Preview document (🔗 origineel)

---

  DocProperty Documentnaam   



















  DocProperty Adres   

  DocProperty KIX   

Aan de vertegenwoordigers van de consumentenorganisaties bij het NOVB









	  DocVariable _RefLinks  Datum

Ons kenmerk

Onderwerp 

	24 februari 2014

Adviesaanvraag Eenmalige Chipkaart



	



Geachte vertegenwoordigers van de consumentenorganisaties,

Reeds enige tijd is het Openbaar Vervoer in Nederland aan het overgaan
van papieren vervoersbewijzen naar de OV-chipkaart. Een belangrijke
groep reizigers die hier de komende maanden mee te maken krijgt betreft
de incidentele spoorreizigers. Deze reizigers kopen nu veelal papieren
kaartjes uit de automaat. Voor hen introduceren de vervoerders de
eenmalige chipkaart, een laagdrempelige versie van de OV-chipkaart die
te koop zal zijn via kaartautomaten en balies. Het kaartje heet een
eenmalige chipkaart omdat deze niet hergebruikt wordt om een ander
product erop te laden maar wel een chip bevat om poortjes mee te openen.
Hierover willen wij u graag advies vragen. 

Binnen het NOVB is besproken dat adviesaanvragen aan
consumentenorganisaties die concessie-overstijgend zijn niet op
verschillende tafels tegelijkertijd ingebracht worden; vervoerders zien
deze adviesaanvraag wel als adviesaanvraag zoals zij binnen landelijke
en regionale regelgeving gehouden zijn te doen. Het onderwerp van
adviesaanvraag betreft een vervoersbewijs dat geldig zal zijn bij en
gedistribueerd wordt door meerdere vervoerders, 

Vervoerders willen reizigers verleiden vaker van het OV gebruik te
maken. Niet alleen het ontzorgen van onze vaste klanten door
gemakkelijke en voordelige abonnementen maar ook het verlagen van
drempels voor incidentele reizigers – denk ook aan toeristen – hoort
daarbij. Zo reist van de 9 miljoen hoofdrailnet-klanten zo’n drie
miljoen een of twee dagen per jaar met de trein. En gebruiken in totaal
nu zo’n dertig procent van alle NS-reizigers losse vervoersbewijzen.
Dergelijke klanten zullen – zeker als zij ook bus, tram of metro amper
gebruiken – niet altijd willen overstappen op de OV-chipkaart, vanwege
de aanschafkosten en het benodigde minimale saldo. Ook de groep
reizigers die slechts sporadisch gebruik maakt van het OV, kan dus
straks eenvoudig blijven reizen met de trein. 

Introductie van de eenmalige chipkaart omvat vele facetten die van
belang zijn: (1) welke vervoersbewijzen zijn beschikbaar, (2) toeslag,
(3) in- en uitchecken, (4) beschikbaarheid in kaartautomaten en via
balies, (5) ombouw kaartautomaten en balies, (6) verdwijnen huidige
papieren kaartje, (7) overweging barcodes versus eenmalige chipkaart (8)
duurzaamheid en (9) overige punten.

Vervoersbewijzen verkrijgbaar via de eenmalige chipkaart

Wij kiezen ervoor op de eenmalige chipkaart vervoersbewijzen beschikbaar
te stellen waarvan met name incidentele reizigers – waaronder ook
toeristen – gebruik maken. Voor reizigers die meer dan incidenteel
reizen is immers de OV-chipkaart beschikbaar met een scala aan
reismogelijkheden. De eenmalige chipkaart biedt de volgende
reismogelijkheden.

Incidentele reiziger – afgifte via automaat en balie	Actiekaarten –
afgifte via derden



Enkele reis (vol tarief)/Retour (vol tarief)

Dagkaart

Railrunner

Dagkaart Fiets

Enkele reis (voorheen Easy ticket) A’dam/Schiphol

Dagkaart Hond 

vanAnaarBeter 

ICE toeslag enkele reis (Hispeed)

Euregioticket

Toeslagen treinen over HSL 

Kaartjes naar Duitsland en België * 	Actiekaartjes die direct via
derden worden verkocht worden vervangen door een vervoersbewijs op
eenmalige chipkaart.

