Verzoek om reactie op artikel 'Slag om Bonaire'
Bijlage
Nummer: 2009D48452, datum: 2009-10-07, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: J.A.W.J. Leerdam, Tweede Kamerlid (Ooit PvdA kamerlid)
Bijlage bij: Verzoek om reactie op artikel 'Slag om Bonaire' (2009D48447)
Preview document (š origineel)
zo 04 okt 2009, 05:30 | 87 reacties | HYPERLINK "http://app.readspeaker.com/cgi-bin/rsent?customerid=4317&lang=nl_nl&out put=template&url=http://www.telegraaf.nl/binnenland/article4988591.ece" \o "Listen to selected text" \t "rs" lees voor Bovenkant formulier Onderkant formulier Slag om Bonaire door John van den Heuvel en Bert Huisjes KRALENDIJK (Bonaire)Ā -Ā Er kwam zelfs een oorlogsschip aan te pas. Toen HMS de Pelikaan aan de kade van Kralendijk verscheen, was dat niet om schoten te lossen. Het was om auto's, motoren en een vliegtuig op te halen. Door justitie in beslag genomen bezit, dat voorlopig maar beter elders kon worden gestald. Albert de G. is, zo vermoedt de politie, de bovenwereldman van het kartel van Mearcera. Hij was de nette consultant, Willem van W. De man die voor het eilandbestuur de contracten opstelde. Maar nu heeft zijn vrouw, Susan de V., huisarrest in haar met grote waakhonden omgeven villa aan de Kaya Opal. "Laat me met rust", zegt ze. Met de arrestatie van Van W., begin september, werden de contouren zichtbaar hoe diep de maffia zich invrat op Bonaire. "Hij werkte voor het eilandbestuur. Een jaar geleden kreeg iedereen nieuwe laptops. Iedereen blij, maar daarmee werden meteen mails gewist van alle bedenkelijke gronduitgiften", zegt een bron rond het onderzoek. "Nu wordt alles alsnog op zijn kop gezet." Bonaire mag dan een stipje zijn in de Caribische Zee, sinds een paar jaar is er wereldwijde belangstelling. En niet alleen van nette zakenlieden. "Tien jaar geleden was er niks. Nu is er een moderne luchthaven, de KLM breidde het aantal vluchten drastisch uit en er zijn grote hotels. Ondertussen schieten de dure appartementen en villa's uit de grond..." Goudstaven Als in een thriller werd Bonaire het middelpunt van internationale misdaad, zo lijkt het. In september bleken telkens weer lijnen te lopen naar het kleine eiland. Een legermacht aan rechercheurs werd ingezet op CuraƧao, waarbij een stapel goudstaven werd gevonden, vermoedelijk afkomstig van een boortoren. Er werden invallen in Nederland gedaan, op CuraƧao, Aruba en Bonaire. In een appartement in Rotterdam, met uitzicht vanuit het kantoor van het landelijk parket, werden wapens gevonden, waaronder een kalashnikov. Zo werd een cocaĆÆnelijn ontmanteld van Colombia naar West-Afrika naar Europa, met transporten van wel 2000 kilo. Het witte poeder werd omgezet in puur goud uit Afrika, denkt justitie. In de goudstaven werd vervolgens 'made in Venezuela' gegoten, waarna het via een offshore bedrijfje, Precious Gold en Minerals Ltd., weer als officieel werd ingekocht Venezolaans goud werd doorverkocht naar BelgiĆ«. Voor ruim 8 miljard dollar moet er via rekeningen zijn weggesluisd. Bonaire ligt als vanouds in een brandende zon. Ramasito Booi, partijleider van de tot voor kort almachtige UPB, schudt zijn hoofd op zijn veranda. Voor hem ligt een dik boekwerk - een project dat moest dienen als de ultieme witwasconstructie van narcoticageld, denkt justitie. De bouwtekeningen bieden een blik op grandeur in de toekomst. Hotelcomplex Blue Lagoon moest meer dan duizend kamers krijgen, zwembaden, winkels en casino's. Alles met uitzicht op een stralend blauw meer, gelegen tussen een natuurgebied en de lokale vuilnisbelt. Het zal een fata morgana blijven. Zakenmensen Politicus Booi heeft de rechercheurs al over de vloer gehad. Alles is meegenomen. "Ik weet niet of