Preview document (🔗 origineel)

---

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 17 juli 2012

Binnen de vaste commissie voor Europese Zaken bestond bij zes fracties
de behoefte om aan de minister en de staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken enkele vragen en opmerkingen voor te leggen met betrekking tot het
verslag van de Raad Algemene Zaken d.d. 26 juni 2012 (Kamerstuk
21501-02, nr. 1163) en de geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken
d.d. 24 juli 2012 (Kamerstuk 21501-02, nr. 1165).

De minister en de staatssecretaris van Buitenlandse Zaken hebben op de
vragen en opmerkingen geantwoord bij brief van … juli 2012. De vragen
en opmerkingen van de fracties en de antwoorden van de minister en de
staatssecretaris zijn hieronder afgedrukt.

De voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken,

Knops

Adjunct-griffier van de vaste commissie voor Europese Zaken,

Van Haaster

Algemeen

De leden van de fractie van de PvdA hebben kennisgenomen van de
geannoteerde agenda en hebben hierover nog enkele opmerkingen en vragen.


De leden van de fractie van het CDA hebben met belangstelling
kennisgenomen van de voorliggende geannoteerde agenda voor de aankomende
Raad Algemene Zaken. Genoemde leden hebben een aantal vragen.

De leden van de fractie van de SP hebben kennisgenomen van de
geannoteerde agenda. Naar aanleiding daarvan hebben zij enkele vragen. 

De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben kennisgenomen van de
geannoteerde agenda van de Raad Algemene Zaken d.d. 24 juli 2012. 

Verslag Raad Algemene Zaken d.d. 26 juni 2012

Vervolg Europese Raad d.d. 28 en 29 juni 2012

De leden van de fractie van de VVD zouden graag een update krijgen over
de onderhandelingen over de cohesieverordening voor de nieuwe
meerjarenbegroting. Met name op het gebied van de conditionaliteiten is
hier naar verluidt een stevige discussie gaande. Zijn er inmiddels
resultaten bereikt op dit gebied? Volgens de VVD-fractie zijn deze
conditionaliteiten, mits goed uitgewerkt, één van de belangrijkste
pijlers onder de hervorming van het cohesiebeleid.

Naast het groeifonds van € 120 miljard, is het kabinet van mening dat
het hervormen van de economie en het op orde brengen van de
overheidsfinanciën de enige manier is om voor Griekenland op langere
termijn een beter toekomstperspectief te creëren, zo stellen de leden
van de PvdA-fractie vast. Genoemde leden willen daaraan toevoegen dat
naast bezuinigen ook investeren in groei mogelijk moet zijn en er ruimte
is de economie weer draaiende te krijgen. 

 

In reactie op het EMU-rapport van Van Rompuy laat het kabinet weten
bereid te zijn een discussie aan te gaan over de EMU op de lange termijn
en hanteert het als uitgangspunt een stap-voor-stapbenadering, waarbij
de nadruk ligt op het oplossen van de urgente problemen door het
uitvoeren van de gemaakte afspraken over het op orde brengen van de
overheidsfinanciën, het doorvoeren van hervormingen en het aanjagen van
het groeivermogen. De leden van de PvdA-fractie constateren dat met het
oplossen van alleen urgente problemen men altijd achter de feiten
aanloopt en dat de afgelopen tijd juist heeft laten zien dat er
tegelijkertijd gewerkt moet worden aan een langetermijnoplossing ter
voorkoming van toekomstige problemen. Kan het kabinet aangeven welke
langetermijnoplossingen het met de bestaande instrumenten mogelijk acht
en welke inzet het heeft op dit vlak? 

In het EMU-rapport van Van Rompuy wordt een paar keer gesproken over
openheid en democratie omtrent de eurozone en beslissingen aangaande de
eurozone. Deze blijft tot dusver ver achter de werkelijkheid en
wenselijkheid. De leden van de PvdA-fractie willen het kabinet vragen
zich actief op te stellen als het gaat om het vergroten van de
democratie en openheid omtrent deze beslissingen en zouden graag weten
wat de inzet van het kabinet op dit punt is.