Dag Vrij 

Dag Dal Vrij 

Dag Voordeeluren

Weekend Dag Vrij 

Weekendkaart trein 



	Klantenservice

	Service en coulance producten



Het papieren kaartje met kortingstarief is dus  verdwenen zodra de
eenmalige chipkaart in de automaat beschikbaar komt. Er is nu nog een
groep reizigers met een OV-chipkaart in hun portemonnee met
kortingsabonnement die toch nog papieren kortingskaartjes per reis
kopen. Deze reizigers lopen dus voortaan niet meer bij aanvang van elke
reis langs de automaat om een kaartje te kopen maar checken direct bij
paaltjes en poortjes in en uit. Dit is een belangrijke en lang voorziene
stap in de landelijke overgang naar het gebruik van de OV-chipkaart.
Vervoerders zullen dit begeleiden via zorgvuldige en directe
communicatie met deze voor ons zeer belangrijke klanten.

Graag lichten wij ook nog de kaartjes naar Duitsland en België toe.
Voor dit zogenaamde kort grensoverschrijdend vervoer komen tickets
beschikbaar op de eenmalige chipkaart. Hiermee kan de
grensoverschrijdende reiziger in Nederland een eventueel poortje
passeren om op de trein te stappen en heeft hij in Duitsland of België
een zichtkaartje zodat ook medewerkers van DB en NMBS weten dat het
vervoersbewijs geldig is. Een reiziger kan net als nu op stations in
Nederland op de dag zelf een kaartje kopen. Hij koopt één kaartje voor
de hele reis en kan daarbij aangeven over welk abonnementsvoordeel hij
beschikt voor het Nederlandse deel, dit wordt verwerkt in de prijs van
de reis. Voor reizigers vanuit Duitsland en België naar Nederland zijn
barcodes op hun kaartjes en op stations uit te reiken key cards
voorzien.

Mochten reizigers toch thuis al hun reis voorbereiden dan kunnen zij
altijd ook nog online e-tickets kopen en zelf uitprinten, hierop zit
geen toeslag.

Toeslag 

In de oorspronkelijke plannen voor de OV-chipkaart en de financiële
onderbouwing is deze eenmalige chipkaart niet meegenomen. Uitgangspunt
was volledige afschaffing van papier. Afschaffen van papier bespaarde
enige kosten, die meegenomen werden in de grotere afweging om over te
gaan op de OV-chipkaart. Zoals bekend is in overleg en mede op uw advies
toch de eenmalige chipkaart geïntroduceerd. Door deze introductie
worden meer kosten gemaakt dan voorzien waarvoor deze toeslag gebruikt
wordt. Dit zit met name in de inkoop van kaartjes met elke keer een chip
erin en de exploitatiekosten voor de automaten en balies waar deze kaart
beschikbaar komt. Daarnaast richt vervoerders specifiek voor de
eenmalige chipkaart  fraude management in. De toeslag dient uitsluitend
om dergelijke vaste en variabel kosten van de eenmalige chipkaart te
dekken en komt ten goede aan de vervoerder die de machine op betreffend
station financiert. Het is vergelijkbaar met andere
vervoersmodaliteiten: ook voor het losse kaartje in tram of bus betaalt
de reiziger een hogere prijs dan voor reizen op saldo. 

Op de eenmalige chipkaart zijn straks meer dan een dozijn producten te
koop. Op vier hiervan komt bij de kaartautomaat en de balie een toeslag
per eenmalige chipkaart van €1. 

Voor de railrunner hoeven kinderen geen toeslag te betalen. 

Een kaartje voor een hond is altijd gekoppeld aan een vervoersbewijs van
de eigenaar van de hond. Deze hondeneigenaar hoeft dan niet voor zijn
hond eventueel nog een keer een toeslag te betalen. 

NS verkoopt bij de kaartautomaat en balie nu ook tickets voor reizen
naar het buitenland. Zoals gemeld worden ook deze tickets vervangen door
een eenmalige chipkaart; ook op deze tickets komt geen toeslag. Er is
immers geen alternatief op de OV-chipkaart beschikbaar. 

