Preview document (🔗 origineel)

---

Tweede Kamer der Staten-Generaal	2
Vergaderjaar 2019‒2020

35 450V

Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2020 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING Ontvangen 29 april 2020

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2020 wijzigingen aan te brengen in:

De departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V);

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

Wetsartikel 3

De Minister van Buitenlandse Zaken,

S.A. Blok

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de vastgestelde begroting 2020 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.

In de toelichting worden de wijzigingen welke zijn opgetreden in de omvang van de HGIS, alsook de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht. Ten slotte volgt per artikel de nieuwe stand en een toelichting op de opmerkelijke verschillen.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de extra maatregelen die genomen zijn als gevolg van de impact van het coronavirus (COVID 19). Het betreft zowel uitgaven welke bovenop het bestaande budget voor Buitenlandse Zaken zijn opgenomen maar ook binnen de bestaande kaders opgevangen. De mutatie voor bijzondere bijstand buitenland is per incidentele suppletoire begroting aan beide de Kamers gemeld.

4	Bijzondere bijstand buitenland	32734-42	6.600	6.600
4	Programma Ondersteuning Beleid	nvt	5.000	5.000

Conform de regeling Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabili-teitswet dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het financiële instrument. Ook is omschreven welke ondergrens gehan-teerd moet worden, waarboven een uitgavenmutatie moet worden toegelicht. Zie hiervoor onderstaande tabel. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen beleidsmatige en technische mutaties. Op verplichtingenniveau worden mutaties groter dan 10% ten opzichte van de vorige stand, op artikelniveau toegelicht.

< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 < 1000	5	10
=> 1000	10	20

In onderdeel 6 staan de tabellen van de niet-beleidsmatige artikelen.

2 Wijzigingen in de omvang van de HGIS

In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de HGIS-nota 2020. Zoals uit de hiernavolgende tabel blijkt, neemt de omvang van de HGIS voor 2020 toe met EUR 137,9 miljoen.

Omvang van de HGIS (bedragen x EUR 1 miljoen)	MJN 2020	VJN 2020	Mutatie
HGIS-uitgaven	5.918,3	6.078,2	159,9
HGIS-ontvangsten	164,2	186,2	22,0
Omvang HGIS (uitgaven min ontvangsten)	5.754,1	5.892,0	137,91

1. De HGIS standen zijn inclusief de toerekening voor eerstejaarsopvangkosten asiel en EU-afdrachten.

De per saldo toename van het budget kent een aantal oorzaken. Enerzijds stijgt het budget vanwege de doorwerking van de bijgestelde macrocijfers ten opzichte van eerdere raming zoals deze is opgesteld op Prinsjesdag 2019. Het beschikbare budget voor de HGIS beweegt mee met de economische ontwikkeling. Het non-ODA-deel met het prijsniveau van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en de omvang van de ODA met de ontwikkeling van het Bruto Nationaal Inkomen (BNI). De meest recente CPB-cijfers laten een hoger dan eerder verwachte raming zien van zowel BBP alsook BNI. In deze cijfers is nog geen rekening gehouden met de economische effecten als gevolg van de COVID-19 pandemie. Deze worden pas in de loop van het jaar in de macrocijfers verwerkt. In de hiernavolgende tabellen is een aantal categorieën opgenomen die per onderdeel beknopt worden toegelicht. Een meer uitgebreide toelichting is daarnaast ook in de verticale toelichting van de Voorjaarsnota 2020 opgenomen en op de respectievelijke departementale begrotingen weergegeven.

HGIS-uitgaven (bedragen x EUR 1 miljoen)	Totaal
Stand HGIS-nota 2020	5.918,3
1 Aanpassing BNI/BBP-raming	30,1
2 Eindejaarsmarge	123,7
3 Overboekingen van/naar HGIS 4 Kasschuif	‒ 8,4 0
5 Desalderingen	14,4
Stand Voorjaarsnota 2020	6.078,2
HGIS-ontvangsten (bedragen x EUR 1 miljoen)	Totaal
Stand HGIS-nota 2020	164,2
Totaal mutaties Voorjaarsnota 2020	22,0
Stand Voorjaarsnota 2020	186,2

Toelichting uitgavenmutaties:

Het uitgavenkader van de HGIS neemt per saldo toe met EUR 159,9 miljoen ten opzichte van de stand die in de HGIS nota 2020 is gepresenteerd. Dit kent de navolgende oorzaken:

1) Op basis van wijzigingen in de CPB-ramingen voor het BNI (ODA) en de prijscomponent van het BBP (non-ODA) is de omvang van de HGIS op dit onderdeel gestegen met EUR 30 miljoen. Deze betreft met name de ODA-middelen die hoofdzakelijk op de BHOS-begroting staan. In de eerste suppletoire begroting van BHOS wordt hierop verder ingegaan.

