Preview document (🔗 origineel)

---

	Postadres: Postbus 20301, 2500 EH  Den Haag

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer 

der Staten-Generaal 

Postbus 20018 

2500 AE  DEN HAAG

	Bezoekadres

Schedeldoekshaven 100

2511 EX  Den Haag

Telefoon (070) 3 70 79 11

Fax (070) 3 70 75 16

www.justitie.nl

Onderdeel	Sector Privaatrecht

	Datum	2 oktober 2008

	Ons kenmerk	5564074/08/6

	Uw kenmerk	2070827260

	Onderwerp	Kamervragen van het lid Arib over poly- of bigame huwelijken
in Nederland

























	

 

In antwoord op uw brief van 12 augustus 2008, kenmerk 2070827260, deel
ik u, mede namens de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties mee dat de vragen van het lid Arib van uw Kamer over
poly- of bigame huwelijken in Nederland worden beantwoord als aangegeven
in de bijlage bij deze brief.  

De Staatssecretaris van Justitie,

Antwoorden op schriftelijke vragen van Arib (PvdA) (Ingezonden 12
augustus 2008,2070827260)

______________________________________________________________________

Vraag 1

Hebt u kennisgenomen van het krantenartikel over polygame huwelijken in
Nederland? 1)

Antwoord 1

Ja.

 

Vraag 2

Klopt het dat tientallen poly- en bigame huwelijken in Nederland worden
geregistreerd, ondanks het feit dat dit soort huwelijken in Nederland
verboden is?

Antwoord 2

In dit verband dient onderscheid te worden gemaakt tussen het aangaan
van een huwelijk met internationale aspecten in Nederland en de
erkenning van een zodanig huwelijk dat in het buitenland is aangegaan.

De geldende regels van internationaal privaatrecht op dit terrein zijn
gebaseerd op het Verdrag inzake de voltrekking en de erkenning van de
geldigheid van huwelijken. Ingevolge artikel 3 van de op dat verdrag
gebaseerde uitvoeringswet (Wet conflictenrecht huwelijk van 7 september
1989, in werking sinds 1 januari 1990) kan in Nederland geen huwelijk
worden voltrokken indien in strijd zou worden gehandeld met het
voorschrift dat een persoon tegelijkertijd slechts met één andere
persoon door het huwelijk verbonden kan zijn. Voor zover bekend, wordt
door Nederlandse ambtenaren van de burgerlijke stand met deze regel
zorgvuldig omgesprongen. De huwelijken waarnaar in het krantenartikel
wordt verwezen, zijn in het buitenland tot stand gekomen huwelijken,
die, indien de echtgenoten of een van hen in Nederland zijn gevestigd,
in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens zijn
geregistreerd. Uitgangspunt van het verdrag en de wet is dat een buiten
Nederland aangegaan huwelijk, indien het conform het recht van de Staat
van voltrekking tot stand is gekomen, als geldig wordt erkend en
derhalve voor registratie in de basisadministratie in aanmerking komt.
Aan een dergelijk huwelijk kan volgens artikel 6 van de Wet
conflictenrecht huwelijk slechts erkenning worden onthouden indien deze
erkenning onverenigbaar zou zijn met de openbare orde. Het genoemde
verdrag gaat ervan uit dat van de openbare orde als weigeringsgrond een
terughoudend gebruik wordt gemaakt. Waar het huwelijken betreft die
buiten Nederland tot stand zijn gekomen, is de Nederlandse rechtsorde
minder sterk betrokken en wordt strijd met de openbare orde derhalve
minder snel aangenomen.  De reden van deze benadering is, dat de
niet-erkenning van een huwelijk zou betekenen dat de burgerlijke staat
van betrokken personen per land verschillend wordt beoordeeld (hinkende
situaties). Dit is niet in het belang van betrokkenen en het kan een
obstakel vormen in het rechtsverkeer met landen die andere
huwelijksvormen kennen.             

Vraag 3

Klopt het dat de burgerlijke stand in de grote gemeenten poly- of bigame
huwelijken registreren, maar dat het Centraal Bureau voor de Statistiek
(CBS) dit soort huwelijken uit zijn bestanden verwijdert? Zo ja, wat is
volgens u de reden hiervan?

Antwoord 3

De burgerlijke staat wordt geregistreerd in de gemeentelijke
basisadministratie persoonsgegevens. Dubbele huwelijken worden
geregistreerd als het gaat om naar Nederlands internationaal
privaatrecht erkende huwelijken. Het Centraal Bureau voor de Statistiek
heeft mij bericht dat het geen gegevens over polygame huwelijken in de
statistieken opneemt omdat het de gegevens daarover niet betrouwbaar
acht.

 

Vraag 4

Hebt u een beeld van de precieze omvang van dit probleem? Bij welke
bevolkingsgroepen dit verschijnsel zich voor doet? Om welke categorie
groepen migranten het hier gaat? Gaat het om de eerste generatie
migranten, tweede generatie, vluchtelingen of nieuwe groepen die zich in
Nederland vestigen?

Vraag 4

Ik ben bereid dit te onderzoeken.