De kosten voor de eenmalige chipkaart worden bij de actiekaartjes
verwerkt in het actietarief, op deze kaartjes komt dus ook geen aparte
toeslag. In de afgelopen jaren zijn met dit soort actiekaartjes al
proeven gedaan.

De volgende producten op de eenmalige chipkaart zullen voorzien zijn van
een toeslag:

Enkele reis/ Retour (vol tarief)				€ 1

Dagkaart						€ 1

Enkele reis (voorheen Easy ticket) A’dam/Schiphol	€ 1

vanAnaarBeter					€ 1

Alle overige producten bevatten dus geen toeslag. Wij willen stapeling
van toeslagen voorkomen en bij NS-balies de is extra balietoeslag voor
eenmalige chipkaarten dan ook opgeschort. 

Eerder heeft NS afgesproken dat reizigers die 60 jaar of ouder zijn geen
balietoeslag betalen; deze wordt nu opgeschort. Zij zullen wel net als
alle reizigers de toeslag van €1 betalen. Deze wordt niet verlaagd
voor ouderen zoals door sommigen van u eerder gesuggereerd werd. Dit zou
er immers toe kunnen leiden dat grote groepen klanten die 60 jaar of
ouder zijn en die normaal gesproken bij de automaat een eenmalige
chipkaart kopen, allen uit kostenoverwegingen bij balies eenmalige
chipkaarten zullen kopen. Hiermee zouden balies onevenredig en ook
oneigenlijk gebruikt worden.

Wij hebben er voor gekozen een vaste toeslag te hanteren en niet een
variabele toeslag afhankelijk van de gereisde afstand. 

Met aan variabel toeslag zou een apart landelijk tariefsysteem ontstaan
voor incidentele reizigers. Prijzen worden hierdoor minder transparante
en minder voorspelbaar.

Een toeslag zou enkele centen of mogelijke vele euro’s kunnen
bedragen. Daarbij kan de indruk ontstaan dat de kleinere groep
incidentele lange afstandsreizigers buitensporig meer betaalt dan de
veel grotere groep die vooral op korte en middellange afstand reist. Ook
de reiziger op de korte en middellange afstand draagt bij de huidige
toeslag redelijk bij aan de gemaakte kosten. 

Gevolg van hoge prijzen op de lange afstand zou zijn dat op vooral
langere treinreizen onaantrekkelijk worden voor incidentele reizigers,
terwijl wij juist een lange afstandskorting aanbieden om op de lange
afstand een goed alternatief voor de auto te bieden. 

De hoogte van de vaste toeslag is vergelijkbaar met de tram, bus en
metro en analyses laten zien dat welhaast geen enkele incidentele
reizigers met deze toeslag de trein vaarwel zou zeggen.

In en uitchecken

Op de eenmalige chipkaart staat de reis met herkomst en bestemming
geprint. Dezelfde informatie is zichtbaar die nu op het papieren kaartje
staat: van, naar (indien van toepassing), vervoerders, geldigheid,
prijs, klasse, product. Wanneer de reis vooraf gespecificeerd wordt
zoals bij een enkele reis of retour staat dit ook op de chip. Bij
bijvoorbeeld een railrunner, dagkaart of actiekaart  is niet op de chip
‘geschreven’ welk poortje in Nederland wel en welk poortje niet
opengaat; de eenmalige chipkaart bevat een algemene sleutel voor
poortjes. Bij de Binnenland+ producten staat ook geen van-naar op de
chip, ook hier is het alleen een sleutel om de poort te openen. Hiervoor
is gekozen omdat in het buitenland geen poortjes of paaltjes staan. Bij
de OV-chipkaart neemt het poortje en paaltje wel waar welk product op de
chip staat omdat afhankelijk daarvan én van herkomst en bestemming
vervolgens een bedrag afgeschreven wordt ofwel gefactureerd.

