[overzicht] [activiteiten] [ongeplande activiteiten] [besluiten] [commissies] [geschenken] [kamerleden] [kamerstukdossiers] [open vragen]
[toezeggingen] [stemmingen] [verslagen] [🔍 uitgebreid zoeken] [wat is dit?]

24e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas. 1 JANUARI – 30 JUNI 2013

Bijlage

Nummer: 2013D39826, datum: 2013-10-08, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1

Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.

Bijlage bij: 24e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas (2013D39825)

Preview document (🔗 origineel)


24e Voortgangsrapportage

Zandmaas en Grensmaas

1 januari – 30 juni 2013



Inhoudsopgave

  TOC \o "1-3" \h \z \u    HYPERLINK \l "_Toc369013276"  Samenvatting	 
PAGEREF _Toc369013276 \h  5  

  HYPERLINK \l "_Toc369013277"  1.Inleiding	  PAGEREF _Toc369013277 \h 
7  

  HYPERLINK \l "_Toc369013278"  1.1 Inleiding	  PAGEREF _Toc369013278 \h
 7  

  HYPERLINK \l "_Toc369013279"  1.2 Leeswijzer	  PAGEREF _Toc369013279
\h  7  

  HYPERLINK \l "_Toc369013280"  2. Het programma in zijn omgeving	 
PAGEREF _Toc369013280 \h  8  

  HYPERLINK \l "_Toc369013281"  3. Essentialia Zandmaas en Grensmaas	 
PAGEREF _Toc369013281 \h  10  

  HYPERLINK \l "_Toc369013282"  3.1 Doelstellingen	  PAGEREF
_Toc369013282 \h  10  

  HYPERLINK \l "_Toc369013283"  3.2 Maatregelenpakket	  PAGEREF
_Toc369013283 \h  10  

  HYPERLINK \l "_Toc369013284"  3.3 Convenantpartners	  PAGEREF
_Toc369013284 \h  10  

  HYPERLINK \l "_Toc369013285"  3.4 Historisch financieel overzicht	 
PAGEREF _Toc369013285 \h  10  

  HYPERLINK \l "_Toc369013286"  4. Voortgang	  PAGEREF _Toc369013286 \h 
11  

  HYPERLINK \l "_Toc369013287"  4.1 Zandmaas	  PAGEREF _Toc369013287 \h 
11  

  HYPERLINK \l "_Toc369013288"  4.2 Grensmaas	  PAGEREF _Toc369013288 \h
 12  

  HYPERLINK \l "_Toc369013289"  4.3 Kaden	  PAGEREF _Toc369013289 \h  12
 

  HYPERLINK \l "_Toc369013290"  5. Projectbeheersing	  PAGEREF
_Toc369013290 \h  14  

  HYPERLINK \l "_Toc369013291"  5.1 Kwaliteit	  PAGEREF _Toc369013291 \h
 14  

  HYPERLINK \l "_Toc369013292"  5.2 Scopewijzigingen	  PAGEREF
_Toc369013292 \h  14  

  HYPERLINK \l "_Toc369013293"  5.3 Planning	  PAGEREF _Toc369013293 \h 
14  

  HYPERLINK \l "_Toc369013294"  5.4 Financiën	  PAGEREF _Toc369013294
\h  16  

  HYPERLINK \l "_Toc369013295"  5.5 Risico’s	  PAGEREF _Toc369013295
\h  22  

  HYPERLINK \l "_Toc369013296"  5.6 Prognose eindstand	  PAGEREF
_Toc369013296 \h  28  

  HYPERLINK \l "_Toc369013297"  Bijlage 1	Afkortingenlijst	  PAGEREF
_Toc369013297 \h  30  

  HYPERLINK \l "_Toc369013298"  Bijlage 2 	Karakterisering Zandmaas
projecten	  PAGEREF _Toc369013298 \h  31  

  HYPERLINK \l "_Toc369013299"  Bijlage 3 	Karakterisering Grensmaas
projecten	  PAGEREF _Toc369013299 \h  33  

  HYPERLINK \l "_Toc369013300"  Bijlage 4 	Kaart Tracébesluit en POL
Zandmaas/Maasroute	  PAGEREF _Toc369013300 \h  35  

  HYPERLINK \l "_Toc369013301"  Bijlage 5 	Kaart Grensmaas conform
Eindplan Grensmaas	  PAGEREF _Toc369013301 \h  36  

  HYPERLINK \l "_Toc369013302"  Bijlage 6 	Toelichting mutaties VGR 24	 
PAGEREF _Toc369013302 \h  37  

 

Samenvatting

Voortgang algemeen

De deelprogramma’s Zandmaas en Grensmaas zijn volop in uitvoering. In
de eerste helft van dit jaar zijn enkele projecten binnen de
deelprogramma’s afgerond (zomerbedverdieping in het stuwpand Grave en
Grensmaaslocatie Borgharen) en zijn nieuwe projecten gestart
(zomerbedverdieping in het stuwpand Sambeek en Grensmaaslocatie Aan de
Maas). Tevens is een nieuw project toegevoegd (Zuidgeul Well Aijen). 

In het dossier over de natuurdoelstellingen binnen Zandmaas en Grensmaas
zijn tevens stappen gezet. Na de vorig jaar gemaakte afspraken tussen
Rijkswaterstaat en het Ministerie van Economische Zaken
(convenantpartner Maaswerken) is de Tweede Kamer door de
staatssecretaris van IenM -mede namens de staatssecretaris van
Economische Zaken- op 5 maart geïnformeerd over scopewijzigingen
betreffende de natuurdoelstellingen Maaswerken (Kamerstuk II 18106, nr.
216). Dit houdt in dat binnen Grensmaas 44 ha en binnen Zandmaas 129 ha
grond voor natuur niet wordt verworven. 

Voortgang Zandmaas

De projecten waar het zomerbed van de Maas wordt verdiept verlopen
volgens planning. De graafwerkzaamheden in het stuwpand Grave zijn
afgerond. De aan de zomerbedverdieping gekoppelde peilopzet wordt per 15
juli voor de resterende hoogte (15 cm) doorgevoerd. De opdrachtnemer
heeft zijn materieel verplaatst naar het stuwpand Sambeek en is hier
gestart met de verdieping van het zomerbed, die uiterlijk medio 2015
wordt afgerond. 

Daarnaast wordt in de Zandmaas gewerkt aan de aanleg van de
hoogwatergeulen bij Lomm en Well Aijen. De zelfrealisator van de
hoogwatergeul Well Aijen is begin dit jaar gestart met de afgraving van
dekgrond. Om de hoogwaterdoelstelling ultimo 2015 alsnog te halen, heeft
de minister van IenM op 10 juni de Tweede Kamer geïnformeerd over de
aanleg van een extra hoogwatergeul (Zuidgeul). De zandwinning in de
hoogwatergeul Lomm ligt op schema. Op korte termijn start de levering
van niet-vermarktbare grond die vrijkomt bij de zomerbedverdieping van
het stuwpand Sambeek. 

Bij de aanleg van het retentiebekken Lateraalkanaal-West heeft de
opdrachtnemer niet voldaan aan de contractuele voorwaarden, waardoor
Maaswerken het werk nog niet heeft aanvaard. Er vinden constructieve
gesprekken plaats om de laatste issues op te lossen. De aanbesteding van
een aanvullend contract om de bestaande kaden in het retentiebekken te
laten voldoen aan de meest recente ontwerpeisen is voorzien in augustus.
Het retentiebekken is in zijn geheel in 2015 voltooid.

Voortgang Grensmaas

Binnen het zelfrealisatieproject Grensmaas wordt op verschillende
locaties gewerkt. De locatie Borgharen is gereed en de werkzaamheden op
de locatie Aan de Maas zijn gestart. Door aanhoudende afzetproblemen van
grind draaien de verwerkingsinstallaties op de locaties Itteren en Meers
onder de planning.

In maart is de tweede monitoringsrapportage over de vorig jaar
overeengekomen leenfaciliteit opgeleverd. Uit deze rapportage blijkt dat
het Consortium Grensmaas vooralsnog geen beroep op de leenfaciliteit
voorziet. Dit ondanks het feit dat de financieel economische crisis nog
steeds negatieve effecten heeft op de zand- en grindmarkt en de
afzetvolumes bij het Consortium Grensmaas achterblijven bij de
verwachtingen. De derde monitoringsrapportage (peildatum 1 juli 2013)
wordt in september 2013 verwacht.

De Vlaams Nederlandse Bilaterale Maascommissie heeft tijdens haar
vergadering in juni ingestemd met het gezamenlijk Vlaams en Nederlands
voorstel om - op basis van de door Vlaanderen uitgevoerde
haalbaarheidsstudie (“flessenhalsstudie”) - aanvullende
‘Boertien-maatregelen’ uit te voeren. Een besluit om daarvoor het
resterend en gereserveerd Boertienbudget in te zetten wordt voorbereid
en in het derde kwartaal verwacht.

Voortgang prioritaire kademaatregelen

In de rapportageperiode zijn –conform planning- geen fysieke
werkzaamheden voor de prioritaire kademaatregelen uitgevoerd. Wel heeft
het waterschap Roer en Overmaas een ontwerp leggerwijziging voor kaden
in Maastricht met bijbehorend ontwerp projectplan ter inzage gelegd. 

Scope

Door het aanpassen van de natuurdoelstellingen en het besluit een extra
hoogwatergeul aan te leggen bij Well Aijen zijn de scopes van Zandmaas
en Grensmaas in deze rapportageperiode gewijzigd.

Projectbeheersing

Het Auditprogramma 2013/2014 Maaswerken is vastgesteld. In het programma
ligt de nadruk op interne kwaliteitsborging. 

Financiën en risico’s 

Het projectbudget van Zandmaas is met € 4,5 miljoen gestegen tot €
404,6 miljoen als gevolg van de uitgekeerde prijsindexatie (€ 2,8
miljoen) en de verkoop van ruilgrond (€ 1,7 miljoen). De prognose
eindstand is € 4,8 miljoen gestegen tot € 390,7 miljoen en ligt op
peildatum 30 juni 2013 € 13,9 miljoen onder het beschikbaar budget.

Het projectbudget van Grensmaas is mede als gevolg van de uitgekeerde
prijsindexatie € 2,0 miljoen gestegen tot € 149,2 miljoen. De
prognose eindstand is € 1,2 miljoen gedaald tot € 141,5 miljoen en
ligt op peildatum 30 juni 2013 € 7,7 miljoen onder het beschikbaar
budget.



