Preview document (🔗 origineel)

---

Verslag Begrotings(Ecofin)Raad van 21 november 2008

In de Begrotingsraad van 21 november is een akkoord bereikt tussen de
Raad en het Europees Parlement over de hoofdlijnen voor de EU-begroting
2009, namelijk het betalingsniveau in 2009 en de precieze financiering
van de faciliteit voor landbouw in ontwikkelingslanden.

Om een compromis te bereiken hebben zowel de Raad als het Europees
Parlement concessies moeten doen. Het Europees Parlement heeft na een
lange discussie een laag betalingsniveau in 2009 geaccepteerd (€ 116
miljard). De Raad heeft een eenmalige ophoging van de noodhulpreserve
(in 2008) geaccepteerd, als deel van de financiering van landbouw in
ontwikkelingslanden. 

Het uiteindelijke resultaat voor Nederland is bevredigend. Om tot een zo
goed mogelijk compromis te komen heeft Nederland zich in de Raad zeer
actief opgesteld. Staatssecretaris Timmermans heeft en marge ook diverse
malen overleg gevoerd met gelijkgezinde landen en met het
Voorzitterschap.

EU-Begroting voor 2009

 

Er is een akkoord bereikt over het betalingsniveau voor 2009: € 116
miljard. Het betalingsniveau bepaalt de afdrachten van lidstaten aan de
EU.

Het bedrag voor vastleggingen zal later volgen; bij zogenaamde
niet-verplichte uitgaven (zoals concurrentiekracht, JBZ, burgerschap en
extern beleid) heeft het Europees Parlement het laatste woord, in zijn
tweede lezing in december. Bij verplichte uitgaven (zoals het grootste
deel van landbouw) is de positie van de Raad leidend.

Het verloop van de onderhandelingen was als volgt:

De Commissie had in mei een voorontwerp ingediend, met een bedrag van
€ 134 miljard voor vastleggingen en € 116,7 miljard voor betalingen
in 2009. De Raad heeft dit in haar eerste lezing (17 juli 2008) verlaagd
naar € 133 miljard voor vastleggingen en € 115,0 miljard voor
betalingen. Het EP wilde echter een hogere EU-begroting: € 135 miljard
voor vastleggingen en € 124,5 miljard voor betalingen. 

In haar tweede lezing wilde de Raad weer terug naar haar eigen eerste
lezing, maar wilde ook rekening houden met nieuwe informatie: nota’s
van wijziging die de Commissie had ingediend (waaronder meevallers bij
landbouwcijfers in 2009) en een aanvullende begroting waaruit bleek dat
in 2008 teveel was geraamd voor betalingen. Per saldo was de Raad in
haar tweede lezing van mening dat de EU-begroting voor 2009 daardoor wat
lager kon zijn: € 132 miljard voor vastleggingen en € 113,9 miljard
voor betalingen.

Tijdens de conciliatie met het EP, die tijdens de Raad plaatsvond, is
uiteindelijk een bedrag van € 116,1 miljard voor betalingen
afgesproken. Omdat het EP veel moeite had met dit lage betalingsbedrag,
met name voor structuurfondsen, zijn er twee verklaringen afgesproken:
een algemene verklaring over mogelijke ophoging van betalingen tijdens
het begrotingsjaar en een verklaring over structuurfondsen. 

Hierbij speelt mee dat enkele dagen na de Begrotingsraad een omvangrijk
Commissievoorstel voor economische stimulering zou verschijnen,
waaronder herprogrammering en vervroegde betaling van structuurfondsen.
Voor de Raad was het wenselijk om voor het verschijnen van dit
Commissievoorstel een akkoord te bereiken over betalingen. 

Staatssecretaris Timmermans heeft in de Raad aangegeven dat het
Commissievoorstel voor economische stimulering bestaande afspraken zou
moeten respecteren, zoals het Stabiliteitspact, de financiële
perspectieven en staatssteunregels. Ook dient de Commissie realistisch
te blijven wat betreft uitgavenramingen, zeker wanneer de begrotingen
van lidstaten al belast worden door de crisis.

