Preview document (🔗 origineel)

---

Digitalisering in het mbo, hbo en wo

Digitalisering in het mbo, hbo en wo

Aan de orde is het tweeminutendebat Digitalisering in het mbo, hbo en wo (32034, nr. 69).

De voorzitter:
Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het tweeminutendebat Digitalisering in het mbo, hbo en wo. Ik heet de leden van de Kamer welkom en, nog steeds en opnieuw, de minister in vak K. Ik geef graag mevrouw Kathmann van de fractie GroenLinks-Partij van de Arbeid als eerste het woord voor haar bijdrage. Gaat uw gang.

Mevrouw Kathmann (GroenLinks-PvdA):
Dank, voorzitter. Twee moties.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat de hele publieke sector kampt met een afhankelijkheid van niet-Europese technologie die schadelijk is voor onze autonomie, privacy en (kennis)veiligheid;

overwegende dat onderwijsinstellingen nu al stappen zetten om via samenwerking en gezamenlijke inkooptrajecten deze afhankelijkheid te doorbreken;

verzoekt de regering om een structurele samenwerking aan te gaan met onderwijsinstellingen gericht op het tegengaan van de afhankelijkheid van niet-Europese techbedrijven, en gezamenlijk te bezien hoe rijksbeleid en sectoraal beleid vanuit het onderwijs elkaar kunnen versterken;

verzoekt de regering om samen met de onderwijssector in kaart te brengen welke kwetsbaarheden nu volgen uit de bigtech-afhankelijkheid en maatregelen voor te bereiden die dit bestrijden,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Kathmann en Rooderkerk.

Zij krijgt nr. 70 (32034).

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende dat er een nijpend tekort is aan ICT-talent binnen de rijksoverheid, maar er nog steeds diploma-eisen van hbo of wo gelden voor het volgen van een I-Traineeship;

overwegende dat de overheid een inclusieve werkgever hoort te zijn om zo veel mogelijk talent aan te trekken, en er momenteel geen recht wordt gedaan aan ICT-talenten die geen "reguliere" route volgen in het onderwijs,

verzoekt de regering om de diploma-eis in de I-Traineeships los te laten en sollicitaties te beoordelen op bewezen vaardigheden, met als doel het aandeel talentvolle ICT'ers dat zich binnen de rijksoverheid ontwikkelt te laten toenemen,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:
Deze motie is voorgesteld door de leden Kathmann en Tseggai.

Zij krijgt nr. 71 (32034).

Dank u wel. Dan nodig ik nu graag mevrouw Rooderkerk van de fractie van D66 uit voor haar bijdrage. Ga uw gang.

Mevrouw Rooderkerk (D66):
Dank, voorzitter. Met interesse heb ik de antwoorden van de minister gelezen op onze vragen. We maken ons zorgen over de strategische autonomie van Nederland als het gaat om het beheren van onderzoeksgegevens en onderzoeksdata, met name door de recente ontwikkelingen in de VS. Ik lees in de antwoorden van de minister dat hij vooral wil kijken naar het veld om daar goede afspraken over te maken, maar dat is in mijn ogen niet voldoende. Welke regie neemt de minister? Welk tijdpad heeft hij hierin voor ogen? En lopen onderwijsinstellingen als gevolg van de bezuinigingen niet het risico om afhankelijk te blijven van de VS?

Daarnaast heb ik begrepen dat vertraging is opgelopen bij de implementatie van de Europese strategie voor AI in de wetenschap, oftewel RAISE. Wat is de reden voor de vertraging en wanneer kunnen we het BNC-fiche verwachten? Dit programma is bedoeld voor doorbraken in de wetenschap, voor bijvoorbeeld kankerbehandelingen en klimaatonderzoek, dus het lijkt ons goed om hier haast mee te maken. Wat D66 betreft is het van belang om voorop te lopen met AI in het onderwijs, in navolging van een land als Estland, en werk te maken van het uitrollen van een strategie hierop.

Dank, voorzitter.

De voorzitter:
Dank u wel. De minister heeft aangegeven vijf minuten nodig te hebben voor de appreciatie. Ik schors voor vijf minuten.

De vergadering wordt van 11.21 uur tot 11.26 uur geschorst.