2) De eindejaarsmarge, die over 2019 is aangevraagd, is in 2020 toegevoegd aan de HGIS en verdeeld over met name de begrotingen van Buitenlandse Zaken, Defensie en Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

3) Er vinden meerdere overboekingen van en naar de HGIS plaats. Per saldo kent de HGIS op dit onderdeel daardoor een daling van ruim EUR 8 miljoen. Een aantal in het oog springende mutaties betreft onder meer de toevoeging van budget aan de HGIS voor de veiligheid van hoog-risico posten, de overheveling naar Defensie voor de inzet van de BSB op hoog-risico posten en de bijdrage die Defensie doet in het kader van gastlandbeleid voor de NATO Communications and Information Agency (NCIA)

4) Geen toelichting

5) De extra ontvangsten, die met name komen uit de verkoop van onroerend goed en verhoging van de consulaire ontvangsten, worden via een desaldering ingezet om de HGIS uitgaven te verhogen. Het betreft met name uitgaven voor investeringen in huisvesting in het buitenland en het verbeteren van de kostendekkendheid voor de afgifte van visa.

Daarnaast zijn er binnen het bestaande HGIS-budget extra middelen ingezet voor een aantal uitvoeringsknelpunten met name op het terrein van het gastlandbeleid (de NCIA, GNSS Bonaire en het Libanon Tribunaal), een bijdrage ten behoeve van de organisatie van een conferentie in Nederland (Climate Adaptation Summit) en de extra investeringen die nodig zijn voor de veiligheid van hoog-risicoposten.

Toelichting ontvangstenmutaties:

De ontvangsten stijgen met EUR 22 miljoen. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een bijstelling van de geraamde ontvangsten voor apparaatsontvangsten en consulaire dienstverlening op de begroting van Buitenlandse Zaken. De ontvangsten binnen het apparaatsartikel stijgen vanwege de verkoop van onroerend goed. Deze middelen worden alternatief binnen de BZ-begroting op het terrein van vastgoed ingezet. Daarnaast zijn de hogere consulaire ontvangsten het gevolg van een tariefstijging van visa ter verhoging van de kostendekkendheid in het visumafgifteproces., maar nemen aan de andere kant ook af vanwege de internationale reisbeperkingen die het gevolg zijn van de COVID-19 pandemie.

3 Beleid

3.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties in 2020

In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die per saldo leiden tot een verhoging van de geraamde uitgaven op de begroting van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 212,2 miljoen en stijging van de ontvangsten met EUR 19,9 miljoen.

De belangrijkste uitgavenmutaties bij eerste suppletoire begroting worden in onderstaande tabel weergegeven en toegelicht. De uitgebreide toelichtingen zijn per beleidsartikel opgenomen in hoofdstuk 4.

Uitgaven

Vastgestelde begroting 2020		10.358.509
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde	2.4	‒ 7.465
2) Afdrachten aan de Europese Unie	3.1	122.682
3) Europees Ontwikkelingsfonds	3.2	‒ 9.553
4) Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	4.1	7.435
5) Samen met (keten)partners het personenverkeer reguleren	4.2	8.457
6) Uitdragen Nederlandse waarden en belangen	4.4	6.173
6) Apparaat; personeel	7.1.1	20.333
7) Apparaat; materieel	7.1.2	57.069
8) Overige mutaties	div	7.067
Stand 1ste suppletoire begroting 2020		10.570.707

Toelichting uitgaven

1) Het budget voor bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband daalt als gevolg van de overheveling van een deel van het budget voor de inzet hoog-risicoposten naar het ministerie van Defensie voor de beveiliging van een aantal hoog-risico posten.

2) Voor de afdrachten aan de Europese Unie heeft een correctie in de afrekening van het surplus plaatsgevonden. Bij ontwerpbegroting 2020 was de verwachting dat het surplus voor de Europese begroting over 2018 in de Nederlandse afdrachten voor 2020 zou meelopen. Het surplus is echter reeds in 2019 ontvangen en bij Najaarsnota 2019 verwerkt. Voor 2020 vindt nu de correctie plaats. Daarnaast wordt de vertragingsrente verwerkt die hoort bij de hoofdsom die reeds in 2019 aan de Europese Commissie is betaald.

3) De raming voor het Europees Ontwikkelingsfonds wordt verlaagd.

4) Het budget voor consulaire dienstverlening neemt toe. De belangrijkste reden hiervoor is dat de in 2019 niet bestede middelen voor het loket buitenland en uitgaven voor consulaire ICT-systemen in 2020 worden opgenomen. Ook wordt er extra budget opgenomen voor consulaire ICT systemen.

5) Om ervoor te zorgen dat de lidstaten de kosten voor de behandeling van visa beter kunnen dekken heeft de Europese Unie besloten om het tarief voor een visum te verhogen vanaf 1 februari 2020. Dit betekent dat de totale visumopbrengsten vanaf 2020 toenemen. Hiermee worden de extra kosten voor informatiseringsystemen gefinancierd.

6) Het budget voor het uitdragen van Nederlandse waarden en belangen neemt in 2020 toe door de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2019 en een intensivering op het terrein van programma’s voor ondersteuning buitenlands beleid (POBB) voor Corona gerelateerde uitgaven.

7) De uitgaven voor personeel nemen meerjarige toe. Deze mutatie bestaat uit een aantal onderdelen en wordt onder meer veroorzaakt door de budgettaire verwerking van twee ingediende amendementen en als gevolg van de loon- en prijsontwikkeling, zowel voor het personeel in Nederland als op de posten. Ook wordt vanuit de extra consulaire opbrengsten aanvullend personeel ingezet om de autonome groei van de visumafgifte te financieren en wordt de kostendekkendheid van het visumproces verbeterd. Ten slotte worden extra uitgaven verricht voor andere ministeries, waarvan de medewerkers op ambassades werkzaam zijn.

