Preview document (🔗 origineel)

---

Verslag van de Informele Raad Werkgelegenheid en Sociaal beleid op 

8 en 9 juli 2009

De vergadering werd voorgezeten door de Zweedse minister voor
Werkgelegenheid, de heer Littorin en de Zweedse minister voor Sociale
Zekerheid, mevrouw Husmark Pehrsson. Aanwezig waren vertegenwoordigers
van de EU Lidstaten. De Europese Commissie werd vertegenwoordigd door
Commissaris Vladimir Špidla. De Nederlandse delegatie stond onder
leiding van minister Donner.

Het Zweedse Voorzitterschap heeft “inclusieve arbeidsmarkten middels
een actief arbeidsmarktbeleid en actief sociaal zekerheidsbeleid”als
hoofdthema voor de Informele Raad aangemerkt. 

Inclusieve arbeidsmarkten

De bijeenkomst bestond uit drie parallel plaatsvindende workshops
gevolgd door een plenair gedeelte. Verder presenteerde Professor Freeman
van de universiteit van Harvard zijn visie op het ontstaan en tegengaan
van de financieel-economische crisis. 

De workshops hadden de volgende thema’s:

Aanpak van de crisis via verbetering van de toegang tot de arbeidsmarkt

Verbetering van de toegang tot werk door middel van hervormingen van de
arbeidsmarkt

Verbetering van de toegang tot werk door middel van een actief sociale
zekerheidsbeleid

Minister Donner nam op verzoek van de Zweedse Minister Littorin deel aan
workshop 1. Hij presenteerde het Nederlandse beleid ter bestrijding van
de crisis waarbij het creëren van duurzame banen en het opdoen van
toekomstbestendige vaardigheden centraal staat en in relatie daarmee de
switch van baan- naar werkzekerheid. Ook in de bijdragen van de andere
deelnemers klonk het besef dat de crisis vroeg of laat eindigt en dat de
ernst van de crisis mede bepaald zal worden door de mate van optimisme
dan wel pessimisme over de economische vooruitzichten. Een combinatie
van beleid dat het arbeidsaanbod vergroot via onder meer fiscale
stimuleringsmaatregelen, beleid dat de vraag naar arbeidskrachten
stimuleert, via het stimuleren van bedrijven die arbeidsplaatsen
creëren, en beleid gericht op het bij elkaar brengen van vraag en
aanbod (arbeidsbemiddeling met ruimte voor individueel maatwerk) moet
leiden tot duurzame oplossingen. Commissaris Špidla, die ook aan deze
workshop deelnam, stelde verder voor om een brochure te maken waarin
elke lidstaat zijn beste, toekomstgerichte recept tegen de
financieel-economische crisis kan voorstellen. 

In het daaropvolgende plenaire gedeelte bleek breed draagvlak voor de
urgentie om de crisis te lijf te gaan zonder Europa’s uitdagingen op
lange termijn (vergrijzing, klimaatverandering) uit het oog te
verliezen. De ingezette structurele hervormingen bieden de beste
garantie om sterker dan voorheen uit de crisis te komen. Alle hoofden en
handen zullen hard nodig zijn om Europa ‘vergrijzingsproof’ te maken
en om werk te maken van duurzame klimaatoplossingen. Via levenlang leren
en (om)scholing moet de Europese beroepsbevolking voorbereid worden op
de banen van de toekomst. 

Het Zweedse Voorzitterschap kondigde aan om vanuit dit perspectief een
bijdrage van de Europese SZW Ministers voor te willen bereid over de
follow up van de EU Lissabon strategie voor groei en banen die eind 2010
afloopt. Daarbij zal centraal dienen te staan dat sociale insluiting
begint bij een baan. Op dit moment staat maar liefst eenderde van de
beroepsbevolking aan de kant. Een activerend sociaal- en
arbeidsmarktbeleid, in nauwe samenwerking met sociale partners, is
cruciaal bij het voorkomen dat het tijdelijk oplopen van de werkloosheid
als gevolg van de crisis uitmondt in structurele uitsluiting van de
arbeidsmarkt. Speciale aandacht dient uit te gaan naar het verbeteren
van de toegang van jongeren tot de arbeidsmarkt. 

Presentatie professor Freeman

Professor Freeman stond stil bij de oorzaken van de crisis. Hij meende
dat de te leren les is dat het toezicht op de financiële sector moet
worden verscherpt. Maar daarmee is de pijn op de arbeidsmarkten niet
geleden. De ervaring leert dat de beroepsbevolking na elke crisis een
klap krijgt die nog niet te boven is gekomen tegen de tijd dat de
volgende crisis uitbreekt. In dit geval waren de arbeidsmarkten nog
steeds aan het herstellen van de crisis aan het begin van de jaren
’90. Hij prikkelde de Ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
om in de toekomst assertiever te zijn richting hun collega’s van
Financiën. De Ministers van SZW veroorzaken geen crises maar draaien
wel op voor het oplossen van de sociale gevolgen en dat is volgens
Freeman reden om een bepalende beleidsrol te claimen.

Freeman meende verder dat de weg naar sociaal-economisch herstel in de
Verenigde Staten een zeer pijnlijke en langdurige weg zal zijn waarvan
het einde voorlopig niet in zicht is. Duurzaam herstel is volgens hem
alleen mogelijk als de VS durft te kiezen om het “Wall Street model”
te verlaten en te vervangen door een “shared prosperity” model naar
Europese leest. Als recepten ter bestrijding van de crisis noemde hij
Europese aanpakken als tijdelijke werktijdverkorting gecombineerd met
inkomenswaarborgen en investering in (om)scholing.