Preview document (🔗 origineel)

---

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._contactpersoon" Contactpersoon 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.contactpersoon" - 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._datum" Datum 

3 november 2008 DOCPROPERTY "briefaanparlement.datum"  

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._onskenmerk" Ons kenmerk 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.onskenmerk" VenW/DGW 2008/1703 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._doorkiesnummer" Doorkiesnummer 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.doorkiesnummer" - 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._bijlagen" Bijlage(n) 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.bijlagen" - 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._uwkenmerk" Uw kenmerk 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.uwkenmerk" - 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement._onderwerp" Onderwerp 

  DOCVARIABLE  briefaanparlement.onderwerp   kamervragen inzake
waterschapsverkiezingen 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.aanhef" Geachte voorzitter, 

Mede namens de Staatssecretaris van BZK beantwoord ik hierbij de vragen
van de leden Gerkens, Halsema en Schinkelshoek en Koppejan inzake de
waterschapsverkiezingen.

De vragen van het lid Gerkens (2008Z03171/2080901010)

1. Is het waar dat bij het tellen van de schriftelijke stemmen bij de
waterschapsverkiezingen gebruik gemaakt gaat worden van het afgekeurde
RIES-systeem om codes aan te brengen op de stembiljetten? Wat is hiervan
de reden? 

2. Zijn deze codes gekoppeld aan de naam en het adres van de kiezer? Zo
ja, waarom? 

1 en 2. Op de stembiljetten is een code afgedrukt. Deze code bevat een
versleutelde vorm van het aan de kiezer toegekende unieke, willekeurige
en vertrouwelijke nummer. 

De code op het stembiljet dient om de uniciteit van de stemmen te
waarborgen: dubbeltellingen kunnen hiermee worden voorkomen. De code is
voorts nodig omdat het Waterschapsbesluit voorschrijft dat vervangende
stembescheiden kunnen worden aangevraagd door de kiezer wiens
stembescheiden in het ongerede zijn geraakt of die geen stembescheiden
heeft ontvangen. De wetgever heeft voor deze mogelijkheid gekozen om de
toegankelijkheid van de verkiezing beter te waarborgen. Indien
vervangende stembescheiden worden uitgereikt, dienen de oorspronkelijke
stembescheiden ongeldig te worden gemaakt. 

3. Deelt u de mening dat hierdoor het stemgeheim in het geding komt? Zo
neen, waarom niet?

4. Deelt u de mening van de Unie van Waterschappen dat de kans op
schending van het stemgeheim bij het huidige poststemmen verwaarloosbaar
klein is? Hoe groot acht u de kans op misbruik van deze gegevens?

5. Welke organisatorische maatregelen hebben de waterschappen genomen om
misbruik van de gegevens te voorkomen? 

6. Bent u van mening dat dit voldoende is? Zo neen, welke stappen gaat u
zetten richting de waterschappen?  

3, 4, 5, en 6. De waterschappen hebben het stemproces omgeven met
technische en organisatorische maatregelen om de kans op misbruik van de
gegevens te minimaliseren. Zij hebben zelf immers ook alle belang bij
een goed verloop van de verkiezingen. 

De procedure, inclusief  de partijen en hun verantwoordelijkheden, zal
in detail worden beschreven in het protocol, dat de waterschappen op
grond van het Waterschapsbesluit minimaal twee weken voor de
verkiezingen dienen te publiceren. De waterschappen hebben mij
vooruitlopend op deze publicatie geïnformeerd over de maatregelen die
zij treffen. Daaruit blijkt dat de procedure zo is opgezet, dat geen van
de partijen over méér informatie kan beschikken dan hij strikt nodig
heeft. Alleen de drukker beschikt over de sleutel om het bestand te
ontcijferen waarin de codes zijn gekoppeld aan de naam- en
adresgegevens. Dit gebeurt onder strikte organisatorische
randvoorwaarden. Direct na het aanmaken van de stempakketten van elk
waterschap worden de desbetreffende bestanden vernietigd. Dit alles
gebeurt onder toezicht van een gecertificeerde EDP-auditor. Het
stemverwerkingsbedrijf krijgt geen andere gegevens te zien dan die staan
op het stembiljet. Het stembureau van het waterschap beschikt enkel over
het kiesregister met de naam- en adresgegevens. 