8) De materiële uitgaven stijgen als gevolg van de investeringen in vastgoed die in 2020 verricht zullen worden. Om daarnaast het postennet in zijn huidige vorm te kunnen behouden is het vanwege verhoogde veiligheidsrisico’s noodzakelijk om op korte termijn de beveiliging van een aantal hoog-risico posten te versterken. Ten slotte stijgt het budget als gevolg van prijsontwikkelingen op het terrein van bedrijfsvoering, ICT en huisvesting. Deze middelen worden vanuit de reservering binnen de HGIS ingezet.

Ontvangsten

Vastgestelde begroting t		787.390
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	4.20	9.375
2) Diverse ontvangsten apparaat	7.10	12.800
3) Overige mutaties		‒ 2.300
Stand 1ste suppletoire begroting t		807.265

Toelichting ontvangsten

1) Om ervoor te zorgen dat de lidstaten de kosten voor de behandeling van visa beter kunnen dekken heeft de Europese Unie besloten om het tarief voor een visum te verhogen van EUR 60,- naar EUR 80,- vanaf 1 februari 2020. Dit leidt tot hogere ramingen van de totale consulaire opbrengsten. Hier staat tegenover dat als gevolg van de COVID-19 pandemie en de wereldwijde reisrestricties het daarom de verwachting is dat dit jaar het aantal af te geven visa zal dalen. Vooralsnog wordt daarom de oorspronkelijke verwachte stijging verlaagd met EUR 15 miljoen waardoor per saldo voor 2020 de visuminkomsten geraamd worden op EUR 9,4 miljoen.

2) Vanwege de hogere doorbelasting van kosten aan andere departementen nemen de apparaatsontvangsten toe. Daarnaast is er ook verkoop van vastgoed in het buitenland voorzien. Een deel van deze extra ontvangsten kunnen in hetzelfde jaar opnieuw worden ingezet om investeringen te doen binnen de kaders van de huisvestingsstrategie.

4 Beleidsartikelen

4.1 Beleidsartikel 1: Versterkte internationale rechtsorde

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	111 696	0	111 696	810	112 506	2 927	38	938	138
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	125 788	0	125 788	1 153	126 941	4 343	770	870	96
	waarvan juridisch verplicht	63%				80%
1.1	Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak	48 879		48 879	189	49 068	166	‒ 84	‒ 84	‒ 84
	Subsidies
	Internationaal Strafhof	3 535		3 535	250	3 785	250
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Verenigde Naties	34 525		34 525	23	34 548
	OESO	7 219		7 219	‒ 84	7 135	‒ 84	‒ 84	‒ 84	‒ 84
	Internationaal Strafhof	3 600		3 600	0	3 600
1.2	Bescherming en bevordering van mensenrechten	63 502	0	63 502	‒ 100	63 402	‒ 100	‒ 100	0	0
	Subsidies
	Mensenrechtenfonds	25 646	0	25 646	‒ 3 001	22 645	507	957	857	857
	bijdragen (inter) nationale organisaties
	Mensenrechtenfonds	30 106		30 106	0	30 106
	Mensenrechten multilateraal	7 750		7 750	2 901	10 651	‒ 607	‒ 1 057	‒ 857	‒ 857
1.3	Gastlandbeleid internationale organisaties	13 407	0	13 407	1 064	14 471	4 277	954	954	180
	Subsidies
	Carnegiestichting	4 400		4 400	0	4 400
	Bijdragen aan agentschappen
	Vredespaleis	5 500		5 500	1 000	6 500	3 279
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Internationaal Strafhof	1 038		1 038	23	1 061	23	24	24	25
	Speciaal Tribunaal Libanon	1 919		1 919	41	1 960	775	930	930	155
	Nederland Gastland	550		550	0	550	200

Toelichting

Verplichtingen

Geen toelichting

Uitgaven

Artikel 1.1

Geen toelichting

Artikel 1.2

Geen toelichting

Artikel 1.3

Het budget voor gastlandbeleid internationale organisaties neemt in 2020 en 2021 toe vanwege de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2019 voor de renovatie van het Vredespaleis. Daarnaast wordt vanaf 2021 extra budget ingezet vanuit de HGIS voor het Speciaal Tribunaal Libanon. De werkzaamheden van het Speciaal Tribunaal Libanon zijn nog niet afgerond. Later dit jaar zal in VN-verband over de toekomst van het tribunaal besloten worden. Eerst na deze besluitvorming zal duidelijk worden of en hoeveel door Nederland bijgedragen zal worden. Om als gastland te kunnen inspelen op een VN-besluit dient echter thans een reservering gemaakt te worden in opvolging van de Nederlandse huurbijdrage tot nu toe.

