Preview document (🔗 origineel)

---

Verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 26 en 27 januari in Brussel

Eurogroep

Interim missie IMF Artikel IV eurozone 

Het IMF gaf een terugkoppeling over de interim-missie die plaatsvond in
het kader van de Artikel IV-consultatie voor de eurozone in 2017. De
consultatie laat zien dat de groei in de eurozone aanhoudt en verbreedt
in veel landen. Voor het eerst sinds de crisis wordt er weer groei
geraamd in alle eurozone lidstaten. Maar er zijn ook risico’s door het
IMF gesignaleerd. Er zijn risico’s in de eurozone, waarbij het IMF
wijst op mogelijke politieke instabiliteit, en risico’s buiten de
eurozone, samenhangend met de nieuwe regering in de Verenigde Staten en
de Brexit. In de afgelopen jaren is een hoop bereikt en de crisis
behoort nu tot het verleden. Er is wel nog steeds een groot belang om de
interne markt te blijven versterken en vrijhandel te steunen. Op die
manier kan een hoger groeipotentieel bereikt worden.

Griekenland

De instituties hebben de ministers geïnformeerd over de stand van zaken
van de tweede voortgangsmissie. De instituties verwezen in positieve zin
naar de Griekse economie die sneller herstelt dan vooraf was gedacht. Op
het gebied van de overheidsfinanciën is ook een beter resultaat gemeld,
omdat de overheidsontvangsten hoger uitvielen dan verwacht. Daarbij werd
gemeld dat Griekenland in 2016 beter heeft gepresteerd dan de
budgettaire doelstelling die hiervoor was afgesproken. 

Er is algemene overeenstemming dat een snelle afronding van de tweede
voortgangsmissie in ieders belang is en dat dit de positieve beweging in
de economie zal ondersteunen.

De instituties en de Griekse autoriteiten blijven gecommitteerd aan een
constructieve dialoog om de nog openstaande punten op te lossen. De
ministers hebben ze aangemoedigd om het werk te versnellen met het doel
om snel een terugkeer van de missie naar Athene te bewerkstelligen en zo
snel mogelijk tot een akkoord op technisch niveau te komen. 

Als laatste werd gemeld dat de bestuursgremia van het ESM en het EFSF na
het politieke akkoord in december ook formeel hebben ingestemd met de
implementatie van de korte termijn schuldmaatregelen (zie ook
Kamerstukken 32 013, nr. 135  en 21501-07, nr. 1409).

Ierland – zesde post-programma surveillancemissie (pps-missie)

De Europese Commissie en de ECB hebben een terugkoppeling gegeven over
de zesde post-programme surveillancemissie in Ierland. De instituties
gaven aan dat Ierland positieve economische en budgettaire resultaten
boekt. Tegelijkertijd benoemden de instituties dat er risico’s zijn in
het economisch klimaat, zeker na het EU-referendum in het Verenigd
Koninkrijk.

Portugal – vijfde post-programma surveillancemissie (pps-missie)

De Europese Commissie en de ECB hebben een terugkoppeling gegeven over
de vijfde post-programme surveillancemissie in Portugal. Het land is aan
het herstellen en er wordt goede voortgang gemaakt op financieel- en
begrotingsvlak. Er zijn nog wel risico’s op de middellange termijn dus
blijft het cruciaal dat Portugal zich committeert aan de
hervormingsagenda. Dit zal helpen de noodzakelijke potentiële groei aan
te wakkeren maar is ook van belang in het kader van de hoge schulden en
de volatiele marktomgeving. 

Conceptbegrotingen – Spanje en Litouwen 

De Eurogroep stemde in met de Commissieopinie die stelt dat de begroting
van Spanje ‘broadly compliant’ is met de vereisten van het
stabiliteits- en groeipact (SGP) en dat de begroting van Litouwen het
oordeel ‘risk of non-compliance’ krijgt. De Commissie gaf verder aan
dat het Litouwse verzoek om flexibiliteit vanwege het doorvoeren van
structurele hervormingen wordt getoetst en dat de Commissie hier in de
lente op terugkomt. 

De Eurogroep zal de voortgang van de implementatie van de
conceptbegrotingen (DBP’s) en de extra toezeggingen die door ministers
zijn gedaan volgen in navolging van het volgende toetsingsmoment door de
Europese Commissie in maart 2017. In maart 2017 zal de Eurogroep dus
weer over conceptbegrotingen spreken.

