Preview document (🔗 origineel)

---

24 202	Jaarverslag Europese Rekenkamer 

Nr.	VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

		Vastgesteld {datum} 

Binnen de commissie voor de Rijksuitgaven hebben enkele fracties de
behoefte om over het Jaarverslag 2007 van de Europese Rekenkamer vragen
en opmerkingen aan het kabinet voor te leggen. 

De vragen en opmerkingen zijn op 18 december 2008 aan de minister van
Financiën gezonden. Bij brief van … zijn deze door de minister
beantwoord.

Vragen en antwoorden zijn hieronder afgedrukt.

De voorzitter van de commissie,

Aptroot

Griffier van de commissie,

Groen

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties 

Afkeurende verklaring

Lidstaatverklaringen en Annual Summeries

Koppeling betere controle aan toekomstige financiële perspectieven

Discussie over tolerantiegrenzen

Verbetering van regels, kennisuitwisseling, beheer en controle

Voorbehoud BTW

Bruto nationaal product en bruto nationaal inkomen (bnp/bni)

Cohesiebeleid

Landbouwbeleid en plattelandsontwikkeling

Financiële correcties								

Problemen met goedkeurende verklaringen agentschappen

II. Reactie van de minister

Afkeurende verklaring

Lidstaatverklaringen en Annual Summeries

Koppeling betere controle aan toekomstige financiële perspectieven

Discussie over tolerantiegrenzen

Verbetering van regels, kennisuitwisseling, beheer en controle

Voorbehoud BTW

Bruto nationaal product en bruto nationaal inkomen (bnp/bni)

Cohesiebeleid

Landbouwbeleid en plattelandsontwikkeling

Financiële correcties								

Problemen met goedkeurende verklaringen agentschappen

Afkeurende verklaring

De leden van de fractie van het CDA vragen naar het kwijtingsadvies dat
de Nederlandse kabinet tijdens de Ecofin-Raad van 10 februari 2009 zal
uitbrengen. 

De leden van de fractie van de PvdA constateren dat hoewel de Europese
Rekenkamer dit jaar verbetering heeft geconstateerd in de administratie
van de uitgaven van de EU gelden, er kritiek blijft van de Europese
Rekenkamer op de rechtmatigheid van de uitgaven. Voor de leden van de
fractie van de PvdA is deze verbetering onvoldoende om de minister van
Financiën dit jaar een goedkeurende verklaring af te laten geven en
verzoeken de minister dan ook dit, net als voorgaande jaren, niet te
doen.

De leden van de fractie van de SP hebben helaas moeten constateren dat
het rapport van de Europese Rekenkamer niet veel afwijkt van voorgaande
jaren. Daarmee zijn de uitgaven van de Unie voor een groot deel nog
steeds oncontroleerbaar op hun doelmatigheid en rechtmatigheid.  Deze
leden zijn wel blij met de geboekte vooruitgang bij de administratie van
de Unie op zo’n manier dat een goedkeurende verklaring voor dat
onderdeel is afgegeven. Dat stemt deze leden enigszins hoopvol dat er op
andere onderdelen ook vooruitgang zal worden geboekt. Echter dat neemt
volgens de leden van de fractie van de SP niet weg dat de gehele
situatie onacceptabel is. 

Ook de leden van de fractie van de Partij voor de vrijheid vragen welk
kwijtingsadvies de Nederlandse kabinet zal uitbrengen tijdens de
EcoFin-Raad van 10 februari 2009.

Lidstaatverklaringen en Annual Summeries

De leden van de fracties van het CDA en van de Partij voor de vrijheid
vragen, uitgaande van het gegeven dat in 2007 voor het eerst door alle
lidstaten Annual Summaries zijn aangeleverd, hoe de kwaliteit hiervan
kan worden verbeterd? Deze leden vragen in hoeverre het kabinet zich
inzet voor openbaarmaking van deze summaries? Wat is de relatie tussen
deze jaarlijkse samenvatting en de Nationale Lidstaatverklaringen? 

