Preview document (🔗 origineel)

---

Geannoteerde agenda Eurogroep en Ecofin Raad 19 en 20 oktober 2009

1. Economische situatie

In het tweede kwartaal is de economie van het eurogebied gekrompen met
0,2% t.o.v. het eerste kwartaal. De Nederlandse economie kromp met 1,1%
in vergelijking met het eerste kwartaal. Het IMF heeft op 1 oktober haar
World Economic Outlook (WEO) gepubliceerd. Hierin is het IMF minder
somber over Nederland en het eurogebied dan in haar vorige voorspelling
in april 2009. Vooral voor 2010 is de verwachte groei fors opwaarts
bijgesteld. Voor het eurogebied wordt nu een groei van 0,3% verwacht en
voor Nederland 0,7%, terwijl in de voorspelling van april voor beide nog
van een krimp werd uitgegaan. 

Een eerste schatting van Eurostat geeft aan dat de inflatie in het
eurogebied in september uit is gekomen op -0,3%. Het Nederlandse
inflatiecijfer in september bedraagt 0,4%. Het Nederlandse
inflatiecijfer is sinds de zomer gedaald, in belangrijke mate door
lagere gas- en elektriciteitsprijzen. Het IMF verwacht in de WEO dat de
inflatie over heel 2009 in het eurogebied en in Nederland positief uit
zal komen. 

De vooruitzichten voor de werkloosheid zijn somber. Het IMF verwacht een
werkloosheid in het eurogebied van 9,9% in 2009 en 11,7% in 2010. De
verwachting voor Nederland zit hier ver onder, namelijk resp. 3,8% en
6,6%. Deze voorspelling is in lijn met die van het CPB als rekening
wordt gehouden met het definitieverschil tussen het IMF en het CPB.
Volgens Eurostat kwam de werkloosheid in het eurogebied in augustus uit
op 9,6%. Nederland heeft nog steeds de laagste werkloosheid van het
eurogebied. 

De situatie op de financiele markten laat een gemengd beeld zien.
Wereldwijd laten de aandelenmarkten de laatste tijd overwegend herstel
zien. Echter, de volatiliteit is hoog en de verhandelde volumes
onveranderd laag. De spreads op staatsobligaties zijn gedaald, maar deze
liggen nog boven het niveau van voor de crisis. 

2. Voorbereiding G-20 6-7 november

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: afstemming Europese inzet

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting:

De agenda van de G20 bijeenkomst voor ministers van Financiën en
centralebankpresidenten op 6 en 7 november in het Schotse St. Andrews
kent een viertal onderwerpen, te weten de rollen en de effectiviteit van
de internationale financiële instellingen (IFI’s), de financiering
van klimaatverandering, macro-economie en het bevorderen van duurzame en
evenwichtige groei en tot slot de hervorming van het mondiale
financiële systeem. Gedurende de Ecofin Raad zal de Europese inzet voor
deze bijeenkomst worden afgestemd. Er zijn op dit moment nog geen
stukken beschikbaar. De Nederlandse inbreng zal op basis daarvan de
komende weken gevormd moeten worden, daarbij een aantal lijnen volgend:

Rollen en effectiviteit van de IFI’s.

Nederland wil in St. Andrews naast de aandacht voor de onderwerpen op
het terrein van governance opnieuw aandacht vragen voor het nakomen van
afspraken over het beschikbaar stellen van extra middelen voor het IMF
en de multilaterale ontwikkelingsbanken (MDB). Daarnaast wil Nederland
meer aandacht voor onderzoek naar de mogelijkheden voor het vergroten
van de effectiviteit en complementariteit van bepaalde vormen van
sectorale ondersteuning van ontwikkelingslanden, waarbij aangesloten zou
kunnen worden bij reeds lopende internationale trajecten op dit gebied.
In economische tijden waarin de beschikbaarheid van middelen moeilijker
zal worden, maar de vraag des te groter, zal de effectiviteit van
cruciaal belang worden. Ten aanzien van de governance van de IFI’s
zijn tijdens de afgelopen top van de G20 in Pittsburgh de
stemverhoudingen meer in overeenstemming gebracht met de hedendaagse
economische verhoudingen via een overdracht van stemgewicht van
oververtegenwoordigde landen naar ondervertegenwoordigde landen. De
Nederlandse inzet op de overige governance issues blijft dat de
representatie gebaseerd dient te zijn op de economische realiteit van de
21e eeuw, met voldoende ruimte voor kleine landen, waaronder
ontwikkelingslanden.

