstrajecten. Deze beleidstrajecten geven naar mijn mening voldoende
ruimte en ondersteuning om – indien er zich ook daadwerkelijk krimp
voordoet -  in partnership tot effectieve maatregelen en ondersteuning
te komen. Ik zal dan ook nader ingaan op de Verstedelijkingsafspraken,
het Stedenbeleid (inclusief de preventieaanpak)  en kennisontwikkeling. 

De motie Van Heugten

De motie Van Heugten verzoekt de regering om – in samenwerking met de
decentrale overheden - een plan van aanpak op te stellen om verpaupering
bij krimpende woningmarkten tegen te gaan en noemt daarbij drie
aandachtsgebieden: Oost-Groningen, Zuid-Limburg en Zeeuws-Vlaanderen.

In reactie op deze motie heeft mijn ambtsvoorganger aangegeven een brief
naar de Tweede Kamer te sturen, met een nadere uitwerking van het beleid
op het niveau van de afzonderlijke regio’s en woningmarktgebieden. De
beleidsinzet zal per regio en woningmarktgebied worden bepaald op grond
van analyses, en de afstemming daaromtrent met de decentrale overheden.
Daarbij zal ook worden ingegaan op regio’s waar krimp voorzien is. De
motie moet  - zo heeft ook mijn ambtsvoorganger aangegeven -  betrekking
hebben op regio’s waar in de periode vóór 2020 krimp van het aantal
huishoudens en van de woningbehoefte aan de orde is. 

Op 30 juni 2008 heeft mijn ambtsvoorganger een brief over de
“Verstedelijkingsafspraken 2010-2020”  naar de Tweede Kamer gezonden
(Tweede Kamer, vergaderjaar 2007-2008, 27562, nr.15). Hierin is –
onder andere - de nieuwe woningbouwopgave voor de periode 2010 - 2020
geschetst voor zowel de stedelijke regio’s als de gebieden in
Nederland buiten de stedelijke regio’s. Daarbij is aangegeven dat op
langere termijn de regionale verschillen toenemen waardoor er - grofweg
- drie type regio’s zijn te onderscheiden: regio’s met een
voortdurende hoge woningbehoefte en een groot woningtekort, ontspannen
regio’s en krimpregio’s.

Zoals gezegd moet de motie betrekking hebben op die gebieden waar vóór
2020 sprake is van krimp van het aantal huishoudens. Om mij een beeld te
vormen van de problematiek heb ik – op grond van de
uitbreidingsbehoefte –  voor Oost-Groningen onderzocht in welke mate
en in welke perioden krimp van het aantal huishoudens zich daadwerkelijk
vóór 2020 voordoet. Hierbij ben ik uitgegaan van een trendmatige
benadering van de behoefte-ontwikkeling. In een ambtelijk overleg met uw
vertegenwoordigers is deze werkwijze getoetst en akkoord bevonden.
Onderstaande tabel geeft een illustratie van de ontwikkeling van de
‘huishoudenskrimp’ in Oost-Groningen.

	

2006-2009	

2010-2014	

2015-2019	

2020-2024



Delfzijl e.o.

Oost Groningen excl. Delfzijl e.o.

Oost Groningen incl. Delfzijl e.o.

	

-513

675

162

	

-567

911

344

	

-781

383

-398

	

-796

-645

-1441





Ik kom op basis van deze analyse van de uitbreidingsbehoefte voor wonen
in Oost-Groningen tot de volgende conclusie. In het oosten van Groningen
is reeds vóór 2010 sprake van krimp van het aantal huishoudens. Deze
krimp manifesteert zich echter volledig in de  regio Delfzijl e.o. Naar
verwachting zal in de periode 2010-2020 in Delfzijl e.o. het aantal
huishoudens per saldo blijven afnemen. In de regio Oost-Groningen (excl.
Delfzijl e.o.) is krimp van het aantal huishoudens waarschijnlijk in de
periode tot 2010 niet aan de orde, en wordt dat (pas) vanaf 2020 een
issue. 

Stedenbeleid en (preventieve) wijkenaanpak

Tijdens wijk- en werkbezoeken is het onderwerp krimp herhaaldelijk aan
de orde geweest. Daarbij is steeds gewezen op de verantwoordelijkheden
en rollen voor de verschillende overheden die het thema krimp met zich
meebrengt. Mijn beleidsuitgangspunt is dat het beleidsthema krimp
primair een verantwoordelijkheid is voor de decentrale overheden, en
betrokken marktpartijen in het betreffende gebied.

Mijn ambtsvoorganger heeft de Tweede Kamer zeer recent geïnformeerd
over de hoofdlijnen van het stedenbeleid na 2009 (Tweede Kamer,
vergaderjaar 2007-2008, 31757, nr.1). Kenmerkend voor dit nieuwe
stedenbeleid is een actief en selectief beleid van de rijksoverheid, dat
zowel een gebiedsgerichte als een themagerichte benadering bevat. Een
van de thema’s is de problematiek rondom krimp, waarbij in het kader
van de actieve kennisoverdracht de ervaringen van het Topteam Heerlen
zullen worden gedeeld. Ik kom daar in het vervolg van mijn brief nog op
terug. 

Daarnaast wijs ik u op de mogelijkheden van het zogenoemde ISV-budget.
In dat kader hebben de provincies de mogelijkheden de beschikbaar
gestelde budgetten te verdelen naar niet-rechtstreekse gemeenten. De
provincie kan het thema krimp bij de verdeling van deze budgetten
betrekken. De derde trache van het ISV (2010-2014) wordt thans
voorbereid.