  

Nederland is geen voorstander van het overhevelen van nationale
bevoegdheden naar Europees niveau op terreinen als arbeidsmarkt,
pensioenen of belastingen. Lidstaten zijn in de eerste plaats zelf
verantwoordelijk en in de beste positie om nationaal de noodzakelijke
structurele hervormingen door te voeren. De leden van de PvdA-fractie
menen dat het wel nuttig kan zijn over deze onderwerpen Europese
afspraken te maken. Dit betekent niet dat er bevoegdheden worden
overgedragen, wel dat er meer uniforme regelgeving in de EU komt over
bijvoorbeeld een (relatief) minimumloon.

De leden van de CDA-fractie hechten grote waarde aan een transparante
uitwerking van het rapport-Van Rompuy. Ten aanzien van het Pact voor
Groei en Banen vragen de leden van de CDA-fractie zich af welke actie
van de Raad kan worden verwacht, en hoe de genoemde constructieve
opstelling van het Nederlandse kabinet in de praktijk vorm zal krijgen.
Graag een reactie.

De leden van de SP-fractie merken op dat na afloop van de Europese Raad
er veel onduidelijkheid is ontstaan over de uitkomst van de Europese
Raad. Met name de status van de routekaart van Van Rompuy cum suis en
zijn bouwstenen is deze leden niet duidelijk. Ook is uit de agenda niet
duidelijk wat de inzet is van het kabinet met betrekking tot het verloop
van het vervolgproces. Gaat het kabinet proberen enkele bouwstenen van
tafel te krijgen of betreft het vooral een uitwerking van de
oplossingsrichtingen van Van Rompuy? Gaan voorstellen worden besproken
die een verdragswijziging noodzakelijk maken? 

Tijdens de Europese Raad van 28 en 29 juni jl. is besloten tot een Pact
voor Groei en Banen. De leden van de ChristenUnie-fractie vragen zich af
welke specifieke acties Nederland zal of moet ondernemen in het kader
van dit pact.

Meerjarig Financieel Kader 2014-2020

De leden van de fractie van de VVD hebben vernomen dat de Europese
Commissie het oorspronkelijke voorstel voor de meerjarenbegroting heeft
aangepast vanwege de voorziene toetreding van Kroatië en de nieuwe
groeiverwachtingen. Het nieuwe voorstel laat een verhoging van € 8
miljard in verplichtingen zien in vergelijking met het vorige en een
verhoging van € 16 miljard aan betalingen. De VVD-fractie wil graag
weten waar het grote verschil tussen de verhoging in betalingen en
verplichtingen vandaan komt en wat de onderbouwing van de Commissie is
bij deze verhogingen. Het bevreemdt de VVD-fractie dat de Commissie deze
verhoging voorstelt. In tijden van recessie en tegenvallende
groeiverwachtingen is in lidstaten juist zichtbaar dat er gesneden wordt
in begrotingen. De Commissie ziet dit blijkbaar als reden om meer geld
uit te geven. Daarnaast zou de begroting volgens de VVD-fractie niet met
méér moeten toenemen dan de contributie van Kroatië, nadat dit land
toetreedt. Wanneer Kroatië netto-ontvanger zal worden, wat zeer
waarschijnlijk zo zal zijn, dan moet de inhoud van de potjes cohesie en
landbouw op een andere manier onder de overige lidstaten verdeeld worden
en niet simpelweg worden verhoogd. Dat zou volgens de VVD-fractie wijzen
op verantwoordelijk begrotingsbeleid. Wat vindt het kabinet van deze
verhoging van de conceptmeerjarenbegroting en wat voor gevolgen heeft
dit voor de Nederlandse inzet om het voorstel te verlagen met €100
miljard?