Financiering klimaatverandering

De ministers van Financiën is gevraagd in St. Andrews te bezien welke
mogelijkheden er zijn voor klimaatfinanciering en hierover te
rapporteren ten behoeve van de klimaattop (UNFCCC) in Kopenhagen.
Nederland acht het van belang dat op deze financiënbijeenkomst concrete
stappen zullen worden gezet zowel op het gebied van de financiering als
ook op het gebied van de governance van de financiering, teneinde een
positief resultaat in Kopenhagen te bevorderen. 

Macro-economie en bevorderen duurzame en evenwichtige groei

Op de G20 in Pittsburgh zijn afspraken gemaakt teneinde te komen tot een
raamwerk voor sterke, duurzame en evenwichtige groei. In St. Andrews
zullen stappen moeten worden gezet om in samenspel met het IMF een
structuur van mutual assesment op te zetten, waarbij het
financieel-economisch beleid van landen wordt bezien in het licht van
een duurzame en evenwichtige groei van de wereldeconomie. Nederland
hecht eraan in dit proces een volwaardige rol te spelen. Bij dit
agendapunt zal vermoedelijk ook worden gesproken over de coördinatie
van de verschillende exit-strategieën. Nederland hecht aan een
dergelijke vorm van coördinatie teneinde positieve spillovers te
bevorderen en negatieve spillovers zoveel mogelijk te voorkomen.

Hervorming van het mondiale financiële systeem

In St. Andrews zal de stand van zaken worden opgemaakt ten aanzien van
de afspraken die zijn gemaakt op het terrein van hervorming van het
financieel toezicht en regulering van financiële markten. Nederland
wil, aansluitend op de inzet in Pittsburgh, nadrukkelijk aandacht vragen
voor het onderwerp van de entry strategies. Entry strategies dienen een
vast onderdeel te worden van het crisisinstrumentarium. Dit is nodig om
het probleem van moral hazard binnen de financiële sector te kunnen
minimaliseren. Hiertoe dienen ex-ante condities en instrumenten voor
crisis management gedefinieerd te worden, die elementen bevatten zoals
het toestaan van instellingen om te falen en het stimuleren van private
oplossingen.

3. Voorbereiding Europese Raad 29-30 oktober

a. Budgettaire exit-strategieën

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: aannemen Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting:

De Ecofin Raad zal spreken over budgettaire exit-strategieën en
Raadsconclusies aannemen over de principes die aan een dergelijke
strategie ten grondslag moeten liggen. Het betreft een follow-up van de
discussies die hebben plaatsgevonden tijdens de informele Ecofin van 1
en 2 oktober jongstleden. De consensus tijdens deze discussies was dat
begonnen moet worden met het formuleren van een dergelijke strategie,
ondanks dat deze nu nog niet kan worden geïmplementeerd vanwege de
zwakke economische situatie. Een geloofwaardige en tijdige strategie is
echter noodzakelijk voor het verankeren van verwachtingen en het
verminderen van onzekerheid. 

Bij een budgettaire exit-strategie in de EU zal aandacht geschonken
moeten worden aan de relatie met het Stabiliteits- en Groeipact (SGP).
Een budgettaire exit-strategie zal verder ingaan op het tijdig
terugdraaien van de genomen budgettaire beleidsmaatregelen. Daarnaast
zal ook additionele structurele budgettair consolidatie moeten
plaatsvinden. Daarnaast is tevens van belang dat bij structurele
budgettaire consolidatie gedifferentieerd wordt tussen lidstaten. Verder
zal vermoedelijk stilgestaan worden bij het nemen van structurele
hervormingen met als doel het versterken van werkgelegenheid en de
potentiële groei. Tot slot is versterking van nationale
begrotingsraamwerken relevant, zodat deze bijdragen aan het behalen van
de consolidatiedoelstellingen die in Europees perspectief gesteld zullen
worden.