Aanbevelingen voor het eurogebied  (Europees Semester 2017)

De Eurogroep en de Ecofin hebben gesproken over de
eurozoneaanbevelingen. De aanbevelingen zullen in gewijzigde vorm worden
doorgeleid naar de Europese Raad van maart voor bekrachtiging. Met de
aanpassingen die zijn gedaan op het Commissievoorstel is tegemoet
gekomen aan de bezwaren van het kabinet (Kamerbrief met kenmerk
2016-0000211516). Zo bevat de gewijzigde aanbeveling over de Bankenunie
een expliciete verwijzing naar de routekaart zoals overgekomen door de
Raad van 17 juni 2016. Ook wordt, in lijn met het Eurogroep statement
van december jl., niet langer gesproken over een budgettaire verruiming
van 0,5% van het bbp voor de eurozone. De gewijzigde aanbeveling stelt
dat er een balans gevonden moet worden tussen het bereiken van houdbare
overheidsfinanciën en het ondersteunen van het herstel door middel van
investeringen in lijn met de conclusie van de Eurogroep van december jl.
Deze aanbeveling kan het kabinet ondersteunen.

Rapport Europese Rekenkamer over het SSM

In de Eurogroep heeft een gedachtewisseling plaatsgevonden over de
aanbevelingen van het rapport van de Europese Rekenkamer (ERK) over de
opzet en organisatie van het Single Supervisory Mechanism (SSM). De
Eurogroep stemde in grote lijnen in met de strekking van het rapport. In
algemene zin werd er geconstateerd dat de ECB effectief heeft gehandeld
bij het opzetten van het SSM in een kort tijdsbestek. De ECB heeft
aangegeven vrijwel alle aanbevelingen van de ERK ter harte te nemen en
hier de komende tijd aan te zullen werken. Nederland gaf specifiek aan
bezorgd te zijn over het door de ERK geïdentificeerde controlegat en
vroeg de Commissie en de ECB te zoeken naar een manier om afspraken te
maken tussen de ERK en de ECB. De ECB zegde toe om hier binnen de
juridische grenzen aan te werken.

Ecofinraad

BTW – tijdelijke derogatie voor een algemene verleggingsregeling

De Europese Commissie heeft een presentatie gegeven over het voorstel
voor tijdelijke toepassing van een algemene verleggingsregeling voor
leveringen van goederen en diensten boven een bepaalde drempel om
btw-carrousselfraude te bestrijden. Hierbij wordt het voor lidstaten die
aan bepaalde voorwaarden voldoen mogelijk tijdelijk de verschuldigde btw
op binnenlandse leveringen en diensten tussen ondernemers te verleggen
naar de afnemer van die prestatie. De Commissie benadrukte dat het
voorstel een delicaat compromis is tussen het mogelijk maken van een
proef door de lidstaten die dit willen doen en het verstoren van de
interne markt.

Er was discussie waarbij enkele lidstaten opriepen de voorwaarden voor
de proef te versoepelen door de toegangsdrempel te verlagen en het
schrappen van de mogelijkheid voor de Commissie om een proef vervroegd
te beëindigen en van de horizonbepaling die in het voorstel zijn
opgenomen. Andere lidstaten steunden het voorstel maar gaven aan nog
zorgen te hebben over de uitwerking en een aantal lidstaten liet zich
negatiever uit over het voorstel.

Werkprogramma Malta

Het Maltese voorzitterschap heeft het werkprogramma voor de komende zes
maanden gepresenteerd. Het programma omvat onder andere onderwerpen op
het gebied van financiële diensten, economic governance, investeringen
en de EU-begroting. Er volgde geen discussie.

Europees Semester 2017

De Raad heeft conclusies aangenomen over de Annual Growth Survey en het
Alert Mechanism Report (AMR). Het AMR is het startpunt voor de
jaarlijkse macro-economische onevenwichtighedenprocedure.

De Raad steunde ook de Eurozoneaanbevelingen voor 2017. Dit zal nu naar
de Europese Raad gaan voor instemming om vervolgens aangenomen te worden
op de Ecofinraad van maart. 

Stand van zaken Bazelse Comité

De Ecofinraad heeft gedachten gewisseld over discussies die op dit
moment spelen in het Bazelse Comité. De Commissie leidde deze discussie
in de stand van zaken in het Bazelse Comité. Er is geen overeenstemming
over de hoogte van de kapitaalvloer voor interne modellen van banken. Er
is nog geen nieuwe vergadering gepland en hierbij achtte de Commissie
het ook verstandig eerst meer duidelijkheid te krijgen over de positie
van de nieuwe Amerikaanse regering.