De leden van de fractie van de PvdA vinden dat veel meer lidstaten, net
als Nederland, een nationale verklaring over de EU-uitgaven zouden
moeten afgeven. 

Koppeling betere controle aan toekomstige financiële perspectieven

De leden van de fractie van het CDA verwijzen naar de in de Tweede Kamer
aangenomen  motie waarin wordt opgeroepen een betere controle te
koppelen aan begrotingsonderhandelingen (Kamerstuk 31 335, nr. 11). Hoe
wordt deze motie concreet uitgevoerd, bijvoorbeeld in het kader van de
evaluatie van de EU-begroting 2008/2009?

De leden van de fractie van de SP vragen eveneens welk
aangrijpingspunten het kabinet in het Europese Rekenkamer rapport ziet
om uitvoering te geven aan de motie-Luijben, die vraagt om de
verbetering van de verantwoording over EU-uitgaven met alle mogelijke
middelen te koppelen aan de onderhandelingen over toekomstige
financiële perspectieven?

Discussie over tolerantiegrenzen

De leden van de fractie van het CDA vragen aandacht voor de op 16
december 2008  door de Europese Commissie gepubliceerde mededeling over
het concept “tolerable risk of error” (COM(2008)688). Wat is de
mening van de Nederlandse kabinet hierover? Welk risico acht zij
aanvaardbaar, mede in het licht van de Nederlandse foutenpercentages bij
de Europese structuurfondsen?

De leden van de fractie van de Partij voor de vrijheid vragen wat de
mening van de Nederlandse kabinet is met betrekking tot het verhogen van
de aanvaardbare foutenmarge voor de structuurfondsen?

Verbetering van regels, kennisuitwisseling, beheer en controle

Met betrekking tot de discussie over de EU-begrotingsevaluatie in
2008/2009 hebben de leden van de fracties van het CDA en van de Partij
voor de vrijheid de volgende vragen. Welke mogelijkheden ziet het
kabinet om Europese subsidieregels te vereenvoudigen? Wat is de mening
van het kabinet over het spanningsveld tussen het stellen van striktere
regels enerzijds en anderzijds de extra problemen die dit oplevert voor
uitvoerders om hieraan te voldoen? Hoe moeten de Europese, nationale en
regionale overheden de verantwoordelijkheid voor het uitvoeren van
Europese structuurfondsen onderling verdelen met het oog op een zo groot
mogelijke efficiëntie en effectiviteit?

De leden van de fractie van de PvdA hebben met belangstelling kennis
genomen van het jaarverslag van de Europese Rekenkamer 2007. Uit het
verslag van de Europese Rekenkamer blijkt dat de Europese Commissie er
nog niet in is geslaagd om het risico van fouten in veel onderdelen van
de begroting terug te dringen. Bijvoorbeeld op het gebied van de
uitgaven voor regionale ontwikkeling stelt de Rekenkamer twijfels te
hebben over de rechtmatigheid van de uitbetaling van 11% van de betaalde
42 miljard euro. Vorig jaar is al geconstateerd dat ook de complexe
regels en verordeningen bijdragen aan het maken van fouten. Volgens de
Europese Commissie geven de bestaande systemen van interne controle
redelijke zekerheid over de rechtmatigheid van activiteiten. De Europese
Rekenkamer betwijfelt dit, vanwege hardnekkig terugkerende voorbehouden
en gebrek aan uniformiteit in de onderbouwing. De complexiteit van de
procedures leidt tot fouten bij aanvragen én verantwoording, zodat
juist het tegengestelde van toepassing is. De wens fraude te voorkomen,
werkt door de moeilijkheidsgraad van de EU regels dit juist onbedoeld in
de hand en heeft daardoor tot gevolg dat er veel onregelmatigheden
ontstaan. De leden van de fractie van de PvdA menen op grond hiervan dat
een vereenvoudiging van de regels een absolute noodzaak is. Wat is de
inzet van het kabinet op dit punt? 

