Preview document (🔗 origineel)

---

21 501 – 30 Raad voor Concurrentievermogen

Inbreng verslag van een schriftelijk overleg

Binnen de vaste commissie voor Economische Zaken hebben de onderstaande fracties de behoefte vragen en opmerkingen voor te leggen aan de minister van Economische Zaken over Raad voor Concurrentievermogen (formeel) op 29 februari 2016 te Brussel.

De op 16 februari 2016 toegezonden vragen en opmerkingen zijn met de door de minister van Economische Zaken bij brief van … toegezonden antwoorden hieronder afgedrukt.

De voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken

Vermeij

Adjunct-griffier van de vaste commissie voor Economische Zaken

Kruithof

Inhoudsopgave

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de SGP-fractie

II Antwoord / Reactie van de minister

III Volledige agenda

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de agenda en stukken voor het schriftelijk overleg inzake de Raad voor het Concurrentievermogen die plaatsvindt op 29 februari aanstaande. Zij hebben hierbij een aantal vragen.

Deze leden vragen of er knelpunten zouden kunnen ontstaan binnen de Nederlandse wetgeving met betrekking tot beroepen die in het buitenland vrij beoefenaar zijn en in Nederland aan nationale wetgeving zijn gebonden. Kunt u hier een voorbeeld van geven?

Daarnaast vernemen deze leden graag wat de top tien is van beroepen die binnen Europa niet op gelijke wijze worden gewaardeerd, waardoor toetreding tot de buitenlandse arbeidsmarkt ernstig wordt belemmerd.

Deze leden vragen wat de uiteindelijke status van een dienstenpaspoort zal zijn. Is dit specifiek voor bepaalde beroepen of heeft iedereen straks een dienstenpaspoort nodig om in het buitenland te kunnen werken?

In de metaalindustrie en verwante sectoren is er ongenoegen over de mogelijke toekenning van de Market Economy Status (MES) voor de Volksrepubliek China. Kunt u uw mening geven over waarom deze status schadelijk zou zijn voor de Europese industrie? In hoeverre wordt het in dat geval moeilijker en tijdrovender om antidumpingmaatregelen te nemen? In hoeverre gaan antidumpingzaken die op dit moment worden voorbereid of die nog op stapel staan dan van tafel? Steunt u de sector in haar verzoek om de Europese Commissie eerst een volledige en uitgebreide impact assessment te laten uitvoeren naar de effecten van de toekenning van een MES aan de Volksrepubliek China? Graag een toelichting waarom wel of waarom niet.

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

De leden van de PvdA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de geannoteerde agenda. Deze leden hebben hierover nog enkele vragen en opmerkingen.

De haperende Chinese economie zet de Europese staalindustrie onder zware druk. Er is mondiaal sprake van een forse overcapaciteit van staal. De staalimporten vanuit China zijn de laatste achttien maanden verdubbeld. Het prijsniveau van het Chinese staal dat in Europa wordt aangeboden is daarbij zeer laag. Daarmee komen innovatie, werkgelegenheid, welvaart en economische groei niet alleen in Nederland maar ook in de Europese Unie onder druk te staan. Zal het Nederlands voorzitterschap voorstellen doen om antidumpingmaatregelen te nemen op de Europese markt? Zo ja, welke voorstellen?

Klopt het dat de toekenning van de MES aan China voor een verslechtering van de Europese economie zorgt? Zo ja, wat voor gevolgen heeft dit voor uw standpunt inzake de toekenning van de MES aan China?

Klopt het dat de toekenning van de MES aan China het gevolg heeft dat de (staal-) antidumpingzaken die op dit moment tegen China worden voorbereid of die nog op de stapel staan van tafel gaan of moeilijker tot afronding komen? Zo ja, wat voor gevolgen heeft dit voor uw standpunt wat betreft de toekenning van de MES aan China?

De deeleconomie heeft niet alleen positieve ontwikkelingen in grote steden. In Amsterdam zorgt kortdurende en incidentele verhuur, zoals vakantieverhuur (Airbnb) bijvoorbeeld voor overlast en stijgende huisprijzen. Zal het Nederlands voorzitterschap voorstellen doen voor een Europese aanpak ten aanzien van vakantieverhuur? Zo ja, aan welke voorstellen kan gedacht worden?

De check-up bestaat onder andere uit monitoring en evaluatie van de concurrentiekracht in EU-lidstaten op basis van een aantal kernindicatoren. Op welke wijze wilt u het instrument check-up verder ontwikkelen? Worden hierbij ook andere lidstaten betrokken? Wat zijn de specifieke aandachtspunten van u bij het verder vormgeven van dit instrument?

