Preview document (🔗 origineel)

---

Tweede Kamer der Staten-Generaal	2
Vergaderjaar 2021‒2022

35 975V

Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2021 (wijziging samenhangende met de Najaarsnota)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in:

De departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V);

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Buitenlandse Zaken,

H.P.M.Knapen

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer begroting

De voorliggende tweede suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de eerste suppletoire begroting 2021 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.

In onderdeel 2 wordt een beknopte toelichting gegeven op de wijzigingen die zijn opgetreden binnen het totaal van de Homogene Groep Internationale Samenwerking (HGIS).

In onderdeel 3 worden de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht.

Onderdeel 4 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na deze tabellen wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer ze groter zijn dan 10% ten opzichte van de stand in de 1e suppletoire begroting op artikelniveau.

< 50	1	2
=> 50 en < 200	2	4
=> 200 en < 1000	5	10
=> 1000	10	20

In onderdeel 5 staan de tabellen van de niet-beleidsmatige artikelen.

2 Wijzigingen in de omvang van de HGIS

In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de Voorjaarsnota 2021. Zoals uit de hiernavolgende tabellen blijkt, nemen de uitgaven af met EUR 9,3 miljoen en nemen de ontvangsten af met EUR 35,3 miljoen.

Stand uitgaven VJN 2021	5.973,6	4.370,9
Totaal mutaties	‒ 9,3	118,7
Stand uitgaven NJN 2021	5.964,3	4.489,6

De HGIS standen zijn inclusief EU- en asieltoerekening.

De toename is het gevolg van meerdere mutaties op de verschillende begrotingen. In de hiernavolgende tabel zijn deze nader uitgesplitst.

Macrobijstellingen BNI (ODA) en prijscomponent BBP (non-ODA)	123,6	112,7
Overboekingen van en naar de HGIS	‒ 6,8	0
Desaldering op ontvangsten	‒ 32,4	6,0
Kasschuif	0	0
Toevoeging middelenafspraak huisvesting	‒ 17,0	0
Eindejaarsmarge (verwachte onderuitputting)	‒ 76,8	0
Totaal	‒ 9,3	118,7

Toelichting uitgaven:

1. Macrobijstellingen BNI (ODA) en prijscomponent BBP (non-ODA): op basis van de wijzigingen zoals deze zijn opgenomen in de Macro Economische Verkenning voor het Bruto Nationaal Inkomen (ODA) en de prijscomponent van het Bruto Binnenlands Product is de omvang van de HGIS bijgesteld. Hierdoor wordt het ODA-budget met EUR 112,7 miljoen verhoogd en wordt het non-ODA-budget met EUR 10,9 miljoen verhoogd.
2. Overboekingen van en naar de HGIS: er vindt verder nog een aantal overboekingen van en naar de HGIS plaats, waardoor het niet ODA-deel van het HGIS budget per saldo met EUR 6,8 miljoen afneemt. Het betreft overhevelingen met name op het gebied van Buitenlandse Zaken en Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. De grootste mutatie is een overheveling van Buitenlandse Zaken naar FMHaaglanden van EUR 10,9 miljoen. Deze mutatie wordt toegelicht bij artikel 7 Apparaat van Buitenlandse Zaken.
3. Desaldering op ontvangsten: de ontvangsten nemen per saldo af met EUR 32,4 miljoen. Dit is met name het gevolg van een afname in de consulaire ontvangsten van Buitenlandse Zaken als gevolg van COVID-19.
4. Toevoeging middelenafspraak huisvesting: het huisvestingsbeleid van het ministerie van Buitenlandse Zaken is gericht op het moderniseren, verduurzamen en rationaliseren van de vastgoedportefeuille. Om dit te bewerkstelligen is een middelenafspraak huisvesting gemaakt waarbij de opbrengst van de verkopen opnieuw kan worden ingezet in latere jaren. In dit kader wordt EUR 17 miljoen doorgeschoven naar volgend jaar. Vanwege COVID-19 hebben deze uitgaven op het gebied van huisvesting vertraging opgelopen.
5. Eindejaarsmarge (verwachte onderuitputting): binnen de HGIS verwacht een aantal departementen lagere uitgaven dan geraamd. De belangrijkste mutaties zijn opgenomen in de begrotingen van Defensie en Buitenlandse Zaken. Dit wordt via de HGIS-eindejaarsmarge opgevraagd in de volgende jaren.

Stand ontvangsten VJN 2021	164,1	29,8
Totaal mutaties	‒ 35,3	6,0
Stand ontvangsten NJN 2021	128,7	35,8

Toelichting ontvangsten:

1. De ontvangsten nemen af met EUR 35,3 miljoen. Hiervan wordt EUR 32,4 miljoen gedesaldeerd met de uitgaven.
2. De desaldering betreft met name een verlaging van EUR 38,1 miljoen van de geraamde ontvangsten bij Buitenlandse Zaken en een verhoging van EUR 6 miljoen aan ontvangsten bij Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

3 Beleid

3.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Uitgaven

In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen dat leidt tot een verhoging van de geraamde uitgaven van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 383,4 miljoen in 2021.