ik verdachte ben", zegt hij zuchtend. "Dat hotel... ja, ze deden zich voor als normale zakenmensen. Ik heb naar hen geluisterd. Ik zei: maak maar een plan. Ik heb het goed voor met Bonaire, ik wilde het eiland vooruit helpen... Dat ze niet door de screening kwamen, is een ander verhaal." De investering in het hotel was groot: een half miljard euro, terwijl het eilandje een overheidsbudget heeft van circa 400.000 euro per jaar. "Volgens het normale economische model zou het hotel zich met reguliere inkomsten pas na zestig jaar hebben terug verdiend. Normaal houden concerns vijf jaar aan. Het klopte van geen kant", zegt een goed ingevoerde bron. Het zou toeval kunnen zijn. Over precies een jaar, op 10 oktober 2010, worden de Antillen opgeheven, zo is overeengekomen. De grote eilanden gaan verder onder eigen bestuur. De kleintjes, Bonaire, St. Eustatius en de rots Saba, worden een soort gemeente van Nederland, in ambtelijk jargon: een 'openbaar lichaam'. En precies op dat moment kruisen twee zware justitiĆ«le onderzoeken. Vanuit Nederland werd een jaar geleden het Kompera-onderzoek opgezet. Een naam die verwijst naar een Japanse god, heer van de demonen. Een van de doelwitten is de 40-jarige Anthony Marcera, zoon van een oud-minister en partijgenoot van Booi. Samen met zijn broer was hij ooit bezig met de inkoop van tropisch hout uit Colombia, maar volgens justitie leverde cocaĆÆne aanzienlijk meer op. Hij zou de spil zijn in de nieuwe cokeroute via West-Afrika. In het onderzoek van de nationale recherche stuitte justitie op enorme geldstromen. Ze kwamen uit bij Albert de G., een 54-jarige zakenman op Bonaire. Hij is de bovenwereldman van het kartel van Marcera, zo vermoedt justitie, en drijvende kracht achter het hotel. Als directeur van zijn project heeft hij Willem van W. ingehuurd - de belangrijke consultant van het eilandbestuur. Politicus Booi: "Marcera ken ik van kleins af, is dat gek? En Willem stelde documenten op. Ik heb aan hem nooit iets vreemds gemerkt." Het toeval wil dat er op de Antillen, officieel volledig onafhankelijk, Ć³Ć³k een onderzoek loopt, onder de naam Fiji. Dat richt zich op corruptie, goudsmokkel en witwassen. "In de persoon van Albert de G. troffen beide onderzoeken elkaar", aldus een bron bij justitie. "Vanuit Nederland was hij de man waar het geld heenging. Voor de rechercheurs dƔƔr was hij de man waar het geld vandaan kwam." Invallen In een gezamenlijke operatie volgden in september een reeks van invallen door de Nationale Recherche en de rechercheurs op de Antillen. De uitkomst voor Bonaire was verontrustend. Twee ministerszoons en de consultant van het eilandbestuur waren hoofdverdachten. Er volgden huiszoekingen bij oud-minister en gedeputeerde Burney el Hage en de machtige UPB-partijlijder Booi op verdenking van het aannemen van smeergeld. Voor de bewoners op Bonaire kwamen de invallen niet helemaal als een verrassing. Twee jaar geleden publiceerden enkele kritische politici al een pamflet, 'zwartboek', waarin gewezen werd op omvangrijke corruptie en vriendjespolitiek in het bestuur. Waarom werd er grond verkocht aan zakenlieden? En aan het vergroten van de luchthaven kleefde een wel heel penetrant corruptieluchtje. Na de reconstructie van de luchthaven lag partijleider Booi ook al onder vuur. Terwijl de KLM alle vluchten al in de computers had ingeboekt, was de te verlengen landingsbaan op Bonaire nog een woestenij. Slechts door het invliegen van experts en het vrijmaken van grote sommen geld lag het asfalt op tijd klaar voor Boeings met toeristen en pensionado's. "Booi hield toen zijn hand op. Hij droeg de ondernemer voor die de klus moest klaren. Ook zorgde hij dat de luchthaven veel meer grond