De check-up heeft tot doel om tot een ‘integrale blik’ op de Europese concurrentiekracht te komen. Welke vervolgstappen worden vervolgens genomen om de bevindingen van deze exercitie om te zetten in concrete beleidsvoorstellen die zullen bijdragen aan structurele economische groei in de EU, en door wie?

Wat is de betekenis van agendering van het thema ‘circulaire economie’ op deze Raad, aangezien het dossier in eerste instantie belegd is bij de Milieuraad en de Landbouw- en Visserijraad? Waarom is er voor het thema ‘circulaire economie’ gekozen? Wat is de relatie van dit thema met de concurrentiekracht?

Wat wordt er met de input uit dit debat gedaan in de aankomende Milieu- dan wel Landbouw- Visserijraden. De Raad voor het Concurrentievermogen heeft een besluitvormend karakter, maar het betreft hier een beleidsdebat van vrijblijvende aard? Kunt u aangeven hoe één en ander zich tot elkaar verhoudt?

Klopt het dat het Nederlands voorzitterschap samen met de Europese commissie een evenement organiseert over de octrooi- kwekersrechtproblematiek? Wat wordt de Nederlandse inzet tijdens dit evenement?

Het Europees Parlement heeft recent een resolutie aangenomen die de Europese Commissie aanspoort via een juridische interpretatie van Biotechrichtlijn 98/44/EC de octrooieerbaarheid van natuurlijke eigenschappen uit te sluiten en gebruik van biologisch materiaal te garanderen. Wat is uw standpunt ten aanzien van deze interpretatie?

Kunt u, conform de vigerende EU-informatie afspraken, het krachtenveld schetsen voor de EU-strategie ‘De eengemaakte markt verbeteren’, ook in het licht van de politieke dialoog die het Duitse parlement is gestart? Wat is de positie van andere lidstaten?

Het Nederlands voorzitterschap draagt de urgentie uit van de volledige implementatie van de dienstenrichtlijn en het dienstenpaspoort mede in het kader van de vervolmaking van de interne markt. Wordt deze urgentie ook gedeeld door de andere lidstaten? Zo ja, welke lidstaten?

Wat zijn de Nederlandse voorstellen met betrekking tot het eigenlijke ontwerp van het dienstenpaspoort? Aan welke voorwaarden moet een dergelijk paspoort volgens u voldoen om doeltreffendheid van dit instrument te waarborgen?

Hoe wilt u de implementatie van landspecifieke aanbevelingen bevorderen gezien het een ‘soft law’ instrument betreft in het kader van de Europa 2020-strategie dat niet juridisch bindend is, waarbij het voornamelijk gaat om het uitoefenen van peer pressure tussen lidstaten onderling maar geen sanctie mogelijkheden bestaan?

Bij auteursrecht komt het thema geo-blocking aan bod, dat is het blokkeren van toegang tot inhoud (muziek, films, games, nieuws, sport, etc.) wanneer die inhoud benaderd wordt vanuit een andere lidstaat. De ontwerpverordening van 9 december 2016 verbiedt aanbieders om online inhoud te blokkeren voor een gebruiker die tijdelijk in een andere lidstaat verblijft. Wat moet volgens u in de portabliliteitsverordening verstaan worden onder ‘tijdelijk verblijf’ in het buitenland?

Wat is de laatste stand van zaken in de bespreking van dit voorstel op ambtelijk niveau? Wat zijn de belangrijkste zorgen? Op welke termijn voorziet u vanuit het Nederlands voorzitterschap overeenstemming binnen de Raad?

Hoe wordt ervoor gezorgd dat de nieuwe regels relevant zijn voor nieuwe technologieën? Hoe voorkomt men daarbij te wijdlopige definities en rechtsonzekerheid? Kunt u aangeven welke stappen u op het terrein van geo-blocking nog meer verwacht, welke u in het bijzonder zou aanmoedigen en welke volgens u op weerstand zullen rekenen?

Wat is uw ambitie voor de behandeling van de voorstellen over de digitale inhoud en online verkoop van tastbare goederen tijdens het Nederlands EU-voorzitterschap?