De belangrijkste mutaties ten opzichte van de eerste suppletoire begroting worden onder de tabel toegelicht. Een uitgebreidere toelichting is opgenomen onder de desbetreffende beleidsartikelen.

Vastgestelde begroting 2021		11.393.366
Stand 1e suppletoire begroting 2021		11.651.130
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Gastlandbeleid internationale organisaties	1.3	‒ 7.255
2) Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde	2.4	‒ 20.844
3) Afdrachten aan de Europese Unie	3.1	505.832
4) Uitdragen Nederlandse waarden en belangen	4.4	3.698
5) Apparaat	7.1	‒ 82.110
6) Overige mutaties		‒ 15.974
Stand 2e suppletoire begroting 2021		12.034.477

Toelichting

1. Artikel 1.3 Gastlandbeleid internationale organisaties

   Het budget voor Gastlandbeleid internationale organisaties neemt per saldo af met EUR 7,3 miljoen. Dit komt voornamelijk doordat de uithuizing van de huurders van het Vredespaleis vertraging heeft opgelopen. Hierdoor worden de middelen in 2021 niet meer uitgegeven.
   

2. Artikel 2.4 Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband

   De uitgaven voor de bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband worden naar beneden bijgesteld. Dit komt met name doordat de Nederlandse contributie aan de VN-crisisbeheersingsoperaties lager uitvalt dan geraamd.
   

3. Artikel 3.1 Afdrachten aan de Europese Unie

   De opwaartse bijstelling van de raming van de EU-afdrachten van EUR 505,8 miljoen betreft de optelsom van de verschillende mutaties die zijn toegelicht in de Ontwerpbegroting 2022 (à EUR 383,4 miljoen) en de nieuwe mutaties die met deze 2^e suppletoire begroting verwerkt worden (à EUR 122,5 miljoen). Alle mutaties worden hieronder kort en bij artikel 3 in onderdeel 4 Beleidsartikelen nader toegelicht.

   Voor Nederland leidt het surplus (het verschil tussen de inkomsten en uitgaven van de Europese begroting van het jaar 2020) over 2020 tot EUR 101 miljoen lagere afdrachten in 2021. Het totale effect van de Lenteraming en overige inkomsten uit de vierde aanvullende Europese begroting (DAB4) op de afdrachten is een opwaartse bijstelling van EUR 233,6 miljoen. De technische aanpassing voor overheveling van een resterend bedrag voor speciale instrumenten 2020 naar 2021 veroorzaakt een stijging van de verwachte Nederlandse BNI-afdracht van EUR 2,8 miljoen. Aanpassing van het kasritme voor de Brexit Adjustment Reserve (BAR) leidt tot een verhoging van de Nederlandse afdrachten in 2021 met EUR 54 miljoen die in de jaren erna wordt gecompenseerd. Verhoging van het flexibiliteitsinstrument veroorzaakt een verhoging van de BNI-afdracht van circa EUR 9 miljoen. Tevens is er een afdracht onder voorbehoud van EUR 185,4 miljoen aan de Europese Commissie vanwege een geschil met de Commissie over of Nederland in de periode 2012-2019 te weinig douanerechten (Traditionele Eigen Middelen, TEM) heeft geheven en afgedragen over zendingen lage waarde textiel en schoenen uit China.

   Tot slot betreft DAB6 een bijstelling van de plasticraming van enkele lidstaten die als effect op het Nederlandse BNI-afdracht een daling van EUR 1,2 miljoen in 2021 als gevolg heeft. Naar aanleiding van een recente controle van de TEM-boekhouding (Traditioneel Eigen Middelen) bij de Douane heeft de Europese Commissie tot slot verzocht om een nabetaling van in totaal EUR 123,6 miljoen die (deels onder voorbehoud) is afgedragen.
   

4. Artikel 4.4 Uitdragen Nederlandse waarden en belangen

   Op artikel 4.4 hebben de belangrijkste mutaties betrekking op Programma Ondersteuning Buitenland Beleid (POBB). Daar worden meer uitgaven verwacht vanwege de crisis in Afghanistan (EUR 1,7 miljoen), de monitoringsmissie in Irak (EUR 300.000) en noodhulpondersteuning (EUR 2 miljoen non-ODA) ter bestrijding van de gevolgen van COVID-19.
   

5. Artikel 7 Apparaat

   De uitgaven op apparaat dalen per saldo met EUR 82,1 miljoen. De personele uitgaven dalen per saldo met EUR 12,3 miljoen. De uitgaven worden verlaagd naar aanleiding van de tegenvallende consulaire ontvangsten (artikel 4) middels een desaldering. De materiële uitgaven dalen per saldo met EUR 69,9 miljoen. Dit is het gevolg van een overheveling naar FMHaaglanden (EUR 10,9 miljoen) ten behoeve van de facilitaire dienstverlening op de Rijnstraat 8 en lagere ontvangsten op het gebied van huisvesting (EUR 21 miljoen) en het doorschuiven van middelen voor veiligheid van hoog-risico posten (EUR 18 miljoen). Ook wordt een bedrag van EUR 17 miljoen meegenomen via de middelenafspraak huisvesting naar komende jaren.