Nederland onderschrijft deze punten als hoofdlijnen van een
gecoördineerde Europese budgettaire exit-strategie en zal er naar
streven dat deze punten worden opgenomen in de Raadconclusies.

b. Klimaatfinanciering

Document: Nog niet beschikbaar

Aard bespreking: aannemen Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: Consensus

Toelichting:

Tijdens dit agendapunt liggen Raadsconclusies voor over de financiering
van internationaal klimaatbeleid. Deze Raadsconclusies vormen samen met
de conclusies die voorliggen in de Milieuraad van 21 oktober de input
voor de Europese raad van 28 en 29 oktober, alwaar de inzet van Europese
Unie voor de klimaattop in Kopenhagen zal worden bepaald.

De Nederlandse onderhandelingsinzet voor Kopenhagen is recent aan de
Kamer meegedeeld in twee brieven van de Minister van VROM (31 793 nr. 8
(dd. 14 september) en brief van 9 oktober. De positie die in deze
brieven uiteen is gezet zal leidend zijn voor de Nederlandse inzet in de
Ecofin Raad.

Nederland vindt dat de Ecofin zo concreet mogelijk moet worden over de
Europese positie op het gebied van internationale klimaatfinanciering.
Hierbij gaat het zowel om het specificeren van de bijdrage van de
Europese Unie, als over de governance van internationale
klimaatfinanciering en de wijze waarop de financiering wordt gekoppeld
aan concrete klimaatacties in ontwikkelingslanden. 

c. Financieel toezicht: stand van zaken

Document: n.v.t.

Aard bespreking: Toelichting van het Voorzitterschap

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting:

Op 23 september jl. heeft de Commissie vier concept-verordeningen en een
concept-raadsbesluit gepresenteerd ter oprichting van de European
Systemic Risk Board (ESRB) en de European Supervisory Authorities
(ESAs). Deze voorstellen volgen op de Commissie mededeling “European
Financial Supervision” van 27 mei 2009, de conclusies van de Ecofin
Raad van 9 juni 2009 en de conclusies van de Europese Raad van 18-19
juni 2009, en zijn een uitwerking van de aanbevelingen van de high-level
werkgroep onder leiding van de Larosière. 

Het voorzitterschap zal tijdens de Ecofin Raad een toelichting geven op
de stand van zaken en de tijdsplanning voor de voorstellen van de
Europese Commissie. Het Zweedse voorzitterschap streeft naar politieke
besluitvorming over de ESRB tijdens deze Ecofin Raad. De besluitvorming
over de European Supervisory Authorities (ESAs) is gepland voor de
Ecofin Raad van 2 december 2009. 

Nederland steunt de tijdslijn van het Voorzitterschap voor het aannemen
van de voorstellen van de Commissie. Belangrijk is hierbij wel dat de
kwaliteit voldoende gewaarborgd wordt. Daarnaast vindt Nederland het
belangrijk dat de voorstellen in principe binnen het raamwerk blijven
dat is vastgesteld in de conclusies van de Ecofin Raad van 9 juni en de
Europese Raad van 19 en 19 juni. Een afwijking ten opzichte van deze
conclusies kan ertoe leiden dat het hele raamwerk opnieuw ter discussie
komt te staan. 

4. Versterking EU-afspraken financiële stabiliteit

Document: Nog niet beschikbaar

Aard bespreking: Aannemen Raadsconclusies

Besluitvormingsprocedure: consensus

Toelichting:

De Ecofin Raad bespreekt de versterking van de EU-afspraken in geval van
kwesties aangaande de financiële stabiliteit. De Ecofin zal hierover
raadsconclusies aannemen. Voorgesteld zal worden dat de Ecofin Raad het
Economic and Financial Committee (EFC) het mandaat verleent om verder te
werken aan de verbetering van de beleidscoördinatie op EU-niveau in
geval van een financiële crisis en aan de kwestie van deling van kosten
tussen overheden (burden sharing) in geval overheidssteun noodzakelijk
is. Dit voorstel is onderdeel van een breder EU-traject van verbetering
van het wettelijke kader en versterking van de beleidscoördinatie met
het oog op crisispreventie, -management en –oplossingen.