4.2 Beleidsartikel 2: Veiligheid en stabiliteit

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	270 933	‒ 3 500	267 433	7 998	275 431	‒ 1 780	‒ 1 550	‒ 1 500	‒ 1 500
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	283 826	‒ 3 500	280 326	‒ 8 989	271 337	‒ 1 705	‒ 2 720	‒ 3 638	‒ 3 639
	waarvan juridisch verplicht	85%				87%
2.1	Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid	12 545		12 545	941	13 486	‒ 24	6	56	56
	Subsidies
	Atlantische Commissie	500		500	56	556	56	56	56	56
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
	NAVO	7 200		7 200	840	8 040	‒ 80	‒ 50
	WEU	565		565	45	610
	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	2 700		2 700	0	2 700
	Veiligheidsfonds	1 580		1 580	0	1 580
2.2	Bestrijding internationale criminaliteit en terrorisme	13 751	‒ 500	13 251	954	14 205	‒ 500	‒ 500	‒ 500	‒ 500
	Subsidies
	Anti-terrorisme instituut	451		451	34	485
	Contra-terrorisme	7 920	‒ 500	7 420	1 250	8 670	‒ 500	‒ 500	‒ 500	‒ 500
	Cyber security	2 800		2 800	‒ 330	2 470
	Opdrachten
	Global Forum on Cyber Expertise	0		0	0	0	0	0	0	0
	Contra-terrorisme	500		500	0	500
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
	Contra-terrorisme	880		880	0	880
	Cyber security	1 200		1 200	0	1 200
2.3	Wapenbeheersing	10 873		10 873	0	10 873	0	0	0	0
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
	IAEA	7 317		7 317	0	7 317
	OPCW en andere ontwapeningsorganisaties	1 636		1 636	0	1 636
	CTBTO	1 920		1 920	0	1 920
2.4	Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband	216 835	‒ 3 000	213 835	‒ 10 665	203 170	‒ 1 181	‒ 2 226	‒ 3 194	‒ 3 195
	Subsidies
	Nederland Helsinki Comité	28		28	0	28
	Stabiliteitsfonds	25 000		25 000	0	25 000
	Training buitenlandse diplomaten	2 500		2 500	250	2 750
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
	OVSE	6 000		6 000	0	6 000
	Stabiliteitsfonds	63 400	‒ 1 500	61 900	‒ 2 000	59 900	‒ 6 250	‒ 6 250	‒ 6 250	‒ 6 250
	VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties	99 849	‒ 1 500	98 349	0	98 349	1 162	‒ 532	‒ 1 500	‒ 1 500
	Overige	58		58	‒ 58	0	‒ 1 293	‒ 644	‒ 644	‒ 645
	Bijdragen aan ander begrotingshoofdstuk
	Inzet hoog-risico posten	20 000		20 000	‒ 8 857	11 143	5 200	5 200	5 200	5 200
2.5	Bevordering van transitie in prioritaire gebieden	29 822		29 822	‒ 219	29 603	0	0	0	0
	Subsidies
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen (NFRP); «MATRA»	11 822		11 822	804	12 626
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen (NFRP); «Shiraka»	0		0	9 131	9 131	9 754	9 854	9 854	9 854
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen (NFRP); «Shiraka»	18 000		18 000	‒ 10 154	7 846	‒ 9 754	‒ 9 854	‒ 9 854	‒ 9 854
Ontvangsten		1 242		1 242	0	1 242	0	0	0	0
2.10	Doorberekening Defensie diversen	242		242	0	242
2.40	Restituties programma's	1 000		1 000	0	1 000

Toelichting

Verplichtingen

Het totaal van de verplichtingen voor 2020 neemt toe als gevolg van een tweetal mutaties. Ten eerste is het subsidieplafond van het MATRA-programma «Overheid tot Overheid» verhoogd. Ten tweede is de bijdrage aan de NAVO als deel van de verdragsverplichting meerjarig verhoogd waardoor het verplichtingenbudget in 2020 is bijgesteld. Vanaf 2021 daalt het verplichtingenbudget omdat een deel van de amendementen Sjoerdsma/Koopmans en Voordewind vanaf 2021 meerjarig is verwerkt op dit artikel waarbij deze budgetten overgeheveld zijn naar het apparaatsartikel (art. 7).

Uitgaven

Artikel 2.1

De uitgaven voor goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid zijn toegenomen vanwege een stijging van de bijdrage aan de NAVO. Het betreft hier een verdragsverplichting.

Artikel 2.2

De verhoging van de uitgaven binnen dit artikelonderdeel is het gevolg van het doorschuiven van de niet bestede middelen uit 2019 voor contra-terrorisme naar 2020. Het betreft budget voor de bijdrage aan de GCERF (Global Community Engagement and Resilience Fund).

Artikel 2.3

Geen toelichting

Artikel 2.4

Het budget voor bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband neemt structureel af. De afname is het gevolg van een aantal mutaties.

Vanwege de structurele verwerking van twee aangenomen amendementen (Voordewind, en Sjoerdsma/Koopmans) aangaande de opening van een ambassade in Jerevan en de versterking van het postennet op terrein van mensenrechten, migratie en veiligheidsdreigingen binnen het postennet, daalt het budget voor het Stabiliteitsfonds en VN-crisisbeheersingsoperaties. Beide amendementen hebben meerjarige budgettaire gevolgen. Ook neemt het budget voor 2020 van het stabiliteitsfonds af om hiermee bij te dragen aan de extra middelen, die in het kader van de COVID-19 pandemie, worden opgenomen onder de programma's voor ondersteuning beleid binnen beleidsartikel 4.4.

Daarnaast wordt een deel van het budget voor de inzet hoog-risicoposten conform de geldende systematiek overgeheveld naar het ministerie van Defensie voor de beveiliging van personeel van een aantal hoog-risico posten.

