Antwoord op vragen van het lid Dobbe over het bericht dat de gemeente Haarlem ouders vraagt om minder of zelfs helemaal niet meer te werken om de vraag naar jeugdzorg in te dammen
Antwoord schriftelijke vragen
Nummer: 2025D17815, datum: 2025-04-18, bijgewerkt: 2025-04-22 09:30, versie: 2 (versie 1)
Directe link naar document (.docx), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: V.P.G. Karremans, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Onderdeel van zaak 2025Z06047:
- Gericht aan: V.P.G. Karremans, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- Indiener: S.E.M. Dobbe, Tweede Kamerlid
- Voortouwcommissie: TK
Preview document (🔗 origineel)
AH 1991
2025Z06047
Antwoord van staatssecretaris Karremans (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) (ontvangen 18 april 2025)
Vraag 1
Wat is uw reactie op het bericht dat de gemeente Haarlem ouders vraagt
om minder of zelfs helemaal niet meer te werken om de vraag naar
jeugdzorg in te dammen?
Antwoord op vraag 1 De gemeente Haarlem stelt niet de vraag om minder of niet meer te werken, als ouders een jeugdhulpvraag hebben. Wel gaat de gemeente het gesprek met ouders aan over hun draagkracht en draaglast, hun eigen kracht en hun probleemoplossend vermogen. In de nieuwe regionale verordening van zeven gemeenten, waaronder gemeente Haarlem, is een bepaling opgenomen rondom de versterking van de eigen mogelijkheden en het probleemoplossend vermogen van ouders. Hieruit volgt o.a. dat ouders het belang van hun kind(eren) voorop moeten stellen en dat dit kan betekenen dat zij, indien mogelijk, hun werktijden aanpassen.
De verantwoordelijkheid van ouders en het vooropstellen van het belang van kind(eren) is conform internationale verdragen (verdrag voor de rechten van het kind) en nationale wetgeving (artikel 1:247 van het Burgerlijk wetboek). In lijn hiermee wordt een jeugdhulpvoorziening pas ingezet als de eigen mogelijkheden en het probleemoplossend vermogen van de jeugdige en ouders ontoereikend zijn. De gemeente Haarlem heeft in haar verordening uitgewerkt wat hieronder wordt verstaan.
De verordening is in lijn met drie uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) van 29 mei 2024 waar het gaat over het stellen van kaders van onder andere de eigen kracht ten behoeve van de rechtszekerheid en voorkoming van willekeur. Die uitspraken geven aan dat gemeenten in hun verordening moeten aangeven wat zij verstaan onder eigen kracht en probleemoplossend vermogen, zodat voor ouders duidelijk is hoe de gemeente de aanvraag voor jeugdhulp toetst.
Vraag 2
In hoeverre is het een oplossing voor de problemen van kinderen als hun
ouders minder gaan werken?
Antwoord op vraag 2 Deze vraag is niet in het algemeen te beantwoorden. Het hangt van de situatie van ouders af of minder werken een oplossing biedt. In het gesprek met ouders wordt erop gewezen dat zij de verantwoordelijkheid hebben het belang van hun kind centraal te zetten en hun draagkracht daarvoor in te zetten.
Vraag 3
Worden hierdoor vanuit de overheid niet tegenstrijdige eisen aan ouders
gesteld, aangezien mensen ook gestimuleerd worden om juist meer te
werken?
Antwoord op vraag 3 Deze vraag komt voort uit een onjuiste interpretatie van de verordening van gemeente Haarlem. Zie ook antwoord op vraag 1.
Vraag 4
Worden er garanties gedaan dat ouders niet vervolgens door bijvoorbeeld
het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) of een andere
afdeling van de gemeente worden gevraagd meer te gaan werken, als zij op
verzoek van de gemeente minder gaan werken?
Antwoord op vraag 4 Gemeente Haarlem doet geen verzoek om minder te gaan werken. De gemeente gaat het gesprek aan met ouders over hun probleemoplossend vermogen en eigen kracht, waarbij verwezen wordt naar verdragen en wetgeving die het belang van het kind voorop stellen en de verantwoordelijkheid van ouders voor de verzorging en opvoeding van hun minderjarige kind beschrijven.
Vraag 5
Kan de eis aan ouders om minder te gaan werken of zelfs helemaal
te
stoppen met werken de gendergelijkheid en de economische zelfstandigheid
van vrouwen schaden, door het risico dat vooral vrouwen minder gaan
werken?
Antwoord op vraag 5 Gemeente Haarlem stelt geen eisen aan ouders om minder te gaan werken of zelfs helemaal te stoppen met werken. Het gesprek met ouders wordt aangegaan om de eigen kracht, het eigen probleemoplossend vermogen te onderzoeken. De mogelijkheid om werktijden aan te passen kan onderdeel zijn van dit gesprek. Hierin wordt geen onderscheid in gender gemaakt.
Vraag 6
In hoeverre is er rekening gehouden met het feit dat het voor veel
ouders financieel helemaal geen optie is om minder te gaan werken? Gaat
de gemeente dan weggevallen inkomsten compenseren als ouders essentiële
uitgaven niet meer kunnen betalen, doordat zij minder moesten gaan
werken?
Antwoord op vraag 6 De Jeugdwet biedt geen ruimte om de financiële draagkracht mee te wegen in de beoordeling en toetsing van een jeugdhulpvraag. Gemeente Haarlem is hiervan op de hoogte en gaat het gesprek aan met de ouders over hun eigen kracht en hun mogelijkheden, niet over de financiële situatie.
Vraag 7
Waarop is überhaupt de aanname gebaseerd dat ouders makkelijk minder
kunnen gaan werken, terwijl veel gezinnen nu al moeilijk rond kunnen
komen?
Antwoord op vraag 7 Gemeente Haarlem doet deze aanname niet. Zie ook eerdere antwoorden.
Vraag 8
In hoeverre hangt deze maatregel samen met de financiële druk op
gemeente als gevolg van de structurele onderfinanciering van de
jeugdzorg, de bezuinigingen die samenhangen met de hervormingsagenda
jeugd en het ravijnjaar?
Antwoord op vraag 8 In lijn met de doelstelling van de Hervormingsagenda Jeugd werkt de gemeente Haarlem aan een duurzaam en een financieel houdbaar jeugdstelsel. Onderdeel daarvan is dat niet iedere hulpvraag een zorgantwoord nodig heeft. Dit komt tot uitdrukking in de nieuwe verordening, waarin de eigen kracht en het probleemoplossend vermogen van ouders, in lijn met de jurisprudentie van de Centrale Raad van Beroep d.d. 29 mei 2024, verder is uitgewerkt.