Preview document (🔗 origineel)

---

Protocol over de bezwaren van het Ierse volk ten aanzien van het Verdrag
van Lissabon; Brussel, 13 juni 2012 (Trb. 2012, 146) 

TOELICHTENDE NOTA

I	Inleiding

De Europese Raad van 18 en 19 juni 2009 bereikte overeenstemming over de
juridische garanties met betrekking tot het Verdrag van Lissabon die de
Europese Raad van december 2008 in het vooruitzicht had gesteld aan
Ierland. Deze garanties waren voor Ierland noodzakelijk om instemming
met het Verdrag van Lissabon voor een tweede maal per referendum aan het
Ierse volk voor te leggen. Op 2 oktober 2009 vond dit referendum plaats,
waarbij een meerderheid van de Ieren voor het nieuwe Verdrag stemde.

Het besluit van de staatshoofden en regeringsleiders in het kader van de
Europese Raad bijeen bevatte de garantie voor Ierland dat het Verdrag
van Lissabon niets verandert aan de bescherming van het recht op leven
zoals vervat in de Ierse grondwet, de belastingwetgeving en het
veiligheidsbeleid en defensie van de lidstaten, specifiek van Ierland.
In de conclusies van de Europese Raad wordt nog eens bevestigd dat de
garantie volledig in overeenstemming is met het Verdrag van Lissabon en
geen wijziging van dat verdrag behelst. 

Afgesproken werd dat wanneer het volgende toetredingsverdrag zou worden
gesloten het bovengenoemd besluit in de vorm van een protocol zou worden
gegoten dat aan het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) en het
Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) zou worden
gehecht en aan de nationale parlementen ter goedkeuring zou worden
aangeboden. 

Vanwege de ondertekening van het EU-Toetredingsverdrag met Kroatië
(eind 2011) heeft de Ierse regering op 20 juli 2011 het voorstel voor
het Protocol ingediend overeenkomstig artikel 48, tweede lid, van het
VEU, dat zegt dat de regering van iedere lidstaat, het Europees
Parlement en de Commissie de Raad ontwerpen tot herziening van de
Verdragen kunnen voorleggen.

Nederland kon destijds instemmen met de garantie aan Ierland op
voorwaarde dat deze volledig in overeenstemming is met het Verdrag van
Lissabon. Het door Ierland voorgestelde protocol voldoet aan deze
voorwaarde.

II	Artikelsgewijze toelichting

Het protocol bevat 5 artikelen, waarvan de laatste twee algemene
slotbepalingen betreffen.

In artikel 1 wordt verduidelijkt dat geen enkele bepaling van het
Verdrag van Lissabon, inclusief het Handvest van de grondrechten van de
Europese Unie, afbreuk doet aan de reikwijdte of de toepasbaarheid van
de bescherming van het recht op leven, de bescherming van het gezin en
de bescherming van de rechten met betrekking tot onderwijs, als vervat
in de Ierse grondwet. Ierland wilde deze verduidelijking om verkeerde
interpretaties van het Verdrag van Lissabon over bijvoorbeeld de Ierse
abortuspraktijk uit te sluiten.

Met artikel 2 wordt vastgelegd dat het Verdrag van Lissabon niets
verandert aan de Ierse belastingwetgeving (of de belastingwetgeving van
welke lidstaat dan ook). 

In artikel 3 wordt, naast de vastlegging dat Ierland het
gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid van de Europese Unie
steunt, bepaald dat het Verdrag van Lissabon geen gevolgen heeft voor en
geen afbreuk doet aan het specifieke karakter van het veiligheids- en
defensiebeleid van de lidstaten zelf en in het bijzonder het
traditionele Ierse beleid van militaire neutraliteit.

III	Koninkrijkspositie

Omdat het Protocol onderdeel zal uitmaken van het VEU en VWEU wordt net
als bij die verdragen de goedkeuring voor het gehele Koninkrijk
gevraagd. De toevoeging van het Protocol raakt Aruba, Curaçao en Sint
Maarten in de zin van artikel 2, tweede lid, van de Rijkswet goedkeuring
en bekendmaking verdragen. Het Protocol zal derhalve gelijk met de
overlegging aan de Staten-Generaal, aan de Staten van Aruba, Curaçao en
Sint Maarten worden overgelegd. Het Protocol zal echter alleen voor het
Europese deel van Nederland, als lidstaat van de Europese Unie, worden
bekrachtigd, gelijk de oprichtingsverdragen en hun wijzigingsverdragen.

De Minister van Buitenlandse Zaken,

 Het op 13 december 2007 te Lissabon tot stand gekomen Verdrag van
Lissabon tot wijziging van het Verdrag betreffende de Europese Unie en
het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (Trb. 2008, 11).

 Zie voor een verslag van deze Raad Kamerstukken 2008-2009, nr.
21501-20, nr. 437.

Het advies van de Afdeling advisering van de Raad van State van het
Koninkrijk wordt niet openbaar gemaakt, omdat het zonder meer instemmend
luidt (artikel 26, zesde lid jo vijfde lid, van de Wet op de Raad van
State).