Onderdeel van de begroting 2009 is ook een ophoging van het
minderbedeeldenprogramma (voedselbanken in de EU); zoals in de
geannoteerde agenda was aangegeven bleek dit helaas onvermijdelijk voor
het bereiken van een akkoord binnen de Raad. Dit wordt gecompenseerd
door een andere bezuiniging op landbouw (clearance of accounts).
Staatssecretaris Timmermans heeft in de Raad aangegeven dat Nederland
geen voorstander is van dit programma.

Faciliteit voor landbouw in ontwikkelingslanden 

Ook is tussen Raad en Europees Parlement een akkoord bereikt over
de precieze financiering van de faciliteit voor landbouw in
ontwikkelingslanden. 

Het totaalbedrag van € 1 miljard in 2008-2010 wordt gefinancierd via:

- € 420 miljoen via de flexibiliteitsreserve (in 2009, inclusief
overheveling uit vorige jaren);

- € 240 miljoen via herschikking binnen extern beleid in 2009 en 2010;


- € 100 miljoen door gebruik van de bestaande noodhulpreserve in 2008
en 2009;

- € 240 miljoen door eenmalige ophoging van de noodhulpreserve (alleen
in 2008).

 

Ook hierover heeft een lange discussie plaatsgevonden. Diverse lidstaten
drongen aan op substantiële herschikking binnen extern beleid. De
Europese Commissie was echter niet bereid om met cijfers te komen en het
EP was absoluut tegen herschikking. Het EP gaf aan alleen in te kunnen
stemmen met herschikking als de noodhulpreserve in 2008 met hetzelfde
bedrag werd verhoogd. Lidstaten waren echter tegen een ophoging van de
noodhulpreserve, omdat daarvoor het Inter-Institutioneel Akkoord waarin
ook de financiële perspectieven zijn vastgelegd moest worden herzien.
Het EP had echter ook het totale betalingsniveau in 2009 als
onderhandelingspunt, en het EP wilde geen afspraak over de
EU-begroting maken zonder afspraak over de landbouwfaciliteit. 

Uiteindelijk heeft de Raad geaccepteerd dat ophoging van de
noodhulpreserve onvermijdelijk was om een akkoord te bereiken. In een
verklaring van de Raad, EP en Commissie is vastgelegd dat het om een
eenmalige ophoging gaat, alleen in 2008, die geen precedent schept voor
de toekomst. Dit heeft geen gevolgen voor de financiële perspectieven.

Dit akkoord bleek uiteindelijk het best haalbare in de ontstane
patstelling. Naast het feit dat de financiering voor de faciliteit
nu concreet is ingevuld (waardoor de faciliteit van start kan gaan)
geschiedt de financiering op een verantwoorde wijze, waarbij de
financiële perspectieven en de begrotingsregels worden gerespecteerd en
er geen GLB-middelen worden ingezet. De financiering is ook grotendeels
additioneel aan bestaande EU-uitgaven. Verder blijft er in 2009 en in
2010 nog wat ruimte over binnen extern beleid, en er blijft ruimte
over in de noodhulpreserve en in de flexibiliteitsreserve, zodat
ingespeeld kan worden op onvoorziene omstandigheden. Doordat
financiering via de EU-begroting loopt betalen de vijf grote lidstaten,
die ieder minder dan 0,7% aan ODA uitgeven, het grootste deel (ca. 70%).

Verder zijn verklaringen afgesproken over de coördinatie en
zichtbaarheid van EU-steun aan derde landen. Het EP heeft een eigen
verklaring afgelegd over mogelijke herziening van het plafond voor
extern beleid bij de Budget review, en de Commissie heeft in een andere
verklaring beloofd om in 2009 met een beoordeling te komen van de ruimte
in deze categorie.