1.Inleiding

1.1 Inleiding 

Deze halfjaarlijkse rapportage wordt uitgebracht in het kader van de
‘Regeling Grote Projecten’ van de Tweede Kamer en betreft de periode
van 1 januari tot en met 30 juni 2013. De rapportage beschrijft de
voortgang van de deelprogramma’s Zandmaas en Grensmaas binnen het
programma Maaswerken. Tevens is een financiële verantwoording opgenomen
waarin vooral aandacht wordt besteed aan afwijkingen ten opzichte van de
vorige periode. Ten slotte zijn de risico’s van de projecten in beeld
gebracht. 

Naast genoemde deelprogramma’s maakt het deelprogramma Maasroute deel
uit van Maaswerken. Dit deelprogramma is door de Tweede Kamer niet
aangewezen als Groot Project en is daarom niet meegenomen, uitgezonderd
daar waar relevante raakvlakken zijn met Zandmaas en Grensmaas.

1.2 Leeswijzer 

Hoofdstuk 2 beschrijft kort de relevante ontwikkelingen in de omgeving
van de deelprogramma’s Zandmaas en Grensmaas. Na een korte
beschrijving van de essentialia van de deelprogramma’s in hoofdstuk 3,
beschrijft hoofdstuk 4 de voortgang en de diverse raakvlakken. In
hoofdstuk 5 (projectbeheersing) ligt het accent op eventuele
scopewijzigingen en mutaties in de planning, de financiën en de
belangrijkste risico’s ten opzichte van voorgaande rapportages.

2. Het programma in zijn omgeving

Een groot programma als Maaswerken met een lange uitvoeringsduur staat
constant onder invloed van zijn omgeving. Naast ruimtelijke
ontwikkelingen in en nabij het Maasdal kunnen dat ook veranderingen in
beleid en wet- en regelgeving zijn. 

Natuurdoelstellingen binnen programma Maaswerken

Eind vorig jaar heeft tussen de convenantpartners van het programma
Maaswerken intensief overleg plaatsgevonden over de gevolgen van de
herijking van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) en de beperkte
middelen van het ministerie van Economische Zaken voor het realiseren
van de natuurdoelstellingen. De staatssecretaris van IenM heeft de
Tweede Kamer begin maart schriftelijk geïnformeerd over de
scopewijzigingen betreffende de natuurdoelstellingen Maaswerken
(Kamerstuk II 18106, nr. 216). Hierdoor wordt binnen Grensmaas 44 ha en
binnen Zandmaas 129 ha grond voor natuur niet verworven. Voor Grensmaas
is inmiddels (na scopewijziging) bijna 75% en voor Zandmaas ruim 85% (na
scopewijziging) van de benodigde gronden verworven. 

Openbare aanbesteding natuurbeheer Rijksgronden

Rijkswaterstaat gaat het natuurbeheer van zijn gronden openbaar
aanbesteden. Tot op heden werden gronden waarop zij bijvoorbeeld
natuurvriendelijke oevers heeft aangelegd of uiterwaardverlaging heeft
uitgevoerd ondershands en exclusief doorgeleverd (of in beheer
of erfpacht gegeven) aan de traditionele natuurbeherende organisaties.
Veelal werd aan deze doorlevering ook een (vegetatie)beheerverplichting
gekoppeld. Het bestuur RWS heeft begin april besloten om het
natuurbeheer van Rijksgronden voortaan openbaar aan te besteden. De
bestaande contractuele afspraken zijn uitgezonderd van deze
beleidswijziging. De gevolgen voor Maaswerken worden nog onderzocht. 

Fusie Limburgse waterschappen

Het provinciaal bestuur van Limburg heeft eind mei besloten dat de twee
Limburgse waterschappen definitief gaan fuseren. In principe moeten
beide waterschappen in het voorjaar van 2015, als de nieuwe
waterschapsverkiezingen worden gehouden, één provinciebrede
organisatie vormen. Provinciale Staten moet formeel nog akkoord gaan met
de fusie. 

Regioproces Deltaprogramma Maasvallei

Op initiatief van de provincie Limburg werken Rijkswaterstaat, het
Deltaprogramma Rivieren, verschillende waterschappen en Maasgemeenten
samen aan het regioproces Deltaprogramma Maasvallei. De regioprocessen
van het Deltaprogramma Rivieren (gebiedsgericht deelprogramma van het
Deltaprogramma) gaan over de lange termijn (2100). Ten behoeve van dit
proces is een Breed Bestuurlijk Overleg Maas in het leven geroepen. Zij
is onder meer bestuurlijk verantwoordelijk voor de aanpak en centrale
coördinatie van het regioproces van de Maasvallei en voor
grensoverschrijdende afstemming met Vlaanderen en Wallonië.

Communicatie en media

De deelprogramma’s Zandmaas en Grensmaas zijn in de rapportageperiode
verscheidene keren in de media belicht. Zo heeft de start van de
verdieping van het zomerbed Sambeek (tussen Venlo en Arcen) -waarbij
omwonenden tijdens informatiebijeenkomsten zijn geïnformeerd over de
verdieping, het explosieveilig baggeren en de doelstellingen-
media-aandacht gekregen. Door een werkbezoek van de burgemeesters van
Venlo en Horst aan de Maas heeft dit project ook bestuurlijke aandacht
gekregen. 

Daarnaast hebben regionale media aandacht besteed aan de brief van de
minister van IenM aan de Tweede Kamer over de aanleg van de Zuidgeul als
extra project voor hoogwaterveiligheid bij Well Aijen. 

Rondom Grensmaas is onder andere aandacht geweest voor de Dwaalfilm (
HYPERLINK "http://www.dwaalfilm.eu" www.dwaalfilm.eu ). Stichting Ark
heeft een productie gemaakt waarin ongeveer 30 filmpjes van 1 minuut te
zien zijn over de natuur om op die manier te ‘dwalen’ en virtueel
langs de Maas te gaan. De première is door diverse direct betrokkenen
bijgewoond, waaronder het Consortium Grensmaas, het waterschap Roer en
Overmaas, Vlaamse collega’s en Rijkswaterstaat.

3. Essentialia Zandmaas en Grensmaas

3.1 Doelstellingen 

Na de twee hoogwaterperioden in de Rijn en de Maas in december 1993 en
januari 1995 presenteerde het kabinet in februari 1995 het Deltaplan
Grote Rivieren. De Zandmaas en Grensmaas maakten deel uit van dit plan.
Het Deltaplan Grote Rivieren is in 2005 opgegaan in de Wet op de
Waterkering en deze vervolgens in de Waterwet. De belangrijkste
doelstelling van de deelprogramma’s Zandmaas en Grensmaas is het
verbeteren van de bescherming van inwoners van Limburg en Noord-Brabant
tegen hoogwater in de Maas. In bijlage 2 en 3 zijn de karakteristieken
geschetst. De projecten voor hoogwaterbescherming dienen voor Zandmaas
in 2015 en voor Grensmaas in 2017 te zijn gerealiseerd. De prioritaire
(sluitstuk)kaden dienen uiterlijk in 2020 te zijn gerealiseerd. Voor de
bevolkingscentra langs de Zandmaas diende de bescherming echter vóór
2008 te zijn bereikt. Daarom zijn de kademaatregelen in de gemeenten
Roermond, Venlo, Gennep en Mook en Middelaar met voorrang uitgevoerd.
Belangrijke nevendoelstellingen van de deelprogramma’s Zandmaas en
Grensmaas zijn natuurontwikkeling en delfstoffenwinning (zand en grind).


3.2 Maatregelenpakket 

Het maatregelenpakket (projecten) van Zandmaas bestaat onder meer uit
het aanleggen en verhogen van kaden, het verruimen van de rivier de
Maas, de aanleg van een retentiegebied en hoogwatergeulen en het
creëren van gebieden waar natuurontwikkeling kan plaatsvinden. Dit
wordt gecombineerd met de winning van zand. Daarnaast vindt de
uitvoering van peilopzet plaats om de nadelige effecten voor de landbouw
en de scheepvaart te mitigeren. Het maatregelenpakket van de Grensmaas
bestaat uit het verruimen van de rivier, de aanleg van kaden,
dekgrondbergingen, nevengeulen en andere gebieden voor het ontwikkelen
van nieuwe natuur. Dit wordt gecombineerd met de winning van zand en
grind. Daarnaast vinden projecten plaats om te voorkomen dat de
grondwaterstand daalt.

3.3 Convenantpartners

Bij de deelprogramma’s zijn drie convenantpartners betrokken: het
ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM), de provincie Limburg en
het ministerie van Economische Zaken (EZ). Zij hebben in 1997 de
‘Bestuursovereenkomst Maasproject’ getekend. Hierin zijn o.a.
afspraken gemaakt over doelstellingen, samenwerking,
verantwoordelijkheden en financiële aspecten. Maaswerken bereidt de
verschillende projecten voor en voert deze uit. Maaswerken valt
financieel en organisatorisch onder de verantwoordelijkheid van het
ministerie van IenM. 

3.4 Historisch financieel overzicht 

De financiële bijdrage van IenM aan de deelprogramma’s Zandmaas en
Grensmaas bedroeg op het moment van het Ontwerp Tracébesluit
Zandmaas/Maasroute (OTB 1998) € 358,5 miljoen. Het totale
projectbudget van Zandmaas en Grensmaas sloot op dat moment op € 381
miljoen, prijspeil 1998. De uitsplitsing van dit projectbudget voor
Zandmaas en Grensmaas is weergegeven in tabel 1. 

Tabel 1 Referentiebudget voor Maaswerken ten tijde van OTB 1998

Onderdeel en bijdrage	Miljoen Gulden 

 prijspeil 1998	Miljoen 

Euro

prijspeil 1998

Zandmaas 	Bijdrage I&M	680	308,6

	Bijdrage EZ en provincie Limburg	27	12,3

Totaal	707	321

Grensmaas 	Bijdrage I&M	110	49,9

	Bijdrage nog te verdelen over convenantpartners	23	10,4

Totaal	133	60

Totaal Zandmaas en Grensmaas	840	381



4. Voortgang

4.1 Zandmaas

Uitvoering retentiegebied Lateraalkanaal West

De oplevering van het werk en daarmee de afronding van het contract was
eind december 2012 voorzien. De opdrachtnemer voldoet echter nog niet
aan zijn contractuele voorwaarden, waardoor Maaswerken het werk nog niet
heeft aanvaard. Er vinden constructieve gesprekken plaats om de laatste
issues op te lossen.

Om de bestaande kaden in het retentiebekken te laten voldoen aan de
meest recente ontwerpeisen is een nieuw contract in voorbereiding. De
aanbesteding is voorzien in augustus dit jaar. Het werk wordt in 2015
voltooid.