kreeg als was afgesproken", zegt een goed ingevoerde bron. Booi zegt nu: "Klopt, er is teveel grond naar de luchthaven gegaan, maar het was een onderneming van de overheid! Dan is het toch een kwestie van vestzak-broekzak? Ik heb altijd alleen in het belang van Bonaire gewerkt." Dat er nu ook een internationale drugsorganisatie aan te pas kwam was voor de bewoners wel nieuw. Inmiddels zijn de rechercheurs, en een ingevlogen team van de FIOD, begonnen om het eilandje op de kop te zetten. Bij de enige notaris van Bonaire, de niet zelden naar rum ruikende Maarten Maartensen, werd vorige week beslag gelegd op notariĆ«le akten. Bij de Kamer van Koophandel werden alle dossiers gelicht. Dozen vol werden naar buiten gedragen. Onrust Ook onder de zakenmensen op het eiland begint de onrust zich te roeren. Belastinginspecteurs beginnen te bellen met vragen wat de activiteiten van hun BV's en trusts op het eilandje zijn. Hoe het zit met hun vastgoed en bankrekeningen bij de lokale bank? Bij het eilandbestuur blijken bovendien, in de opmaat naar de status van 'openbaar lichaam', enorme aantallen bouwaanvragen te zijn ingediend. Het eilandbestuur met zijn 15.000 inwoners heeft toestemming afgegeven voor de bouw van nog eens duizenden villa's. Zelfs de Nederlandse Hells Angel Jack B., die officieel een scooterzaakje op Bonaire heeft, laat er nu zestien riante appartementen verrijzen. Tijdens de invallen was Ramasito Booi in Florida. Op de vlucht, dacht men aanvankelijk. In feite kampte hij - opnieuw toevalligerwijs - met een pijnlijk schandaal rond een footballclub, waar zijn zoon als speler actief is. Hij huurde een appartement van de coach van zijn zoon, wat daar een doodzonde is. De verdediging van de coach maakte het er voor de politicus niet beter op. Hij schetste Booi zo ongeveer als een koning van een Caribisch oliestaatje, die het hele resort wel kon kopen. Corruptie, witwassen, financiĆ«le banden met drugskartels - nooit eerder stond het bestuur van Bonaire in zo'n slecht daglicht. Op CuraƧao tuit hoofdofficier Wouter Tielkemeijer zijn lippen als hem wordt gevraagd naar zijn Fiji-onderzoek. "We zijn bezig. Het onderzoek staat aan het begin. We zullen zien wat er uitkomt." Op Bonaire is inmiddels oud-minister Henk Kamp (VVD) neergestreken, met een enorme ploeg ambtenaren. Hij wil van het eiland in een jaar tijd een keurige gemeente maken. Die klus wordt moeilijker dan ooit, zo lijkt het. Alle invallen en arrestaties hebben de politici, die niets van Nederland als bestuurder moeten hebben, de wind in de zeilen bezorgd. Referendum De partij van Booi is niet meer aan het bewind. Zijn politieke tegenstanders hebben besloten dat er een referendum komt. Alle eilandbewoners mogen zich opnieuw uitspreken of ze Ć©cht bij het bemoeizuchtige Nederland willen horen. Bronnen rond het onderzoek zien daarin aanwijzingen dat de misdaad het paradijselijke eiland in de Caribische zee niet zonder slag of stoot prijsgeven aan de ambtenaren. Als het moet via de lokale politiek. "Er spelen grote belangen. De huidige bemoeienis met Bonaire maakt dubieuze zakenlieden zenuwachtig." Booi zegt te gruwen van het justitiĆ«le onderzoek, dat volgens hem "is ingestoken" door zijn tegenstanders. Hij wijst op zijn veranda van zijn villa om zich heen. "Kijk nou, zou ik zulke grote sommen geld hebben ontvangen? Ja, het wordt nu zo afgeschilderd, maar het ziet er toch niet uit alsof ik miljoenen heb? Ik heb altijd gestreden voor aansluiting bij Nederland. Ik moet beschadigd worden, zodat de tegenstanders alles ongedaan kunnen maken. Maar wat hebben zij ooit voor het eiland betekend? Als zij hun zin hadden gekregen, dan was er nu nog niks. Geen vliegveld, geen hotels, niets."