Vanaf 2021 wordt het budget van dit subartikel verlaagd ten behoeve van een aantal veiligheidsinvesteringen in het apparaat. Om het postennet in zijn huidige vorm te kunnen behouden is het vanwege verhoogde veiligheidsrisico’s noodzakelijk om de (fysieke) beveiliging van een aantal hoog-risico posten te versterken. Hiervoor wordt extra budget vrijgemaakt door een deel van de middelen voor het Stabiliteitsfonds in te zetten voor deze investering. Daar het hier een investering in het apparaat betreft zijn de fondsen overgeheveld naar artikel 7. Het betreft incidentele uitgaven voor de periode 2020-2024 voor maatregelen die noodzakelijk zijn om de veiligheid van het personeel op deze posten te waarborgen.

Artikel 2.5

Geen toelichting

Ontvangsten

Artikel 2.10 en 2.40

Geen toelichting

4.3 Beleidsartikel 3: Effectieve Europese samenwerking

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	8 825 395	0	8 825 395	123 632	8 949 027	1 560	0	1 560	0
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	9 069 744	0	9 069 744	114 571	9 184 315	‒ 12 499	‒ 13 199	‒ 13 199	‒ 13 199
	waarvan juridisch verplicht	100%				100%
3.1	Afdrachten aan de Europese Unie	8 820 041	0	8 820 041	122 682	8 942 723	0	0	0	0
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	BNI-afdrachten	4 787 631		4 787 631	87 991	4 875 622
	BTW-afdrachten	584 284		584 284	0	584 284
	Invoerrechten	3 448 126		3 448 126	34 691	3 482 817
3.2	Europees Ontwikkelingsfonds	234 281	0	234 281	‒ 9 553	224 728	‒ 14 169	‒ 14 169	‒ 14 169	‒ 14 169
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Europees Ontwikkelingsfonds	234 281		234 281	‒ 9 553	224 728	‒ 14 169	‒ 14 169	‒ 14 169	‒ 14 169
3.3	Een hechtere Europese waardengemeenschap	9 720	0	9 720	780	10 500	780	780	780	780
	Bijdragen (internationale organisaties
	Raad van Europa	9 720		9 720	780	10 500	780	780	780	780
3.4	Versterkte Nederlandse positie in de Unie	5 702	0	5 702	662	6 364	890	190	190	190
	Subsidies
	EIPA	348		348	0	348
	Opdrachten
	Programmatische ondersteuning: Brexit	700		700	300	1 000	700
	Programmatische ondersteuning: CECP	675		675	172	847
	Europa College beurzenprogamma	0		0	190	190	190	190	190	190
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Benelux bijdrage	3 979		3 979	0	3 979
Ontvangsten		693 824	0	693 824	0	693 824	0	0	0	0
3.10	Diverse ontvangsten EU	693 574	0	693 574	0	693 574	0	0	0	0
	Invoerrechten	689 624		689 624	0	689 624
	Overige ontvangsten EU	3 950		3 950	0	3 950
3.30	Restitutie Raad van Europa	250	0	250	0	250	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor 2020 voor het artikel Europese samenwerking neemt toe. De mutaties op de verplichtingen houden verband met de mutaties zoals onder de uitgaven toegelicht.

Uitgaven

Artikel 3.1

Voor de afdrachten aan de Europese Unie heeft een correctie in de afrekening van het surplus plaatsgevonden. Bij ontwerpbegroting 2020 was de verwachting dat het surplus voor de Europese begroting over 2018, EUR 88 miljoen, in de Nederlandse afdrachten voor 2020 zou meelopen. Het surplus is echter reeds in 2019 ontvangen en bij Najaarsnota 2019 verwerkt. Voor 2020 vindt nu de correctie plaats.

Daarnaast wordt de vertragingsrente verwerkt die hoort bij de hoofdsom die reeds in 2019 aan de Europese Commissie is betaald, naar aanleiding van een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie als gevolg van onterecht afgegeven oorsprongscertificaten door de autoriteiten van Curaçao en Aruba voor de invoer van melkpoeder en rijst, gries en griesmeel. De betaling van de hoofdsom van EUR 18,5 miljoen is in de Decemberbrief 2019 vermeld.

De ontwikkelingen omtrent het COVID-19 virus en de verschillende voorstellen voor crisismaatregelen vanuit de Europese Commissie zullen naar verwachting in 2020 een substantieel opwaarts effect hebben op de Nederlandse afdrachten. Op dit moment is er nog onvoldoende informatie om de ramingen hiervoor aan te passen. Daarentegen is de Nederlandse afdrachtenraming, normaliter gebaseerd op het betalingenplafond, voor 2020 incidenteel met EUR 810 miljoen naar beneden bijgesteld omdat toentertijd de verwachting was dat het onderliggende beleid en dus de betalingen pas op een later moment zou worden uitgevoerd. Door de crisismaatregelingen die de Commissie naar verwachting zal gaan nemen, zal de ruimte tussen de Nederlandse raming en het betalingsplafond in 2020 alsnog (grotendeels) benut worden. Het surplus over het voorgaande jaar dat de Europese Unie normaliter in juni 2020 teruggeeft aan de lidstaten (meevaller), zal naar alle verwachting in elk geval nodig zijn om de hogere uitgaven vanwege COVID-19 te financieren. Daarom wordt deze nu niet in de Nederlandse afdrachtenraming verwerkt, zodat er alvast een (kleine) buffer is voor te verwachten tegenvallers later dit jaar. Op het moment dat er meer concrete informatie beschikbaar komt over de te verwachten toename van de afdrachten zullen deze in de raming worden verwerkt.