Bij de onderhandelingen over het nieuwe Meerjarig Financieel Kader heeft
een tweetal cohesielanden aangegeven de onderhandelingsbox niet te
kunnen accepteren als basis voor verdere onderhandelingen omdat deze
elementen bevat die door deze landen niet geaccepteerd kunnen worden, zo
stellen de leden van de PvdA-fractie vast. Genoemde leden vragen of het
bij het kabinet bekend is om welke landen het gaat en om welke
elementen. Welke invloed heeft dit op het verdere verloop van de
onderhandelingen?

De leden van de CDA-fractie kunnen zich in grote lijnen vinden in de
inzet van het kabinet ten aanzien van dit onderwerp. Wel heeft de
CDA-fractie vragen bij de strategie die wordt gevolgd ten aanzien van
het gemeenschappelijk landbouwbudget. Wat bedoelt het kabinet als wordt
opgemerkt, dat als de hoofddoelstelling niet wordt gerealiseerd, een
besparing op het landbouwbudget aan de orde is? Waar is deze
stellingname op gebaseerd en wat betekent dit voor het vervolg van de
onderhandelingen? Kan het kabinet concreet aangeven welke besparing het
denkt te kunnen halen bij de cohesiefondsen? 

De leden van de CDA-fractie hechten aan een zorgvuldige afronding van de
onderhandelingen. Kan het kabinet ingaan op de verschillende posities
die de lidstaten innemen? Is er sprake van dat de verschillende posities
elkaar naderen en is het te verwachten dat er nog dit jaar een akkoord
zal zijn? Graag een reactie.

De leden van de fractie van de PVV stellen vast dat aan het einde van
dit jaar een akkoord wordt verwacht betreffende de meerjarenbegroting
2014-2020. De Partij voor de Vrijheid heeft echter een vraag over de
huidige meerjarenbegroting; deze blijkt namelijk te gaan stijgen met
2,79% ten opzichte van 2012. De uitgaven stijgen hierdoor in 2013 met
€ 3,6 miljard ten opzichte van dit jaar! Wat is het standpunt van het
kabinet hieromtrent? 

Indien de Nederlandse bijdrage aan de EU gelijke tred zou houden met die
van Duitsland en Italië, dan levert dit Nederland een jaarlijkse
afdrachtenkorting van € 2 miljard op. Is het kabinet bereid, zo vraagt
de PVV-fractie, dit als (hernieuwd) uitgangspunt te nemen in de
onderhandelingen, mede gezien de recente bezuinigingsmaatregelen waarmee
de Nederlandse inwoners worden geconfronteerd? 

De leden van de SP-fractie vragen of het kabinet kan aangeven op welke
wijze de groeiverwachtingen en de toetreding van Kroatië van invloed
zijn op het voorstel voor een nieuw Meerjarig Financieel Kader. 

De leden van de ChristenUnie-fractie kunnen zich vinden in de
Nederlandse positie die gericht is op een sobere en moderne begroting.
Genoemde leden zijn van mening dat de EU zich dient te richten op haar
kerntaken en dat het aantal Europese fondsen in aantal en omvang dient
af te nemen. Met name de structuurfondsen dienen volgens de leden van de
ChristenUnie-fractie primair ingezet te worden om de armere regio’s in
de EU te helpen. Tegelijkertijd willen genoemde leden ook dat de
betalingspositie van Nederland verbetert, door in elk geval de
afdrachtkorting te handhaven. De leden van de ChristenUnie-fractie
vragen zich af hoe de Nederlandse positie (sobere en moderne
EU-begroting) zich momenteel verhoudt tot de posities van andere
lidstaten? Met welke lidstaten zit Nederland op één lijn met
betrekking tot het nieuwe Meerjarig Financieel Kader?