Uitvoering rivierverruiming en peilopzet 

Grave

De baggerwerkzaamheden in het stuwpand Grave zijn afgerond. De
opdrachtnemer heeft het materieel naar het stuwpand Sambeek verplaatst
om daar te worden ingezet voor de zomerbedverdieping. De aan de
zomerbedverdieping gekoppelde peilopzet wordt per 15 juli voor de
resterende 15 cm opgezet. 

Sambeek

De werkzaamheden voor de verdieping van het zomerbed in het stuwpand
Sambeek zijn eind maart ter hoogte van Lomm gestart. In eerste instantie
is alleen vermarktbaar materiaal ontgraven. Medio 2013 is de eerste niet
vermarktbare en van niet gesprongen explosieven (NGE) verdachte grond
afgevoerd naar de hoogwatergeul Lomm. Hier zijn enkele aanpassingen
doorgevoerd om de grond uit Sambeek veilig toe te kunnen passen. De aan
de zomerbedverdieping gekoppelde peilopzet vindt plaats in twee stappen:
de eerste stap vindt medio 2014 en de tweede stap een jaar later plaats.


Uitvoering hoogwatergeulen

Hoogwatergeul Lomm

De uitvoering van de zandwinning in Lomm ligt op schema. De
zelfrealisator DCM heeft in samenspraak met de provincie Limburg en de
gemeente Venlo een plan ontwikkeld onder de werktitel Lomm+. Het plan
valt deels samen met het werkgebied van de hoogwatergeul Lomm, maar
loopt in de tijd langer door. De wijziging in de uitvoeringswijze van
Lomm en garantstelling van DCM voor het tijdig behalen van de
waterveiligheidsdoelstelling wordt met een addendum in de overeenkomst
verwerkt. Dit addendum wordt in het derde kwartaal dit jaar getekend. 

Hoogwatergeul Well Aijen

De zelfrealisator Kampergeul B.V. is begin dit jaar gestart met de
werkzaamheden voor de aanleg van de hoogwatergeul (Noordgeul). Tegen de
nieuwe vergunning is geen schorsingsverzoek ingediend. Het beroep tegen
de vergunningen is nog in behandeling bij de Raad van State. De
zelfrealisator start de zandwinning in 2014. De bijdrage van dit project
aan de hoogwaterdoelstelling kent ten opzichte van de aanvankelijk
beoogde einddatum (2015) een vertraging van twee jaar.

De minister van IenM heeft de Tweede Kamer per brief op 10 juni
geïnformeerd over haar besluit tot een scopewijziging bij het project
hoogwatergeul Well Aijen. Het gaat daarbij om de uitbreiding van de
scope met de aanleg van een extra Zuidgeul, ter compensatie van de
vertraging van de reeds voorziene  hoogwatergeul (Noordgeul). Daarmee
kan de hoogwaterdoelstelling in het gebied in 2015 worden bereikt. 

De variant ‘Zuidgeul’ vraagt € 3,2 miljoen aan meerkosten, welke
ten laste kan worden gebracht van de post risico algemeen van het budget
Zandmaas.

Grondverwerving voor natuurontwikkeling 

De natuurscopes van de deelprogramma’s Zandmaas en Grensmaas zijn in
maart 2013 gewijzigd (Kamerstuk II 18106, nr. 216). Rijkswaterstaat en
EZ werken de gevolgen van de scopewijzigingen nader uit. De scopewijzing
wordt tevens behandeld in het Algemeen Overleg EHS dat na het zomerreces
plaatsvindt. De aankoop van nog benodigde resterende gronden voor
natuurontwikkeling is weer opgestart.

4.2 Grensmaas

Uitvoeringsovereenkomst met Consortium (’11 locaties’) 

Werk in uitvoering

De ontgraving van toutvenant in Borgharen is gereed en het terrein wordt
volgens plan beheerd. Door aanhoudende afzetproblemen van grind draaien
de twee verwerkingsinstallaties in Itteren iets onder de planning. De
verwerkingsinstallatie in Meers draait ruim onder de planning. Dit heeft
overigens geen gevolg voor het volgens afspraak in 2017 bereiken van de
hoogwaterdoelstelling. Begin dit jaar is gestart met de ontgraving van
dekgrond en toutvenant op de locatie Aan de Maas. Deze werkzaamheden
verlopen volgens plan. 

Monitoring leenfaciliteit

Verleden jaar is tussen de Staat en het Consortium Grensmaas de Nadere
Overeenkomst gesloten. Hierin staan de afspraken over de afwikkeling van
verplichtingen van het Rijk tegenover het Consortium Grensmaas.
Daarnaast is toen de mogelijkheid gecreëerd van het zo nodig
verstrekken van een lening door het ministerie van IenM aan het
Consortium Grensmaas. Met deze afspraken is de 

realisatie van de hoogwaterveiligheidsdoelstelling Grensmaas vooralsnog
veilig gesteld. Om de noodzaak van een beroep op de leenfaciliteit te
kunnen beoordelen is afgesproken dat de financiële ontwikkelingen van
de werkzaamheden van het Consortium Grensmaas door een onafhankelijke
partij worden gemonitord. 

In maart van dit jaar is de tweede monitoringsrapportage opgeleverd. De
conclusie uit deze rapportage is dat er vooralsnog geen beroep op de
leenfaciliteit wordt voorzien. Dit ondanks het feit dat de financieel
economische crisis nog steeds negatieve effecten heeft op de zand- en
grindmarkt en de afzetvolumes bij het Consortium Grensmaas achterblijven
bij de verwachtingen. De derde monitoringsrapportage (peildatum 1 juli
2013) wordt in september 2013 verwacht.

Vlaamse Boertienlocaties

De Vlaams Nederlandse Bilaterale Maascommissie heeft tijdens haar
vergadering in juni ingestemd met het gezamenlijk Vlaams en Nederlands
voorstel om - op basis van de door Vlaanderen uitgevoerde
haalbaarheidsstudie (“flessenhalsstudie”) - aanvullende Boertien
maatregelen uit te voeren. Een besluit om daarvoor het resterend en
gereserveerd Boertienbudget in te zetten wordt voorbereid en in het
derde kwartaal verwacht.

4.3 Kaden

Prioritaire kademaatregelen

Het waterschap Roer en Overmaas heeft een ontwerp leggerwijziging
‘Sluitstukkaden Maasdal cluster D’ en ontwerp projectplan ter inzage
gelegd. Daarbij is geconstateerd dat deze niet voldoen aan het
ontwerpkader dat als onderdeel van de Bestuursovereenkomst betreffende
planstudie Sluitstukkaden Maasdal (27 september 2010) is overeengekomen.
Rijkswaterstaat heeft daarop een zienswijze ingediend. Deze zienswijze
is door het waterschap beantwoord en gehonoreerd. Het door
Rijkswaterstaat te nemen projectbesluit cluster D evenals de gunning van
het werk door het waterschap aan een opdrachtnemer zijn voorzien in het
derde kwartaal. 

5. Projectbeheersing

5.1 Kwaliteit

Projectbeheersing/audits

In het Auditprogramma 2013/2014 Maaswerken ligt de nadruk op interne
kwaliteitsborging. Naast borging van de administratief organisatorische
zaken betreft dit vooral borging van het proces contractbeheersing.

Bij het project ‘Zomerbedverdieping Grave/Sambeek (Zandmaas) is uit
een toets gebleken dat systeemgerichte contractbeheersing (SCB) naar
tevredenheid functioneert.

5.2 Scopewijzigingen

Door het aanpassen van de natuurdoelstellingen (Zandmaas 129 ha en
Grensmaas 44 ha gronden niet verworven ten behoeve van
natuurontwikkeling) en het besluit een extra hoogwatergeul aan te leggen
bij Well Aijen zijn de scopes van Zandmaas en Grensmaas in deze
rapportageperiode gewijzigd. 

5.3 Planning

Tabel 2 toont de masterplanning op peildatum 30 juni 2013. In de
verslagperiode heeft één mutatie in de projectplanning plaatsgevonden:
als gevolg van de temporisering van de zomerbedverdieping Sambeek
(einddatum medio 2015) verschuift de hieraan gekoppelde peilopzet drie
maanden. Dit heeft geen invloed op het tijdig behalen van de
hoogwaterdoelstelling.Tabel 2 Overzicht masterplanning (peildatum 30
juni 2013)

5.4 Financiën

Projectbudget

De financiële verantwoording van de deelprogramma’s Zandmaas en
Grensmaas is apart inzichtelijk gemaakt. Tabel 3 geeft – met als
referentie het projectbudget ten tijde van het Ontwerp Tracébesluit
Zandmaas/Maasroute - het totaal aan mutaties weer. De mutatieoverzichten
staan in tabel 4 en 5. De mutaties uit de verslagperiode zijn onder
tabel 3 toegelicht.

Tabel 3 Projectbudget (Bedragen in miljoen euro, inclusief B.T.W.)

	OTB/POL

pp’98	Wijzigingen

Incl. prijsindexering	Project budget

I&M begroting

pp’13	Nog bij te dragen EZ



Vorige perioden	Deze periode



Zandmaas	311	89,1	4,5	404,6	8,4

Grensmaas	60	87,2	2,0	149,2	6,7

Totaal 	371	176,3	6,5	553,8	15,1



Het projectbudget van Zandmaas is in deze verslagperiode € 4,5 miljoen
gestegen als gevolg van de uitgekeerde prijsindexering en ontvangsten
voortkomend uit de verkoop van ruilgrond. 

Het projectbudget van Grensmaas is in deze verslagperiode € 2,0
miljoen gestegen gevolg van de uitgekeerde prijsindexering en de verkoop
van gronden. 

Mutatieoverzichten

Tabel 4 en 5 geven inzicht in de specificaties van alle mutaties,
uitgesplitst in scopewijzigingen, mee- en tegenvallers en technische
mutaties. De bedragen van de mutaties zijn met behulp van de IBOI-index
teruggerekend naar de bedragen op prijspeil 1998.



Tabel 4 Mutatieoverzicht Zandmaas (Bedragen in miljoen euro, inclusief
BTW.)

