Preview document (🔗 origineel)

---

Verslag jaarvergadering IMF 10 en 11 oktober in Washington DC

Op vrijdag 10 en zaterdag 11 oktober vond in Washington DC de jaarvergadering van het IMF en de Wereldbank plaats. Minister Dijsselbloem vertegenwoordigde de Nederlands- Belgische kiesgroep tijdens de onderdelen van het International Monetary and Financial Committee (IMFC), het hoogste politieke orgaan van het IMF. De conclusies van het IMFC stonden dit jaar in het teken van de beleidsmaatregelen die internationaal nodig zijn voor voortzetting van het economisch herstel. 

Economische situatie en beleidsaanbevelingen

Het centrale thema tijdens de jaarvergadering was de noodzaak tot meer structurele hervormingen om de economische groei te stimuleren. Het IMFC onderstreepte het belang van ambitieuze hervormingen om het herstel kracht bij te zetten. Monetair beleid moet voldoende ruimte blijven bieden aan landen om structurele hervormingen en investeringen door te voeren. Landen met budgettaire ruimte kunnen deze ruimte inzetten om additioneel te investeren en zodoende de economie extra te stimuleren, maar de hoofdmoot van het herstel zal uit structurele hervormingen moeten komen. 

Het IMF waarschuwde beleidsmakers voorafgaand aan de jaarvergadering voor het risico dat de economische groei gedurende lange tijd beneden niveau blijft, met name in Europa. Mondiaal zijn er verschillende neerwaartse risico’s die daaraan bijdragen. De groeivoorspellingen in verschillende ontwikkelde en opkomende economieën zijn de afgelopen tijd meermaals naar beneden bijgesteld, waardoor het IMF het risico ziet dat groei op de middellange termijn structureel lager uitvalt. Ook bestaat er het risico datde geopolitieke spanningen in Oekraϊne en het Midden-Oosten toenemen met mogelijk regionale en mondiale spillover effecten.

Het IMF benadrukte daarnaast dat risico's in de financiële sector zijn toegenomen door de lage rentes in de VS, Japan en Europa, en de daarmee gepaard gaande 'search for yield' onder investeerders. Met name in de VS ziet het IMF het risico op bubbelvorming toenemen. Wanneer de rentes op termijn stijgen, kan de stabiliteit in de financiële sector hierdoor in het geding komen. Daarnaast vroeg het IMF aandacht voor regulering van non-bancaire financiële instellingen, zoals investeringsfondsen en geldmarktfondsen. Schaduwbankieren kan een positieve bijdrage leveren aan de economie door kredietverlening te bevorderen in regio’s en sectoren waar deze achterblijft, maar beleidsmakers moeten ook voldoende aandacht hebben voor risico’s voor financiële stabiliteit. In de bancaire sector zijn er de afgelopen jaren grote stappen gezet op het gebied van toezicht en financiële regulering.

Nederland heeft benadrukt dat er in Europa in de meeste landen sprake is van positieve groeicijfers. De landen die noodzakelijke structurele hervormingen hebben doorgevoerd, plukken daar de vruchten van. In Spanje, Portugal en Ierland zet het economisch herstel door. Maar ook in Nederland en de Baltische staten hebben hervormingen bijgedragen aan economische groei. Het is in de landen die de afgelopen jaren weinig tot geen hervormingen hebben doorgevoerd, dat de groei achterblijft bij het gemiddelde.  

Dat structurele hervormingen op de korte termijn de groei schaden is volgens Nederland een mythe. Veel hervormingen zorgen er namelijk voor dat het vertrouwen juist toeneemt, zowel van de markt als de burgers. Hervormingen kunnen een positief effect sorteren op zowel de vraag- als aanbodzijde van de economie. Voor de ontwikkelde landen geldt dat flexibilisering van de arbeidsmarkt en het reduceren van de kosten op arbeid op korte termijn de economie kunnen stimuleren. Wanneer landen budgettair ruimte hebben, kunnen ze publieke investeringen intensiveren, mits deze investeringen gecombineerd worden met hervormingen en leiden tot een toename in private investeringen. Voor de Europese landen blijft naleving van het SGP als anker van vertrouwen cruciaal.

IMF governance en beleid

Tijdens de jaarvergadering was er ook aandacht voor het uitblijven van de implementatie van de 2010 governance hervormingen, waarvoor de ratificatie van de VS cruciaal is. De 14de quotaherziening, die voorziet in een verdubbeling van de quotamiddelen, en de hervorming van de Raad van Bewindvoerders zijn belangrijk om de legitimiteit van het IMF te versterken. De hervormingen dragen bij aan een betere vertegenwoordiging van opkomende economieën in het IMF. Door het uitblijven van de ratificatie, is de 15de quotaherziening en de aanpassing van de quota formule vertraagd. De VS heeft tot aan het eind van dit jaar de tijd gekregen om de hervormingen alsnog te ratificeren. Blijft ratificatie uit, dan zal het IMF begin volgend jaar alternatieve opties in kaart gaan brengen om de governance te versterken. Deze opties zullen vervolgens in het IMFC besproken worden. Nederland steunt deze aanpak. Het is belangrijk dat de vertegenwoordiging in het IMF een goede weerspiegeling is van de financiële verhoudingen in de wereldeconomie.

Daarnaast was er aandacht voor de rol van het IMF in surveillance. De afgelopen tijd zijn er belangrijke stappen gezet in het versterken van het beleidsraamwerk voor surveillance en crisispreventie, zowel multilateraal als bilateraal. Het IMF heeft de FSAP herzien en daarnaast een Triennial Surveillance Review uitgevoerd. Van belang voor de komende tijd zijn uitgebreider macro-economische en financieel toezicht (o.a. door de ontwikkeling van macro- prudentieel beleid), versterking van risico en spillover analyses, integratie van bilateraal en multilateraal toezicht en heldere communicatie over beleidsaanbevelingen.