De Europese Commissie stelt voor om een aantal bepalingen, gebaseerd op de huidige Richtlijn 1999/44/EG, volledig te harmoniseren. Deze richtlijn is namelijk gebaseerd op minimumharmonisatie. Door de nieuwe regels volledig te harmoniseren, vervalt de mogelijkheid die lidstaten nu hebben om consumenten betere rechten te bieden dan het minimumniveau voorschrijft. Hoe verhoudt dit zich tot motie Vos c.s. over productconformiteit (Kamerstuk 31 700 XIII, nr. 30)? Deelt u de mening dat dit onwenselijk is? Wat gaat u doen om dit voorstel van Europese Unie tegen te houden?

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de geannoteerde agenda van de Raad voor Concurrentievermogen op 29 februari 2016 te Brussel, het verslag van de informele bijeenkomst van 27 en 28 januari 2016 en het fiche over de levering van digitale inhoud en online verkoop van goederen. Zij hebben hierover enige vragen.

Deze leden lezen in de geannoteerde agenda dat de Europese Commissie een inhoudelijk overzicht zal presenteren over de voortgang van de implementatie van aanbevelingen ten aanzien van de dienstensector. Deze leden verzoeken u toe te lichten welke aanbevelingen dit zijn, wat de situatie in Nederland is en hoe deze zich verhoudt tot het algemene Europese beeld.

Zij lezen met genoegen dat aandacht zal worden besteed aan de problemen in de staalsector. Deze leden wijzen de minister er graag op dat tijdens de genoemde high-level conferentie over de energie-intensieve industrie enkele duizenden medewerkers uit de Europese staalindustrie in Brussel waren, waaronder enkele honderden uit IJmuiden, om de mede door de staaldump vanuit China veroorzaakte problemen in de staalindustrie te benadrukken. Deze leden kunnen er allereerst mee instemmen dat China de markteconomiestatus voorlopig nog niet is verleend, maar zijn benieuwd naar het vervolg van de lopende discussie omtrent deze status en uw houding ten aanzien van deze status. Tevens zijn deze leden benieuwd of, om de gevolgen van een dergelijk besluit in kaart te brengen, door de Europese Commissie een impact assessment is uitgevoerd. Zo ja, hoe volledig is dit gebeurd? Deze leden zijn benieuwd of u bereid bent, indien een dergelijk assessment niet of onvolledig is uitgevoerd, hier binnen de Raad op aan te dringen. Daarnaast zijn deze leden benieuwd of China naar uw mening voldoet aan de eisen van de World Trade Organization (WTO) om als markteconomie te boek te staan en hoeveel banen in Europa en specifiek in Nederland verloren zullen gaan indien de markteconomiestatus aan dit land wordt verleend.

Deze leden zijn tevens benieuwd op welke wijze de evaluatie van de antidumpingmaatregelen zal plaatsvinden en of de toepassing van de ‘lesser duty rule’ hierbij zal worden betrokken. Deze leden zijn benieuwd naar uw mening over de huidige toepassing van deze ‘lesser duty rule’ en wat uw mening is over de impact van deze regel. Daarnaast vragen deze leden u aan te geven of de huidige antidumpingmaatregelen afdoende zijn om de Europese staalindustrie tegen alle gedumpte staalproducten te beschermen. Indien dit niet het geval is verzoeken deze leden toe te lichten welke maatregelen nog moeten worden genomen om de maatregelen aan te vullen.

Zij hebben vernomen dat eurocommissaris Bienkowska bij de high-level conferentie over de energie-intensieve industrie gesproken heeft over modernisering van het ‘Trade Defence Instrument’ binnen de Europese Unie. Deze leden zijn benieuwd naar uw mening over de voorstellen die de Europese Commissie hiertoe in 2013 heeft gedaan. Tevens zijn deze leden benieuwd naar welke afspraken tijdens de conferentie over de energie-intensieve industrie zijn gemaakt en welke de Nederlandse staalindustrie zullen helpen beschermen.

Deze leden lezen in het fiche dat de richtlijn ook betrekking heeft op overeenkomsten waarbij digitale inhoud verstrekt wordt in ruil voor persoonlijke gegevens. Deze leden zijn benieuwd of in deze richtlijn de voorwaarden voor voorlichting bij het aangaan van dit type verkoop zullen worden aangescherpt. Tevens zijn deze leden benieuwd naar uw houding ten aanzien van dit onderwerp.