I&M Budget Zandmaas	Bedrag

prijspeil

1998	Bedrag

bericht aan TK	Prijspeil Bedrag

bericht aan TK	Bron

Nummer

VGR (DGR)

ZM en GM

TB en POL Zandmaas	311,0	311,0 	1998	12e DGR

Scopewijzigingen





Kaden bevolkingscentra 	34,1	35,4	2000	12e DGR

Hoogwatergeul Ooijen	-/-13,6	-/-14,1	2000	13e DGR/1e VGR

Nevengeul Belfeld 	0	0,0



Bereiken 100% hoogwaterbescherming 	11,4	13,6 	2003	4e VGR

Herstel Rijkelse Bemden	11,1	13,0 	2005	8e VGR

Verhoging Risico algemeen	33,0	38,5 	2005	8e VGR

Vermindering aankoop natuurgronden (14 ha)	-/-0,1	-/-0,1	2006	10e VGR

Uitbreiding scope Sluitstukkaden (ophoging budget)	12,5	15,0	2008	14e
VGR

Uitbreiding scope Sluitstukkaden (verhoging opvangen binnen budget)
-/-12,5	-/-15,0	2008	14e VGR

Uitbreiding scope Retentiebekken Lateraal Kanaal West	1,9	2,4	2012	22e
VGR

Uitbreiding scope Retentiebekken Lateraal Kanaal West (verhoging
opvangen binnen budget)	-/-1,9	-/-2,4	2012	22e VGR

Saldo scopewijzigingen	75,9	86,3



Technische Mutaties





Toevoeging Budget Risicoreserve	44,5	46,3 	2000	13e DGR/1e VGR

Desaldering inkomsten proefproject 1 	7,7	7,7 	1998	6e DGR

Desaldering overige inkomsten t/m 2001	8,2	9,0 	2001	13e DGR/1eVGR

Desaldering overige inkomsten 2002	0,3	0,3 	2003	15e DGR/3e VGR

Desaldering overige inkomsten 2003	1,2	1,4 	2003	5e VGR

Desaldering overige inkomsten 2004	1,2	1,5 	2004	7e VGR

Desaldering overige inkomsten 2005	0,1	0,1 	2005	9e VGR

Desaldering overige inkomsten 2006	1,6	1,9	2006	10e VGR

Desaldering overige inkomsten 2007	3,4	4,0	2007	13e VGR

Desaldering overige inkomsten 2008	0,2	0,2	2008	15e VGR

Desaldering overige inkomsten 2009	0,2	0,2	2009	17e VGR

Desaldering overige inkomsten 2010	0,1	0,1	2010	19e VGR

Desaldering overige inkomsten 2012	1,1	1,7	2013	24e VGR

Grondaankopen ministerie EL&I	-/-2,4	-/-2,5 	2000	13e DGR/1e VGR

Peilopzet	5,2	5,5 	2000	13e DGR/1e VGR

Taakstelling aanbestedingsmeevaller	-/-8,2	-/-9,6	2004	6e VGR

Taakstelling aanbestedingsmeevaller	-/-10,1	-/-12,0 	2005	8e VGR

Technische mutatie (leenfaciliteit)	0,1	0,1	2007	12e VGR

Overboeking naar Grensmaas vanuit Zandmaas	-/-4,3	-/-5,3	2009	17e VGR

Technische mutatie (ontvangsten)	-/-0,5	-/-0,5	2009	17e VGR

Overboeking naar provincie Limburg voor gebiedsgerichte ontwikkeling 
-/-12,1	-/-15,0	2010	19e VGR

Overboeking naar RWS dienst Limburg voor natuurcompensatie in stuwpand
Lith	-/-0,2	-/-0,3	2010	19e VGR

Wijziging bekostigingssystematiek	-/-100,6	-/- 125,7	2011	20e VGR

Saldo technische mutaties	-/-62,7	-/-94,3



Mee- en tegenvallers





Herijking raming op basis van Tracébesluit	20,9	21,8	2000	13e DGR/1e
VGR

Afrondingsverschillen	0,5	0,5	2005	9e VGR

Administratieve correctie	-/- 0,1	-/- 0,1	2006	11e VGR

Overname van verplichting van het ministerie van Economische Zaken voor
de aankoop van gronden voor de natuurscope Zandmaas.	2,6	3,3	2012	23e
VGR

Overname van verplichting van het ministerie van Economische Zaken voor
de aankoop van gronden voor de natuurscope Zandmaas (verhoging opvangen
binnen budget).	-/- 2,6	-/- 3,3	2012	23e VGR

Saldo mee- en tegenvallers	21,3	22,2



Totaal beschikbare budget prijspeil 1998	345,5



	Loon- en prijsbijstelling





Loon- en prijsbijstelling 1998 t/m 2001

22,5	2001	12e DGR

Loon- en prijsbijstelling 2002

11,0	2002	14e DGR/2e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2003

9,6	2003	5e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2004

4,1	2004	7e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2005

1,5	2005	9e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2006

2,1	2006	10e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2007

2,0	2007	12e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2008

7,4	2008	14e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2009

6,2	2009	16e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2010

1,8	2010	18e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2011

2,0	2011	21e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2012

3,1	2012	23e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2013

2,8	2013	24e VGR

Saldo loon- en prijsbijstelling

76,0



Totaal beschikbare budget

          404,6





Tabel 5 Mutatieoverzicht Grensmaas (Bedragen in miljoen euro, inclusief
BTW.) 

I&M Budget Grensmaas

	Bedrag

prijspeil

1998	Bedrag

bericht aan TK	Prijspeil Bedrag

bericht aan TK	Bron

Nummer

VGR of DGR

ZM en GM

Ontwerp Streekplan Grensmaas	60,0	60,0 	1998	12e DGR

Scopewijzigingen





Roosteren 	0	0	2002	14e DGR/2e VGR

Mutaties door onderhandelingsresultaat	6,8	8,0	2005	8e /9e VGR

Mutaties door afspraken met Vlaanderen	16,1	19,0	2005	8e /9e VGR

Overige scope aanpassingen	12,7	15,0	2005	8e /9e VGR

Toevoeging risicoreserve Grensmaas	10,6	12,6	2005	8e /9e VGR

Betalingsverplichting nadere overeenkomst CG	27,2	34,2	2011	22e VGR

Saldo scopewijzigingen		73,4	88,8



Technische Mutaties





Desaldering overige inkomsten 2003	1,1	1,3 	2003	5e VGR

Desaldering overige inkomsten 2004	0,3	0,3	2004	7e VGR

Desaldering overige inkomsten 2005	2,1	2,5	2005	9e VGR

Desaldering overige inkomsten 2006	0,1	0,1	2006	11e VGR

Desaldering overige inkomsten 2007	0,6	0,7	2007	13e VGR

Desaldering overige inkomsten 2008	0,3	0,4	2008	15e VGR

Desaldering overige inkomsten 2012	0,5	0,6	2013	24e VGR

Technische mutatie (leenfaciliteit)	0,3	0,4	2007	12e VGR

Overboeking naar Grensmaas vanuit Zandmaas	4,3	5,3	2009	17e VGR

Technische mutatie (ontvangsten)	0,2	0,2	2009	17e VGR

Wijziging bekostigingssystematiek	-/-60,3	-/-75,4	2011	20e VGR

Leningsfaciliteit CG	31,8	40,0	2011	22e VGR

Saldo technische mutaties	-/-18,7	-/-20,2



Mee- en tegenvallers





Herijking n.a.v. het Eindplan Grensmaas	5,4	6,0	2002	15e DGR/3e VGR

Herijking ramingen n.a.v. POL Grensmaas	1,4	1,4	2005	8e /9e VGR

Saldo mee- en tegenvallers	6,8	7,4



Totaal beschikbare budget prijspeil 1998	121,5



	Loon- en prijsbijstelling





Loon- en prijsbijstelling 1998 t/m 2001

3,6	2001	12e DGR

Loon- en prijsbijstelling 2002

0,8	2002	14e DGR/2e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2003

0,5	2003	5e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2004/2005

2,5	2005	9e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2006

2,3	2006	10e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2007

1,6	2007	12e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2008

1,2	2008	14e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2009

1,4	2009	16e VGR

Loon- en prijsbestelling 2010

0,3	2010	18e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2011

0,3	2011	21e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2012

0,7	2012	23e VGR

Loon- en prijsbijstelling 2013

1,4	2013	24e VGR

Totaal loon- en prijsbijstelling

16,6



Totaal beschikbare budget

          149,2





Uitgaven, ontvangsten, verplichtingen en geplande kasstromen

Onderstaande tabellen geven inzicht in de uitgaven, ontvangsten,
aangegane verplichtingen en toekomstige kasstromen.

Tabel 6 Uitgaven (Bedragen in miljoen euro, inclusief BTW.)

	t/m VGR 22

t/m 30-6-2012	VGR 23

30-06-2012 t/m 31-12-2012	VGR 24

01-01-2013 t/m 30-06-2013	Totaal gerealiseerd

t/m 30-06-2013

Zandmaas	224,7	10,5	4,7	239,9

Grensmaas	63,2	2,5	0,6	66,3

Uitgaven artikel 16.03	287,9	13,0	5,3	306,2



Tabel 7 Ontvangsten (Bedragen in miljoen euro, inclusief BTW.)

	t/m VGR 22

t/m 30-6-2012	VGR 23

30-06-2012 t/m 31-12-2012	VGR 24

01-01-2013 t/m 30-06-2013	Totaal gerealiseerd

t/m 30-06-2013

Zandmaas	27,3	0,0	0,0	27,3

Grensmaas	6,4	0,3	0,1	6,8

Totaal	33,7	0,3	0,1	34,1



Tabel 8 Aangegane verplichtingen (Bedragen in miljoen euro, inclusief
BTW.)

	t/m VGR 22

t/m 30-6-2012	VGR 23

30-06-2012 t/m 31-12-2012	VGR 24

01-01-2013 t/m 30-06-2013	Totaal gerealiseerd

t/m 30-06-2013

Zandmaas	266,7	9,9	7,1	283,7

Grensmaas	69,2	40,3	1,5	111,0

Verplichtingen artikel 16.03	335,9	50,2	8,6	394,7



Tabel 9 Kasritme (Bedragen in miljoen euro, inclusief BTW.) 

	t/m

2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018 e.v.	Totaal



Zandmaas









I&M	235,2	15,0	20,0	30,0	20,0	20,0	64,4	404,6

Nog bij te dragen EZ







     8,4

Grensmaas









I&M 	65,7	2,0	1,5	9,0	14,5	13,0	43,5	149.2

Nog bij te dragen EZ







     6,7

Totaal I&M







553,8



In tabel 9 zijn de kasritmen voor Zandmaas en Grensmaas voor de periode
vanaf 2013 opgenomen. Deze reeksen worden regelmatig geactualiseerd op
basis van de voortgang van de projecten. Aangezien de daaruit
voortvloeiende begrotingsmutaties pas in de eerstvolgende wijzigingswet
op de begroting kunnen worden doorgevoerd, kan de geactualiseerde
kasreeks afwijken van de meerjarige beschikbare bedragen in de
Rijksbegroting.