 

Vraag 5

Klopt het dat dit type huwelijken in Nederland verboden en strafbaar is,
maar niet wanneer deze zijn afgesloten in landen waar polygamie niet
strafbaar is? Zo ja, bent u bereid het huwen van meer vrouwen, ook voor
groepen die uit landen komen waar dit verschijnsel normaal is, strafbaar
te stellen en zo snel mogelijk met een wettelijke maatregel te komen om
poly- of bigame huwelijken voor iedereen in Nederland te verbieden en
strafbaar te stellen?

Antwoord 5

Personen die in Nederland een dubbel huwelijk aangaan, zijn op grond van
artikel 237 Wetboek van Strafrecht strafbaar. Nederlanders die in het
buitenland een dubbel huwelijk aan gaan zijn op grond van artikel 237
jo. artikel 5 lid 1 onder 1 Wetboek van Strafrecht strafbaar. In het
geval een in Nederland woonachtige vreemdeling naar een land reist waar
het mogelijk is om een dubbel huwelijk af te sluiten, dit doet en zich
vervolgens (weer) in Nederland vestigt, is er geen sprake van een
strafbaar feit. De Nederlandse strafwet strekt zich daartoe niet uit.
Daarentegen zijn vreemdelingen die in Nederland een dubbel huwelijk
aangaan wel strafbaar, op grond van artikel 237 Wetboek van Strafrecht.
Het strafrechtelijke kader is daarmee naar mijn mening toereikend. Een
andere vraag is of wij door moeten gaan met het erkennen van in het
buitenland door vreemdelingen gesloten polygame huwelijken en met name
of dit niet in strijd moet worden geacht met de Nederlandse openbare
orde. Ik zal mij in dit verband nader beraden over de toepassing en
uitwerking van het openbare-ordecriterium in de Wet conflictenrecht
huwelijk en daartoe onderzoek laten doen.

 

Vraag 6

Deelt u de mening dat poly- of bigame huwelijken vaak gepaard gaan met
uitbuiting en onderdrukking van vrouwen en dat vrouwen in landen die dit
soort huwelijken wettelijk toestaan vaak rechteloos zijn? Zo ja, deelt u
de mening dat met het registreren van dit soort huwelijken in Nederland
een verkeerd signaal uitgaat naar al die vrouwen die tegen uitbuiting en
onderdrukking vechten en dat hiermee Nederland onderdrukking van vrouwen
in stand houdt?

Antwoord 6

Er kan geen misverstand over bestaan dat bigame en polygame huwelijken
niet passen bij de principes van het Nederlandse familierecht, omdat zij
niet uitgaan van de gelijkwaardigheid van de partners. Met het erkennen
en registreren van de polygame huwelijken waar het hier om gaat wordt
geenszins een moreel oordeel gegeven. Daarmee worden slechts de tussen
echtgenoten bestaande rechtsbetrekkingen erkend. Het niet erkennen van
deze rechtsbetrekkingen kan ook negatieve consequenties hebben. De
erkenning en registratie werken namelijk door in tal van onderdelen van
ons recht waarbij betrokkenen een persoonlijk en materieel belang kunnen
hebben, bijvoorbeeld ten aanzien van de rechten en rechtspositie van de
kinderen die uit deze huwelijken geboren worden.

 

Vraag 7

Bent u op de hoogte van de strijd die in landen als Marokko is gevoerd
om polygamie wettelijk te verbieden, en dat het Marokkaanse familierecht
sinds 2003 polygamie aan banden legt? Zo ja, hoe kan het dat, zoals in
het artikel wordt gesuggereerd, het hier ook mensen betreft die uit
Marokko afkomstig zijn? 

Vraag 7

Volgens artikel 40 van het Marokkaanse wetboek voor familierecht, de
Mudawwanah, is polygamie verboden indien valt te vrezen voor
onrechtvaardigheid jegens de echtgenotes. Evenzo is polygamie naar
Marokkaans recht verboden in het geval de echtgenote als voorwaarde
heeft bedongen dat de man niet een ander zal trouwen. Voor polygamie is
toestemming van de rechtbank nodig. Deze geeft volgens artikel 41 geen
toestemming indien niet van objectieve en uitzonderlijke rechtvaardiging
daarvoor is gebleken; of indien de aanvrager niet beschikt over
voldoende middelen om twee families te onderhouden en alle rechten van
levensonderhoud, huisvesting en gelijkheid in alle aspecten van het
leven te garanderen. Het is dus mogelijk dat er in Marokko polygame
huwelijken rechtsgeldig worden gesloten, als aan genoemde eisen wordt
voldaan. In dat geval worden zij in principe in Nederland erkend. 

1) NRC, 9 augustus 2008 

5565074/08/6 /2 oktober 2008

  PAGE  2 /  NUMPAGES  5 



Ministerie van Justitie



Directoraat-Generaal Wetgeving, Internationale Aangelegenheden en
Vreemdelingenzaken



Directie Wetgeving





Bij beantwoording de datum en ons kenmerk vermelden. Wilt u slechts
één zaak in uw brief behandelen.