Deze leden zijn onaangenaam verrast door de mededeling dat de nieuwe richtlijn ter vervanging van de Richtlijn Koop en Garantie gericht is op volledige harmonisatie en tevens een potentiële verslechtering bevat ten aanzien van de garantietermijnen. Deze leden zijn benieuwd naar uw mening op het vlak van het verlengen van de minimumtermijn van zes maanden naar een absolute termijn van twee jaar en de inschatting van de gevolgen daarvan voor Nederlandse consumenten. Deze leden verwachten op basis van de verschafte informatie een verloop dat kan lijken op de verordening over netneutraliteit en vragen of u deze analyse deelt. Indien dit niet het geval is zijn deze leden benieuwd naar waarom dit volgens u het geval is en welke mogelijkheden er zijn om verplichte harmonisatie die nadelig uitvalt voor Nederlandse consumenten af te wenden. Tevens zijn deze leden benieuwd wanneer de consumentenbescherming voldoende gewaarborgd is in de richtlijn om tot harmonisatie over te gaan. Deze leden zijn tevens benieuwd in hoeverre zij het mogelijk acht om harmonisering te voorkomen of dusdanig te wijzigen dat twee jaar de minimumtermijn in de richtlijn wordt. Ook vernemen deze leden graag van u hoe Nederland in de rol als voorzitter hieraan gestalte kan geven en zijn zij benieuwd of u de verwachting dat de lidstaten over deze richtlijn meer verdeeld zijn verder kan concretiseren.

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

De leden van de CDA-fractie lezen dat onder het agendapunt diversen gesproken zal worden over het Europees eenheidsoctrooi en het eengemaakte octrooirecht. Ook komt het kwekersrecht aan de orde. Zou u kunnen aangeven wat hierbij de specifieke punten zijn waar over wordt gesproken en wat de inbreng van Nederland wordt op deze punten? Deze leden vragen u om op basis van de resolutie van het Europees Parlement het voortouw te nemen om de commissie te bewegen om door middel van een interpretatieve verklaring, op korte termijn, een einde te maken aan de huidige ongewenste ontwikkeling die door de uitspraak van het Europees Octrooibureau is ingezet over het kunnen octrooieren van (natuurlijke) planteneigenschappen en natuurlijke biologische processen. Bent u hiertoe bereid? Deze leden vragen verder of u zou kunnen aangeven of er signalen zijn dat de Europese biotechnologie octrooirichtlijn wordt opengebroken. Zo ja, wat is hierbij de achterliggende gedachte en wat zou hiervan het gevolg zijn voor de ontwikkeling van innovatie?

Verder lezen deze leden dat er tijdens de Raad zal worden ingezoomd op de scaling-up van het midden- en kleinbedrijf (mkb). Wat is uw inzet op dit punt? Zij lezen ook dat de circulaire economie op de agenda staat. Wat is de betekenis van de agendering van dit onderwerp op deze Raad, aangezien het dossier in eerste instantie belegd is bij de Milieuraad en de Landbouw- en Visserijraad? Waarom is er voor dit thema gekozen en wat is de relatie met de Europese concurrentiekracht? Hierbij vragen deze leden tevens of het een debat van vrijblijvende aard wordt of dat er echt besluiten worden genomen. Indien er besluiten zullen worden genomen vragen deze leden hoe zich dit verhoudt met de Milieuraad en de Landbouw- en Visserijraad. Deze leden lezen daarnaast dat het Nederlandse voorzitterschap beoogt Raadsconclusies aan te nemen over de interne marktstrategie. Welke maatregelen op het gebied van mkb en start-ups heeft u voor ogen? En kunt u het krachtenveld schetsen voor de EU-strategie ‘De eengemaakte markt verbeteren’? Wat is reeds bekend over de positie van andere lidstaten? Deze leden danken u verder voor de update betreft het frontrunnersinitiatief. Deze leden lezen dat 15 lidstaten, afhankelijk van het onderwerp, mee doen met het initiatief. Welke lidstaten zijn dat? En op welk onderwerp wil Nederland het komende jaar echt inzetten om stappen te zetten met behulp van het frontrunnersinitiatief? Tot slot hebben deze leden een brief ontvangen van de Gedeputeerde Staten van Noord-Holland over de staalcrisis die naar de commissie van Economische Zaken is gestuurd. Hierin wordt gesproken over een onderzoek naar oneerlijke handelspraktijken in de staalsector. Zou u kunnen aangeven of de Europese Commissie het verzoek van de Europese Staalsector voor een onderzoek naar mogelijke oneerlijke handelspraktijken in de staalsector heeft gehonoreerd? Zo ja, wat is de stand van zaken van dit onderzoek? En deze leden vragen u of de staalcrisis een speerpunt is van het Nederlandse voorzitterschap. Zo niet, bent u bereid dit alsnog te doen?