Ontvangsten

De ontvangsten zijn gedurende 2021 per saldo EUR 9,3 miljoen lager uitgevallen. De belangrijkste mutaties worden onder de tabel toegelicht.

Vastgestelde begroting 2021		921.285
Stand 1e suppletoire begroting 2021		923.215
Belangrijkste suppletoire mutaties
1) Diverse ontvangsten EU	3.10	29.057
2) Consulaire dienstverlening	4.10 en 4.20	‒ 12.300
3) Apparaat	7.10	‒ 24.780
4) Overige mutaties		‒ 1.242
Stand 2e suppletoire begroting 2021		913.950

Toelichting

1. Artikel 3.10 Diverse ontvangsten EU

   De aanpassing van DAB4 leidt tot lagere EU-ontvangsten (-EUR 34,1 miljoen). Daarnaast nemen de ontvangsten met EUR 37,1 miljoen toe vanwege de perceptiekostenvergoeding van 20% voor de inningskosten van de afdracht onder voorbehoud aan de Europese Commissie vanwege een geschil met de Commissie over de vraag of Nederland in de periode 2012-2019 te weinig douanerechten heeft geheven en afgedragen over zendingen lage waarde textiel en schoenen uit China.

   Tot slot stijgt de perceptiekostenvergoeding ook nog met EUR 26,1 miljoen. Als gevolg van een recente controle van de TEM-boekhouding (Traditioneel Eigen Middelen) draagt Nederland (naar aanleiding van deze controle) een TEM-hoofdsom af en ontvangt conform de TEM-systematiek deze perceptiekostenvergoeding over de afdracht.
   

2. Artikel 4.10 en 4.20 Consulaire dienstverlening

   De ontvangsten onder deze twee artikelonderdelen nemen per saldo af met EUR 12,3 miljoen. De geraamde EUR 10 mln MVV-vergoedingen (Machtiging Voorlopig Verblijf) wordt waarschijnlijk pas in 2022 ontvangen. Daarnaast blijven de consulaire ontvangsten (EUR 2,3 miljoen) achter op de prognose. Vanwege COVID-19 wordt er minder consulaire dienstverlening aan niet-Nederlanders (zoals visa en legalisaties) gerealiseerd. Deze lagere ontvangsten worden gedesaldeerd op artikel 7 (d.w.z. tevens in mindering gebracht op de uitgaven).
   

3. Artikel 7 Apparaat

   Door vertragingen valt de opbrengst van de verkoop van een aantal panden lager uit. Dit leidt tot EUR 21 miljoen lagere ontvangsten op het gebied van huisvesting. Dit wordt gedesaldeerd met de uitgaven. Daarnaast worden de ontvangsten op de jaarlijkse terugvordering van de loonkosten voor lokaal personeel (EUR 3,7 miljoen) aangepast op basis van de huidige ramingen.

4 Beleidsartikelen

Artikel 1: Versterkte internationale rechtsorde

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	105 376	140 787	1 000	‒ 23 033	118 754
	Uitgaven:
	Programma-uitgaven totaal	126 449	131 632	1 000	‒ 6 872	125 760
	waarvan juridisch verplicht		76%			100%
1.1	Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak	48 945	49 345	1 000	‒ 422	49 923
	Subsidies (regelingen)
	Internationaal recht	3 685	3 685	0	490	4 175
	Opdrachten
	Verenigde Naties	0	0	1 000	0	1 000
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Verenigde Naties	34 525	34 525	0	‒ 400	34 125
	OESO	7 135	7 535	0	‒ 112	7 423
	Internationaal Strafhof	3 600	3 600	0	‒ 400	3 200
1.2	Bescherming en bevordering van mensenrechten	63 402	63 502	0	805	64 307
	Subsidies (regelingen)
	Mensenrechtenfonds	25 457	19 694	0	‒ 1 590	18 104
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Mensenrechtenfonds	30 295	31 658	0	‒ 105	31 553
	Mensenrechten multilateraal	7 650	12 150	0	2 500	14 650
1.3	Gastlandbeleid internationale organisaties	14 102	18 785	0	‒ 7 255	11 530
	Subsidies (regelingen)
	Carnegiestichting	4 400	7 894	0	‒ 380	7 514
	Bijdrage aan agentschappen
	Vredespaleis	6 829	6 829	0	‒ 6 629	200
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Internationaal Strafhof	1 012	1 012	0	‒ 1	1 011
	Speciaal Tribunaal Libanon	1 111	2 000	0	68	2 068
	Nederland Gastland	750	1 050	0	‒ 313	737

Toelichting

Verplichtingen

De afname van het verplichtingenbudget voor artikel 1 Versterkte internationale rechtsorde wordt met name veroorzaakt door het dit jaar niet aangaan van een meerjarige overeenkomst op het gebied van Mensenrechten Multilateraal en doordat de uithuizing van de huurders van het Vredespaleis vertraging heeft opgelopen. Daarnaast zien we een stijging voor het Mensenrechtenfonds als gevolg van diverse nieuwe meerjarige verplichtingen.

