Antwoord op vragen van het lid Van der Plas over het verdwijnen van programma’s bij de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en de aangekondigde bezuinigingen
Antwoord schriftelijke vragen
Nummer: 2025D53433, datum: 2025-12-18, bijgewerkt: 2025-12-18 19:17, versie: 1
Directe link naar document (.docx), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: G. Moes, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Onderdeel van zaak 2025Z20877:
- Gericht aan: G. Moes, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
- Indiener: C.A.M. van der Plas, Tweede Kamerlid
- Voortouwcommissie: TK
Preview document (🔗 origineel)
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG |
|---|
| Datum | 18 december 2025 |
|---|---|
| Betreft | Antwoord op schriftelijke vragen lid van der Plas (BBB) |
Media en Creatieve Industrie Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl |
Onze referentie 58671401 |
Uw referentie 2025Z20877 |
Hierbij stuur ik u de antwoorden op de vragen van het lid van der Plas (BBB) over het verdwijnen van programma's bij de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en de aangekondigde bezuinigingen.
De vragen werden ingezonden op 1 december 2025 met kenmerk 2025Z20877.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Gouke Moes
De antwoorden op de schriftelijke vragen van het lid van der Plas (BBB) over het verdwijnen van programma's bij de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) en de aangekondigde bezuinigingen met kenmerk 2025Z20877, ingezonden op 1 december 2025.
1. Bent u bekend met het verdwijnen van verschillende programma’s bij de NPO naar aanleiding van de aangekondigde bezuinigingen in 2027?
Ja.
2. Hoe beoordeelt u het feit dat deze bezuinigingen gepresenteerd worden als een directe bedreiging van de publieke taak terwijl de NPO een jaarbudget heeft van ongeveer één miljard euro?
De bezuiniging op de rijksmediabijdrage van de landelijke publieke omroep bedraagt € 156,7 miljoen per 2027. Het kabinet is van mening dat de publieke mediaopdracht van de landelijke publieke omroep met de resterende middelen ook kan worden uitgevoerd. Het is echter onvermijdelijk dat bij een besparing van die omvang ook op het programmabudget moet worden gekort en dat dit daarmee impact heeft op de uitvoering van de publieke taakopdracht.
3. Klopt het dat commerciële omroepen als RTL en Talpa het moeten doen met een hogere werkdruk, kleinere teams en nog geen vijfde van het publieke budget, terwijl ze qua output vergelijkbaar zijn met de publieke omroep?
Ik beschik niet over de benodigde cijfers en informatie bij de genoemde onderwerpen om een vergelijking tussen de landelijke publieke omroepen en de commerciële omroepen te maken. Vergelijkingen tussen de publieke en commerciële omroepen moeten daarnaast ook rekening houden met de verschillende positie die zij innemen in het Nederlandse medialandschap door de wettelijk vastgelegde publieke mediaopdracht van de landelijke publieke omroep.
4. Hoe kijkt u naar het feit dat de NPO bij bezuinigingen direct snijdt in programma’s in plaats van te kijken naar efficiëntieverbeteringen zoals bij commerciële partijen?
Het is aan de NPO en de omroepen om binnen de huidige wettelijke kaders de bezuinigingen op de rijksmediabijdrage op te vangen. De NPO en de omroepen nemen hiervoor verschillende maatregelen. Die maatregelen hebben betrekking op meerdere terreinen waaronder ook besparingen op organisatiekosten en op kosten voor distributie. Bij de NPO-organisatie zelf leidt dit tot een afname van circa 80 arbeidsplaatsen. Het organisatiebudget van de omroepen wordt verlaagd, met 10% voor de taakomroepen en met 16% voor de omroepverenigingen.
Het is bij een bezuiniging van deze omvang onvermijdelijk dat ook op het programmabudget moet worden gekort, waarbij de opbrengst niet enkel kan worden gevonden in efficiëntieverbeteringen.