De leden van de fractie van de PvdA menen dat ook kan worden overwogen
om een kennisuitwisseling te organiseren van de Tweede Kamer, met lagere
overheden en vertegenwoordigers van de Europese Commissie, waarbij de
methodologie en werkwijze van de Commissie besproken en uitgelegd kan
worden en men vragen kan stellen aan de Europese Commissie met als doel
toekomstige misstanden te voorkomen. Hoewel de  Commissie steeds sneller
is met het terugvorderen van geld, zijn de leden van de fractie van de
PvdA van mening dat er misschien ook aan gedacht kan worden financiële
maatregelen te nemen tegen landen die, om welke reden dan ook, 
kennelijk niet in staat zijn de besteding van EU-fondsen goed te
controleren. 

De leden van de fractie van de SP vragen of het kabinet in het rapport
argumenten ziet om het beheer van Europese gelden door Nederland te
verbeteren?

De leden van de fractie van de SP zijn voorts van mening dat het
geconstateerde tekort aan informatie over de impact van corrigerende
maatregelen actie behoeft. Zeker gezien de verwachting dat de gevolgen
van het terugvorderen van gelden groot kan zijn, terwijl de grond van
terugvorderen voor een deel ligt aan de complexiteit van de regels
waaraan moet worden voldaan. Bovendien twijfelt de Europese Rekenkamer
aan het effect ervan op het terugdringen van het percentage fouten. Ziet
het Kabinet mogelijkheden om de kwaliteit van de corrigerende
maatregelen te verbeteren? Indien ja, op welke wijze?

De leden van de fractie van de Partij voor de vrijheid verwijzen naar
het gegeven dan nationale en regionale overheden zorgen voor de
uitvoering van 80% van de EU-uitgaven. De door de Europese Rekenkamer
geconstateerde fouten worden volgens de leden van deze fractie dan ook
vooral door de lidstaten gemaakt. Er worden door de lidstaten
inspanningen verricht om de controle te verbeteren. De leden van de
fractie van de Partij voor de vrijheid vragen zich af om welke
inspanningen het hierbij gaat? En of deze inspanningen per Europees land
verschillen? Welke Europese landen hebben het meeste toezicht nodig?
Waar komt dit door?

De leden van de fractie van de Partij voor de vrijheid vragen hoe het
kabinet staat tegenover het toekennen van lump sums aan
projectuitvoerders en/of aan nationale of regionale overheden?

Voorbehoud BTW

Met betrekking tot de bevindingen van de Europese Rekenkamer en het
voorbehoud voor de BTW stellen de leden van de fractie van het CDA de
volgende vragen. Betreft het hier de reeds langer lopende discussie over
het BTW-compensatiefonds? Zo neen, kan het kabinet aangeven waar de twee
voorbehouden in verband met BTW voor Nederland dan wel uit bestaan?
Wanneer is het voorbehoud dat op 2002 betrekking heeft naar verwachting
opgelost? Wat zijn de oorzaken van het ontstaan van een nieuw voorbehoud
in 2007? Kan ten aanzien van beide voorbehouden duidelijk gemaakt worden
wat de financiële omvang is, respectievelijk wat de eventuele
financiële consequenties kunnen zijn voor Nederland? 

Ook de leden van de Partij voor de vrijheid vragen waaruit de twee
voorbehouden bestaan met betrekking tot de BTW voor Nederland en wat de
oorzaak is van het ontstaan van een nieuw voorbehoud in 2007?

Bruto nationaal product en bruto nationaal inkomen (bnp/bni)

Met betrekking tot het voorbehoud voor het bnp/bni stellen de leden van
de fractie van het CDA en de leden van de fractie van de Partij voor de
vrijheid de vraag hoe het kabinet het feit beoordeelt dat er maar weinig
lidstaten zijn die (zoals Nederland) geen voorbehouden kennen ten
aanzien van bni/bnp? 

De leden van de fractie van het CDA vragen of bekend is wat de aard en
ernst is van het voorbehoud dat de Commissie in juni 2008 heeft gemaakt
ten aanzien van de bni/bnp (over 2004-2006) van alle tien nieuwe
lidstaten? 