Er waren verschillende lidstaten die aangaven dat een (te hoge)
kapitaalvloer een juiste inschatting van risico’s in de weg kan staan.
Daarnaast benadrukten meerdere lidstaten het belang dat de EU
instituties en lidstaten die lid zijn van het Bazelse Comité, 
gezamenlijk optrekken om Europese aandachtspunten op een gecoördineerde
manier onder de aandacht te brengen in het Bazelse Comité. Enkele
lidstaten benadrukten  tot slot het belang om in het Bazelse Comité tot
een akkoord te komen dat het kapitaaleisenraamwerk versterkt – maar
tegelijkertijd niet disproportioneel uitpakt –  hetgeen ook in het
belang is van de Europese bankensector.

Rapport over financiering van de EU-begroting

De voorzitter van de inter-institutionele werkgroep over de financiering
van de EU-begroting, oud-premier van Italië en oud-commissaris Mario
Monti, gaf een presentatie van het rapport. Volgens Monti zijn er veel
misconcepties van het rapport in de media verschenen. Zo bevat het
rapport geen voorstel dat de EU zelf belasting heft en pleit het rapport
ook niet voor een grotere EU-begroting. Nieuwe eigen middelen kunnen de
BNI-afdracht juist laten dalen. Op dit moment komt 75% van de inkomsten
uit de BNI-afdracht en dat is te hoog, aldus Monti. De groep Monti heeft
geprobeerd om anders naar de EU-begroting te laten kijken waarbij de
EU-begroting geen zero-sum game tussen netto-ontvangers en
netto-betalers is. Volgens Monti moet bij zowel de inkomsten als de
uitgaven van de EU-begroting de Europese toegevoegde waarde leidend
zijn. 

De Commissie gaf aan het rapport en de voorstellen daarin te zullen
bekijken in aanloop naar het voorstel voor een volgend meerjarig
financieel kader (MFK) dat naar verwachting eind dit jaar uitkomt.
Hierbij gaf Commissaris Oettinger aan dat de inkomstenkant nu te complex
is en te veel van de BNI-afdracht afhankelijk is. Ook zouden de
kortingen die er nu zijn moeten worden afgeschaft omdat dit de focus nog
meer op netto-posities legt.

Veel lidstaten maakten van de presentatie van dit rapport gebruik om
gelijk hun eerste appreciatie hiervan te delen.  Een aantal lidstaten
waar veel uitgaven uit de cohesie- en landbouwfondsen worden gedaan
benadrukte dat deze fondsen ook Europese toegevoegde waarde geven. Er
was daarnaast ook bijval, onder andere door Nederland,  voor de
modernisering van uitgavenkant zoals voorgesteld door het rapport met
een hernieuwde focus op EU-prioriteiten, Europese toegevoegde waarde en
meer flexibiliteit in het geval van nieuwe urgente prioriteiten. Hier
voegde Nederland aan toe dat subsidiariteit ook hier leidend moet zijn,
dat Nederland voor een transparant en voorspelbaar inkomstensysteem is
en dat kortingen een essentiële rol hebben gespeeld in het bereiken van
een rechtvaardige verdeling van de afdrachten.

Op de aanbevelingen van het rapport aan de inkomstenzijde lieten een
aantal lidstaten weten sceptisch te zijn over de invoering van een nieuw
eigen middel. Er was door veel lidstaten kritiek op de afdrachten op
basis van btw. Die zou te complex zijn en daarom hervormd of afgeschaft
moeten worden.

De Commissie zal de adviezen van de werkgroep naar verwachting meenemen
in de voorstellen voor een volgend MFK en het bijbehorende Eigen
Middelen Besluit. Deze voorstellen worden voor het einde van 2017
verwacht. Na het verschijnen van de voorstellen kan het dan zittende
kabinet een standpunt bepalen voor de onderhandelingen. De kamer zal
daarover op dat moment worden geïnformeerd. Met de geannoteerde agenda
en dit verslag van de Ecofin voldoet het kabinet aan de motie Koolmees
– Klaver om de Kamer te informeren over de uitkomsten van de Werkgroep
– Monti en het standpunt van het kabinet hierover.

 Motie 1195, 13 november 2014