De leden van de ChristenUnie-fractie kunnen zich niet vinden in de
verschuiving van budget vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid
(GLB) naar onderwijs, onderzoek en innovatie. Genoemde leden vinden het
belangrijk dat er geïnvesteerd wordt in onderzoek en innovatie om de
Nederlandse en Europese concurrentiekracht te versterken, maar dit mag
niet ten koste gaan van het budget voor landbouw en
plattelandsontwikkeling, dat al nominaal bevroren is ten opzichte van
2007-2013. Nederlandse boeren worden door de geplande herverdeling al
geconfronteerd met een behoorlijke daling van de bedrijfstoeslagen.
Daarom zouden genoemde leden eerst willen kijken naar de mogelijkheden
om te bezuinigen op de structuurfondsen. 

Het kabinet streeft naar een groter accent op concurrentievermogen en
innovatie binnen het cohesiebeleid en het GLB. De leden van de
ChristenUnie-fractie vragen zich af hoe het kabinet dit concreet voor
zich ziet binnen het GLB? Kan dit ook leiden tot een verschuiving in
budgetten (minder hectaresteun, meer geld voor verbetering van de
concurrentiekracht en innovatie)? 

De leden van de ChristenUnie-fractie hebben ten slotte zorgen over de
voortgang van de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader.
Eind augustus wil men beginnen met de inhoudelijke onderhandelingen over
het Meerjarig Financieel Kader, terwijl de onderhandelingen in de Raad
reeds vier maanden later afgerond moeten zijn. In dit verband vragen
genoemde leden zich af of tijdens de Raad van 24 juli a.s. ook al een
knoop wordt doorgehakt over de onderhandelingsbox. Verder vragen deze
leden welke specifieke elementen in de onderhandelingsbox niet kunnen
worden gesteund door Nederland (zie het verslag van de vorige Raad
Algemene Zaken)? 

Cypriotisch voorzitterschapsprogramma

De VVD-fractie zou graag willen weten wat de stand van zaken is ten
aanzien van de Turkse houding ten opzichte van het Cypriotische
EU-voorzitterschap. Zal Turkije eerdere dreigementen over het opschorten
van de EU-betrekkingen waarmaken of is er op een andere manier een
veranderde Turkse houding tegenover de EU te zien? De VVD-fractie is
tevreden over het ambitieuze Cypriotische programma en hoopt met name
dat de komende maanden vooruitgang wordt geboekt met de hervorming van
het gemeenschappelijk landbouwbeleid, de hervorming van het
cohesiebeleid en het vergroten van het belang van onderzoek en innovatie
binnen de EU-begroting en het EU-beleid.

De leden van de CDA-fractie nemen met belangstelling kennis van de
gepresenteerde agenda van het Cypriotisch voorzitterschap. Deze leden
hebben waardering voor de constructieve opstelling die het kabinet zegt
te zullen betrachten. Kan het kabinet concreet maken hoe deze
constructieve opstelling uitgewerkt zal worden bij de verschillende
genoemde agendapunten? Op welke manier zal bijvoorbeeld worden ingezet
op het aanzwengelen van groei en banen en wat zal de Nederlandse positie
hierin zijn? Graag een reactie.

 

De leden van de fractie van de Partij voor de Vrijheid zijn van mening
dat Nederland uit de Europese Unie en uit de eurozone moet treden. Aan
het werkprogramma van Cyprus heeft de PVV dan ook geen boodschap, wel
hebben deze leden enkele opmerkingen over de meest opvallende,
hiernavolgende punten. 

Het kabinet stelt dat Cyprus allerwegen heeft benadrukt zuiverheid te
willen betrachten ten aanzien van het onderscheid tussen het nationale
probleem van de kwestie-Cyprus met Turkije en het EU-toetredingstraject
van Turkije. Hoe duidt het kabinet dit? Steunt het kabinet ook de
recente handreiking van Eurocommissaris Füle richting de Turkse
minister van Europese Zaken en hoofdonderhandelaar Bagis om de Europese
onderhandelingen met Turkije nieuw leven in te blazen? 