 

Door de uitvoering van de wijkenaanpak inclusief de preventieaanpak
voortvarend ter hand te nemen levert het Rijk voor wat betreft het thema
krimp een actieve bijdrage en geeft het Rijk mogelijkheden voor
ondersteuning om tot effectieve maatregelen te komen. Ik wijs in dit
verband ook op extra middelen die zijn vrijgemaakt ten behoeve van het
zogenoemde preventiebudget. Voor het preventiebudget voor wijken buiten
de 40 aandachtswijken is er voor de periode 2008 –2010 een budget van
60 miljoen euro vrijgemaakt. De tweede tranche van dit preventiebudget
is beschikbaar gesteld voor gemeenten buiten de G31.

De verstedelijkingsafspraken

Met name in de ontspannen regio’s en krimpregio’s komt meer nadruk
te liggen op de kwalitatieve opgave. Maatregelen als renovatie en
vergroten van de levensduur van woningen, herstructurering en
vervangende nieuwbouw worden gaandeweg belangrijker dan het vergroten
van de woningvoorraad, mede om de leefbaarheid in deze regio’s te
verbeteren en ruimtelijke segregatie tegen te gaan. 

Op dit moment is de provincie Groningen in het kader van de
verstedelijkingsafspraken aan de slag om een gebiedsdocument op te
stellen waarin een integraal beeld wordt geschetst van de regionale
verstedelijkingsopgave, lopende projecten, bestaande afspraken en
knelpunten/dilemma’s. Dit gebiedsdocument vormt uiteindelijk, samen
met de integrale beleidsinzet van het Rijk met betrekking tot de
verstedelijkingsafspraken, de basis voor de bestuurlijke overleggen
tussen Rijk en de regio die komend jaar gaan plaatsvinden.

De stedelijke regio’s die daadwerkelijk met krimp-problematiek te
kampen hebben nemen die problematiek mee bij het opstellen van het
betreffende gebiedsdocument. Er zal nog moeten blijken, of en zo ja
welke rol hier voor het Rijk is weggelegd. Hiermee wordt invulling
gegeven aan de toezegging om te komen tot een Plan van Aanpak waar de
motie Van Heugten om vraagt.

Het huidige voornemen is dat de afspraken in 2009 gemaakt gaan worden.
Ik verwacht dat u de acties die wenselijk en mogelijk zijn alvast in
gang zet.

Actieve Kennisoverdracht

Als onderdeel van het charter met de gemeente Heerlen is bijvoorbeeld
overeengekomen om gezamenlijk aan de slag te gaan met het onderwerp
krimp. Mijn ambtsvoorganger heeft daarvoor  afgesproken het ‘Topteam
Heerlen’ te installeren om problemen en oplossingen samen te
verkennen. Uiteraard zullen de resultaten die het Topteam Heerlen
bereikt actief beschikbaar worden gesteld aan andere provincies,
regio’s en gemeenten. Ik verwacht de eerste resultaten in het begin
van 2009.

Ik hecht eraan dat praktische ervaringen en oplossingen kunnen worden
overgedragen aan andere gemeenten, provincies en corporaties. Waar nodig
zal het Rijk stimuleren dat wordt afgetapt van- en uitgewisseld met
andere lopende initiatieven met betrekking tot oplossingen voor krimp in
andere stedelijke regio’s teneinde succesvolle strategieën voor
aanpak zo effectief mogelijk uit te dragen. 

Aan deze kennisoverdracht wil ik een actieve bijdrage leveren en daarbij
ook de deskundigheid en kennis van bijvoorbeeld de VNG en Aedes
benutten. Het in ontwikkeling zijnde ‘Kennisknooppunt Krimp’ kan
hier mogelijk voor gebruikt worden. Ik heb vernomen dat inmiddels door
het NICIS is besloten om een betekenisvolle financiële bijdrage te
verstrekken aan het Kennisknooppunt. Zoals bekend wordt het NICIS voor
het overgrote deel door het Rijk gefinancierd.

Resumerend

Uit het bovenstaande blijkt het thema krimp  al werkende weg te kunnen
worden ingevuld. De afspraken binnen de wijkenaanpak (inclusief de
preventieaanpak), de verstedelijkingsafspraken en het nieuwe
stedenbeleid kunnen mogelijkheden bieden om in partnership tot
effectieve maatregelen en ondersteuning te komen. Hiermee wordt
invulling gegeven aan de toezegging om te komen tot een afzonderlijk
Plan van Aanpak waar de motie Van Heugten om vraagt. 

Tenslotte

Op dit moment wordt er een kabinetsreactie voorbereid over de adviezen
die zijn uitgebracht door de Raad voor het Openbaar Bestuur (Rob) en de
Raad voor de Financiële Verhoudingen (Rfv) over het onderwerp
bevolkingsdaling. Uit deze adviezen blijkt dat het woonbeleid en de
woningmarkt een deelfacet is van een bredere problematiek die bij krimp
kan optreden. Ik verwacht de kabinetsbrede reactie in het voorjaar 2009.

Hoogachtend,

de minister voor Wonen, Wijken en Integratie,

E.E. van der Laan

		

Directoraat-Generaal Wonen, Wijken en Integratie
DGWWI/S&B2008114285Z3164161	Pagina   PAGE  2 /  NUMPAGES  3 

 

VROM verandert! Kijk voor meer informatie op   HYPERLINK
"http://www.vrom.nl"  www.vrom.nl