Preview document (🔗 origineel)

---

Tussentijdse rapportage Inspectie SZW

3 februari 2021

Aanleiding

Vooruitlopend op het reguliere Jaarverslag over 2020 rapporteert de Inspectie SZW hierbij over de stand van zaken tot nu toe inzake de coronameldingen en de aanpak van de Inspectie SZW daarbij.

Voorafgaande aan corona waren meldingen over de risico's op besmetting met een virus zeldzaam.

Gelet op het grote maatschappelijke belang heeft de Inspectie SZW besloten tot aanpassing van de werkprocessen om de registratie, triage en follow up met de juiste interventie in te regelen. Hierdoor wordt zowel informatie gegenereerd en tegelijkertijd, in lijn met het adagium dat we alleen samen corona onder controle krijgen, gedragsaanpassing bij werkgevers of werknemers bewerkstelligd.

Dit betreft een tussentijdse actualisatie van de informatie die de staatssecretaris van SZW afgelopen 6 juli¹ en op 17 november jl ² aan de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Kerncijfers

De meest recente stand, tot en met 10 januari 2021, is dat de Inspectie SZW 7.937 direct dan wel indirect gerelateerde coronameldingen heeft ontvangen.

Van deze direct of indirect aan corona gerelateerde meldingen heeft circa 20% betrekking op arbeidsmigranten. Naar de kwetsbare positie van arbeidsmigranten heeft de Inspectie aanvullend onderzoek gedaan. Het ‘Rapport arbeidsmigranten’ van de Inspectie SZW is op 22 januari jl. aan de Tweede Kamer gezonden³.

Verdeling Coronameldingen naar domein

Domein	Totaal aantal meldingen
Domein ISZW Veilig & Gezond	5.120
Domein ISZW Eerlijk	443
Buiten (toezicht)domein ISZW	2.374
Totaal	7.937

In bovenstaande tabel staat de verdeling van het aantal corona gerelateerde meldingen naar de domeinen gezond en veilig respectievelijk eerlijk werk. De overige meldingen vallen buiten deze domeinen⁴. Onderstaand diagram geeft een beeld van de meest voorkomende onderwerpen.

Van de corona-gerelateerde meldingen gaan verreweg de meeste over gezond en veilig werk (5.120).

Meer dan de helft van de meldingen op het terrein van gezond en veilig werk gaan over het onvoldoende afstand houden op de werkplek of over zieke collega’s die aan het werk zouden zijn. Samen is dat 55% van meldingen gezond en veilig, 38% van alle coronameldingen. Niet mogen thuiswerken betreft 11% van de meldingen op het vlak van gezond en veilig werk en dat is circa 7% van alle coronameldingen.

Afwikkeling meldingen

In de bijstelling van het jaarplan 2020 zijn de aanpassingen die de Inspectie SZW in 2020 heeft doorgevoerd in haar interne processen om follow up te geven aan meldingen beschreven⁵. Daarbij zijn een aantal prioritaire risico’s als gevolg van Covid-19 onderkend die van invloed zijn op de inzet van de Inspectie SZW in samenwerking met andere diensten en de GGD. In het jaarplan 2021 is voortzetting van die aanpassingen beschreven.

Uiteraard heeft Covid19 ook een sterke impact gehad voor het eigen personeel van de Inspectie, ook wat betreft de inzet en de wijze van inspecteren en rechercheren. Sinds juni 2020 hanteert de Inspectie het uitgangspunt dat inspecties en onderzoek op locatie doorgaan, mits daarbij de veiligheid van de inspecteur gewaarborgd is. Er wordt gewerkt op basis van de vastgestelde RI&E corona, waar nodig aangevuld met aanvullende afspraken.

Interventies bij werkgevers i.v.m. corona gerelateerde meldingen

Inspectie SZW beoordeelt de meldingen op haar eigen terrein op basis van de risico’s, en draagt meldingen op het terrein van andere toezichthouders over aan de juiste partij. Tot en met 10 januari 2021 heeft bij 2.217 werkgevers naar aanleiding van een corona gerelateerde melding een interventie plaatsgevonden die deels op afstand is uitgevoerd en deels op de fysieke locatie.

Er zijn hierbij 2.173 werkgevers betrokken bij een zaak binnen het domein Gezond & Veilig en 44 werkgevers betrokken bij een zaak binnen het domein Eerlijk.

Van de meldingen waarvoor een afhandeling is gekozen waar op getoetst kon worden, kan gesteld worden dat in 89% van de gevallen de werkgevers (uiteindelijk) maatregelen heeft getroffen.

Bij 176 onderzoeken heeft er op locatie een interventie plaatsgevonden en hieruit is gebleken dat er bij 79 werkgevers een overtreding geconstateerd is. Hierbij is er 140 keer een handhavingsinstrument ingezet, als eis, waarschuwing stillegging en|of boeterapport.

Ten aanzien van meldingen dat thuiswerken wel mogelijk is maar niet is toegestaan zijn tot eind januari die meldingen opgevolgd waarbij de melder dat ook tot risicovolle situaties vond leiden.

Ter uitvoering van de motie Marijnissen cs. d.d. 26 januari jl. werkt het kabinet samen met sociale partners aan duidelijke criteria voor thuiswerken. Per brief van 2 februari jl. heeft het kabinet aangegeven meteen na het aannemen van de motie in gesprek te zijn gegaan met werkgevers- en werknemersorganisaties hierover. Momenteel lopen deze gesprekken.

Door de Inspectie worden in de tussentijd de werkprocessen voorbereid om aan meldingen over thuiswerken snel gevolg te kunnen geven. Dit houdt onder andere het volgende in. De meldingen vanaf eind januari zijn al meteen van opvolging voorzien richting werkgevers door middel van het schriftelijk en/of mondeling aanspreken. De beoordeling van de noodzaak om niet thuis te werken is uiteindelijk uiteraard aan de werkgever, in samenspraak met werknemers. Zij bepalen wat gelet op bedrijfs-, productie en dienstverleningsprocessen noodzakelijk is. De aanpak van de Inspectie SZW is gericht op gedragsaanpassing door de werkgever (en/of werknemers) indien er gemeld wordt dat de werkgever, gelet op de uiterste terughoudendheid die het kabinet adviseert, die beoordeling niet of onvoldoende zorgvuldig maakt.

Zodra er criteria zijn, zal de Inspectie SZW, en waar nodig met andere toezichthouders, door middel van een zo breed mogelijk pallet aan interventies opvolging geven aan meldingen over niet-naleving van het dringende advies om thuis te werken. Bij overtredingen van de arbeidsomstandighedenwetgeving kan dat ook tot maatregelen leiden. Niet-thuiswerken is in zichzelf niet een overtreding. De opvolging van meldingen zal worden gemonitord. De Inspectie SZW is graag bereid daar eind februari een presentatie over te verzorgen.

---

1. Kamerstukken II, vergaderjaar 2020-2021, 35 300 XV, nr. 96

   ↩︎

2. Kamerstukken II, vergaderjaar 2020-2021, 25 883, nr. 399↩︎

3. Kamerstukken 2021D02844↩︎

4. in het aandeel meldingen dat binnen de domeinen Eerlijk en Buiten (toezicht)domein ISZW zit ook een deel dat voor strafrechtelijke Opsporing en/of externe samenwerkingspartners bestemd is.↩︎

5. Bijstelling van het Jaarplan 2020. Tweede Kamer, vergaderjaar 2019-2020, 35300 XV, nr. 96.↩︎