Artikel 3.2

De raming voor het Europees Ontwikkelingsfonds wordt verlaagd. Dit is gebaseerd op de totale omvang van het budget van het EOF, de vastgestelde verdeelsleutel voor de bijdrage per lidstaat en de nog niet bestede middelen uit eerder jaren. Het betreft ODA middelen en deze worden binnen de BHOS begroting alternatief ingezet via het verdeelartikel 5.4.

Artikel 3.3

Geen toelichting

Artikel 3.4

Geen toelichting

Ontvangsten

Artikel 3.10 en 3.30

Geen toelichting

4.4 Beleidsartikel 4: Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden

Budgetaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	51 873	5 600	57 473	18 664	76 137	6 329	4 509	6 129	4 154
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	54 198	5 600	59 798	26 088	85 886	4 539	3 589	3 589	3 614
	waarvan juridisch verplicht	51%				65%
4.1	Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	12 462	6 600	19 062	7 435	26 497	1 000	1 000	1 000	1 000
	Subsidies
	Gedetineerdenbegeleiding	1 560		1 560	0	1 560
	Inkomensoverdrachten
	Gedetineerdenbegeleiding	540		540	0	540
	Opdrachten
	Consulaire bijstand	409	6 700	7 109	0	7 109
	Reisdocumenten en verkiezingen	2 550		2 550	0	2 550
	Consulaire opleidingen	400		400	150	550
	Consulaire informatiesystemen	7 003	‒ 100	6 903	1 000	7 903	1 000	1 000	1 000	1 000
	Loket buitenland	0		0	5 285	5 285
	Bijdragen aan agentschappen
	Loket buitenland	0		0	1 000	1 000
4.2	Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren	13 449		13 449	8 457	21 906	4 208	4 208	4 208	4 208
	Opdrachten
	Ambtsberichtenonderzoek	150		150	0	150
	Visumverlening	2 950		2 950	8	2 958	8	8	8	8
	Legalisatie en verificatie	80		80	0	80
	Consulaire informatiesystemen	9 241		9 241	8 449	17 690	4 200	4 200	4 200	4 200
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Asiel en migratie	1 028		1 028	0	1 028
4.3	Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur	7 706	0	7 706	823	8 529	81	81	81	106
	Subsidies
	Internationaal Cultuurbeleid	5 236	0	5 236	623	5 859	‒ 2 144	‒ 2 144	‒ 2 144	‒ 2 119
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Internationaal cultuurbeleid	2 470	0	2 470	200	2 670	2 225	2 225	2 225	2 225
4.4	Uitdragen Nederlandse waarden en belangen	20 581	‒ 1 000	19 581	9 373	28 954	‒ 750	‒ 1 700	‒ 1 700	‒ 1 700
	Subsidies
	Instituut Clingendael	820		820	‒ 34	786	‒ 2 000	‒ 2 000	‒ 2 000
	Programma ondersteuning buitenlands beleid	4 058		4 058	1 501	5 559	750
	Internationale manifestaties en diverse bijdragen	99		99	0	99
	Publieksdiplomatie	3 399	‒ 500	2 899	‒ 1 150	1 749	‒ 1 135	‒ 1 135	‒ 1 135	‒ 1 135
	Onderzoeksprogramma	50		50	0	50
	Opdrachten
	Adviesraad Internationale vraagstukken	525		525	0	525
	Instituut Clingendael	1 600		1 600	516	2 116	2 000	2 000	2 000
	Bezoeken VIPS en uitgaven CD en Internationale organisaties	1 000		1 000	0	1 000
	Algemene voorlichting	2 290		2 290	‒ 1 000	1 290	‒ 1 700	‒ 1 700	‒ 1 700	‒ 1 700
	Koninklijk Huis - inkom. en uitg. bezoeken, off. ontvangsten	2 000		2 000	0	2 000
	China-strategie	500		500	100	600
	Onderzoeksprogramma	220		220	80	300
	Bijdragen aan agentschappen
	Algemene voorlichting	2 200		2 200	200	2 400	200
	Bijdragen aan ZBO's/ RWT's
	Verkeersnotificaties	400		400	0	400
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
	Programma ondersteuning buitenlands beleid	0		0	8 010	8 010
	Europese bewustwording	250		250	0	250
	Publieksdiplomatie	1 170	‒ 500	670	1 150	1 820	1 135	1 135	1 135	1 135
Ontvangsten		50 374	500	50 874	7 075	57 949	20 700	20 700	20 700	23 200
4.10	Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	9 500		9 500	‒ 2 500	7 000	‒ 2 500	‒ 2 500	‒ 2 500
4.20	Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen	40 000	500	40 500	9 375	49 875	23 000	23 000	23 000	23 000
4.40	Doorberekening Defensie diversen	874		874	0	874
4.41	Ontvangsten verkeersnotificaties	0		0	200	200	200	200	200	200

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor het onderdeel Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden stijgt omdat aanvullende middelen voor het Loket Buitenland zijn opgenomen. Dit betreft verplichtingen voor de website voor loket buitenland, waardoor de dienstverlening van de agentschappen (o.a. UWV, belastingdienst, SVB) opgenomen kunnen worden. Verder stijgt het verplichtingenbudget als gevolg van de autonome groei van de consulaire dienstverlening welke vraagt om investeringen in het kwaliteitsbehoud van de consulaire IT-systemen. Ten slotte een stijging voor programma’s voor ondersteuning buitenlands beleid (POBB) op het terrein van Coronamaatregelen.

