Preview document (🔗 origineel)

---

2025Z07782

(ingezonden 17 april 2025)

Vragen van de leden Hirsch, Piri (GroenLinks-PvdA) en Dobbe (SP) aan de ministers van Buitenlandse Zaken en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp over geweld tegen hulpverleners

Bent u bekend met de berichtgeving over de aanval op vluchtelingenkampen Zamzam en Abu Shouk door de Rapid Support Forces (RSF) in Soedan, waarbij honderden burgers en negen humanitaire hulpverleners om het leven zijn gekomen?[1]

Heeft u zich tijdens de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) op 14 april ingezet om te komen tot een scherpe publieke veroordeling van aanvallen tegen hulpverleners? Zo nee, hebben andere landen dit wel gedaan?

Heeft u contact gehad met de ambassadeur van de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) over de wapenleveranties aan de RSF?[2] Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke reactie heeft u ontvangen?

Wat is de positie van Nederland wat betreft de gesprekken tussen de Europese Unie (EU) en de VAE over een mogelijk vrijhandelsverdrag?[3] Is steun van de VAE aan de RSF hierin een factor? Zo nee, waarom niet?

Wat is de positie van het kabinet over sancties tegen de VAE? Zijn sancties tegenover de VAE ter sprake gekomen in de RBZ op 14 april? Zo ja, welke positie heeft Nederland hierbij ingenomen?

Bepleit u strengere sancties tegen de RSF, na de aanval op burgers en hulpverleners in Zamzam en Abu Shouk? Zo nee, waarom niet?

Vindt u dat geweld tegen humanitaire hulpverleners altijd ferm, duidelijk en niet-selectief veroordeeld moet worden en concrete consequenties moet hebben? Zo nee, waarom niet?

Waarom heeft u de aanval op hulpverleners in Zamzam en Abu Shouk direct veroordeeld als schending van het internationaal humanitair recht, zonder een onderzoek of oordeel van een rechter af te wachten, maar doet u dat niet bij de aanval van de Israeli Defense Forces (IDF) op hulpverleners op 23 maart 2025?[4]

Bent u het ermee eens dat het nalaten van consequenties richting Israël na de aanval van de IDF op medische zorgverleners bijdraagt aan de erosie van het humanitair recht wereldwijd en een vrijbrief is richting strijdende partijen voor geweld tegen hulpverleners?

Hoe duidt u de cijfers van het Werelgezondheidsorganisatie (WHO)-dashboard, waaruit blijkt dat in 2024 een recordaantal van 937 medische zorgverleners is gedood?[5]

Hoe gaat u zich inzetten voor de veiligheid van hulpverleners wereldwijd?

Bent u bereid om lokale organisaties en netwerken te betrekken bij het opsporen van personen die zich schuldig hebben gemaakt aan gericht geweld tegen hulpverleners?

Bent u bereid om extra middelen vrij te maken voor opsporing en vervolging van de daders en accountability ten aanzien van vergelijkbare schendingen van het humanitair recht wereldwijd? Zo nee, waarom niet?

Bent u bereid om ook staten aansprakelijk te stellen voor geweld tegen hulpverleners? Zo nee, waarom niet?

Wanneer verwacht het kabinet de adviezen van de Commissie van advies inzake volkenrechtelijke vraagstukken (CAVV) en Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) over de beschikbare instrumenten om de straffeloosheid voor geweldpleging tegen hulpverleners te bestrijden te presenteren aan de Kamer, conform motie Dobbe[6]?

Bent u bekend met de oproep vanuit Artsen zonder Grenzen om de Wet internationale misdrijven aan te passen, zodat de kans op berechting in Nederland groter wordt?[7]

Bent u het ermee eens dat een uitbreiding van de rechtsmacht van de Wet internationale misdrijven wenselijk is om een einde te maken aan de straffeloosheid voor geweld tegen hulpverleners? Zo nee, waarom niet?

Is het kabinet bekend met de wetgeving in Duitsland, waaronder de mogelijkheden tot vervolging van oorlogsmisdadigers groter zijn dan in Nederland? Hoe beoordeelt het kabinet aanpassingen aan de Wet internationale misdrijven naar Duits voorbeeld?

Hoe heeft u tot nu toe al uitvoering gegeven, en blijft u dit doen, aan de motie Dobbe die vraagt om een leidende rol voor Nederland bij het beschermen van hulpverleners?[8]

 

[1] The Guardian, 13 april 2025, 'More than 200 civilians killed as Sudan’s RSF attacks Darfur displacement camps' (https://www.theguardian.com/world/2025/apr/13/sudans-rsf-kills-civilians-in-attacks-on-darfur-refugee-camps)

[2] The Guardian, 14 april 2025, 'Leaked UN experts report raises fresh concerns over UAE’s role in Sudan war' (https://www.theguardian.com/global-development/2025/apr/14/leaked-un-experts-report-raises-fresh-concerns-over-uaes-role-in-sudan-war)

[3] Europese Commissie, 10 april 2025, 'EU and UAE agree to launch free trade talks' (https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/read_25_1043)

[4] MinisterBZ op X, 13 april 2025, 'Alarmed by attacks in ZamZam and Abu Shouk displacement camps and Al Fasher by RSF affiliated forces in Sudan. At least 100 civilians and 9 aid workers have been killed which is a grave violation of International Humanitarian Law. 1/2' (https://x.com/ministerBZ/status/1911429374282281234 )

[5] WHO, Surveillance system for attacks on health care (SSA) (https://extranet.who.int/ssa/Index.aspx)

[6] Kamerstuk 21501-02, nr. 3108

[7] NRC, 14 april 2025, 'Artsen zonder Grenzen wil dat oorlogsmisdaden tegen hulpverleners vervolgd kunnen worden in Nederland' (https://www.nrc.nl/nieuws/2025/04/14/artsen-zonder-grenzen-wil-in-nederland-oorlogsmisdaden-tegen-hulpverleners-kunnen-vervolgen-a4889909)

[8] Kamerstuk 36180, nr. 122