Uitputting post onvoorzien

In het projectbudget is een budget voor onvoorziene uitgaven opgenomen.
Dit budget is opgebouwd uit een onderdeel “Onvoorzien” en een
onderdeel “Risico algemeen” dat tot en met VGR 9 “Risicoreserve”
werd genoemd. Een overzicht van de mutaties ‘Risico algemeen’ staat
in bijlage 6.

Het beschikbaar budget “Onvoorzien” van Zandmaas bedroeg initieel
€ 76,1 miljoen. In deze verslagperiode hebben geen mutaties
plaatsgevonden. Per 30 juni 2013 bedraagt het beschikbaar budget
“Onvoorzien” € 19,5 miljoen. Het beschikbaar budget
“Onvoorzien” van de Grensmaas per 30 juni 2013 is ongewijzigd en
bedraagt € 5,0 miljoen.

Het budget “Risico algemeen” bedroeg voor Zandmaas initieel € 88,1
miljoen (stand 1-1-2005). Inmiddels (deze periode €3,0 miljoen door
Zuidgeul Well-Aijen) is € 53,0 miljoen van deze post overgeheveld naar
het maatregelbudget en resteert € 35,1 miljoen. Het budget ”Risico
algemeen” voor Grensmaas bedroeg initieel € 12,6 miljoen. Er is nog
geen geld overgeheveld naar het maatregelbudget, wel zijn de risico’s
maatregelspecifiek toegewezen.

Interne kosten

De Tweede Kamer is over de nieuwe bekostigingssystematiek geïnformeerd
middels de Kamerstukken II, 30 119 nrs. 4 en 5 van respectievelijk 10
januari 2011 en 3 maart 2011. 

Om inzicht te geven in de integrale kosten staat in deze paragraaf
hoeveel budget er voor de interne kosten van Maaswerken in de begroting
is opgenomen. Het budget van de interne kosten op peildatum 30 juni
2013, is totaal € 208.3 miljoen, is verantwoord op het
artikelonderdeel 16.03 voor een bedrag van € 170.3 miljoen en op
artikelonderdeel 16.04 voor een bedrag van € 38 miljoen.

Tabel 10 Apparaatbudget per 30 juni 2013, bedragen in € mln.

	Totaal VGR23	Wijziging verslagperiode	Totaal einde verslagperiode
Totaal VGR24

Apparaatsbudget RWS art. 16.03	170,3

170,3	170,3

Apparaatsbudget RWS art. 16.04	38,0

38,0	38,0

Totaal Apparaatsbudget	208,3

208,3	208,3



Tabel 11 Apparaatskosten per 30 juni 2013, bedragen in € mln.

	Totaal VGR 22 	VGR 23	VGR24 	Totaal uitgaven

	t/m 30-06-2012	01-07-2012 t/m 31-12-2012	01-01-2013 t/m 30-06-2013	t/m
30-06-2013

Apparaatskosten RWS art. 16.03	170,3

	170,3

Apparaatskosten RWS art. 16.04	5,4	1,8	1,9	9,1

Totaal Apparaatskosten	175,7	1,8	1,9	179,4



Tabel 12 Verplichtingen apparaat per 30 juni 2013, bedragen in € mln.

	Totaal VGR 22	VGR 23	VGR24 	Totaal verplichtingen

	t/m 30-06-2012	30-06-2012 t/m 31-12-2012	01-01-2013 t/m 30-06-2013	t/m
30-06-2013

Apparaatverplichtingen RWS art. 16.03	170,3

	170,3

Apparaatverplichtingen RWS art. 16.04	7,2	0	3,7	10,9

Totaal Apparaatverplichtingen	177,5	0	3,7	181,2



5.5 Risico’s

In tabel 13 is de impact van de risico’s - uitgedrukt in tijd en geld
- zichtbaar gemaakt. De financiële risico’s zijn voor Zandmaas en
Grensmaas afgezet tegen het beschikbaar budget voor “Risico
algemeen”. De planningsrisico’s beschrijven de mogelijke vertraging
op de masterplanning.

Tabel 13 Impact risico’s in tijd en geld (Bedragen in miljoen euro,
inclusief BTW) 

Impact risico’s Zandmaas en Grensmaas

	ZM GELD	GM GELD	ZM TIJD	GM TIJD

	VGR 23	VGR 24	VGR 23	VGR 24	VGR 23	VGR 24	VGR 23 	VGR 24 

Juridisch kader grondverzet	0,8-3	0,2-0,6	-	-	0-12 mnd	0-12 mnd	0-6 mnd
0-6 mnd

Marktsituatie zand en grind	n.t.b.	n.t.b.	n.t.b.	n.t.b.	0-6 mnd	0-6 mnd
0-6mnd	0-6mnd

Contracteringwijze hoogwatergeulen 	1,0	0,1-0,3	-	-	0-24 mnd	0-24 mnd	-
-

Prioritaire kademaatregelen 	2,1	0,1-0,3	-	-	n.t.b 	n.t.b 	n.t.b 	n.t.b 

Gevolgen uitvoeren peilopzet	-	0,4-1	-	-	-	-	-	- 

Tegenvallers Consortium Grensmaas	-	-	n.t.b.	n.t.b.	-	-	n.t.b.	n.t.b.

Grondverwerving natuurgronden	-	-	c.v.*	c.v.*	0-24 mnd	0-24 mnd	0-24 mnd
0-24 mnd

Uitstel oplevering CG mijlpalen 2017, 2018 en 2024 	-	-	c.v.*	c.v.*	-	-
n.t.b.	n.t.b.

Aantreffen NGE in/op waterbodem	n.t.b.	n.t.b.	-	-	0-12 mnd	0-12 mnd	-	-

Monitoringverplichtingen	- 	- 	0,5 – 1	0,3 - 0,6	-	-	-	-

Permanent rivierkundige maatregelen	-	-	2,4 – 6,5	2,4 – 6,5	-	-	-	-

Onvoorziene bodemverontreinigingen	-	-	0,9 – 2,7	0,2 – 0,5	-	-	-	-

Aanbestedingsrisico’s	-	-	1 – 4	0,4 - 1,5	-	-	-	-

Diversen 	-	0,4-1	1,1 – 4,6	2,1 – 8,6	-	-	2 mnd 	Varierend per
risico  

Risicoprofiel	3,9  – 6,1	1,2 –  3,2 	5,9   – 18,8 *	5,4   – 17,7
*	0-24 mnd	0-24 mnd	0-24 mnd	0-24 mnd

Verwachtingswaarde risico’s	5,3	2	14,8 *	13,4 *	12 mnd	12 mnd	12 mnd
12 mnd

Beschikbaar budget Risico algemeen	38,1	35,1	12,6	12,6





* CV = commercieel vertrouwelijke informatie

Toelichting risicoprofiel

Algemeen

In deze voortgangsrapportage is vooral bij de Zandmaas sprake van een
substantiële aanpassing van het risicoprofiel, die het gevolg is van
het feit dat in de verslagperiode veel risico’s “beheerst” zijn
(voorkomen, in gevolg beheerst of “genomen” en verwerkt in de
projectuitvoering). Bij de zomerbedverdiepingen is het project Grave
afgerond en voor Sambeek zijn dusdanige afspraken gemaakt dat er geen
majeure risico’s meer kunnen optreden in de verdere
uitvoeringsperiode, die voor rekening van Maaswerken kunnen komen.
Hetzelfde geldt voor de hoogwatergeul Well Aijen (met de aanleg van de
Zuidgeul door Maaswerken) en Lomm (met sluitende afspraken over de
levering van grond uit de zomerbedverdieping Sambeek). De eerdere
maatregel(project)overstijgende risico’s zijn in deze
voortgangsrapportage vervangen door meer maatregelspecifieke risico’s
die, gelet op de gemaakte afspraken, veelal de structuur van “kleine
kans – groot gevolg” hebben. De risicoreservering
(verwachtingswaarde) is hierdoor aanmerkelijk gedaald, maar de spreiding
van de reservering is relatief toegenomen.

Bij de Grensmaas zijn per saldo de veranderingen minder in het oog
springend, maar op onderdelen hebben ook hier aanzienlijke aanpassingen
plaatsgevonden.

Juridisch kader grondverzet					Geld: 0,2-0,6 M€

Tijd: 0 – 6 maanden (Grensmaas)

								       0 – 12 maanden (Zandmaas)

Trend: dalend

Het juridisch kader van het grootschalig grondverzet kent regelmatig
veranderingen, die voor lopende programma’s als Maaswerken in potentie
een bedreiging kunnen vormen voor de uitvoering.

Door het Besluit bodemkwaliteit (Bbk) is de toepassing van grond,
afkomstig van buiten het project, mogelijk geworden. Hierdoor is voor
zowel de zelfrealisator hoogwatergeul Lomm (DCM) als het Consortium
Grensmaas het werk vergemakkelijkt. Dit is van groot belang omdat
uitvoerende partijen, voor het gesloten houden van hun grondbalans,
ervan uit gaan dit te kunnen realiseren middels het inbrengen van
“grond van buiten”. In de praktijk blijkt het goed mogelijk te zijn
om (binnen de van toepassing zijnde wet- en regelgeving) grond van
buiten aan te trekken en adequaat te verwerken.

In financiële zin is daarmee het risico op hoofdlijnen beheerst. Immers
de zelfrealisator kan voldoende tijd gegeven worden om “grond van
buiten” in het project toe te passen. De tijdrisico’s blijven
onveranderd. Er resteren nog een beperkt aantal kleine risico’s met
een relatief geringe risicoreservering (risico’s met kleine kans /
groot gevolg).

Toch blijft waakzaamheid geboden aangezien veel projecten nog een lange
weg te gaan hebben.

Maaswerken blijft de ontwikkelingen van de Europese en Nationale wet- en
regelgeving op het gebied van grondverzet nauwgezet volgen vanwege het
potentiële risico dat hiervan blijft uitgaan.

Marktsituatie zand en grind				Geld: n.t.b.

Tijd: 0-6 maanden

Trend: onveranderd

Als gevolg van de kredietcrisis en de daaruit voortvloeiende crisis op
de bouwmarkt staat de afzet van zand en grind onverminderd onder druk.
De met het Consortium Grensmaas gesloten Nadere Overeenkomst en een
Leningfaciliteit stellen de realisatie van de
hoogwaterveiligheidsdoelstelling Grensmaas vooralsnog veilig. 