De voorzitter:
Ik heropen de vergadering. Aan de orde is het tweeminutendebat Digitalisering in het mbo, hbo en wo. We zijn toegekomen aan de appreciaties van de moties. Voordat we daartoe overgaan, geef ik voor de Handelingen aan dat op de motie op stuk nr. 70 ook mevrouw Rooderkerk van D66 had willen meetekenen. Dus dat is alsnog opgenomen in de administratie. Dan geef ik nu graag het woord aan de minister.

Minister Moes:
Dank u wel, voorzitter. Ik behandel eerst even de moties en dan kom ik bij de vragen. De motie op stuk nr. 70, over de afhankelijkheid van techbedrijven, geef ik oordeel Kamer.

De motie op stuk nr. 71, met als titel "Alle hens aan dek bij de digitale overheid", vind ik een sympathieke motie. Het is niet aan mij om die uit te voeren, want dat ligt bij het ministerie van BZK. Ik heb al wel eventjes kort overleg gehad. BZK is daar al mee bezig. Ik geef de motie oordeel Kamer. Men verwacht daar een update over binnen afzienbare tijd, volgens mij. Maar nogmaals, het is niet aan mij om die verder uit te voeren.

De voorzitter:
Dan krijgen de motie op stuk nr. 70 en de motie op stuk nr. 71 de appreciatie oordeel Kamer. Gaat u verder met de beantwoording van de vragen.

Minister Moes:
Dat is helemaal goed. Dank u wel, voorzitter. Dan de vraag naar mijn regie en het tijdpad. Ik ben, ook samen met het veld, met een aantal dingen bezig. Ik kijk hier goed naar. Dat kan ik natuurlijk niet louter directief opleggen aan het veld. Het is divers. Het veld gaat over een heleboel dingen ook zelf. Dat is ook de kracht, denk ik. Maar er lopen wel onderzoeken. Mijn ministerie, het ministerie van OCW, voert die onderzoeken ook uit. Ik verwacht daar ook een update over. Ik denk dat we zo medio 2026 de resultaten krijgen over de stand van zaken rondom de afhankelijkheid van big tech.

Een andere vraag ging over de reden van vertraging. Daar moet ik echt even schriftelijk op terugkomen.

De voorzitter:
Dat geeft aanleiding tot één vraag.

Mevrouw Rooderkerk (D66):
Dank voor de beantwoording. Wat het eerste betreft geeft de minister aan dat er onderzoeken lopen. Kan hij de Kamer daar voor medio 2026 over informeren? Dan kunnen wij dat ook teruglezen. Wat het tweede punt betreft: mijn vraag gaat niet alleen over de reden van vertraging, maar is ook of hij dit zo snel mogelijk gaat doen. Ik ben nog meer geïnteresseerd in het daadwerkelijk uitvoeren van die Europese strategie en het BNC-fiche dat daarvoor nodig is.

Minister Moes:
Ja, dan is eigenlijk de vraag wat er precies van mij wordt verwacht. Ik denk dat het erg belangrijk is om digitale autonomie in Europees verband op te pakken. Nederland heeft zelf namelijk te weinig slagkracht, dus ik zie zeker het belang daarvan.

Mevrouw Rooderkerk (D66):
Bij het eerste punt gaf u aan dat er een brief komt.

Minister Moes:
Die komt.

Mevrouw Rooderkerk (D66):
Oké, dank. Dan ten aanzien van het tweede: het gaat om het Europese programma. Dat moet binnen zes weken doorvertaald worden op nationaal niveau. Dat is niet gebeurd. Er is een uitstelbrief gekomen van het ministerie, dus mijn vraag is: wanneer gaat hij dat daadwerkelijk doen? Komt hij met een doorvertaling van die Europese strategie? Want het lijkt me ook van groot belang voor Nederland dat we het uitvoeren.

Minister Moes:
Nogmaals, daar moet ik echt even schriftelijk op terugkomen, anders kan ik deze vraag niet volledig beantwoorden.

De voorzitter:
Dank u wel. Dan zijn we aan het einde gekomen van dit tweeminutendebat.

De beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:
Over de ingediende moties wordt aanstaande dinsdag gestemd. Ik schors tot 11.45 uur voor het volgende tweeminutendebat.

De vergadering wordt van 11.30 uur tot 11.46 uur geschorst.