Cyprus stelt dat het verstevigen van de onderhandelingen met Turkije van
kritiek belang is, plus dat het een focus van het voorzitterschap heeft
(zie pagina 15 van het voorzitterschapsprogramma). Hoe is dit te rijmen
met het recente Turkse dreigement van de Turkse president Abdullah Gül
dat Turkije Cyprus zal boycotten als voorzitter van de EU? Is het
kabinet ervan op de hoogte of Turkije nog steeds voornemens is dit te
doen? 

Het kabinet stelt dat het constructief meewerkt aan de verwezenlijking
van de door Cyprus beoogde doelstellingen, waaronder de
uitbreidingsdossiers IJsland, Kroatië, Montenegro, Servië en Turkije.
De PVV vraagt zich af of er momenteel geen urgentere zaken zijn die
absolute prioriteit verdienen gezien de staat van Europese Unie
momenteel. Hoe is het mogelijk dat het kabinet deze doelstelling omarmt
terwijl 73% van de Nederlanders vindt dat de Europese Unie genoeg of te
veel lidstaten heeft? 

In het werkprogramma van Cyprus staat het belang van het benadrukken van
cultuur (zie pagina 43 van dit programma). Er worden op dit punt
voorstellen aangekondigd om de “strategische doelen” betreffende
cultuur te promoten. Wat is ten aanzien hiervan het standpunt van het
kabinet? Ziet het kabinet dit als een onderwerp waar de Europese Unie
zich mee dient te bemoeien? 

Met betrekking tot het Cypriotisch voorzitterschapsprogramma zijn de
leden van de SP-fractie verheugd dat een sociaal en solidair Europa daar
deel van uitmaakt. Het is deze leden echter onduidelijk in hoeverre het
kabinet aan deze prioriteit actief invulling gaat geven. 

Een van de drie kerndoelstellingen van het Cypriotisch voorzitterschap
betreft het aanzwengelen van groei en werkgelegenheid, stellen de leden
van de fractie van de ChristenUnie vast. Hierbij wordt nadrukkelijk het
belang van de verdieping van de interne markt genoemd. Een verdieping
van de interne markt is bij uitstek van belang voor Nederland. De leden
van de ChristenUnie-fractie zijn dan ook benieuwd welke specifieke
acties of maatregelen het komend halfjaar worden genomen om deze
verdieping te realiseren.

Overigen

Tot slot, mogen de leden van de fractie van de SP ervan uitgaan dat de
politieke situatie in Roemenië ook wordt besproken? Zo ja, wat is de
positie van het kabinet in deze kwestie?

Begin juli werd bekend dat er in Roemenië een machtsstrijd woedt tussen
de premier en de president en dat door het afzetten van de Nationale
Ombudsman de regering inmiddels per decreet kan regeren, zo stelt de
fractie van de ChristenUnie vast. Vervolgens zijn per decreet de
voorzitters van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden vervangen,
alsmede de directeurs van de nationale radio en televisie. Daarnaast
zijn de bevoegden van het Constitutionele Hof sterk ingeperkt. De leden
van de ChristenUnie-fractie zijn bezorgd over de deze politieke
ontwikkelingen in Roemenië, waar de regering meer macht naar zich
toetrekt en de onafhankelijkheid van de rechtspraak inperkt. Genoemde
leden vragen zich af waarom de situatie in Roemenië niet op de agenda
staat van de Raad Algemene Zaken van 24 juli a.s. Deze leden willen
graag weten welke acties vanuit de Raad worden ondernomen richting
Roemenië. Daarnaast vragen genoemde leden zich af welke positie het
Nederlandse kabinet in dezen inneemt en welke actie het Nederlandse
kabinet onderneemt richting Roemenië.

Op 18 juli 2012 komt de Europese Commissie met een rapport over de
ontwikkelingen in Roemenië (en Bulgarije) in de afgelopen vijf jaar.
Deze rapporten zijn van belang voor de mogelijke toetreding van de twee
landen tot het Schengengebied. De leden van de ChristenUnie-fractie
vragen zich af wanneer de beslissing over de toetreding tot Schengen
wordt genomen.