De derde monitoringsrapportage over de leenfaciliteit door het
Consortium Grensmaas (peildatum 1 juli 2013) wordt in september 2013
verwacht.

Ook bij de Zandmaas staat de afzet onder druk, maar de daar uitvoerende
partijen zijn tot nu toe in staat gebleken de gestelde
productieplanningen te halen. Naar de huidige verwachting zal dan ook de
hoogwaterdoelstelling Zandmaas tijdig gerealiseerd zijn.



Contracteringswijze hoogwatergeulen	Geld: 0,1-0,3 M€ 

	Tijd: 0-24 maanden 

Trend: dalend

Dit risico heeft betrekking op mogelijke financiële en
planningsproblemen van grondlevering van Maaswerken aan de hoogwatergeul
Lomm. De door Maaswerken te leveren gronden komen uit de
zomerbedverdiepingen van de stuwpanden Grave en Sambeek. De
baggerwerkzaamheden in het stuwpand Grave zijn afgerond. Er is gestart
met de afvoer van de niet-vermarktbare en van niet gesprongen
explosieven (NGE) verdachte grond van stuwpand Sambeek, op door bevoegde
gezagen (gemeenten) geaccordeerde beveiligde wijze. Doordat er ook grond
van buiten het projectgebied mag worden c.q. wordt aangevoerd, worden
geen problemen verwacht met de grondbalans van de hoogwatergeul Lomm. De
actualisatie van het grondstromenplan Lomm eind 2012 laat een gesloten
grondbalans zien.

In financiële zin is dit risico dan ook nagenoeg beheerst. Er resteren
nog enige beperkte uitvoeringsrisico’s met een relatief kleine
risicoreservering (risico’s met kleine kans / groot gevolg).

Het tijdrisico voor Lomm is onveranderd.

Bij de hoogwatergeul Well Aijen heeft zelfrealisator Kampergeul B.V.
dusdanig vertraging opgelopen dat volgens haar de tijdige realisatie van
de waterstandverlaging niet meer verzekerd is. De zelfrealisator is
begin dit jaar gestart met de afgraving van dekgrond. Om de
hoogwaterdoelstelling ultimo 2015 toch te kunnen halen, heeft de
minister van IenM op 10 juni 2013 de Tweede Kamer geïnformeerd over de
aanleg van een extra hoogwatergeul (Zuidgeul). De uitvoering daarvan
wordt door Maaswerken voorbereid. De financiering van deze aanleg
geschiedt vanuit de post risico algemeen van de Zandmaas. 

Prioritaire kademaatregelen				Geld: € 0,1-0,3 M€

Tijd: n.t.b

Trend: dalend

Het risico houdt verband met het tijdig realiseren van de prioritaire
kaden. Het eerste project (kademaatregel Gelissensingel Venlo) is onder
verantwoordelijkheid van het waterschap Peel en Maasvallei uitgevoerd.
Bij beide waterschappen worden de planbesluiten voor de volgende
deelprojecten voorbereid. Er zit voortgang in de uitvoering van de
prioritaire kademaatregelen. De trend van het risico wordt daardoor als
“dalend” beoordeeld. 

Tussen RWS en de waterschappen wordt discussie gevoerd over de
toepassing van het ontwerpkader in de praktijk in relatie tot de
discussies over de veiligheidsnormering die gevoerd worden in het kader
van het Hoogwaterbeschermingsprogramma en het Deltaprogramma. De
verwachting is dat op termijn beide partijen qua operationele
standpunten meer naar elkaar zullen toegroeien.

Gevolgen peilopzet Zandmaas 						Geld: 0,4-1,0 M€

Tijd: n.v.t.

Trend: n.t.b.

De aan de zomerbedverdieping gekoppelde peilopzet Grave wordt per 15
juli voor de resterende 15 cm opgezet. De mogelijk schadelijke gevolgen
van de vernatting voor het vastgoed zullen inzichtelijk worden. In het
voortraject zijn veel preventieve handelingen uitgevoerd om de gevolgen
van de peilopzet zo gering mogelijk te houden, maar het zal in de
praktijk moeten blijken of deze voldoende zijn. Een trend is nog niet
aan te geven. Dit zal vermoedelijk pas na een volledige cyclus van hoog-
en laagwater(s) het geval zijn.

Tegenvallers Consortium Grensmaas (CG)			Geld: PM 

Tijd: n.t.b.

Trend: onveranderd

Op basis de Uitvoeringsovereenkomst heeft het Consortium Grensmaas het
recht om tegenvallers in de uitvoering voor te leggen voor nader overleg
met de convenantpartners (notificaties). Met het tekenen van de Nadere
Overeenkomst is een aantal hieruit voortkomende verplichtingen voor de
Staat afgehandeld en zijn afspraken gemaakt over de door het Consortium
Grensmaas gewenste optimalisaties. Ook in de toekomst is het denkbaar
dat het Consortium Grensmaas van deze contractuele mogelijkheid gebruik
wil maken. Het risico is daarom qua trend onveranderd en er zijn geen
uitspraken te doen over de gevolgen in tijd en geld.

Grondverwerving natuurgronden	Geld: c.v.

								Tijd: 0-24 maanden 

								Trend: dalend

Het behalen van de oorspronkelijke natuurdoelstelling voor Zandmaas en
Grensmaas is onder druk komen te staan door het nieuwe beleid van het
ministerie van EZ ten aanzien van de Ecologische Hoofdstructuur en de
daarmee gepaard gaande bezuinigingen voor natuurontwikkeling en beheer.
Hierdoor zijn minder middelen beschikbaar voor aankoop, inrichting en
beheer van natuurterreinen.

Voor de Grensmaas (met name richting het Consortium Grensmaas) heeft het
ministerie van EZ aangegeven de in het verleden toegezegde middelen voor
de aankoop en inrichting van natuurgronden beschikbaar te zullen blijven
stellen. 

Daarnaast is de Tweede Kamer door de staatssecretaris van IenM -mede
namens de staatssecretaris van EZ- op 5 maart 2013 geïnformeerd over
scopewijzigingen natuurdoelstellingen Zandmaas en Grensmaas. Het gevolg
daarvan is dat binnen Grensmaas 44 ha en binnen Zandmaas 129 ha grond
voor natuur niet wordt verworven. 

Daarmee zijn de scopes van Zandmaas en Grensmaas weer in overeenstemming
met de randvoor-waarden voor beide projecten gebracht, wat voor een
dalende trend t.a.v. dit risico heeft gezorgd.

Voor het politiek en maatschappelijk draagvlak voor het gehele programma
Maaswerken is nakoming van het “groen-voor-grind-beginsel”
belangrijk. Voornamelijk de provincie Limburg ziet hier als
convenantpartner scherp op toe.

Uitstel oplevering CG van mijlpalen 2017, 2018 en 2024.	Geld: c.v. 

Tijd: n.t.b.

Trend: onveranderd

Met het tekenen van de Nadere Overeenkomst en de Leningsovereenkomst met
het Consortium Grensmaas is de hoogwaterdoelstelling voor Grensmaas en
de voortgang van het Grensmaasproject veiliggesteld. In de Nadere
Overeenkomst is een aantal optimalisaties opgenomen waarvoor
vergunningen moeten worden verleend. Het risico bestaat dat de
vergunningverlening vertraagt door het instellen van bezwaar en beroep
door belanghebbenden. Door gericht omgevingsmanagement wordt getracht
dit risico zoveel mogelijk te beheersen. Tot op heden is vastgesteld dat
CG er met de betrokken partijen is uitgekomen en dat de voorbereiding
van de werkzaamheden voorspoedig verloopt. Ook is instemming verworven
van de Vlaamse overheid t.a.v. de geplande, aangepaste werkzaamheden bij
Urmond en Grevenbicht. Mochten onverhoopt ingeplande optimalisaties toch
niet doorgaan, dan wordt opnieuw met CG overlegd over de dan ontstane
situatie. 

Aantreffen NGE in/op waterbodem				Geld: n.t.b.

Tijd: 0-12 maanden

Trend: dalend

Bij de zomerbedverdiepingen Grave en Sambeek heeft de geconstateerde
en/of verwachte aanwezigheid van niet-gesprongen explosieven (NGE)
gezorgd voor vertraging en meerkosten.

Met de opdrachtnemer zijn nieuwe afspraken gemaakt t.a.v. de elementen
tijd en geld. De werkzaamheden bij Grave zijn afgerond. 

Bij de zomerbedverdieping in het stuwpand Sambeek heeft detectie van NGE
in het projectgebied plaatsgevonden. In het eerste kwartaal 2013 is de
fase “benadering en verwijdering” van NGE-verdachte gebieden
ingegaan. Als deze fase is afgerond wordt de zomerbedverdieping
opgestart. Medio 2013 is de eerste niet-vermarktbare en van NGE
verdachte grond afgevoerd naar de hoogwatergeul Lomm.

De doelstelling om de hoogwaterveiligheid eind 2015 te bereiken, blijft
vooralsnog haalbaar. Gezocht wordt naar innovatieve technieken van
detectie en benadering van NGE. Deze kunnen dan in een latere fase van
het Maaswerkenprogramma, zoals bij de uitvoering van het
Maasrouteproject Ondiepten Venlo, worden ingezet.

Monitoringsverplichtingen					Geld: € 0,3 – 0,6 miljoen 

Tijd: n.v.t. 	

Trend: dalend

Dit risico betreft vooral de monitoring van de grondwaterstand door
werkzaamheden aan de Grensmaas. De monitoringverplichtingen voor het
Consortium Grensmaas zijn verminderd als gevolg van het Besluit
bodemkwaliteit. Gegeven de overeenstemming met Vlaanderen over het
tegengaan van de verdroging van Habitat- en Vogelrichtlijngebieden
blijft de monitoring inhoudelijk wel aandacht vragen. Het
grondwatermonitoringnet is operationeel en over de uitkomsten vindt
regulier overleg plaats met de relevante Vlaamse partijen. Deze
uitkomsten kunnen leiden tot vervolg-activiteiten, waarvoor de
risicoreservering is opgenomen. In de Vlaams Nederlandse Bilaterale
Maascommissie is besloten dat de grondwatermonitoring tot 2026 wordt
voortgezet. Er worden geen tijdgevolgen van dit risico verwacht. Met het
verstrijken van de tijd is de kans dat aanvullende mitigerende
maatregelen nodig zijn, afgenomen. Vandaar dat de financiële
reservering voor dit risico is verlaagd.

Permanent rivierkundige maatregelen				Geld: € 2,4 – 6,5 miljoen 

Tijd: n.v.t. 

