Preview document (🔗 origineel)

---

Schriftelijke inbreng Essent, Eneco en Nuon voor Rondetafelgesprek Wetsvoorstel Voortgang Energietransitie op 17 januari 2017

Inleiding

• Essent, Eneco en Nuon benadrukken gezamenlijk het belang van een duidelijke afbakening van marktrollen en netbeheertaken, als belangrijke voorwaarde voor investeringen in innovaties en duurzaamheid ten behoeve van de energietransitie.

• Wij committeren ons volledig aan de opgave om de Nederlandse energiehuishouding duurzaam te maken en betaalbaar te houden. Recente tenders voor wind op zee zijn hier een goed voorbeeld van en hebben laten zien dat concurrentie tussen marktpartijen tot fantastische resultaten kan leiden, waarbij de innovatiekracht van de markt volop benut wordt om kostendaling re realiseren.

• Dit willen we uitbouwen naar de andere terreinen van de energievoorziening zoals decentrale opwek, opslag van energie, energiebesparing, duurzame warmte, elektrisch vervoer etc. Daar zijn we toe in staat omdat we als energiebedrijven dagelijks met 6 miljoen huishoudens in contact staan.

• Dit kan alleen als er duidelijkheid is over de rolverdeling tussen netbeheerders, netwerkbedrijven en marktpartijen. Daarom vragen wij de Tweede Kamer om over te gaan op een snelle behandeling van dit wetsvoorstel Voortgang Energietransitie.

Verruiming taken netbeheerder is een risico voor de energierekening en de onpartijdige rol van de netbeheerder

• Verruiming van de taken van de netbeheerder/netwerkgroep leidt tot dezelfde gevaren als de ‘vette’ woningcorporaties van enige jaren geleden, zo waarschuwde de ACM al tijdens een ronde tafelgesprek over de rol van de netbeheerder in 2015. Deze corporaties gingen veel meer doen dan hun kerntaken, waardoor veel publiek geld verloren is gegaan. Als de Tweede Kamer nu akkoord gaat met een uitbreiding van de wettelijke taken van de netbeheerder, dan wordt de splitsingswet feitelijk achteraf om zeep geholpen, en kunnen netbeheerders weer in productie en levering springen.

• Als netbeheerders meer taken oppakken, dan zal dat onvermijdelijk leiden tot minder efficiency en hogere netwerktarieven voor onze klanten. Nu al betaalt een gezin met 3000 kWh stroom per jaar, evenveel per kWh voor de kale stroomprijs als het nettarief; namelijk 6 tot 7 cent.

• Bovendien moeten marktpartijen erop kunnen vertrouwen dat de netbeheerder een neutrale partij is die zich onpartijdig opstelt. Nu sommige netbeheerders steeds vaker via zusterbedrijven ook commerciële activiteiten ontplooien, ontstaat onduidelijkheid bij marktpartijen over deze neutraliteit. “Als ik als marktpartij met een netbeheerder praat, praat ik dan met de neutrale partij of praat ik met mijn concurrent?” Immers, marktpartijen zijn op vele onderdelen afhankelijk van netbeheerders: van switch-processen en correcte meterstanden tot data uit de slimme meter.

• Juist nu wij ons midden in de energietransitie bevinden, met nieuwe spelers op de markt (ook spelers buiten het energiedomein als Tesla, Google etc) is het van belang dat er één partij is die iedereen onder gelijke voorwaarden behandelt – en niet zelf voor markt gaat spelen.

• Onze wens is daarom: sta verruiming van de wettelijke taken van netbeheerders niet toe.

Publiek geld van netbeheerders mag niet worden ingezet voor commerciële activiteiten

• Bedrijven ervaren dat zij niet kunnen concurreren met diensten die – vaak in concurrerende offertes onder de kostprijs – worden aangeboden door dochters van netwerkbedrijven. Deze diensten worden (indirect) gefinancierd uit de gereguleerde inkomsten die via de netbeheerder binnenkomen bij de netwerkgroepen. Daardoor wordt de voor de energietransitie noodzakelijke groei van diensten en producten door energieleveranciers, installatiebedrijven en andere bedrijven ernstig belemmerd. Daarom is de limitering van commerciële activiteiten door netwerkbedrijven essentieel. Het wetsvoorstel bevat een dergelijke limitatieve opsomming, en wij zie dit als een verbetering ten opzichte van de huidige wet die hierover veel onduidelijkheid laat bestaan.

• Onze wensen:

  • Stel regels op voor financiële transparantie van commerciële activiteiten van netbedrijven, waardoor kruisfinanciering tussen netbeheerder en netwerkbedrijven voorkomen wordt.

  • Scherp het verbod op ‘’bevoordeling’’ aan om toezicht in al zijn vormen door ACM mogelijk te maken.

  • Verduidelijk de limitatieve  opsomming van activiteiten door netwerkbedrijven om de ACM voldoende handvaten voor handhaving te geven.