De chip op de eenmalige chipkaart opent poortjes op de dag dat deze
geldig is; de dag erna is deze mogelijkheid dus vervallen. Net als bij
het huidige papieren kaartje is het toegestaan één rit of retourreis
te maken met dit kaartje en niet herhaaldelijk op één dag hetzelfde
traject met dit ene kaartje te reizen. Eenmalige chipkaarten zonder
datum verliezen hun werking om poortjes te openen na check-in en de
geldigheid van het product – dit kan een rit, dag of meerdere dagen
zijn afhankelijk van de productdefinitie. 

De incidentele reiziger met de eenmalige chipkaart zal wel gewoon moeten
in- en uitchecken. En bij een overstap van de ene naar de andere
vervoerder geldt dit ook. Bij poortjes is dit uiteraard nodig om
überhaupt de trein te bereiken. Maar ook bij paaltjes zal dit nodig
zijn. Doet de reiziger dit niet, dan is niet goed vast te stellen of hij
daadwerkelijk gereisd heeft en kunnen NS en andere vervoerders Geld
Terug Bij Vertraging niet geven. 

Sommige consumentenorganisaties hebben eerder aangegeven dat bepaalde
groepen slechtziende of blinde reizigers het tussentijds in- en
uitchecken bij een reis met meerdere vervoerders te complex vindt en
daarom op dit moment papieren kaartjes kopen waar dit niet nodig is.
Voor deze groep is OV-chip Plus de oplossing. Dit is een oplossing die
het mogelijk maakt voor visueel gehandicapten om telefonisch een reis te
boeken zonder verder in of uit te checken. De geboekte reizen worden een
keer per maand middels een automatische incasso verrekend. Met deze
OV-chip plus zijn overigens gewoon alle poortjes te openen. Bij de
begeleiderspas komt daarnaast een sleutelkaart om poortjes te kunnen
openen.

Kaartautomaten, balies en andere vervoerders

Vervoerders stemmen het aanbod van kaartautomaten af op de vraag. Op NS
stations kunnen reizigers altijd eenmalige chipkaarten kopen; bij NS
balies zullen deze kaartjes ook beschikbaar zijn. Inzet van vervoerders
is om ook op andere stations eenmalige vervoersbewijzen voor incidentele
reizigers te verkopen waarmee poortjes geopend kunnen worden, om zo elke
bestemming in Nederland te kunnen bereiken. Op zeer kleine stations zal
dit mogelijk niet het geval zijn. Aanbieden van voldoende verkoopkanalen
blijft voor vervoerders uiteraard van groot belang om reizigers van
dienst te kunnen zijn.

Ombouw kaartautomaten en balies

Vervoerders zullen zoals gebruikelijk bij dit soort introducties eerst
een proefbedrijf met klanten en medewerkers uitvoeren op enkele
stations. Hierbij worden onder meer minder validen betrokken. Automaten
worden zonder dat de reiziger het merkt omgebouwd om eenmalige
chipkaarten te kunnen uitgeven en zullen na ombouw nog gewoon papieren
kaartjes uitgeven. Op een nader te bepalen datum zullen in korte tijd de
automaten door een software matige handeling ‘omgezet’ worden naar
uitgifte van de eenmalige chipkaart. 

De ombouw van NS-balies vergt meer aandacht. Het is praktisch niet
mogelijk op één dag de ongeveer honderdvijftig balies, printers en
dergelijke in Nederland om te bouwen en medewerkers werkinstructies te
geven, omdat dit zeer arbeidsintensief is. Ombouwteams zullen
bijvoorbeeld eenmalig hiervoor expertise moeten opdoen en vervolgens
toepassen en honderdvijftig teams trainen voor éénmalige inzet is niet
bijzonder doelmatig. Ombouw duurt hierdoor enige weken. Hierdoor zal
enkele weken op balies in Nederland zowel papier als de eenmalige
chipkaart beschikbaar zijn. Inzet is om de resulterende ‘duale’ fase
zo kort mogelijk te houden. Totdat alle balies omgebouwd zijn, zullen in
de automaten in ieder geval papieren kaartjes zonder chip erin
beschikbaar blijven. Inzet is om voor reizigers altijd de mogelijk te
houden geholpen door personeel een papieren kaartje te kopen; en heldere
en precieze communicatie in te zetten.