Nederland is voorstander van zowel verbetering van het wettelijke kader
als versterking van de beleidscoördinatie. Nederland vindt het
belangrijk dat nu crisismanagement in den brede, en de kwestie van
burden sharing in het bijzonder, EU-breed wordt opgepakt. 

5. European Systemic Risk Board (ESRB)

Document: 1) Proposal for a Regulation on Community macro prudential
oversight of the Financial system and establishing a European Systemic
Risk Board (ESRB); 2) Proposal for a Decision entrusting the European
Central Bank with specific tasks concerning the functioning of the
European Systemic Risk Board

 HYPERLINK
"http://ec.europa.eu/internal_market/finances/committees/index_en.htm"
\l "package"
http://ec.europa.eu/internal_market/finances/committees/index_en.htm#pac
kage 

Aard bespreking: Besluitvorming

Besluitvormingsprocedure: Raadsbesluit: unanimiteit, Verordening: QMV.

Toelichting:

In de Ecofin Raad ligt de concept Verordening over de oprichting van de
ESRB voor, alsmede het concept Raadsbesluit over de specifieke taken die
de ECB hierin zal krijgen. Het raadsbesluit moet vastgesteld worden met
unanimiteit, over de verordening wordt met QMV gestemd. De voorstellen
zijn onderdeel van het pakket dat de Europese Commissie voorstelt ter
verbetering van het Europees financieel toezicht. 

Doordat er voor financieel toezicht een versneld traject wordt gevolgd
is er inmiddels een BNC-fiche geschreven over het Nederlandse standpunt
met betrekking tot de voorstellen van de Commissie. U zult het BNC-fiche
Europees toezicht voor het AO Ecofin Raad ontvangen. 

De ESRB is een nieuw orgaan dat, conform de Ecofin en ER conclusies van
juni jl., belast wordt met macro-prudentieel toezicht op het financiële
stelsel in Europa. De ESRB zal hiertoe alle benodigde data en informatie
verzamelen en analyseren, mogelijke risico's identificeren en
prioriteren en daaromtrent waarschuwingen en aanbevelingen uitbrengen.
Deze aanbevelingen kunnen één of meerdere lidstaten betreffen. De ESRB
is een onafhankelijk orgaan, maar heeft geen eigen
rechtspersoonlijkheid. De Europese Centrale Bank (ECB) zal de ESRB
logistiek en administratief ondersteunen, en daartoe het secretariaat
van de ESRB verzorgen. De aanbevelingen van de ESRB zijn niet bindend,
maar worden wel geacht een grote invloed uit te oefenen. De
geadresseerden zijn daarom verplicht te reageren via het zogenaamde
'comply or explain' principe: zij dienen de aanbeveling op te volgen, of
met redenen te omkleden waarom zij dit niet doen. De ESRB zal bestaan
uit een Algemene Raad, een Steering Committee, een Technisch Advies
Comité en een Secretariaat. De Steering Committee zal de besluiten van
de Algemene Raad voorbereiden. Het Technisch Advies Comité zal een
afspiegeling van de Algemene Raad vormen op expert niveau, en op verzoek
advies over technische onderwerpen verlenen.

Nederland is groot voorstander van versterkt Europees toezicht en heeft
deze positie ook steeds uitgedragen tijdens de discussies over het
rapport van de high-level werkgroep onder leiding van de Larosière, de
hierop volgende Commissiemededeling en de hieruit resulterende
conclusies van de Ecofin Raad en de Europese Raad van juni jl. Nederland
steunt de voorstellen van de Commissie dan ook van harte, en zal pleiten
voor een snelle en ambitieuze implementatie.

6. Belastingzaken

a. Anti-fraude verdrag Liechtenstein

Document: nog niet beschikbaar

Aard bespreking: politiek akkoord

Besluitvormingsprocedure: unanimiteit

Toelichting:

De Ecofin Raad zal het anti-fraude verdrag tussen de EG en zijn
lidstaten aan de ene kant en Liechtenstein aan de andere kant bespreken.
Nederland kan instemmen met het voorliggende anti fraude verdrag met
Liechtenstein.