Ruimte voor alternatieven voor netverzwaring: ja, maar in samenwerking met de markt

• In de nabije toekomst zullen vaker congestieproblemen (“opstoppingen”) op het regionale net ontstaan omdat aanbod van energie meer weersafhankelijk wordt door bijv. opwek met zonnepanelen en windmolens. We zien dat het in sommige gevallen beter en goedkoper kan zijn om niet te verzwaren maar om flexibiliteitsdiensten in te zetten. De netbeheerder kan dan de markt vragen (bijvoorbeeld via een tender) om de meest innovatieve en kosteneffectieve oplossingen (opslag, vraagsturing, buffering, etc.) aan te bieden. Hiermee komen de risico’s bij de markt te liggen en zijn de kosten voor de burger zo laag mogelijk. Essent, Eneco en Nuon bieden dan ook alternatieven aan voor netverzwaring. Het voordeel van deze heldere verdeling van rollen is dat de netbeheerder een goede vergelijking kan maken tussen de kosten van netverzwaring en die van alternatieven die de markt biedt.

• Een voorbeeld: samen met Alliander heeft Essent in Heerhugowaard getest hoe wij de netbeheerder kunnen helpen dit probleem op te lossen. De uitkomsten van de pilot laten zien dat dit via de markt op een succesvolle manier kan, bijvoorbeeld door middel van batterijen, elektrische auto’s, warmtepompen of andere bronnen van flexibiliteit.

• Verder werkt TenneT voor het hoogspanningsnet al jarenlang succesvol samen met de markt, waarbij TenneT de markt faciliteert en bij problemen tenders uitzet. Dat is kosten efficiënt én het werkt. Wij hebben één van de meest betrouwbare hoogspanningsnetten ter wereld. Dit zelfde principe kan toegepast worden op de regionale netten.

• Onze wens: De netbeheerder moet verplicht zijn om deze flexibiliteitsdiensten in te kopen op de markt zodat consumenten de laagste prijs betalen en innovatie wordt beloond.

De markt is klaar voor versnelling van de energietransitie

Wij benadrukken dat de markt klaar is voor de versnelling van de energietransitie. Er zijn talloze voorbeelden die aantonen dat de markt bezig is met innovaties en opschaling op het gebied van besparing, flexibiliteit, duurzame warmte en elektrisch vervoer. Enkele voorbeelden:

• Marktpartijen hebben kort voor de kerst een taakstellend convenant gesloten met de Rijksoverheid en andere partijen van het Energieakkoord om energiebesparing in de gebouwde omgeving een impuls te geven.

• Innogy-Essent biedt reeds aan of werkt onder meer aan:

  • Proeftuin Energiekoplopers in Heerhugowaard ism Alliander, om flexibiliteit te benutten.

  • Online handelsplatform voor grootverbruikers met een flexibele energiebehoefte, via dochterbedrijf Powerhouse.

  • Essent levert de komende zes jaar groen gas aan de NS en Prorail, waarmee deze partijen in 2020 100% groen gas gebruiken.

  • Lancering slimme Thuisapp die consumenten meer inzicht geeft

• Eneco biedt reeds aan of werkt onder meer aan:

  • Eneco biedt de intelligente thermostaat Toon® aan. Met Toon® hebben de gebruikers inzicht in het energieverbruik. Daardoor kan makkelijk tot 10% op de energiekosten worden bespaard.

  • Eneco levert de Tesla Powerwall, een thuisbatterij die de mogelijkheid biedt om de zelfconsumptie van zonne-energie te maximaliseren.

  • Eneco-dochter Jedlix is een gratis app die het opladen van de elektrische auto koppelt aan het beschikbare aanbod van duurzame energie. De gebruiker profiteert van de lagere marktprijs op momenten dat er veel duurzame energie opgewekt wordt.

  • Eneco heeft recent de WarmteWinner geïntroduceerd. Een compacte warmtepomp waarmee een gemiddeld huishouden met een cv-ketel tot 60% op het gasverbruik kan besparen.

• Nuon biedt reeds aan of werkt onder meer aan:

  • Laadinfrastructuur voor elektrisch vervoer in Nederland en is hier marktleider in.

  • Powerpeers als zusje van Nuon, waarmee burgers hun zelf opgewekte duurzame energie met elkaar kunnen delen.

  • Batterijen naast het windpark Alexia in de Flevopolder om het net te ondersteunen en meer uit de duurzame opwek te halen.

  • Een superbatterij in de Eemshaven om duurzame energie op te slaan en te gebruiken wanneer er geen duurzame energie voorradig is.

Concluderend

• Het wetsvoorstel Voortgang Energietransitie leidt tot de zo noodzakelijke duidelijkheid in rolverdeling tussen netbeheerders en markt.

• Deze heldere rolverdeling is mede zo belangrijk, omdat een taak uitbesteden aan de netbeheerder niet gratis is - de consument betaalt via de netwerktarieven gewoon de rekening. Nu al bestaat de energierekening voor meer dan 60% uit belastingen en netwerkkosten. Dit ondermijnt op den duur de betaalbaarheid van de transitie en daarmee het draagvlak bij de brede bevolking.

• De vele initiatieven die elke dag weer in de markt ontstaan laten zien dat we op stoom aan het komen zijn. Onze ambitie is om duurzaam en decentraal mainstream te maken voor iedereen.

• Daarom roepen wij de Tweede Kamer op tot een snelle behandeling van het wetsvoorstel Voortgang Energietransitie.