Trend: onveranderd

De rivierkundige werken in Berg aan de Maas (bodem- en oeverbestorting)
zijn in 2012 afgerond. De permanent rivierkundige werken bestaan sinds
2013 uit een aantal “aandachtslocaties”, waar door monitoring de
bescherming van de bodem en oever door de Nederlandse en Vlaamse
rivierbeheerder worden gevolgd. Uit onderzoek is gebleken dat mogelijk
additionele rivierkundige werken (vooral steenbestortingen) nodig zijn
als gevolg van onvoorspelbare morfologische effecten zoals erosie, die
weer het gevolg kunnen zijn van de verwachte verhoging van de
stroomsnelheid van de Maas. Tijdens de realisatie van het
Grensmaasproject ontstaat beter zicht op de noodzaak van deze werken.
Vooralsnog is de trend van dit risico onveranderd.

Onvoorziene bodemverontreinigingen				Geld: € 0,2-0,5 miljoen 

								Tijd: n.v.t. 

								Trend: dalend

Dit betreft het risico dat sanering van bodemverontreinigingen op
gronden die in het bezit zijn van de Rijksoverheid duurder uitvallen dan
geraamd. 

Bij dit risico worden geen vertragingen verwacht omdat de bodemkwaliteit
goed in kaart is gebracht, mede gezien de verplichting van het afgeven
van een schone grondverklaring bij de overdracht van gronden van de
Rijksoverheid aan het Consortium Grensmaas. De trend van het risico is
dalend omdat steeds meer grond is overgedragen en projecten in
uitvoering zijn. Hierbij zijn vooralsnog geen onvoorziene
bodemverontreinigingen opgetreden. De risicoreservering is daarom
aangepast. Ook dit risico heeft nu het profiel “kleine kans – groot
gevolg”.

Aanbestedingsrisico’s						Geld: € 0,4 – 1,5 miljoen 

Tijd: n.v.t. 

Trend: dalend

Het risico dat ten aanzien van de overeenkomst met het Consortium
Grensmaas alsnog door derden of door de NMa een procedure wordt
aangespannen bestaat maar wordt steeds kleiner. De kosten kunnen fors
oplopen in geval de rechter de bezwaarmakers in het gelijk zou stellen.
De kans hierop wordt echter laag geschat. Het risico is beheerst door
een goede afstemming met de Europese Commissie. Door het Consortium
Grensmaas wordt op een gedegen manier gewerkt aan de operationele
uitvoering van de met de Europese Commissie gemaakte afspraken. De
risicoreservering, die voorziet in dekking voor eventuele proceskosten,
is verlaagd, waarbij vooral de kans van het optreden van dit risico met
de verwachte juridische gevolgen (juridische kosten) naar beneden is
bijgesteld. Een vertraging in tijd wordt voor dit risico in deze fase
van het project niet meer verwacht.

Diversen							Geld: € 2,1 – 8,6 miljoen 

Tijd: variërend per risico 

Trend: stijgend 

Steeds meer relatief kleine risico’s worden onder de categorie
“diversen” gebracht, waardoor het aantal “diverse risico’s”
steeds groter wordt. De risicocategorie “diversen” betreft onder
andere mogelijke meerkosten in verband met eventuele planschade die door
de overheid uitgekeerd moet worden en niet door de overheid op het
Consortium Grensmaas verhaald kan worden. Hierbij gaat het voornamelijk
om planschade op basis van de Wet ruimtelijke ordening. Daarnaast
betreft het risico “diversen” de mogelijke extra kosten voor de
verlegging van kabels en leidingen indien de
‘Nadeelcompensatieregeling verleggen kabels en leidingen in en buiten
Rijkswaterstaatswerken en spoorwegwerken 1999’ niet van toepassing
wordt verklaard voor zelfrealisatieprojecten. Ook risico’s t.a.v. de
gevolgen van de marktontwikkelingen, grondverwerving (vergraven en
niet-vergraven), minder hinder enz. zijn in deze categorie opgenomen.
Per saldo is daardoor deze risicocategorie stijgend. 

5.6 Prognose eindstand

In de prognose eindstand zijn de ramingen en risicoprofielen
geactualiseerd.

Tabel 14 Prognose eindstand deze verslagperiode

	Raming inclusief

realisatie	Risico

profiel	Verwachting

waarde risico’s	Prognose eindstand	Beschikbaar budget

Zandmaas	388,7	1,2 – 3,2 	2,0	390,7	404,6

Grensmaas	141,5	5,4 – 17,7*	13,4**	141,5	149,2

Bedragen in miljoen euro, *exclusief commercieel vertrouwelijke
informatie

** Reeds begrepen in de raming Grensmaas.

De prognose eindstand van Zandmaas is ten opzichte van VGR 23 € 4,8
miljoen gestegen. De stijging is per saldo het gevolg van:

Tegenvallende kosten voor de benadering van niet-gesprongen explosieven
bij de zomerbedverdieping Sambeek (€ 1,8 miljoen).

Indexering van brandstofprijzen rode diesel (€ 0,6 miljoen).

Actualisatie van ramingen en risico’s (per saldo € 2,2 miljoen).

De verwerking van de voorgenomen uitvoering van de Zuidgeul Well Aijen
(€ 0,2 miljoen).

De prognose eindstand van Grensmaas is ten opzichte van VGR 23 € 1,2
miljoen gedaald. De daling is het gevolg van:

Diverse risico’s zijn bijgesteld (per saldo -/- € 1,4 miljoen).

Uitbreiding van de overeenkomst monitoring Vogel- en Habitatrichtlijn
(€ 0,2 miljoen).

Bijlage 1	Afkortingenlijst

	

Bbk				Besluit bodemkwaliteit

IBOI 				Index Bruto Overheidsinvesteringen

CG				Consortium Grensmaas

DGR 				Deltaplan Grote Rivieren

EHS				Ecologische Hoofdstructuur

EZ				Ministerie van Economische Zaken

IenM				Ministerie van Infrastructuur en Milieu

NGE				Niet-gesprongen explosieven

OTB				Ontwerp-Tracébesluit

POL				Provinciaal Omgevingsplan Limburg

pp’				Prijspeil

RWS	Rijkswaterstaat

SCB	Systeemgerichte contractbeheersing

VGR				Voortgangsrapportage

Wabo				Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

Bijlage 2 	Karakterisering Zandmaas projecten					

De karakterisering van het Zandmaasproject volgens Tracébesluit (18
december 2001), aanvulling Provinciaal Omgevingsplan Limburg (POL)
Zandmaas (1 februari 2002) en scope Zandmaas 2001 (december 2001) en
wijziging 2006, is weergegeven in de onderstaande tabel.

Doelstellingen Zandmaasproject





Hoogwaterbescherming, op zodanige wijze dat in 2015 de bevolking achter
de kaden van de Zandmaas die aangelegd zijn in het kader van het
Deltaplan Grote Rivieren, bij maatgevende afvoer 3275 m3/s, een
beschermingsniveau van 1/250e per jaar wordt geboden. 

Het ontwikkelen van 556 ha natuur langs de Maas middels het uitvoeren
van de projecten uit Pakket I zoals vastgelegd in het Tracébesluit
Zandmaas/Maasroute en projecten in het POL-aanvulling Zandmaas.



Plangebied Zandmaas





Het zomer- en winterbed van de Maas van Maaskilometer 70 (benedenstrooms
van Linne) tot en met Maaskilometer 226,5 (Hedel), aangevuld met:

Retentiegebied Lateraalkanaal West

Bergings- en bewerkingslocaties die buiten het winterbed kunnen liggen

Compenserende en mitigerende maatregelen die buiten het winterbed kunnen
liggen



Projecten Zandmaas Pakket I





Kadeaanpassingen Roermond, Venlo, Gennep en Mook en Middelaar

Retentiegebied Lateraalkanaal-West

Hoogwatergeulen Lomm en Well-Aijen

Rivierverruiming Belfeld, km 87-92

Rivierverruiming Sambeek, km 109-120

Rivierverruiming Grave, km 155-175

Rivierverruiming Lith km 176-181

Mitigerende maatregelen peilopzet, aanpassing bruggen en stuwen

Compensatieplan Natuur

	

Proefproject eroderende oevers

Compensatie benedenstroomse effecten Den Bosch

Aankoop natuurgebied Heukelomse Beek, natuurlijke oevers en 25 m
oeverstroken

Grondverwerving nevengeul Belfeld West, nevengeul Sambeek Oost 

Prioritaire kademaatregelen conform bestuurlijke overeenkomsten met
waterschappen

Resultaat Zandmaas Pakket I





Realisatie van de projecten zoals vastgelegd in het Tracébesluit
Zandmaas/Maasroute en projecten in het POL-aanvulling Zandmaas (gereed
eind 2015) en anderzijds het aanleggen van prioritaire waterkeringen
(gereed eind 2020). Voortschrijdend inzicht heeft opgeleverd dat naast
de projecten Zandmaas en Grensmaas aanvullende projecten nodig zijn om
het beschermingsniveau van 1/250e per jaar te bereiken.

427 ha natuur plus 60 ha compensatie van natuurwaarden die verloren zijn
gegaan.



Bijlage 3 	Karakterisering Grensmaas projecten

De karakterisering van het Grensmaasproject volgens het Eindplan
Grensmaas, vastgesteld door Gedeputeerde en Provinciale Staten op 21
december 2001 en het POL Grensmaas vastgesteld door Provinciale Staten
op 1 juli 2005 en de ministeriële afspraken in de Vlaams-Nederlandse
Verklaring met betrekking tot het uitvoeren van werken aan de
Gemeenschappelijke Maas op 3 mei 2005, is weergegeven in onderstaande
tabel.

Doelstellingen Grensmaasproject





Het door rivierverruiming verlagen van de hoogwaterstanden in de Maas
met als maatstaf dat uiterlijk in 2017 de gebieden die door de op basis
van de Deltawet Grote Rivieren aangelegde kaden zijn beschermd een kans
op overstroming hebben van 1/250e per jaar, bij een maatgevende afvoer
van 3275 m3/s. 

Het tot ontwikkeling brengen van tenminste 1000 ha natuur, waarvoor de
aankoop en overdracht aan natuurbeherende instanties dan wel
Rijkswaterstaat voor eind 2018 moet zijn gerealiseerd.  

Het winnen van ten minste 35 miljoen ton grind voor de nationale
behoefte (provinciale taakstelling).



Plangebied Grensmaas





Het Maasdal van Maastricht tot en met Roosteren van Maaskilometer 15 tot
en met Maaskilometer 55.



