[overzicht] [activiteiten] [ongeplande activiteiten] [besluiten] [commissies] [geschenken] [kamerleden] [kamerstukdossiers] [šŸ§‘mijn] [open vragen]
[toezeggingen] [stemmingen] [verslagen] [šŸ” uitgebreid zoeken] [wat is dit?]

Verzoek om reactie op artikel 'Slag om Bonaire'

Bijlage

Nummer: 2009D48452, datum: 2009-10-07, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1

Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.

Gerelateerde personen:

Bijlage bij: Verzoek om reactie op artikel 'Slag om Bonaire' (2009D48447)

Preview document (šŸ”— origineel)


zo 04 okt 2009, 05:30 | 87 reacties |   HYPERLINK
"http://app.readspeaker.com/cgi-bin/rsent?customerid=4317&lang=nl_nl&out
put=template&url=http://www.telegraaf.nl/binnenland/article4988591.ece"
\o "Listen to selected text" \t "rs"  lees voor  

Bovenkant formulier

 

Onderkant formulier

Slag om Bonaire 

door John van den Heuvel en Bert Huisjes 

KRALENDIJK (Bonaire)Ā -Ā  Er kwam zelfs een oorlogsschip aan te pas.
Toen HMS de Pelikaan aan de kade van Kralendijk verscheen, was dat niet
om schoten te lossen. Het was om auto's, motoren en een vliegtuig op te
halen. Door justitie in beslag genomen bezit, dat voorlopig maar beter
elders kon worden gestald. 

  Albert de G. is, zo vermoedt de politie, de bovenwereldman van het
kartel van Mearcera. 









Hij was de nette consultant, Willem van W. De man die voor het
eilandbestuur de contracten opstelde. Maar nu heeft zijn vrouw, Susan de
V., huisarrest in haar met grote waakhonden omgeven villa aan de Kaya
Opal. "Laat me met rust", zegt ze. Met de arrestatie van Van W., begin
september, werden de contouren zichtbaar hoe diep de maffia zich invrat
op Bonaire. "Hij werkte voor het eilandbestuur. Een jaar geleden kreeg
iedereen nieuwe laptops. Iedereen blij, maar daarmee werden meteen mails
gewist van alle bedenkelijke gronduitgiften", zegt een bron rond het
onderzoek. "Nu wordt alles alsnog op zijn kop gezet." Bonaire mag dan
een stipje zijn in de Caribische Zee, sinds een paar jaar is er
wereldwijde belangstelling. En niet alleen van nette zakenlieden. "Tien
jaar geleden was er niks. Nu is er een moderne luchthaven, de KLM
breidde het aantal vluchten drastisch uit en er zijn grote hotels.
Ondertussen schieten de dure appartementen en villa's uit de grond..." 

Goudstaven

Als in een thriller werd Bonaire het middelpunt van internationale
misdaad, zo lijkt het. In september bleken telkens weer lijnen te lopen
naar het kleine eiland. Een legermacht aan rechercheurs werd ingezet op
CuraƧao, waarbij een stapel goudstaven werd gevonden, vermoedelijk
afkomstig van een boortoren. Er werden invallen in Nederland gedaan, op
CuraƧao, Aruba en Bonaire. In een appartement in Rotterdam, met
uitzicht vanuit het kantoor van het landelijk parket, werden wapens
gevonden, waaronder een kalashnikov. Zo werd een cocaĆÆnelijn ontmanteld
van Colombia naar West-Afrika naar Europa, met transporten van wel 2000
kilo. Het witte poeder werd omgezet in puur goud uit Afrika, denkt
justitie. In de goudstaven werd vervolgens 'made in Venezuela' gegoten,
waarna het via een offshore bedrijfje, Precious Gold en Minerals Ltd.,
weer als officieel werd ingekocht Venezolaans goud werd doorverkocht
naar Belgiƫ. Voor ruim 8 miljard dollar moet er via rekeningen zijn
weggesluisd. Bonaire ligt als vanouds in een brandende zon. Ramasito
Booi, partijleider van de tot voor kort almachtige UPB, schudt zijn
hoofd op zijn veranda. Voor hem ligt een dik boekwerk - een project dat
moest dienen als de ultieme witwasconstructie van narcoticageld, denkt
justitie. De bouwtekeningen bieden een blik op grandeur in de toekomst.
Hotelcomplex Blue Lagoon moest meer dan duizend kamers krijgen,
zwembaden, winkels en casino's. Alles met uitzicht op een stralend blauw
meer, gelegen tussen een natuurgebied en de lokale vuilnisbelt. Het zal
een fata morgana blijven. 