Uitgaven

Artikel 1.1

1. De stijging van de uitgaven binnen het subartikel Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak komt voornamelijk door een opdracht van EUR 1 miljoen voor het adviseren en assisteren van de VN bij de realisatie van een studio voor de organisatie van de Algemene Vergadering van de VN in 2021.

Artikel 1.2

1. De grootste mutatie op Bescherming en bevordering van mensenrechten komt voort uit een overheveling van EUR 2,5 miljoen naar Mensenrechten Multilateraal vanuit het Mensenrechtenfonds. Dit betreft het resterende bedrag van een toezegging tijdens de 2020 World Press Freedom Conference om met een multilaterale aanpak de wereldwijde persvrijheid te ondersteunen.

Artikel 1.3

1. Het budget voor Gastlandbeleid internationale organisaties neemt per saldo af met EUR 7,3 miljoen. Dit komt voornamelijk doordat de uithuizing van de huurders van het Vredespaleis vertraging heeft opgelopen. Hierdoor worden de middelen in 2021 niet meer uitgegeven.

Artikel 2: Veiligheid en stabiliteit

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	267 823	257 857	0	‒ 1 292	256 565
	Uitgaven
	Programma-uitgaven totaal	283 038	262 363	‒ 5	‒ 23 891	238 467
	waarvan juridisch verplicht		86%			98%
2.1	Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid	12 791	14 145	‒ 5	0	14 140
	Subsidies (regelingen)
	Atlantische Commissie	556	600	‒ 5	0	595
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	NAVO	7 120	8 100	0	‒ 100	8 000
	WEU	565	590	0	100	690
	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	2 700	2 700	0	0	2 700
	Veiligheidsfonds	1 850	2 155	0	0	2 155
2.2	Bestrijding internationale criminaliteit en terrorisme	13 041	15 070	0	‒ 530	14 540
	Subsidies (regelingen)
	Anti-terrorisme instituut	341	820	0	60	880
	Contra-terrorisme	7 420	5 797	0	‒ 210	5 587
	Cyber security	3 080	3 080	0	‒ 690	2 390
	Opdrachten
	Global Forum on Cyber Expertise	0	1 250	0	0	1 250
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Contra-terrorisme	880	2 803	0	310	3 113
	Cyber security	1 320	1 320	0	0	1 320
2.3	Wapenbeheersing	10 882	12 544	0	‒ 317	12 227
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	IAEA	7 317	7 317	0	‒ 317	7 000
	OPCW en andere ontwapeningsorganisaties	1 645	1 707	0	0	1 707
	CTBTO	1 920	3 520	0	0	3 520
2.4	Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband	216 502	190 439	0	‒ 20 844	169 595
	Subsidies (regelingen)
	Nederland Helsinki Comité	28	28	0	0	28
	Stabiliteitsfonds	25 000	25 000	0	0	25 000
	Training buitenlandse diplomaten	2 500	2 750	0	‒ 1 350	1 400
	Opdrachten
	Makandra	880	880	0	‒ 295	585
	Bijdrage aan agentschappen
	Makandra	120	120	0	0	120
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	OVSE	6 000	6 000	0	230	6 230
	Stabiliteitsfonds	57 150	62 150	0	‒ 1 000	61 150
	VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties	98 511	93 511	0	‒ 18 500	75 011
	Overige	1 113	0	0	0	0
	Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken
	Inzet hoog-risico posten	25 200	0	0	71	71
2.5	Bevordering van transitie in prioritaire gebieden	29 822	30 165	0	‒ 2 200	27 965
	Subsidies (regelingen)
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen MATRA	11 822	12 722	0	‒ 1 200	11 522
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	9 754	5 342	0	‒ 100	5 242
	Opdrachten
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	0	3 458	0	0	3 458
	Bijdrage aan agentschappen
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	0	533	0	0	533
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen Shiraka	8 246	8 110	0	‒ 900	7 210
	Ontvangsten	1 242	1 242	‒ 242	‒ 1 000	0
2.10	Doorberekening Defensie diversen	242	242	‒ 242	0	0
2.40	Restituties programma's	1 000	1 000	0	‒ 1 000	0

Toelichting

Verplichtingen

Geen toelichting.

Uitgaven

Artikel 2.4

1. De uitgaven voor de bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband worden naar beneden bijgesteld. Dit komt met name doordat de Nederlandse contributie aan de VN-crisisbeheersingsoperaties lager uitvalt dan geraamd.

Artikel 2.5

1. Vanwege de COVID-19 pandemie hebben partners gefinancierd uit Matra en Shiraka vertraging opgelopen in de uitvoering en hierdoor een lagere liquiditeitsbehoefte dan voorzien. Een deel hiervan zal worden opgevraagd tijdens de eindejaarsmarge.

Ontvangsten

Geen toelichting.

