Preview document (🔗 origineel)

---

Korte gespreksnotitie

Van Maarten Divendal, burgemeester De Ronde Venen

Rondetafelgesprek overlast bij publieke recreatievoorzieningen

Tweede Kamer, donderdag 25 september 2025

Vooraf

Het begrip ‘publieke recreatievoorzieningen’ is een wat breed begrip. In eerste instantie ben ik gevraagd aan het gesprek deel te nemen vanuit onze ervaringen met dorpsfeesten, feestweken, kermissen en dergelijke. Onze gemeente heeft daarnaast recreatiegebieden waar ook sprake kan zijn van overlast.

Het betreft gemeente De Ronde Venen, met de acht dorpen: Abcoude, Amstelhoek, Baambrugge, De Hoef, Mijdrecht, Vinkeveen, Waverveen en Wilnis. Circa 46.000 inwoners, een groot landelijk gebied (117 m2 kilometer, waaronder de Vinkeveense Plassen), gelegen onder Amsterdam, in de Provincie Utrecht.

Volledigheidshalve zal ik kort een reflectie geven op de gestelde vragen ten behoeve van het rondetafelgesprek.

Hoe kunnen gemeenten, ondernemers en de landelijke overheid gezamenlijk zorgen voor een veilige en toegankelijke omgeving bij publieke recreatievoorzieningen, waarbij structurele overlast wordt aangepakt in plaats van verplaatst?

De gemeenten, ondernemers en de lokale gemeenschap richten zich natuurlijk eerst op het voorkomen van overlast. Voor ‘evenementen’ geldt daarbij dat vanaf het begin de rollen en spelregels voor iedereen helder moeten zijn. Dat zit hem niet persé in strengere of gedetailleerde regels voor vergunningen. Initiatieven moeten gedragen worden vanuit de samenleving, organisatoren hebben hun verantwoordelijkheid, de gemeente werkt samen en faciliteert. Daarbij moet je je gezamenlijk verantwoordelijk voelen. Praktisch betekent dit bijvoorbeeld dat kermissen niet door de gemeente worden verpacht, maar door bijvoorbeeld een oranje comité of stichting feestweek. De gemeente verleent de vergunning, maar werkt in het voortraject mee aan een uitvoerbare vergunning. Zo mogelijk is het evenement wat locatie betreft (deels) afgebakend, dat betekent dat bezoekers zo min mogelijk vanuit een soort anonimiteit het evenement bezoeken maar moeten ervaren/beleven dat ze ‘te gast’ zijn. Ook moet helder zijn wat de huishoudelijke regels zijn. Handhaving en schoonmaak is een gezamenlijke (ook financiële) verantwoordelijkheid van organisatoren en gemeente. Beveiligers en boa’s proberen zich gastvrij op te stellen (hospitality). Wanneer handhavend moet worden opgetreden gebeurt dat snel en wordt dit goed gecommuniceerd. Wanneer dat als nodig wordt ingeschat kan bureau Halt ter plekke aanwezig zijn, juist om snel en effectief te kunnen handelen bij minderjarigen.

De rol van landelijke overheid in het gezamenlijk zorgen hiervoor komt vooral bij de laatste twee vragen aan de orde.

Welke vormen van overlast doen zich voor bij publieke recreatievoorzieningen en hoe vaak komt dit voor?

Overlast is meestal incidenteel, althans zo begint het. Het kan zich uiten in individueel gedrag (dronkenschap, ongepast gedrag) tot opstootjes en vechtpartijen. Ik blijf het altijd onvoorspelbaar vinden. Bij dorpsachtige evenementen is het makkelijker in te dammen, dan wanneer er sprake is van evenementen met een regionale uitstraling.

Welke gevolgen ondervinden ondernemers en hun personeel bij deze overlast, zowel financieel als sociaal?

Op de eerste plaats kan hun persoonlijke veiligheid in gevaar komen. Niet onbelangrijk: het plezier in het werk wordt minder en de bereidheid om dingen te organiseren wordt nihil. Het kan aan de voorkant leiden tot meer (organisatorische) kosten en bij ondervonden overlast tot schade of inkomstenderving.

Welke belemmeringen ervaren gemeenten, politie en ondernemers in het handhaven van orde en veiligheid op deze locaties?

Regelgeving om risico’s te voorkomen zou meer moeten worden overgelaten aan gemeentebesturen. Dan is daardoor meer maatwerk mogelijk zowel in regels als in toezicht in frequentie. De regelgeving rond inzet van Boa’s is onnodige bureaucratisch geworden (te grote afbakening van domeinen, te ingewikkeld om vanuit verschillende gemeenten en particuliere bureaus gezamenlijk en flexibel in te zetten). Politie moet voldoende capaciteit hebben voor de basisteams en wijkagenten.

Welke rol kan de landelijke overheid spelen in het ondersteunen van lokale gezagsdragers en ondernemers bij het handhaven van de openbare orde?

Vandaag de dag is ‘de landelijke overheid’ een container begrip met een diversiteit aan meningen. Het helpt als lokale gezagsdragers en ondernemers in beginsel worden gesteund vanuit de landelijke overheid en deze dus terughoudend is in snelle oordelen over lokale situaties. Bij alles blijft voorop staan dat gemeenten voldoende financiële middelen moeten krijgen om alle taken uit te voeren.