Deze leden lezen dat tijdens de informele bijeenkomst is gesproken over geo-blocking. Welke conclusies zijn getrokken uit deze bijeenkomst? Hoe keken de andere lidstaten aan tegen geo-blocking? Zou u een de stand van zaken kunnen geven over wat nu de vervolgstappen zijn betreft geo-blocking?

Deze leden horen graag wat u ambitie is voor de behandeling van de voorstellen over digitale inhoud en online verkoop van tastbare goederen tijdens het Nederlandse EU-voorzitterschap.

Vragen en opmerkingen van de leden van de D66-fractie

Naar aanleiding van de geannoteerde agenda voor de Raad voor Concurrentievermogen van 29 februari 2016 en het fiche ‘Mededeling en richtlijnen contracten voor de levering van digitale inhoud en voor online verkoop van goederen’ hebben de leden van D66-fractie enkele vragen.

Deze leden lezen dat in de aankomende Raad de Europese Commissie wil inzoomen op de scaling-up van het mkb. Kunt u nader toelichten wat de Europese Commissie tijdens dit debat gaat inbrengen? Kunt u aangeven welk ‘instrument’ u verder wil ontwikkelen? Zij lezen dat de Europese Commissie zich met name zal richten op maatregelen op een aantal gebieden, waaronder het mkb en startups. Wat voor maatregelen voorziet u op Europees niveau op dit thema? Bent u bereid hierbij de noodzaak van een interne digitale markt voor de groei van startups te benadrukken?

Deze leden constateren dat de lunchdiscussie het uitwisselen van best practices en gedeelde uitdagingen betreft. Welke Nederlandse best practices bent u van plan tijdens het debat te delen?

Deze leden vragen u nader toe te lichten wat voor producten onder de richtlijn digitale inhoud vallen. Valt bijvoorbeeld ook software (naast games) onder de richtlijn? Voorts missen zij een analyse van het belang voor startups van een digitale interne markt. Kunt u daar nader op ingaan?

Vragen en opmerkingen van de leden van de SGP-fractie

De leden van de SGP-fractie constateren dat tijdens de komende Raad voor Concurrentievermogen ook gesproken zal worden over het octrooi- en kwekersrecht. Zij horen graag wat uw inzet op dit punt is.

Deze leden hebben begrepen dat vanuit de Landbouwraad een brief gestuurd zou worden naar de Raad voor Concurrentievermogen. De staatssecretaris van Economische Zaken heeft toegezegd deze brief met de Kamer te delen, inclusief een voorgenomen standpunt van de regering (Kamerstuk 21 501-32, nr. 887). Deze leden hebben nog geen standpuntbepaling gezien. Is de betreffende brief inmiddels beschikbaar? Wat is uw standpunt?

Deze leden willen graag de noodzaak van het herstellen van de onbalans tussen het octrooi- en kwekersrecht onderstrepen, zeker nu door recente uitspraken van het Europees Octrooibureau ruim baan is gegeven aan het vestigen van een octrooi op ‘nieuwe’ planteigenschappen die gewoon via de klassieke veredeling ingekruist zijn. De regering heeft eerder terecht aangegeven dat ze zich op Europees niveau sterk gaat maken voor het herstellen van de onbalans tussen het octrooi- en kwekersrecht door, zo mogelijk, invoering van een uitgebreide kwekersvrijstelling in de Bio-octrooirichtlijn (algemeen overleg Biotechnologie, 9 september 2015; Programma van het Nederlands voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie, Kamerstuk 34 139, nr. 10).

Gaat u zich hier tijdens de eerstvolgende Raad voor Concurrentievermogen ook proactief voor inzetten? Deze leden willen in dit verband ook wijzen op de door het Europees Parlement aangenomen resolutie (15 december 2016, 2015/2981(RSP)). Grijpt u deze resolutie aan om in ieder geval te pleiten voor een interpretatieve verklaring van de Europese Commissie bij de Bio-octrooirichtlijn en dat op korte termijn?  

II Antwoord / Reactie van de minister

III Volledige agenda

Geannoteerde agenda voor de Raad voor Concurrentievermogen van 29 februari 2016 te Brussel

Brief regering d.d. 12-02-2016 - minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp - 21501-30-369

Verslag van de Informele Bijeenkomst van Ministers verantwoordelijk voor Concurrentievermogen van 27 en 28 januari 2016

Brief regering d.d. 12-02-2016 - minister van Economische Zaken, H.G.J. Kamp - 21501-30-370

Fiche: Mededeling en richtlijnen contracten voor de levering van digitale inhoud en voor online verkoop van goederen

Brief regering d.d. 29-01-2016 - minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders - 22112-2058