Verdwijnen papieren kaartje zoals wij deze nu kennen

Vanaf ingebruikname van de eenmalige chipkaart in de automaten zullen
geen papieren kaartjes zónder chip erin meer uitgegeven kunnen worden.
Het moment is dus aangebroken dat de papieren kaartjes in de huidige
vorm verdwijnen. Vervoerders hechten er zeer aan om de planning hiervan
te koppelen aan het reizigersbelang. Wij zullen eerst gezamenlijk de
lange afstandskorting bij meerdere vervoerders op de OV-chipkaart
realiseren, daarna kunnen wij de eenmalige chipkaart aanzetten waar deze
korting ook op zal gelden.

Uitgangspunt voor dit moment is dat voldoende reizigers al zijn
overgestapt op de OV-chipkaart. Een stijging van het gebruik van de
OV-chipkaart is duidelijk waar te nemen. Ervaring leert echter dat een
groot deel van de reizigers dit echter pas zullen doen in de laatste
fase. Inzet is om eventuele wachtrijen die de eerste dagen kunnen
ontstaan bij de introductie van de eenmalige chipkaart minimaal te
houden. Op de stations waar uit analyses blijkt dat de kans hiertoe het
grootste is, zullen wij ons extra inspannen om zoveel reizigers als
mogelijk ertoe te verleiden gebruikt te gaan maken van de OV-chipkaart.
Ook is bij de plaatsing van automaten hier rekening mee gehouden. Extra
drukte op stations in de weken rondom ingebruikname is wel te verwachten
waarvoor wij uw begrip willen vragen.

Analyses laten zien dat een kwart van de huidige gebruikers van het
papieren kaartje de eenmalige chipkaart zal gaan gebruiken. Driekwart
zal na invoering van de eenmalige chipkaart overstappen op Reizen op
saldo, is de verwachting. Een zeer kleine groep – een half procent –
zal mogelijk voor ander vervoer kiezen. Door volgend voorjaar veel
acties, korting op abonnementen actiekaartjes en de spoordeelwinkel
zetten wij ons uiteraard in om ook deze reizigers te winnen ofwel te
behouden.

Overweging barcodes vs eenmalige chipkaart

Enkele van u hebben geïnformeerd naar de reden dat wij niet werken met
barcodes voor de incidentele reiziger. Hoewel de productie van een
kaartje met barcode goedkoper is dan de eenmalige chipkaart, lopen
kosten bij de barcode vanwege andere redenen te hoog op. Vanwege hogere
fraudegevoeligheid zou verlies ingecalculeerd moeten worden en veel
fraudemaatregelen genomen moeten worden. Ook zouden op elk poortje in
elke poortenrij op elk station in Nederland kostbare barcode readers
geplaatst moeten worden, wat op dit moment slechts gebeurt bij alle
brede poortjes en op stations met veel internationale reizigers bij meer
poortjes.

Duurzaamheid

Met de komst van de OV-Chipkaart stimuleert wij om klanten gebruik te
laten maken van een vervoerbewijs dat langere tijd geldig is: de
OV-Chipkaart. Hierdoor wordt er al 97 ton papier op jaarbasis bespaard.
Dit zijn 2100 bomen.

Op jaarbasis verwachten wij rond de dertig miljoen eenmalige
OV-Chipkaarten in omloop te brengen. De leverancier van de eenmalige
chipkaart voldoet aan milieucertificering ISO 14001. Dit betekent dat
zij in haar materiaalkeuze, productie en  distributieproces rekening
houdt met het milieu. De materialen bestaan uit FSC-papier en gerecycled
aluminium. Dit geldt zowel voor het product zelf als omverpakkingen. Wij
vinden afvalreductie dusdanig belangrijk dat wij in 2013, samen met de
leverancier, onderzoek hebben gedaan om de eenmalige chipkaart te
recyclen. Er is onderzoek gedaan naar de afvalreductie en verwerking van
de eenmalige chipkaart. 

