De IBRD is de tak van de Wereldbankgroep die leningen verstrekt aan middeninkomenslanden en kredietwaardige lage-inkomenslanden. IBRD functioneert als een coöperatieve bank, waarvan lidstaten aandeelhouder zijn. Op basis van ingelegd aandeelkapitaal en garanties verstrekt door aandeelhouders, kan de IBRD financiering aantrekken op de kapitaalmarkt en deze financiering als leningen verstrekken aan klantlanden. Hiermee is de Wereldbank voor Nederland een strategische partner om stabiliteit, handel en welvaart in de wereld te bevorderen.

De aandeelhouders van de Wereldbank hebben tijdens de Voorjaarsvergadering van de Wereldbank op 19-21 april 2018 een politiek besluit genomen over een kapitaalverhoging voor de IBRD, om zo de financiële capaciteit van de Wereldbank te vergroten. Deze kapitaalinleg leidt voor Oekraïne tot een verhoging van de kapitaalinleg van USD 38 miljoen.

Vanwege de Russische agressie-oorlog in Oekraïne en de gevolgen hiervan voor de Oekraïense economie en overheidsfinanciën, heeft Oekraïne tot op heden de kapitaalinleg voor de IBRD nog niet volledig kunnen voldoen. Er resteert nog een kapitaalinleg van USD 30 miljoen. Als een aandeelhouder niet tijdig zijn kapitaalinleg betaalt, vallen de aandelen die aan deze kapitaalinleg gekoppeld zijn vrij.

Oekraïne is lid van de Nederlandse kiesgroep bij de Wereldbank. De Nederlandse kiesgroep is qua aandeel de zesde grootste kiesgroep binnen de Wereldbank. Indien de Oekraïense aandelen vrij komen te vallen, daalt het aandeel van de Nederlandse kiesgroep bij de IBRD van 4,07% naar 4,01%.² Dit leidt tot minder invloed bij de Wereldbank.

De Wereldbank is een belangrijke partner bij het bieden van wederopbouwsteun aan Oekraïne. Zo publiceert de Bank de Rapid Damage and Needs Assessment (RDNA), waarmee de wederopbouwnoden en – kosten inzichtelijk worden gemaakt. Verder heeft de Bank tussen februari 2022 en december 2024 ongeveer USD 77 miljard aan financiële steun voor Oekraïne gemobiliseerd.

Als voorzitter van de Nederlandse kiesgroep bij de Wereldbank heeft Nederland besloten de kapitaalinleg voor de Oekraïense aandelen namens Oekraïne te bekostigen. De aandelen blijven daarmee beschikbaar voor Oekraïne. Hiermee blijft de sterke positie van de Nederlandse kiesgroep bij de Wereldbank behouden.

Deze kapitaalinleg stelt Nederland op twee manieren in staat om zijn beleidsdoelen te halen. Ter eerste draagt deze kapitaalinleg bij aan de financiële slagkracht van de IBRD. Dit stelt de IBRD in staat meer leningen te verstrekken aan middeninkomenslanden en kredietwaardige lage-inkomenslanden. Deze leningen dragen bij aan de economische groei en ontwikkeling van deze landen.

Ten tweede draagt deze kapitaalinleg bij aan het behoud van de sterke positie van de Nederlandse kiesgroep bij de Wereldbank. Dit stelt de Nederlandse kiesgroep in staat zich binnen de Wereldbank effectief in te zetten voor de Nederlandse beleidsprioriteiten, zoals de steun aan Oekraïne

IBRD rapporteert jaarlijks via het jaarverslag over over de financiele – en operationele resultaten. Ook wordt de Raad van Bewind jaarlijks geinformeerd over de stand van zaken van de midden- en lange termijn prioriteiten, financiele capaciteit en operationele ontwikkelingen. Daarnaast wordt aan de Raad van Bewind ten minste elk halfjaar gerapporteerd over de gemaakte afspraken bij de kapitaalverhoging, zoals beleidshervormingen.

De Onafhankelijke Evaluatiegroep (IEG) van de Wereldbank voert regelmatig evaluaties

uit van gevoerd beleid. Evaluaties van specifiek de kapitaaltoereikendheid vinden eens

per vijf jaar plaats. De resultaten hiervan wordt besproken in de Raad van

Bewindvoerders.

Daarnaast vindt elk kwartaal de Quarterly Business & Risk Review plaats in de

auditcommissie, waar Nederland aan kan deelnemen. Hierin wordt uiteengezet welke

middelen de IBRD heeft gealloceerd aan verschillende kostenposten. Ook wordt elke

investering door de bank in de Raad van Bewindvoerders besproken, waardoor

Nederland constant toeziet op doelmatige besteding van de middelen van de IBRD.