5. Hoe beoordeelt u de zaken die worden betaald met publiek geld binnen de NPO, zoals een dure studio in Amsterdam, reizen naar tv-beurzen, luxe kantoorruimtes en meerdere managementlagen? En kan u aangeven hoeveel miljoen er binnen de NPO wordt uitgegeven aan managementlagen?
Het is aan de NPO en de omroepen om met de beschikbare middelen binnen de kaders van de Mediawet en andere relevante wet- en regelgeving de publieke mediaopdracht uit te voeren. De accountant en het Commissariaat voor de Media zien hierop toe. De NPO en de omroepen leggen hierover publiek verantwoording af in hun jaarverantwoording en volgen daarbij de richtlijnen uit de Regeling financiële verantwoording landelijke publieke omroepen. Kosten worden daarin verantwoord naar kostensoort zoals personeelskosten of huisvesting. Aanvullend worden programmakosten bij omroepen nog onderscheiden naar genres en kosten bij de NPO naar activiteiten zoals de kosten voor aankoop van rechten of distributie. In de jaarverantwoording wordt conform de Wet Normering Topinkomens (WNT) ook gerapporteerd over de hoogte van de bezoldiging van de topfunctionarissen in bestuur en toezicht.
Zoals vermeld bij het antwoord op vraag 4 wordt in het kader van de bezuinigingen ook bezuinigd op organisatiekosten.
6. Kan u, ook in het kader van de herinrichting, uitzoeken of de NPO snijdt in hun managementlagen (en zo nee, waarom dit niet gebeurt), en waarom dan wel gekozen wordt om te snijden in programma’s met journalistieke meerwaarde zoals Kassa?
Zoals gezegd wordt bij de invulling van de bezuiniging vanaf 2027 ook bespaard op het budget voor de organisatiekosten van de NPO en de omroepen. Het verminderen van het aantal bestuurders is een van de doelen van de hervorming zoals aangekondigd door dit kabinet.1 Mocht de aangekondigde hervorming tijdig doorgang vinden, kan deze vermindering ingaan vanaf 2029. Bij welke inrichting van het bestel dan ook geldt dat bij een besparing van deze omvang het onvermijdelijk is dat ook op het programmabudget moet worden gekort.
7. Kan u reflecteren op een schijnbare cultuur binnen de NPO waarbij volgens mediakenners sprake is van een ‘verwend rijkeluiskind-mentaliteit’ en waarbij bezuinigingen vooral worden gepresenteerd als een ramp, terwijl het in verhouding tot het totaal aantal werknemers om een beperkte ingreep gaat?
Het gaat om een bezuiniging van € 156,7 miljoen op de rijksmediabijdrage. Zoals gezegd is het bij een besparing van die omvang onvermijdelijk dat naast een besparing op organisatiekosten ook op het programmabudget moet worden gekort. Het kabinet is van mening dat de publieke mediaopdracht ook met de resterende middelen kan worden uitgevoerd. Het staat iedereen vrij daar anders over te denken, ook de medewerkers en bestuurders bij de landelijke publieke omroep. Ik ga ervan uit dat zij zich hoe dan ook blijven inzetten voor de uitvoering van de publieke taak.
8. Hoe verhoudt deze houding zich tot de publieke taak en de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de NPO?
Zie het antwoord op vraag 7.
9. Bent u bereid om in gesprek te gaan met de NPO over het feit dat ze het schrappen van journalistieke en maatschappelijk relevante programma’s prioriteren boven het schrappen van interne luxe, managementlagen en dure faciliteiten?
De invulling van de bezuinigingen is aan de NPO en de omroepen. Ik spreek de NPO regelmatig over de voortgang van de uitvoering van de besparingsmaatregelen.
10. Kan u toezeggen deze vragen voor het wetgevingsoverleg Media van 8 december te beantwoorden?
De vragen zijn voor het verplaatste wetgevingsoverleg Media van 26 januari beantwoord.
Kamerstukken II, 2024-25, 32827, nr. 333.↩︎