Artikel 3: Effectieve Europese samenwerking

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	9 871 674	10 034 842	383 358	121 477	10 539 677
	Uitgaven
	Programma-uitgaven totaal	10 053 535	10 230 672	383 358	109 762	10 723 792
	waarvan juridisch verplicht		100%			100%
3.1	Afdrachten aan de Europese Unie	9 813 920	10 003 763	383 358	122 474	10 509 595
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	BNI-afdrachten	5 352 701	5 538 263	165 531	‒ 1 159	5 702 635
	BTW-afdrachten	977 344	981 625	71 707	0	1 053 332
	Invoerrechten	3 267 875	3 267 875	157 028	123 633	3 548 536
	Plastic-grondslag	216 000	216 000	‒ 10 908	0	205 092
3.2	Europees Ontwikkelingsfonds	191 123	191 123	0	‒ 11 640	179 483
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Europees Ontwikkelingsfonds	191 123	191 123	0	‒ 11 640	179 483
3.3	Een hechtere Europese waardengemeenschap	10 500	10 500	0	400	10 900
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Raad van Europa	10 500	10 500	0	400	10 900
3.4	Versterkte Nederlandse positie in de Unie	5 892	6 404	0	‒ 1 472	4 932
	Subsidies (regelingen)
	EIPA	348	348	0	0	348
	Opdrachten
	Europa College beurzenprogamma	190	380	0	0	380
	Programmatische ondersteuning: Taskforce Verenigd Koninkrijk	1 375	1 697	0	‒ 1 572	125
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Benelux bijdrage	3 979	3 979	0	100	4 079
3.5	Europese Vredesfaciliteit	32 100	18 882	0	0	18 882
	Bijdrage aan (inter)nationale organisaties
	Europese Vredesfaciliteit	32 100	18 882	0	0	18 882
	Ontvangsten	817 219	817 219	2 992	26 065	846 276
3.10	Diverse ontvangsten EU	816 969	816 969	2 992	26 120	846 081
	Invoerrechten	816 969	816 969	2 992	26 120	846 081
	Overige ontvangsten EU	0	0	0	0	0
3.30	Restitutie Raad van Europa	250	250	0	‒ 55	195

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 3: Effectieve Europese samenwerking neemt toe. De mutaties op de verplichtingen houden verband met de mutaties zoals onder de uitgaven toegelicht.

Uitgaven

Artikel 3.1

Mutaties Miljoenennota

De opwaartse bijstelling van de raming van de EU-afdrachten bij de Miljoenennota van EUR 383,4 miljoen betreft de optelsom van de verschillende mutaties die zijn toegelicht in de Ontwerpbegroting 2022. Hieronder staan deze mutaties nogmaals toegelicht.

Surplus

In de derde aanvullende Europese begroting (DAB3) heeft de Europese Commissie het verschil tussen de inkomsten en uitgaven van de Europese begroting van het jaar 2020 (het surplus) in de Europese begroting voor het jaar 2021 verwerkt. Voor Nederland leidt het surplus tot EUR 101 miljoen lagere afdrachten in 2021.

Vierde aanvullende begroting – Lenteraming en overige inkomsten

Als gevolg van DAB4 stijgt de raming voor de Nederlandse BTW-afdracht met EUR 72 miljoen. De plasticraming daalt met EUR 11 miljoen. Om een zo realistisch mogelijke raming te presenteren heeft het kabinet ervoor gekozen om incidenteel af te wijken van de gebruikelijke ramingsmethodiek (aansluiten bij de Commissieraming) en de Nederlandse raming van de invoerrechten eenmalig te corrigeren ten opzichte van de Commissieraming voor het effect van de voorlopige betalingen in de zonnepanelenzaak die eind 2020 hebben plaatsgevonden. De raming van de invoerrechten daalt hierdoor met EUR 28,4 miljoen. De raming van de BNI-afdracht stijgt als gevolg van DAB4 met EUR 229,3 miljoen.

De Commissie actualiseert in DAB4 ook de bijdrage van het Verenigd Koninkrijk aan de Europese begroting 2021 en de overige ontvangsten op de Europese begroting 2021. De overige ontvangsten bestaan voornamelijk uit inkomsten door mededingingsboetes. De stijging van de ontvangsten heeft een neerwaarts effect op de verwachte Nederlandse BNI-afdracht, als sluitpost van de Europese begroting, van EUR 28,2 miljoen.

Het totale effect van DAB4 op de afdrachten is daarmee een opwaartse bijstelling van EUR 233,6 miljoen.

Technische aanpassing

In de door de Europese Commissie gepresenteerde technische aanpassing wordt conform de MFK-verordening een resterend bedrag van EUR 48 miljoen voor speciale instrumenten uit 2020 overgeheveld naar 2021. Dit leidt tot een stijging van de verwachte Nederlandse BNI-afdracht van EUR 2,8 miljoen.