De leden van de fracties van het CDA en van de Partij voor de vrijheid
vragen of het denkbaar is dat er nog bnp/bni-correcties  zullen volgen
voor lidstaten (zoals bijvoorbeeld bij Griekenland is gebeurd)? Zo ja,
welke consequenties kan dat hebben voor de EU-middelen respectievelijk
voor de Nederlandse afdrachten?

Cohesiebeleid

Ten aanzien van de bevindingen op het terrein van het cohesiebeleid
stellen de leden van de fracties van het CDA en van de Partij voor de
vrijheid de vraag of bekend is wat het gemiddelde foutenpercentage is in
2007 bij door Nederland beheerde middelen in het kader van
cohesiebeleid? Verder vragen de leden van genoemde fracties in hoeverre
er in 2007 verdere uniformering en harmonisering is bereikt in de wijze
waarop in de verschillende lidstaten toezicht wordt gehouden en
controles worden uitgevoerd? Onderschrijft het kabinet betreffende
aanbevelingen (p. 19 persbericht) van de Europese Rekenkamer? Welke
aanpak acht Nederland het meest effectief om in de toekomst te voorkomen
dat meer dan 4,5 miljard euro ten onrechte wordt uitgekeerd in het kader
van cohesiebeleid? Wat is de Nederlandse inzet in deze? 

De leden van de fractie van de SP vragen of het kabinet kan instemmen
met de aanbevelingen voor de cohesiefondsen en hoe het kabinet de
‘aanzienlijke consequenties voor de middelen’ weegt wanneer deze
zouden worden uitgevoerd?

Landbouwbeleid en plattelandsontwikkeling

Tot slot vragen de leden van de fractie van het CDA fractie zich bij het
landbouwbeleid het volgende af. Hoe zijn op het terrein van het
plattelandsbeleid in Nederland het toezicht en de controle georganiseerd
en geven de bevindingen van de Europese Rekenkamer aanleiding tot
aanpassing? Onderschrijft het kabinet de aanbevelingen die de Europese
Rekenkamer doet inzake plattelandsontwikkeling? Ook de leden van de
fractie van de Partij voor de vrijheid vragen of het kabinet de
aanbevelingen onderschrijft die de Europese Rekenkamer doet inzake
plattelandsontwikkeling?

De leden van de fractie van de Partij voor de vrijheid vragen of kan
worden uitgelegd waarom in Nederland in het kader van de
Bedrijfstoeslagregeling (BTR) rechten boven het nationale maximum van 
4,9 miljoen euro zijn toegekend? Aan hoeveel landbouwers en voor welk
bedrag is er teveel betaald? Zijn de door de Europese Rekenkamer
genoemde teveel betaalde bedragen inmiddels al teruggevorderd? Zijn er
naast deze door de Europese Rekenkamer ontdekte fouten, nog meer andere
of vergelijkbare fouten aan het licht gekomen bij nationale controles?

Financiële correcties								

De leden van de Partij voor de vrijheid vragen of er op basis van de
bevindingen van de Europese Rekenkamer over het jaar 2007 voor Nederland
nog correcties zijn aangebracht? Zo ja, kan het kabinet een overzicht
daarvan geven?

Problemen met goedkeurende verklaringen agentschappen

De leden van de fractie van de SP constateren ook dat er geen
goedkeurende verklaring kon worden afgegeven voor de rekeningen van een
tweetal agentschappen, te weten die voor de Europese Politieacademie en
de Toezichtsautoriteit voor het Europese Wereldwijde navigatiesysteem.
Anders dan bij de meeste tekortkomingen ligt hier niet een
verantwoordelijkheid bij lidstaten, maar alleen bij de Europese
Commissie. Gaat het kabinet er bij de Commissie op aandringen om deze
toestand te verbeteren, en zijn er mogelijkheden om daar consequenties
aan te verbinden wanneer de verbetering uitblijft? Is het kabinet het
met de leden van de fractie van de SP eens dat het niet verantwoord is
in te stemmen met nieuw agentschappen wanneer deze situatie niet is
verantwoord?