Projecten Grensmaas





Uitvoeringsovereenkomst Grensmaas omvat de maatregelen:
dekgrond-verwijdering (dv), stroomgeulverbreding (sv), weerdverlaging
(wv), aanleg nevengeulen (ng), aanvulling plas (ap), sanering (sa),
dekgrondberging (db), natuurontwikkeling (no) en kadeophoging (ka) op de
volgende locaties:

-Bosscherveld dv, db, no 

	-Borgharen sv, wv, db, no 

	-Itteren sv, wv, db, no 

	-Aan de Maas sv, db, no 

	-Meers sv, wv, db, no 

	-Maasband sv, wv, ng, no 

	-Urmond sv, wv, sa, no 

	-Nattenhoven wv, db, ka, no 

	-Grevenbicht ng, no 

	-Koeweide sv, wv, db (2 delen), no 

	-Visserweert sv, wv, ng, no	

Proefproject Meers : sv, wv,db, ap, no 

Vlaamse locaties (België):

-Hochter Bampd sv, ap, no 

	-Herbricht sv, no

	-Kotem sv, wv, no 

Roosteren: compensatie voor de kadeaanleg in 1996 en realiseren
beschermingsniveau.

Mitigatiemaatregelen: maatregelen ter voorkoming van significante
waterstandsverhogende effecten dan wel verdroging aan Vlaamse zijde 

Rivierkundige werken (oever- en bodemverdedigingen)

Prioritaire kademaatregelen conform bestuurlijke overeenkomsten met
waterschappen

Resultaat Grensmaasproject





Realisatie van de projecten conform de POL-aanvulling Grensmaas en het
aanleggen van prioritaire waterkeringen (gereed eind 2020), waardoor het
beschermingsniveau van 1/250e per jaar op basis van een maatgevende
afvoer van 3275 m3/s zoveel als mogelijk wordt bereikt. Voortschrijdend
inzicht heeft opgeleverd dat naast Zandmaas en Grensmaas aanvullende
projecten nodig zijn om het beschermingsniveau te bereiken.

Natuur aan Nederlandse zijde: 1208 natuur in 2018

Delfstoffen: circa 52 miljoen ton grind.

Bijlage 4 	Kaart Tracébesluit en POL Zandmaas/Maasroute 

Bijlage 5 	Kaart Grensmaas conform Eindplan Grensmaas

Bijlage 6 	Toelichting mutaties VGR 24

In deze bijlage zijn voor Zandmaas en Grensmaas de mutaties toegelicht
in het projectbudget en in de ontwikkeling van de post “Risico
algemeen”. 

Zandmaas

Tabel 1 Mutatie projectbudget Zandmaas

Detaillering mutatie projectbudget Zandmaas in VGR 24	€ miljoen

1	Prijsindexatie naar prijspeil 2013	2,8

2	Desaldering inkomsten door verkoop ruilgrond (behoeft nog correctie
vanuit Grensmaas)	1,7

	Totale mutatie VGR 24	4,5



Tabel 2 Ontwikkeling van de post “Risico algemeen”Zandmaas 

Detaillering ontwikkeling van de post “Risico algemeen” Zandmaas in
VGR 24	€ miljoen

	Standlijn per 1 januari 2005	88,1



1	Vergunningverlening en monitoring proefproject 2	-/- 1,0

	Standlijn per 1 januari 2006	87,1

2	Nadeelcompensatie DGR Kaden	-/- 4,3

3	Schaderegeling peilopzet Grave	-/- 7,1

4	Keringen in de Roer i.v.m. invulling Wet op de waterkering	-/- 7,5

	Standlijn per 1 januari 2007	68,2

5	Monitoring grondwatereffecten peilopzet Grave en Sambeek (aanwending
van risico ten gunste van budget)	-/- 1,5

	Standlijn per 30 juni 2007	66,7

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2007	66,7

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2008	66,7

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2008	66,7

6	Overboeking van de restant PM-post bestemd voor de kademaatregelen van
“risico algemeen”naar “budget”	-/- 8,2

	Standlijn per 30 juni 2009	58,5

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2009	58,5

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2010	58,5

7	Overboeking van middelen bestemd voor “Sluitstukkaden”	-/- 8,8

	Standlijn per 31 december 2010	49,7

8	Overboeking van middelen bestemd voor “Sluitstukkaden”	-/- 11,6

	Standlijn per 30 juni 2011	38,1

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2011	38,1

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2012	38,1

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2012	38,1

9	Overboeking vanuit “risico  algemeen” naar “budget”voor
Zuidgeul Well Aijen	-/- 3,0

	Standlijn per 30 juni 2013	35,1



Grensmaas

Tabel 3 Mutatie projectbudget Grensmaas

Detaillering mutatie projectbudget Grensmaas in VGR 24	€ miljoen



1	Prijsindexatie naar prijspeil 2013	1,4

2	Desaldering i.v.m. ontvangsten	0,6

	Totale mutatie VGR 24	2,0



Tabel 4 Ontwikkeling van de post “Risico algemeen” Grensmaas

Detaillering ontwikkeling van de post “Risico algemeen” Grensmaas in
VGR 24	€ miljoen

	Standlijn per 1 januari 2006	12,6



	Geen mutaties



Standlijn per 1 januari 2007	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2007	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2008	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2008	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2009	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2009	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2010	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2010	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 30 juni 2011	12,6

	Geen mutaties



Standlijn per 31 december 2011	12,6

	Maatregeloverstijgende risico’s zijn maatregelspecifiek gemaakt	-/-
12,6

	Standlijn per 30 juni 2012 (wordt per VGR 24 niet verder weergegeven
i.v.m. bereiken NUL)	0



24e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas

is een document van Rijkswaterstaat Programma’s, Projecten en
Onderhoud

Programma Maaswerken

Postadres:

Postbus 1593

6201 BN Maastricht

Bezoekadres:

Avenue Ceramique 125

Maastricht

Telefoonnummer:	043 - 387 0303

Faxnummer:         	043 - 387 0359

                                	www.rijkswaterstaat.nl/maaswerken

 Het bedrag van € 381 miljoen is inclusief € 10 miljoen van EZ. Deze
bijdrage loopt niet via de begroting van I&M maar via de begroting van
EZ. Dit is in tabel 3 (projectbudget) en tabel 4 en 5
(mutatieoverzichten Zandmaas en Grensmaas) gecorrigeerd

 	Tevens neemt het ministerie van EZ, na bijstelling bij brief van 5
maart aan Tweede Kamer (kamerstuk II 18106, nr. 216) binnen Zandmaas
pakket I de aankoop van 117 ha natuurgronden voor haar rekening. De
kosten hiervan worden direct verantwoord op de begroting van EZ. Deze
bijdrage was in het kader van de herijking ecologische hoofdstructuur
Rijkswateren/Rivieren (Maaswerken en NURG) en de decentralisatie Natuur
gedurende de verslagperiode nog onderwerp van overleg tussen het
ministerie van I&M en het ministerie van EZ.

 	Tevens draagt het ministerie van EZ via de reguliere subsidiering van
natuurbeheerders circa € 30 miljoen bij aan natuurontwikkeling (728
ha). Deze bijdrage loopt via de begroting van het ministerie van EZ.
Deze bijdrage was in het kader van de herijking ecologische
hoofdstructuur Rijkswateren/Rivieren (Maaswerken en NURG) en de
decentralisatie Natuur gedurende de verslagperiode nog onderwerp van
overleg tussen het ministerie van I&M en het ministerie van EZ.

 	De mutaties met betrekking tot de indexatie zijn opgenomen in de
Ontwerpbegroting 2014. De mutatie met betrekking tot het overzetten van
de ontvangst vanuit het grensmaasprojectbudget naar Zandmaas zal in de
eerst volgende suppletoire wet worden opgenomen. Deze mutaties zijn
omwille van het actuele beeld hier al weergegeven .

5 	IBOI-index is de index voor de Bruto Overheidsinvesteringen. Deze is
als volgt: ’98-’99 was 1,4%, ’99-’00 was 2,5%, ’00-’01 was
4,5%, ’01-’02 was 3%, ’02-’03 was 2,75%, ’03-’04 was 1,23%,
’04-’05 was 0,39%, ’05-’06 was 0,66%, ’06-’07 was 0,44%,
’07-’08 was 1,5%, ’08-’09 was 2,14%, ’09-’10 was 0,84% en
’10-’11 was 1,41%, ’11-’12 was 1,89%, ’12-’13 was 1,66%.

 	Deltaplan Grote Rivieren

 I.v.m. afrondingen

 	Tevens neemt het ministerie van EZ, na bijstelling bij brief van 5
maart aan Tweede Kamer (kamerstuk II 18106, nr. 216) binnen Zandmaas
pakket I de aankoop van 117 ha natuurgronden voor haar rekening. De
kosten hiervan worden direct verantwoord op de begroting van EZ. Deze
bijdrage was in het kader van de herijking ecologische hoofdstructuur
Rijkswateren/Rivieren (Maaswerken en NURG) en de decentralisatie Natuur
gedurende de verslagperiode nog onderwerp van overleg tussen het
ministerie van I&M en het ministerie van EZ

 	Tevens draagt het ministerie van EZ via de reguliere subsidiering van
natuurbeheerders circa € 30 miljoen bij aan natuurontwikkeling (728
ha). Deze bijdrage loopt via de begroting van het ministerie van EZ.
Deze bijdrage was in het kader van de herijking Ecologische
Hoofdstructuur Rijkswateren/Rivieren (Maaswerken en NURG) en
Decentralisatie Natuur in de verslagperiode nog onderwerp van overleg
tussen het ministerie van I&M en het ministerie van EZ. 

 Scopewijziging 5 maart 2013. In de Zandmaas vervalt de realisatie van
de nevengeulen langs de stuwen bij Sambeek en Belfeld (samen 129 ha). De
nevengeulen leveren geen bijdrage aan de
hoogwaterveiligheidsdoelstelling. De overige natuurmaatregelen in de
Zandmaas (fase I) blijven onderdeel van de scope. Het betreft de
hoogwatergeul Lomm, de hoogwatergeul Well Aijen, de Heukelomse Beek en
de natuurvriendelijke oevers. De totale scope natuur in de Zandmaas
(fase I) is door de scopewijziging gedaald van 556 ha naar 427 ha.

24e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari– 30 juni 2013

 PAGE   37 

 PAGE   2 

1

Werken aan de Maas van morgen – RWS-2013/47412

24e Voortgangsrapportage Zandmaas en Grensmaas 1 januari– 30 juni 2013

Werken aan de Maas van morgen – RWS-2013/47412