Uitgaven

Artikel 4.1

Het budget voor consulaire dienstverlening neemt meerjarig toe. De belangrijkste reden hiervoor is dat de in 2019 niet bestede middelen voor het loket buitenland en uitgaven voor consulaire ICT systemen in 2020 worden opgenomen. Ook wordt budget voor het loket buitenland, wat is opgenomen op het apparaatsartikel, toegevoegd aan artikel 4.1. Dit omdat het ICT uitgaven betreft en deze staan binnen dit artikel opgenomen. Ten slotte wordt meerjarig extra budget opgenomen voor ICT. Dit ook in lijn met de digitale ambities die binnen het consulaire domein zijn uitgesproken. Deze middelen worden via de extra ontvangsten gefinancierd.

Artikel 4.2

Om ervoor te zorgen dat de lidstaten de kosten voor de behandeling van visa beter kunnen dekken heeft de Europese Unie besloten om het tarief voor een visum te verhogen vanaf 1 februari 2020. Dit betekent dat de totale consulaire opbrengsten vanaf 2020 toenemen. Dit bedrag wordt binnen de BZ-begroting ingezet om het consulaire proces meer kostendekkend te maken en ook de meerkosten die ontstaan als gevolg van autonome groei van het aantal te verstrekken visa op te vangen. Als gevolg hiervan nemen de uitgaven voor consulaire informatiesystemen structureel toe.

Artikel 4.3

Geen toelichting

Artikel 4.4

Het budget voor het uitdragen van Nederlandse waarden en belangen neemt in 2020 toe door de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2019 en een intensivering op het terrein van programma’s voor ondersteuning buitenlands beleid (POBB) ten behoeve van internationale ondersteuning in het kader van de bestrijding van Corona. Hier staat tegenover dat vanaf 2021 het budget structureel afneemt doordat uitgaven voor algemene voorlichting worden opgenomen binnen het apparaatsartikel. Het betreft inzet van personeel op het terrein van communicatie en voorlichting.

Ontvangsten

Artikel 4.10

Betreft een neerwaartse bijstelling op de ontvangsten uit de afgifte van paspoorten in verband met de verlenging van de geldigheid van de paspoorten waardoor er minder reisdocumenten verstrekt zullen worden.

Artikel 4.20

Om ervoor te zorgen dat de lidstaten de kosten voor de behandeling van visa beter kunnen dekken heeft de Europese Unie besloten om het tarief voor een visum te verhogen van EUR 60,- naar EUR 80,- vanaf 1 februari 2020. Op basis van de huidige ramingen betekent dit dat de totale consulaire opbrengsten zullen stijgen. Dit bedrag wordt binnen de BZ-begroting ingezet om het consulaire proces meer kostendekkend te maken en ook de meerkosten die ontstaan als gevolg van autonome groei van het aantal te verstrekken visa, op te vangen.

Hier staat tegenover dat als gevolg van de COVID-19 pandemie en de wereldwijde reisrestricties het daarom de verwachting is dat dit jaar het aantal af te geven visa zal dalen. Vooralsnog wordt daarom de oorspronkelijke verwachte stijging verlaagd met EUR 15 miljoen waardoor per saldo voor 2020 de visuminkomsten geraamd worden op EUR 9,4 miljoen.

Artikel 4.40

Geen toelichting

Artikel 4.41

Vanaf 1 mei 2019 worden buitenlandse diplomaten en medewerkers van Internationale organisaties in Nederland aangesproken op verkeersovertredingen. Vanaf dat moment krijgen zij bij een geconstateerde verkeersovertreding een notificatiebrief van het ministerie van Buitenlandse Zaken met een betaalverzoek ter hoogte van het boetebedrag dat geldt voor de betreffende overtreding. Op basis van een conservatieve inschatting is hiervoor een meerjaren raming opgenomen.

5 Niet-beleidsartikelen

5.1 Niet-beleidsartikel 5: Geheim

Verplichtingen		0		0		0
Uitgaven		0		0		0
Ontvangsten		0		0		0	0	0	0	0
5.10	Geheim	0		0		0

5.2 Niet-beleidsartikel 6: Nog onverdeeld

Toelichting

Budgettaire gevolgen van beleid

Verplichtingen		3 027	0	3 027	1 973	5 000	‒ 11 808	‒ 25 094	‒ 28 075	‒ 27 208
Uitgaven:
Uitgaven totaal		3 027	0	3 027	1 973	5 000	‒ 11 808	‒ 25 094	‒ 28 075	‒ 27 208
6.1	Nog onverdeeld (HGIS)	3 027	0	3 027	1 973	5 000	‒ 11 808	‒ 25 094	‒ 28 075	‒ 27 208

Toelichting

Artikel 6.1

Het budget voor het artikel -Nog onverdeeld- heeft betrekking op de HGIS en dit neemt structureel af. De reeks binnen dit artikel is met name bedoeld om jaarlijks de loon- en prijsbijstelling te kunnen uitkeren en incidentele initiatieven of tegenvallers mee te dekken. De mutatie betreft het saldo van bijstellingen op grond van aanpassing van Bbp-ramingen door het CPB, verwerking van de HGIS-eindejaarsmarge 2019, het verwerken van de loon- en prijsbijstellingen binnen de HGIS en overboekingen naar diverse begrotingen zoals binnen de HGIS is overeengekomen. Binnen de HGIS is budget vrijgemaakt voor een aantal uitvoeringsknelpunten en nieuwe initiatieven die met name liggen op het terrein van het gastlandbeleid (de NCIA, GNSS Bonaire en het Libanon Tribunaal), bijdragen ten behoeve van de organisatie van een conferentie in Nederland (Climate Adaptation Summit), investeringen in de veiligheid en beveiliging van hoog-risico posten en een aantal kleinere incidentele knelpunten.