Aanpassing kasritme Brexit Adjustment Reserve

Op 17 juni jl. is een akkoord bereikt tussen de Raad en het Europees Parlement over de verdeling van de middelen van de Brexit Adjustment Reserve (BAR). Dit leidt tot een wijziging van het kasritme t.o.v. het uitgangspunt in de Nederlandse begroting. Daarom wordt de raming van de Nederlandse afdrachten in 2021 verhoogd met EUR 54 miljoen, in 2022 en 2023 met EUR 30 miljoen en in 2025 met EUR 19 miljoen. De genoemde verhogingen in de raming worden volledig gecompenseerd door verlagingen van de raming in de jaren 2024, 2026 en 2027.

Flexibiliteitsinstrument

In de onderhandelingen tussen de Raad en het Europees Parlement (EP) over het Meerjarig Financieel Kader (MFK) 2021-2027 is afgesproken om het jaarlijks beschikbare budget voor het flexibiliteitsinstrument (een speciaal instrument voor onvoorziene omstandigheden buiten de MFK-plafonds) met circa EUR 144 miljoen per jaar te verhogen ten opzichte van de eerder bereikte conclusies van de Europese Raad van 21 juli 2020. Voor Nederland leidt dit tot een verhoging van de BNI-afdracht van circa EUR 9 miljoen in 2021 oplopend tot circa EUR 10 miljoen in 2027 (lopende prijzen).

TEM afdracht lage waarde textiel

Tevens wordt een uitgave verwerkt van EUR 185,4 miljoen aan invoerrechten. Het betreft een afdracht onder voorbehoud aan de Europese Commissie vanwege een geschil met de Commissie over of Nederland in de periode 2012-2019 te weinig douanerechten (Traditionele Eigen Middelen, TEM) heeft geheven en afgedragen over zendingen lage waarde textiel en schoenen uit China. Over deze afdracht wordt een perceptie-kostenvergoeding van 20%¹ ontvangen voor de inningskosten onder artikel 3.10, waardoor de netto verwerking EUR 148,3 miljoen bedraagt.

Mutaties 2e suppletoire begroting

In de zesde aanvullende Europese begroting (Draft Amending Budget 6, DAB6) wordt een update van de raming van de plasticafdracht voor een aantal lidstaten gepresenteerd, waardoor de totale opbrengst van de plasticafdracht op EU-niveau in 2021 EUR 20 miljoen hoger uitvalt dan eerder verwacht. Dit betekent dat de BNI-afdrachten op EU-niveau, het sluitstuk van de EU-begroting, met hetzelfde bedrag afnemen. Het effect hiervan op de Nederlandse BNI-afdracht is een daling van EUR 1,2 miljoen in 2021. De raming van de Nederlandse plastic-afdracht is niet gewijzigd.

De invoerrechten stijgen met EUR 123,6 miljoen. Naar aanleiding van een recente controle van de TEM-boekhouding (Traditioneel Eigen Middelen) bij de Douane heeft de Europese Commissie verzocht om een nabetaling van in totaal EUR 123,6 miljoen. Nederland aanvaardt aansprakelijkheid voor een bedrag van EUR 12,7 miljoen aan TEM. De rest van de claim (EUR 110,9 miljoen) stelt Nederland onder voorbehoud ter beschikking aan de EU om de oploop van de vertragingsrente te stoppen. Over TEM-afdrachten ontvangt Nederland een perceptiekostenvergoeding (EUR 26,1 miljoen), waardoor de nettobetaling EUR 97,5 miljoen bedraagt. Dit bedrag betreft enkel de hoofdsom en bevat dus geen vertragingsrente.

Artikel 3.2

1. De Nederlandse bijdrage aan het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) voor 2021 valt lager uit wegens verrekening van een terugbetaling van resterende middelen uit het 8^ste en 9^de EOF met de huidige bijdrage.

Artikel 3.4

1. De Taskforce Verenigd Koninkrijk (voorheen Taskforce Brexit) is in de zomer van 2021 opgeheven, waardoor het budget naar beneden is bijgesteld. Wel zal er nog een externe onafhankelijke evaluatie van de Rijksbrede Nederlandse Brexit-inzet en binnenlandse voorbereidingen 2016-2021 worden uitgevoerd, conform een toezegging aan de Eerste Kamer (Handelingen I 2018-2019, nr. 22, item 3).

Ontvangsten

Artikel 3.10

1. De mutatie van EUR 3 miljoen bij de Miljoennenota is een optelsom van twee mutaties. De aanpassing van DAB4 leidt tot lagere ontvangsten (-EUR 34,1 miljoen). Daarnaast nemen de ontvangsten met EUR 37,1 miljoen toe vanwege de perceptiekostenvergoeding van 20% voor de inningskosten van de afdracht onder voorbehoud aan de Europese Commissie vanwege een geschil met de Commissie over of Nederland in de periode 2012-2019 te weinig douanerechten heeft geheven en afgedragen over zendingen lage waarde textiel en schoenen uit China.
2. Bij 2e suppletoire begroting stijgt de perceptiekostenvergoeding met EUR 26,1 miljoen. Nederland draagt naar aanleiding van een onderzoek door de Europese Commissie een TEM-hoofdsom van EUR 123,6 miljoen af, waarvan EUR 110,9 miljoen onder voorbehoud. Conform de TEM-systematiek ontvangt Nederland een perceptiekostenvergoeding over deze afdracht. De perceptiekostenvergoeding bedraagt EUR 26,1 miljoen. Hierdoor bedraagt de betaling netto EUR 97,5 miljoen.