Zakenmensen

Politicus Booi heeft de rechercheurs al over de vloer gehad. Alles is
meegenomen. "Ik weet niet of ik verdachte ben", zegt hij zuchtend. "Dat
hotel... ja, ze deden zich voor als normale zakenmensen. Ik heb naar hen
geluisterd. Ik zei: maak maar een plan. Ik heb het goed voor met
Bonaire, ik wilde het eiland vooruit helpen... Dat ze niet door de
screening kwamen, is een ander verhaal." De investering in het hotel was
groot: een half miljard euro, terwijl het eilandje een overheidsbudget
heeft van circa 400.000 euro per jaar. "Volgens het normale economische
model zou het hotel zich met reguliere inkomsten pas na zestig jaar
hebben terug verdiend. Normaal houden concerns vijf jaar aan. Het klopte
van geen kant", zegt een goed ingevoerde bron. Het zou toeval kunnen
zijn. Over precies een jaar, op 10 oktober 2010, worden de Antillen
opgeheven, zo is overeengekomen. De grote eilanden gaan verder onder
eigen bestuur. De kleintjes, Bonaire, St. Eustatius en de rots Saba,
worden een soort gemeente van Nederland, in ambtelijk jargon: een
'openbaar lichaam'. En precies op dat moment kruisen twee zware
justitiƫle onderzoeken. Vanuit Nederland werd een jaar geleden het
Kompera-onderzoek opgezet. Een naam die verwijst naar een Japanse god,
heer van de demonen. Een van de doelwitten is de 40-jarige Anthony
Marcera, zoon van een oud-minister en partijgenoot van Booi. Samen met
zijn broer was hij ooit bezig met de inkoop van tropisch hout uit
Colombia, maar volgens justitie leverde cocaĆÆne aanzienlijk meer op.
Hij zou de spil zijn in de nieuwe cokeroute via West-Afrika. In het
onderzoek van de nationale recherche stuitte justitie op enorme
geldstromen. Ze kwamen uit bij Albert de G., een 54-jarige zakenman op
Bonaire. Hij is de bovenwereldman van het kartel van Marcera, zo
vermoedt justitie, en drijvende kracht achter het hotel. Als directeur
van zijn project heeft hij Willem van W. ingehuurd - de belangrijke
consultant van het eilandbestuur. Politicus Booi: "Marcera ken ik van
kleins af, is dat gek? En Willem stelde documenten op. Ik heb aan hem
nooit iets vreemds gemerkt." Het toeval wil dat er op de Antillen,
officieel volledig onafhankelijk, Ć³Ć³k een onderzoek loopt, onder de
naam Fiji. Dat richt zich op corruptie, goudsmokkel en witwassen. "In de
persoon van Albert de G. troffen beide onderzoeken elkaar", aldus een
bron bij justitie. "Vanuit Nederland was hij de man waar het geld
heenging. Voor de rechercheurs dƔƔr was hij de man waar het geld
vandaan kwam." 

Invallen

In een gezamenlijke operatie volgden in september een reeks van invallen
door de Nationale Recherche en de rechercheurs op de Antillen. De
uitkomst voor Bonaire was verontrustend. Twee ministerszoons en de
consultant van het eilandbestuur waren hoofdverdachten. Er volgden
huiszoekingen bij oud-minister en gedeputeerde Burney el Hage en de
machtige UPB-partijlijder Booi op verdenking van het aannemen van
smeergeld. Voor de bewoners op Bonaire kwamen de invallen niet helemaal
als een verrassing. Twee jaar geleden publiceerden enkele kritische
politici al een pamflet, 'zwartboek', waarin gewezen werd op omvangrijke
corruptie en vriendjespolitiek in het bestuur. Waarom werd er grond
verkocht aan zakenlieden? En aan het vergroten van de luchthaven kleefde
een wel heel penetrant corruptieluchtje. Na de reconstructie van de
luchthaven lag partijleider Booi ook al onder vuur. Terwijl de KLM alle
vluchten al in de computers had ingeboekt, was de te verlengen
landingsbaan op Bonaire nog een woestenij. Slechts door het invliegen
van experts en het vrijmaken van grote sommen geld lag het asfalt op
tijd klaar voor Boeings met toeristen en pensionado's. "Booi hield toen
zijn hand op. Hij droeg de ondernemer voor die de klus moest klaren. Ook
zorgde hij dat de luchthaven veel meer grond kreeg als was afgesproken",
zegt een goed ingevoerde bron. Booi zegt nu: "Klopt, er is teveel grond
naar de luchthaven gegaan, maar het was een onderneming van de overheid!
Dan is het toch een kwestie van vestzak-broekzak? Ik heb altijd alleen
in het belang van Bonaire gewerkt." Dat er nu ook een internationale
drugsorganisatie aan te pas kwam was voor de bewoners wel nieuw.
Inmiddels zijn de rechercheurs, en een ingevlogen team van de FIOD,
begonnen om het eilandje op de kop te zetten. Bij de enige notaris van
Bonaire, de niet zelden naar rum ruikende Maarten Maartensen, werd
vorige week beslag gelegd op notariƫle akten. Bij de Kamer van
Koophandel werden alle dossiers gelicht. Dozen vol werden naar buiten
gedragen. 