Afvalreductie: Het grootste verschil tussen de samenstelling van het
papieren vervoerbewijs en de eenmalige OV-Chipkaart is het aluminium,
PET laag en de lijm. Per saldo is er door de invoer van de eenmalige
ov-chipkaart geen extra milieubelasting door de reductie van de
hoeveelheid papieren vervoerbewijzen. In totaal wordt er door de
invoering van de eenmalige chipkaart 80 ton papier bespaard. Er is bij
de keuze voor de OV-Chipkaart bewust gekozen voor de aluminium antenne.
Dit is een light chip zonder zware edelmetalen. Op jaarbasis is er voor
de productie van 30 miljoen eenmalige OV-Chipkaarten 750 kg aluminium
nodig. Wij zijn in gesprek met de leverancier om de
materiaalsamenstelling te wijzigen. De wens is om aluminium te vervangen
door gerecycled aluminium om de milieubelasting tot het minimum te
realiseren, mits dit natuurlijk niet ten koste gaat aan de performance
van de eenmalige OV-Chipkaart. 

Afvalverwerking: Uit onderzoek blijkt dat recycling van de eenmalige
OV-Chipkaart helaas niet mogelijk is. De eenmalige chipkaart is vanwege
productkenmerken alleen geschikt voor eenmalig gebruik. Het kan niet
verwerkt worden bij het oud papier omdat er naast een groot aandeel
papier, diverse materialen op die verwerking als papier onmogelijk
maken, zoals lijm, epoxy en primer en inkt. Deze materialen zitten vast
aan het papier, PET en aluminium, en kunnen in de verwerking niet
gescheiden worden. Inzamelen van de eenmalige chipkaart is daardoor
levert niet het gewenste effect omdat deze ook bij het restafval
verwerkt zou moeten worden. Daarnaast zal centrale inzameling en
recycling ook milieubelasting met zich meebrengen (door CO2 uitstoot).  
De metalen die uit restverbranding overblijven kunnen wel herbruikt
worden.

Overige punten

In de media heb ik berichten vernomen rondom de eenmalige chipkaart
waaruit verwarring bleek over welke beschermde tariefsoorten in de
concessie op welke dragers in stand moeten worden gehouden. Hier is
expliciet aandacht aan gegeven bij de wijziging van de huidige
NS-concessie voor de periode van 2010 tot 2015. Na volledige invoering
van de Enkele Reis Structuur wordt met de kaartsoort enkele reizen
bedoeld de enkele reizen tweede klasse vol tarief die door middel van
Reizen op Saldo met de OV-chipkaart gemaakt worden.

Als u dat op prijs stelt kan deze aanvraag nog mondeling besproken
worden. Hiervoor organiseren wij als gezamenlijke vervoerders graag nog
een themasessie.

Met het introduceren van de eenmalige chipkaart is een volgende grote
stap gezet in het introduceren van de OV-chipkaart. Met name voor
incidentele reizigers introduceren wij een product wat gebruik van het
OV vergemakkelijkt. Wij zijn ons ervan bewust dat na het introduceren
van vele nieuwe producten deze eenmalige chipkaart een soort sluitstuk
kan lijken. Wij zijn echter van mening dat nu een nieuw soort uitdaging
op tafel ligt en het hoofdstuk nog lang niet gesloten is. Het gemak van
één kaart voor het OV was de belofte toen wij aan dit project
begonnen. Wij hebben straks een wereldwijd uniek systeem met klantgemak
van één kaart voor het gehéle land in werking. Maar wij zijn er nog
niet. Het klantgemak en service kan en moet nog verder verbeterd worden.
Relevant voor het onderwerp van deze brief is de toekomstvisie
‘betalen in het openbaar vervoer’ zijn die in het werkprogramma van
het NOVB is opgenomen. Hierover zullen wij de komende tijd nog volop in
overleg blijven.

Namens de gezamenlijke spoorvervoerders verenigd in het NOVB,

  DocProperty Afsluiting  Met vriendelijke groet, 

Hans P

 

 



















	  DocProperty _Pagina  Pagina 	  PAGE  7 /  SECTIONPAGES   7 



  DocProperty Rubricering   

  DocProperty Rubricering