Artikel 4: Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden

Budgettaire gevolgen van beleid

	Verplichtingen	51 200	71 349	3 180	6 683	81 212
	Uitgaven
	Programma-uitgaven totaal	53 810	72 460	3 180	‒ 105	75 535
	waarvan juridisch verplicht		86%			99%
4.1	Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	10 657	17 941	2 500	‒ 2 500	17 941
	Subsidies (regelingen)
	Gedetineerdenbegeleiding	1 560	1 560	0	0	1 560
	Inkomensoverdrachten
	Gedetineerdenbegeleiding	540	540	0	0	540
	Opdrachten
	Consulaire bijstand	409	309	2 500	600	3 409
	Reisdocumenten en verkiezingen	2 550	2 550	0	‒ 900	1 650
	Consulaire opleidingen	400	400	0	‒ 300	100
	Consulaire informatiesystemen	5 198	4 298	0	‒ 1 000	3 298
	Loket buitenland	0	8 284	0	‒ 900	7 384
4.2	Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren	15 397	21 862	1 130	‒ 1 200	21 792
	Opdrachten
	Ambtsberichtenonderzoek	150	150	0	0	150
	Visumverlening	3 058	3 058	0	‒ 1 600	1 458
	Legalisatie en verificatie	80	80	0	0	80
	Consulaire informatiesystemen	11 081	17 471	1 130	400	19 001
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Asiel en migratie	1 028	1 103	0	0	1 103
4.3	Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur	8 875	7 771	0	‒ 553	7 218
	Subsidies (regelingen)
	Internationaal Cultuurbeleid	6 650	5 251	0	‒ 390	4 861
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Internationaal cultuurbeleid	2 225	2 520	0	‒ 163	2 357
4.4	Uitdragen Nederlandse waarden en belangen	18 881	24 886	‒ 450	4 148	28 584
	Subsidies (regelingen)
	Instituut Clingendael	420	800	0	0	800
	Programma ondersteuning buitenlands beleid	3 808	3 808	‒ 100	2 479	6 187
	Internationale manifestaties en diverse bijdragen	99	99	0	‒ 50	49
	Publieksdiplomatie	2 264	2 224	‒ 25	‒ 60	2 139
	Onderzoeksprogramma	50	50	0	202	252
	Opdrachten
	Adviesraad Internationale vraagstukken	525	525	0	0	525
	Instituut Clingendael	2 000	2 225	603	139	2 967
	Bezoeken VIPS en uitgaven CD en Internationale organisaties	1 000	1 000	‒ 300	‒ 400	300
	Algemene voorlichting	590	590	0	975	1 565
	Koninklijk Huis - inkom. en uitg. bezoeken, off. ontvangsten	2 000	2 000	0	0	2 000
	China-strategie	550	550	‒ 403	‒ 100	47
	Onderzoeksprogramma	220	220	0	‒ 7	213
	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	0	3 000	0	2 000	5 000
	Kennisplatform Oost-Europa	0	200	‒ 200	0	0
	Bijdrage aan agentschappen
	Algemene voorlichting	2 400	2 400	0	‒ 1 000	1 400
	Verkeersnotificaties	0	0	400	‒ 80	320
	Bijdrage aan ZBO's/ RWT's
	Verkeersnotificaties	400	400	‒ 400	0	0
	Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties
	Europese bewustwording	250	450	0	‒ 10	440
	Publieksdiplomatie	2 305	2 345	‒ 25	60	2 380
	Programma Ondersteuning Buitenlands Beleid	0	2 000	0	0	2 000
	Ontvangsten	71 074	30 574	0	‒ 12 300	18 274
4.10	Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland	7 000	9 200	0	‒ 1 000	8 200
4.20	Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen	63 000	21 100	0	‒ 11 300	9 800
4.40	Doorberekening Defensie diversen	874	74	0	0	74
4.41	Ontvangsten verkeersnotificaties	200	200	0	0	200

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor artikel 4: Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden neemt toe. De mutaties op de verplichtingen houden verband met de mutaties zoals onder de uitgaven toegelicht. Een deel van de verplichtingen leidt tot uitgaven in 2022 en wordt als Eindejaarsmarge (EUR 5,8 miljoen) opgevraagd.

Uitgaven

Artikel 4.1

1. Voor het budget voor consulaire dienstverlening werd EUR 3,1 miljoen ontvangen van IenW voor het contract met SOS-internationaal om als helpdesk te werken voor ondersteuning voor de aanvragen van een DCC (Digitaal Corona Centificaat) door Nederlanders in het buitenland (en buitenlandse toeristen). Daarnaast is er nog sprake van EUR 3,1 miljoen eindejaarsmarge, onder andere voor een digitaliseringsprogramma consulaire systemen en vertraagde werkzaamheden van Loket Buitenland.

