Preview document (🔗 origineel)

---

2008Z05224 / 2080903790

Vragen van de leden Jansen, Van Velzen (beiden SP), Neppérus (VVD) en
Ouwehand (PvdD) aan de ministers van Volkshuisvesting, Ruimtelijke
Ordening en Milieubeheer en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
over de gevolgen van de expansie van de productie van biobrandstoffen in
Latijns Amerika. (Ingezonden 28 oktober 2008)

1

Wat is uw reactie op de rapporten ‘Agrofuels in Brazil’ en
‘Fuelling destruction in Latin America’ 1), die feitenmateriaal
aandragen over de desastreuze effecten van de suikerriet- en
sojaproductie in Brazilië voor de inheemse bevolking, kleine boeren,
het milieu en de biodiversiteit?

2

Kunt u de beschreven gevolgen 2) 3) van de productie van biobrandstoffen
bevestigen?

Zo neen, bent u bereid daar een onafhankelijk onderzoek naar te laten
instellen? Zo ja, op welke schaal vindt dit plaats en hoe is dit te
rijmen met uw criteria voor duurzaamheid (Cramer-criteria)? 

3

Houden de Cramer-criteria op enige wijze rekening met
verdringingseffecten? 4) Bent u bereid bij de beoordeling van
‘duurzame’ biomassa en soja rekening te houden met deze
verdringingseffecten? Zo neen, waarom niet?

4

Is er al een nadere uitwerking van ‘Het Memorandum of Understanding’
d.d. 11 april 2008 inzake de samenwerking op het gebied van de
ontwikkeling van biomassa en biobrandstoffen tussen de Braziliaanse en
Nederlandse regering, waarbij verzekerd wordt dat de bovengenoemde
perverse effecten in de toekomst vermeden worden? Zo neen, op welke
termijn denkt u die uitwerking gereed te hebben? Zo ja, wilt u de Kamer
informeren over deze afspraken?

5

Is het waar dat er in Nederland ethanol en soja wordt geïmporteerd
afkomstig uit gebieden die toebehoorden aan inheemse bevolkingsgroepen? 

6

Ziet de Nederlandse regering in het kader van het Memorandum of
Understanding een rol voor zichzelf weggelegd om te verzekeren dat de
grond in Mato Grosso do Sul en andere deelstaten aan de inheemse
bevolking wordt teruggegeven, zoals voorgeschreven in de Braziliaanse
grondwet van 1988? Zo ja, op welke wijze en op welke termijn? Zo neen,
waarom niet? 

7

Ziet u mogelijkheden om in het kader van de Round Table on Responsible
Soy de inheemse bevolking haar rechtmatige land terug te geven, en
tegemoet te komen aan andere sociale- en milieuproblemen? Zo ja, op
welke wijze en welke garanties kunt u daarbij geven? Zo neen, bent u
bereid aanvullende maatregelen te treffen? 

8

Wat betekenen beschreven feiten voor de opstelling van de Nederlandse
regering inzake de formulering in EU-verband van wettelijke
duurzaamheidnormen voor de productie en import van ethanol en soja? 

1) Agrofuels in Brazil, FIAN International, juli 2008 

zie:   HYPERLINK
"http://www.fian-nederland.nl/04/AgrofuelsInBrazil20080831.pdf" 
http://www.fian-nederland.nl/04/AgrofuelsInBrazil20080831.pdf  en
Fuelling destruction in Latin America – The real price of the drive
for agrofuels, Friends of the Earth International, September 2008 zie:  
HYPERLINK
"http://www.foei.org/en/publications/pdfs/biofuels-fuelling-destruction-
latinamerica" 
http://www.foei.org/en/publications/pdfs/biofuels-fuelling-destruction-l
atinamerica  ; genoemde rapporten werden werd overhandigd tijdens een
gesprek van leden van de vaste commissies VROM en LNV met een Guarani
Indiaan, vertegenwoordigers van FIAN en van de Braziliaanse
bisschoppenconferentie (CIMI) op 20 oktober 2008.

2) Agrofuels in Brazil (pagina 4-6) : De expansie van
suikerrietmonoculturen is ten koste gegaan van de productie van
voedselproductie bestemd voor de lokale bevolking; tussen 1990 en 2007
nam het areaal suikerriet en soja toe met 14,1 miljoen hectare, terwijl
de teelt van bonen, rijst en cassave afnam met 3,1 miljoen hectare; als
gevolg hiervan lopen de voedselprijzen op.   

3) Agrofuels in Brazil (pagina 46 en 47); de beschreven effecten zijn
onder meer: inheemse gemeenschappen (zoals de Guarini-Kaiowa in Mato
Grosso do Sul) zijn voor de productie van soja en suikerriet (voor
ethanol) - vaak met geweld - van hun grondgebied zijn verdreven;
viswater en drinkwater wordt vervuild; de oorspronkelijke bewoners zijn
van hun oorspronkelijke middelen van bestaan beroofd, zij leven nu in
kleine reservaten; zij ontvangen van de Braziliaanse regering karige
voedselpakketten, waardoor ze gedwongen zijn om tegen uiterst lage lonen
en slechte arbeidsomstandigheden te werken in de suikerrietindustrie.

4) Zie: Agrofuels in Brazil (pagina 30 en 31): door uitbreiding van
suikerrietplantages in de ene deelstaat de oorspronkelijke boeren naar
andere deelstaten worden verdreven, wat daar – in sterk toenemende
mate - leidt tot natuurvernietiging, houtkap en/of gewelddadige
verdrijving van de daar aanwezige inheemse bevolking, bijvoorbeeld in de
Pantanal, de Cerrado en de Amazone