Verslag van de informele Telecomraad van 9 en 10 oktober 2025
Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie
Brief regering
Nummer: 2025D46262, datum: 2025-11-12, bijgewerkt: 2025-11-13 08:54, versie: 1
Directe link naar document (.docx), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: V.P.G. Karremans, minister van Economische Zaken
- Mede ondertekenaar: E. van Marum, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
- Non-paper on reducing the regulatory burden of the digital rulebook
- Beslisnota bij Kamerbrief Verslag van de informele Telecomraad van 9 en 10 oktober 2025
- The Jutland Declaration: Shaping a Safe Online World for Minors
- Non-paper by the Netherlands on the Digital Fairness Act
- Non-paper of The Netherlands on actions for the EC Consumer Agenda 2025-2030
Onderdeel van kamerstukdossier 21501 33-1164 Raad voor Vervoer, Telecommunicatie en Energie.
Onderdeel van zaak 2025Z19706:
- Indiener: V.P.G. Karremans, minister van Economische Zaken
- Medeindiener: E. van Marum, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
- Volgcommissie: vaste commissie voor Binnenlandse Zaken
- Volgcommissie: vaste commissie voor Europese Zaken
- Volgcommissie: vaste commissie voor Economische Zaken
- Voortouwcommissie: vaste commissie voor Digitale Zaken
- 2025-11-27 14:00: Telecomraad (Formeel) d.d. 5 december 2025 (Commissiedebat), vaste commissie voor Digitale Zaken
- 2025-12-03 11:00: Procedurevergadering Digitale Zaken (Procedurevergadering), vaste commissie voor Digitale Zaken
Preview document (🔗 origineel)
Geachte Voorzitter,
Hierbij bieden wij uw Kamer het verslag aan van de informele Telecomraad van 9 en 10 oktober 2025 in Horsens, Denemarken. De staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vertegenwoordigde Nederland bij de informele Telecomraad.
Vincent Karremans
Minister van Economische Zaken
Eddie van Marum
Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
Beleidsdebat over leeftijdsverificatie
Tijdens de informele Telecomraad organiseerde het Deens voorzitterschap
een beleidsdebat over het gebruik van leeftijdsverificatie online. Het
Deens voorzitterschap vroeg de lidstaten onder andere naar de
ontwikkeling van verschillende methodes tot leeftijdsverificatie, de
wenselijkheid van een digitale minimum leeftijd en het benodigde
juridische raamwerk hiervoor.
Nederland heeft het belang van dit onderwerp benadrukt. Nederland heeft aangegeven dat leeftijdsverificatie een zwaar middel is dat invloed kan hebben op de fundamentele rechten van minderjarigen online. Voor Nederland is het van belang dat wordt gekeken naar de proportionaliteit van de toepassing van een dergelijke maatregel. Nederland heeft aangegeven geen voorstander te zijn van een algemene wettelijke minimumleeftijd voor het gebruik van sociale media, maar hiertoe recent wel richtlijnen heeft gepubliceerd1. Ten slotte heeft Nederland aangegeven bezig te zijn met een onderzoek naar de wenselijkheid en haalbaarheid van een Nederlandse leeftijdsverificatie-app gebaseerd op de Europese white label app (blueprint) die in opdracht van de Europese Commissie wordt ontwikkeld.
Een grote hoeveelheid lidstaten benadrukte het belang van dit onderwerp en de mentale problemen die minderjarigen ondervinden door overmatig gebruik van sociale media. Veel lidstaten benadrukten tevens de problemen die nog bestaan bij de uitwerking van online leeftijdsverificatie, zoals het beschermen van de privacy van minderjarigen en verschillende nationale wetgeving. Tevens werd de rol van ouders in dit dossier door verschillende lidstaten benoemd.
De Commissie benadrukte het belang om kinderen op te laten groeien in een veilige omgeving en gaf aan dat zij de platformen als hoofdverantwoordelijke zien om de problemen met hun diensten voor minderjarigen op te lossen. Zij wees hierbij op de al lopende initiatieven die de Commissie onderneemt onder de DSA op dit onderwerp, zoals onderzoeken naar TikTok en Meta.
Beleidsdebat over maatregelen om minderjarigen online te
beschermen
Tijdens de informele Telecomraad organiseerde het Deens voorzitterschap
een beleidsdebat over verschillende maatregelen om minderjarigen online
te beschermen. Het debat werd gestructureerd naar de beleidsmaatregelen
die terugkomen in de Jutland verklaring, die meegestuurd wordt met deze
Kamerbrief aan uw Kamer.
Nederland heeft aangegeven dat het van groot belang is om een veilige online wereld aan te bieden aan minderjarigen, in lijn met het beschermen van waarden en digitale rechten. Nederland is ingegaan op de prioriteiten van de Strategie Kinderrechten Online, zoals op 4 september jl. met uw Kamer gedeeld2. Nederland benoemde de noodzaak om op Europees niveau samen te werken. Daarbij moet worden gekeken naar een mix van beleidsinstrumenten die verder gaat dan enkel wetgeving. Als voorbeeld heeft Nederland de resultaten van de Kinderrechten Impact Assessments genoemd3. Ook heeft Nederland benoemt dat het belangrijk is dat het gebruik van schadelijke verleidingstechnieken in online diensten wordt ontmoedigd.