Onrust

Ook onder de zakenmensen op het eiland begint de onrust zich te roeren.
Belastinginspecteurs beginnen te bellen met vragen wat de activiteiten
van hun BV's en trusts op het eilandje zijn. Hoe het zit met hun
vastgoed en bankrekeningen bij de lokale bank? Bij het eilandbestuur
blijken bovendien, in de opmaat naar de status van 'openbaar lichaam',
enorme aantallen bouwaanvragen te zijn ingediend. Het eilandbestuur met
zijn 15.000 inwoners heeft toestemming afgegeven voor de bouw van nog
eens duizenden villa's. Zelfs de Nederlandse Hells Angel Jack B., die
officieel een scooterzaakje op Bonaire heeft, laat er nu zestien riante
appartementen verrijzen. Tijdens de invallen was Ramasito Booi in
Florida. Op de vlucht, dacht men aanvankelijk. In feite kampte hij -
opnieuw toevalligerwijs - met een pijnlijk schandaal rond een
footballclub, waar zijn zoon als speler actief is. Hij huurde een
appartement van de coach van zijn zoon, wat daar een doodzonde is. De
verdediging van de coach maakte het er voor de politicus niet beter op.
Hij schetste Booi zo ongeveer als een koning van een Caribisch
oliestaatje, die het hele resort wel kon kopen. Corruptie, witwassen,
financiƫle banden met drugskartels - nooit eerder stond het bestuur van
Bonaire in zo'n slecht daglicht. Op CuraƧao tuit hoofdofficier Wouter
Tielkemeijer zijn lippen als hem wordt gevraagd naar zijn
Fiji-onderzoek. "We zijn bezig. Het onderzoek staat aan het begin. We
zullen zien wat er uitkomt." Op Bonaire is inmiddels oud-minister Henk
Kamp (VVD) neergestreken, met een enorme ploeg ambtenaren. Hij wil van
het eiland in een jaar tijd een keurige gemeente maken. Die klus wordt
moeilijker dan ooit, zo lijkt het. Alle invallen en arrestaties hebben
de politici, die niets van Nederland als bestuurder moeten hebben, de
wind in de zeilen bezorgd. 

Referendum

De partij van Booi is niet meer aan het bewind. Zijn politieke
tegenstanders hebben besloten dat er een referendum komt. Alle
eilandbewoners mogen zich opnieuw uitspreken of ze Ć©cht bij het
bemoeizuchtige Nederland willen horen. Bronnen rond het onderzoek zien
daarin aanwijzingen dat de misdaad het paradijselijke eiland in de
Caribische zee niet zonder slag of stoot prijsgeven aan de ambtenaren.
Als het moet via de lokale politiek. "Er spelen grote belangen. De
huidige bemoeienis met Bonaire maakt dubieuze zakenlieden zenuwachtig."
Booi zegt te gruwen van het justitiƫle onderzoek, dat volgens hem "is
ingestoken" door zijn tegenstanders. Hij wijst op zijn veranda van zijn
villa om zich heen. "Kijk nou, zou ik zulke grote sommen geld hebben
ontvangen? Ja, het wordt nu zo afgeschilderd, maar het ziet er toch niet
uit alsof ik miljoenen heb? Ik heb altijd gestreden voor aansluiting bij
Nederland. Ik moet beschadigd worden, zodat de tegenstanders alles
ongedaan kunnen maken. Maar wat hebben zij ooit voor het eiland
betekend? Als zij hun zin hadden gekregen, dan was er nu nog niks. Geen
vliegveld, geen hotels, niets."