5.3 Niet-beleidsartikel 7: Apparaat

Budgetaire gevolgen van beleid

Verplichtingen		814 826	5 000	819 826	77 402	897 228	59 254	65 290	60 290	62 790
Uitgaven		814 826	5 000	819 826	77 402	897 228	59 254	65 290	60 290	62 790
7.1.1	Personele uitgaven	535 114	4 155	539 269	20 333	559 602	26 871	26 871	26 871	26 871
	Eigen personeel	523 114	4 155	527 269	20 333	547 602	26 871	26 871	26 871	26 871
	Inhuur extern	12 000		12 000	0	12 000	0	0	0	0
	Overige personele uitgaven	0		0	0	0	0	0	0	0
7.1.2	Materiele uitgaven	279 712	845	280 557	57 069	337 626	32 383	38 419	33 419	35 919
	ICT	60 000	200	60 200	0	60 200
	Bijdragen aan SSO's	65 091		65 091	‒ 43	65 048
	Overige materieel	154 621	645	155 266	57 112	212 378	32 383	38 419	33 419	35 919
7.2	Koersverschillen	pm		pm	0	0	0	0	0	0
Ontvangsten		41 450		41 450	12 800	54 250	5 300	5 300	5 300	5 300
7.10	Diverse ontvangsten	41 450		41 450	12 800	54 250	5 300	5 300	5 300	5 300
7.11	Koersverschillen	pm		pm	0	0	0	0	0	0

Toelichting

verplichtingen

Binnen het apparaatsartikel zijn de verplichtingen gelijk aan de uitgaven. Het verplichtingenbudget wordt daarmee gelijkgetrokken.

Uitgaven

Artikel 7.1.1

De uitgaven voor personeel nemen meerjarig toe. Deze mutatie bestaat uit een aantal onderdelen en wordt onder meer veroorzaakt door de budgettaire verwerking van twee ingediende amendementen: (1) opening van een ambassade in Jerevan en (2) versterking van het postennet op terrein van mensenrechten, migratie en veiligheidsdreigingen. In de Kamerbrief «Weging Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland» van 15 december 2019 wordt nader uiteengezet hoe de beide amendementen worden ingevuld. Verder stijgt het budget als gevolg van de loon- en prijsontwikkeling, zowel voor het personeel in Nederland als op de posten. Deze uitgaven worden vanuit de voorziening binnen de HGIS gefinancierd. Ook wordt vanuit de extra consulaire opbrengsten aanvullend personeel ingezet om de autonome groei van de visumafgifte te financieren en wordt ook de kostendekkendheid van het visumproces verbeterd. Daarbij wordt voor 2020 wel rekening gehouden met tegenvallende visumontvangsten vanwege COVID-19 en de daarmee samenhangende reisrestricties. Ten slotte worden extra uitgaven verricht voor andere ministeries, waarvan de medewerkers op ambassades werkzaam zijn. Dit wordt via de extra ontvangsten verrekend.

Artikel 7.1.2

De materiële uitgaven stijgen als gevolg van de investeringen in vastgoed die in 2020 verricht zullen worden. Deze middelen zijn nodig ter rationalisering van de vastgoedportefeuille. Een deel wordt opgebracht uit de verkoop van onroerend goed in 2020 en een deel is afkomstig uit de reservering die is gemaakt als onderdeel van de middelenafspraak huisvesting. Om daarnaast het postennet in zijn huidige vorm te kunnen behouden is het vanwege verhoogde veiligheidsrisico’s noodzakelijk om op korte termijn de beveiliging van een aantal hoog-risico posten te versterken. Hiervoor wordt extra budget vrijgemaakt door een gedeelte van de eindejaarsmarge van Buitenlandse Zaken, Defensie en Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in te zetten en door een aantal programma-uitgaven binnen het artikel veiligheid en stabiliteit te verlagen. Het betreft incidentele uitgaven voor de periode 2020-2024 voor maatregelen die noodzakelijk zijn om de veiligheid van het personeel op deze posten te waarborgen. Ten slotte stijgt het budget als gevolg van prijsontwikkelingen op het terrein van bedrijfsvoering, ICT en huisvesting. Deze middelen worden vanuit de reservering binnen de HGIS ingezet.

Ontvangsten

Artikel 7.1.0

Vanwege de hogere doorbelasting van kosten aan andere departementen nemen de apparaatsontvangsten toe. Daarnaast is verkoop vastgoed buitenland voorzien. Een deel van deze extra ontvangsten kunnen in hetzelfde jaar opnieuw worden ingezet om investeringen te doen binnen de kaders van de huisvestingsstrategie.