Een grote groep lidstaten benoemde het belang van digitale veiligheid en de rol van ouders in het beschermen van minderjarigen online. Verschillende lidstaten opperden hierin het verbeteren van ouderlijk toezicht en de kennis van ouders over de digitale wereld. Tevens belichtten enkele lidstaten hun acties tot het komen van een digitale minimum leeftijd, uitgevoerd middels leeftijdsverificatie-mechanismen. Veel lidstaten markeerden het aanpakken van dark patterns, zoals verslavend ontwerp, als prioriteit om de online wereld veiliger te maken voor minderjarigen.
De Commissie onderstreepte het belang van dit onderwerp en de aandacht die het ook in Brussel geniet. Zij verwees onder meer naar de acties van de Commissie in het ontwikkelen van de white label app en het aangekondigde Europees actieplan tegen online pesten, dat naar verwachting in het eerste kwartaal van 2026 door de Commissie wordt gepubliceerd.
Ondertekening van de Jutland Verklaring betreffende de bescherming van minderjarigen online
Na afloop van het beleidsdebat over het beschermen van minderjarigen online is een verklaring hieromtrent aangenomen: de Jutland Verklaring betreffende de bescherming van minderjarigen online (hierna: Jutland Verklaring).
Nederland, 24 andere EU-lidstaten, Noorwegen en IJsland hebben de Jutland Verklaring ondertekend. De Jutland Verklaring roept nationale regeringen en de Commissie onder meer op tot effectieve en voorspoedige implementatie van de digitaledienstenverordening (DSA), het veiliger maken van sociale media middels het safety-by-design principe en het onderzoeken van de mogelijke effecten van een digitale minimum leeftijd en het gebruik van leeftijdsverificatiemechanismen.
Lunchdebat over technologische soevereiniteit
Tijdens de informele Telecomraad organiseerde het Deens voorzitterschap
een lunchdebat over technologische soevereiniteit. Het Deens
voorzitterschap verzocht lidstaten te reflecteren op de huidige en
toekomstige inzet die nodig is om zinvolle impact te hebben op digitale
soevereiniteit. Verder werd gevraagd te reflecteren op de rol van
aanbestedingen in het creëren van vraag naar betrouwbare en soevereine
digitale diensten en waar vereenvoudiging van het digitale EU-acquis het
meest nodig is om de digitale soevereiniteit van de Europese Unie te
bevorderen.
Nederland heeft benadrukt dat er strategische keuzes moeten worden
gemaakt
met betrekking tot de technologieën waarin wordt geïnvesteerd. Dit
proces moet op transparante wijze verlopen, waarbij ook aandacht wordt
besteed aan private investeringen in de Europese digitale
technologiesector. Om technologisch leiderschap in 2035 te waarborgen,
is het noodzakelijk om gerichter te investeren in
AI, halfgeleiders, quantumtechnologie, cloud, netwerktechnologie en
cybersecurity. Ook heeft Nederland het belang onderstreept van een
weerbare digitale infrastructuur, een geharmoniseerde aanpak van het
gebruik van clouddiensten door overheden, het gebruik van open
standaarden en technologieën, en het reduceren van regeldruk ter
bevordering van digitale soevereiniteit. Ten slotte heeft Nederland
aangegeven dat het Digital Package (waaronder de omnibus digitaal) breed
moet inzetten op het verminderen van regeldruk.
Andere lidstaten onderschreven het belang van het maken van strategische keuzes binnen technologische investeringen om zo digitale soevereiniteit te versterken. Veel lidstaten benadrukten de noodzaak om investeringen in de digitale technologiesector te stimuleren en dat gerichte investeringen in AI, quantum, en cybersecurity essentieel zijn voor technologisch leiderschap. Verder werd brede steun uitgesproken voor een veerkrachtige digitale infrastructuur en initiatieven die regeldruk verminderen om innovatie en digitale soevereiniteit te bevorderen.
Non-papers
Digitale omnibus
Het kabinet heeft het bijgevoegde non-paper opgesteld om bij te dragen aan de Europese discussie over het Digital Package, met daarbinnen de nadruk op de Omnibus. Het Commissievoorstel wordt in november verwacht. Het kabinet zal in lijn met de inzet uit het non-paper de komende maanden in samenwerking met andere lidstaten, belanghebbenden en de Europese Commissie bijdragen aan de totstandkoming van het Digital Package. Hiermee geeft het kabinet uitvoering aan de motie van de leden Martens-America en Vermeer over het voortouw nemen om in de EU te komen tot een omnibus voor digitale wetgeving4. Ook wordt er invulling gegeven aan de motie van het lid Vermeer om een actieve rol te spelen richting de Commissie in het proces naar een Omnibusvoorstel voor digitaal en dat niet alleen versimpelt, maar ook hervormt5.
Online consumentenbescherming
Het kabinet heeft bijgevoegde non-papers opgesteld in aanloop naar de aangekondigde Digital Fairness Act en Europese Consumentenagenda 2025-2030. Het kabinet zet zich onder meer in voor de Europese aanpak van verslavend ontwerp in sociale media en verleidingstechnieken in games, zoals in-game aankopen en lootboxes.