Doel van het verdrag is het vastleggen van regels voor wederzijdse
assistentie bij het bestrijden van fraude en andere illegale
activiteiten. In het anti fraude verdrag zijn ook bepalingen opgenomen
die zien op het uitwisselen van belastinginformatie op verzoek, waarbij
het bankgeheim geen weigeringgrond mag zijn. Met name het onderwerp over
het uitwisselen van belastinginformatie op verzoek is veelvuldig
discussiepunt geweest tussen de Europese Commissie en de Lidstaten omdat
de aanvankelijke tekst lacunes bevatte waardoor een effectieve
uitwisseling van belastinginformatie op verzoek nog steeds niet mogelijk
zou zijn.

De Europese Commissie heeft de kritiek ter harte genomen en heeft het
anti fraude verdrag heronderhandeld met Liechtenstein met als resultaat
dat mogelijke obstakels die effectieve informatievoorziening in de weg
zouden kunnen staan uit het verdrag zijn verwijderd. 

b. Onderhandelingsmandaat anti-fraude verdrag Andorra e.a.

Document: n.v.t.

Aard bespreking: oriënterend debat

Besluitvormingsprocedure: n.v.t.

Toelichting:

De Ecofin raad zal een oriënterend debat voeren over het verlenen van
een onderhandelingsmandaat aan de Europese Commissie om anti-fraude
verdragen overeen te komen met Andorra, Monaco, San Marino en
Zwitserland. In deze anti-fraude verdragen zullen clausules opgenomen
over het uitwisselen van belastinginformatie op verzoek, waarbij het
bankgeheim geen weigeringgrond mag zijn. 

Nederland steunt de inzet van de Europese Commissie om met de
bovengenoemde landen verdragen te sluiten die gelijk zijn aan het
anti-fraude verdrag met Liechtenstein om zo een level playing field te
creëren. Het anti-fraude verdrag met Liechtenstein zal tijdens deze
Ecofin Raad voor politiek akkoord worden voorgelegd. Nederland kan
instemmen met de inhoud van dat anti-fraude verdrag (zie 6a).

Overig: Verzoek Kamer tot agenderen Stand van zaken implementatie
Antonvenetarichtlijn

Toelichting

Bij brief van 28 september 2009 heeft de vaste commissie voor Financiën
om informatie verzocht over de actuele stand van zaken van de
implementatie van de zogenaamde Antonvenetarichtlijn (richtlijn
2007/44/EG van het Europees Parlement en de Raad van 5 september 2007).
Deze richtlijn had per 21 maart 2009 in de wet moeten zijn
geïmplementeerd. De voorbereiding van een implementatiewetsvoorstel van
de richtlijn heeft echter vertraging opgelopen. De oorzaak hiervan is
allereerst het bijzonder grote beslag dat de kredietcrisis op het
betrokken ambtelijk apparaat heeft gelegd. Als gevolg daarvan is een
conceptwetsvoorstel pas in een betrekkelijk laat stadium aan de Raad van
State voorgelegd. 

Sinds de zomer is de tijdelijke commissie onderzoek financieel stelsel
aan de slag gegaan. Een van de specifieke onderzoeksvragen waar zij op
dit moment, in de eerste fase van het onderzoek, naar kijkt is de
verlening van toestemming voor de overname van ABN AMRO door De
Nederlandsche Bank (DNB) en de minister van Financiën in 2007. Nu het
implementatievoorstel verandering brengt in de bevoegdheidsverdeling
tussen DNB en de minister van Financiën op dit terrein, lijkt het nu
niet gepast, parallel aan dit onderdeel van het parlementair onderzoek,
met de Kamer over het implementatievoorstel te praten. Gelet op de
overschrijding van de implementatietermijn, zal het wetsvoorstel op
korte termijn worden ingediend. 

 het CPB rekent mensen met een baan van tenminste 12 uur tot de
werkenden, terwijl het IMF deze grens al bij 1 uur stelt.