Artikel 4.4

1. Op Programma Ondersteuning Buitenland Beleid (POBB) worden meer uitgaven verwacht vanwege de crisis in Afghanistan (EUR 1,7 miljoen), de monitoringsmissie in Irak (EUR 300.000) en noodhulpondersteuning (EUR 2 miljoen non-ODA) ter bestrijding van de gevolgen van COVID-19.

Ontvangsten

De ontvangsten nemen per saldo af met EUR 12,3 miljoen. De geraamde EUR 10 mln MVV-vergoedingen (Machtiging Voorlopig Verblijf) wordt waarschijnlijk pas in 2022 ontvangen. Daarnaast blijven de consulaire ontvangsten achter op de prognose. Vanwege COVID-19 wordt er minder consulaire dienstverlening aan niet-Nederlanders (zoals visa en legalisaties) gerealiseerd. Dit betreft minus EUR 2,3 miljoen. Deze lagere ontvangsten worden gedesaldeerd op artikel 7.

5 Niet-beleidsartikelen

Artikel 5: Geheim

Verplichtingen		0	0	0	0	0
Uitgaven		0	0	0	0	0
Ontvangsten		0	0	0	0	0
5.10	Geheim	0	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen, uitgaven en ontvangsten

Geen toelichting.

Artikel 6: Nog onverdeeld

	Verplichtingen	4 255	970	10 778	‒ 11 748	0
	Uitgaven
	Uitgaven totaal	4 255	970	10 778	‒ 11 748	0
6.1	Nog onverdeeld (HGIS)	4 255	970	10 778	‒ 11 748	0

Toelichting

Verplichtingen en uitgaven

Als gevolg van de prijsontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product is het HGIS-budget afgelopen najaar gestegen met EUR 10,8 miljoen. Aan het eind van dit jaar valt het bedrag op artikel 6 vrij binnen de HGIS en wordt het via de eindejaarsmarge van de HGIS meegenomen naar de volgende jaren.

Artikel 7: Apparaat

Verplichtingen	872 279	953 033	‒ 11 071	‒ 71 039	870 923
Uitgaven		872 279	953 033	‒ 11 071	‒ 71 039	870 923
7.1.13	Personele uitgaven	566 317	575 300	158	‒ 12 851	562 607
7.1.13.1	Eigen personeel	554 317	563 300	158	‒ 12 851	550 607
7.1.13.2	Inhuur extern	12 000	12 000	0	0	12 000
7.1.13.3	overige personeel	0	0	0	0	0
7.1.14	Materiele uitgaven	305 962	377 733	‒ 11 229	‒ 58 188	308 316
7.1.14.1	ICT	59 931	65 277	‒ 315	948	65 910
7.1.14.2	Bijdragen aan SSO's	60 391	60 391	‒ 10 930	0	49 461
7.1.14.3	Overige materieel	185 640	252 065	16	‒ 59 136	192 945
7.2	Koersverschillen	0	0	0	0	0
Ontvangsten		31 750	74 180	0	‒ 24 780	49 400
7.10	Diverse ontvangsten	31 750	74 180	0	‒ 24 780	49 400
7.11	Koersverschillen	0	0	0	0	0

Toelichting

Verplichtingen

Binnen het apparaatsartikel zijn de verplichtingen gelijk aan de uitgaven.

Uitgaven

7.1.13 Personele uitgaven

Eigen personeel:

1. De personele uitgaven dalen met EUR 12,9 miljoen. Dit komt voornamelijk door een desaldering van de tegenvallende consulaire ontvangsten (beleidsartikel 4) als gevolg van de pandemie.

7.1.14 Materiële uitgaven

Bijdragen aan SSO's:

1. Er wordt een bedrag van EUR 10,9 miljoen overgeheveld aan FMHaaglanden voor de centrale bekostiging van de dienstverlening op Rijnstraat 8.

Overig materieel:

1. De overige materiële uitgaven vallen lager uit. Dit komt onder meer door de desaldering van de lagere opbrengsten van EUR 21 miljoen.
2. Daarnaast wordt een bedrag van ongeveer EUR 21,1 miljoen via de HGIS-eindejaarsmarge opgevraagd in de komende jaren. Dit betreft grotendeels uitgaven met betrekking tot veiligheid op hoog-risico posten, waar door de crisis in Kaboel vertragingen optreden in de uitgaven.
3. Tot slot wordt een bedrag van EUR 17 miljoen meegenomen via de middelenafspraak huisvesting naar komende jaren ten behoeve van het moderniseren, verduurzamen en rationaliseren van de vastgoedportefeuille.

Ontvangsten

1. Door vertragingen valt de opbrengst van de verkoop van een aantal panden lager uit. Dit leidt tot EUR 21 miljoen lagere ontvangsten op het gebied van huisvesting. Dit wordt gedesaldeerd met de uitgaven. Daarnaast worden de ontvangsten op de jaarlijkse terugvordering van de loonkosten voor lokaal personeel (EUR 3,7 miljoen) naar beneden bijgesteld op basis van de huidige ramingen.

---

1. __Perceptiekostenvergoedingspercentage over de betreffende periode.↩︎