Op grond van de mij beschikbare informatie is de conclusie dat de
stemvoorziening voldoet aan de eisen die in het Waterschapsbesluit
worden gesteld. 

7. Hoe beoordeelt u de voorgestelde envelop-in-envelop procedure zoals
deze voorgesteld wordt door wijvertrouwenstemcomputersniet.nl? 

Deze procedure wordt toegepast bij de relatief beperkte groep kiezers in
het buitenland (circa 30.000 geregistreerde kiezers). Het toepassen van
deze procedure heeft tot gevolg dat aan een kiezer wiens stembescheiden
in ongerede zijn geraakt geen vervangende stembescheiden kunnen worden
verstrekt (artikel M 2, tweede lid Kieswet). Met het oog op de waarborg
van de toegankelijkheid is in de Waterschapswet niet gekozen voor
éénmalige verstrekking van bescheiden, maar voor het opnemen van een
unieke code op de stembiljetten zodat aan kiezers wiens biljet in
ongerede is geraakt een nieuw stembiljet kan worden verstrekt. 

Ook met het envelop-in-envelopsysteem wordt het stemgeheim niet absoluut
gewaarborgd omdat stembureauleden immers (abusievelijk) beide enveloppen
kunnen openen, of kiezers abusievelijk geen gebruik maken van de tweede
envelop. 

8. Welke methodes zijn er volgens u nog meer mogelijk om het stemgeheim
van de kiezer te kunnen garanderen? 

Hiervoor wil ik u verwijzen  naar het rapport van de Adviescommissie 
inrichting verkiezingsproces, die in 2007 een analyse heeft gemaakt van
diverse stemmethodes. De commissie merkt daarbij overigens op “dat
geen enkele vorm van stemmen absoluut aan alle waarborgen voldoet. Het
gaat uiteindelijk om de balans tussen de waarborgen”. 

9. Bent u bereid hierover in overleg te treden met de Unie van
Waterschappen? Zo neen, waarom niet? 

Ik heb voortdurend contact met de Unie van Waterschappen over de
uitvoering van de verkiezingen. Het verloop van de verkiezingen zal
onderdeel uitmaken van de evaluatie, waarover ik in 2009 aan uw Kamer
zal rapporteren.

De vragen van het lid Halsema (2008Z03172/2080901020)

1. Heeft u kennisgenomen van de berichtgeving dat de
waterschapsverkiezingen mogelijk niet veilig zijn? 

1. Ik heb kennisgenomen van het artikel in het dagblad Trouw.

2. Welke partijen hebben de beschikking over welk deel van de informatie
bij het poststemmen? 

2. Voor het antwoord op deze vraag wil ik verwijzen naar het antwoord op
vraag 5 van mevrouw Gerkens.

3 . Bent u bereid om landelijke gevolgen te verbinden aan de
uiteindelijke rechterlijke uitspraak betreffende de dagvaarding van het
Hoogheemraadschap van Rijnland?

4. Welke gevolgen verwacht u indien de rechter oordeelt dat het
stemgeheim inderdaad niet gewaarborgd is? Wat kunnen de gevolgen zijn
voor het doorgaan van de waterschapsverkiezingen?

3. en 4. Verwacht mag worden dat de voorzieningenrechter uitspraak doet
voor de aanvang van de verkiezingen. Ik kan en wil hierop niet
vooruitlopen. 

De vragen van de leden Schinkelshoek en Koppejan (2008Z03174/2080901040)

1. Deelt u de opvatting, dat er bij verkiezingen geen enkele twijfel mag
bestaan aan de geheimhouding van het stemproces? 

1. Ik wil  hier verwijzen naar  mijn antwoord op vraag  3 en 6 van
mevrouw Gerkens. 

2. Bent u bereid de waterschappen te adviseren gebruik te maken van de
zogenaamde envelop-in-envelop procedure? Zo neen, waarom niet?

De waterschapsverkiezingen zullen plaatsvinden over enkele weken. De
waterschappen zijn al zeer ver gevorderd met hun voorbereidingen. Een
dergelijke ingrijpende aanpassing van de werkwijze is op deze termijn
niet meer uitvoerbaar. Bovendien zou aanpassing van de regelgeving
daarvoor noodzakelijk zijn. Ook dat is op deze termijn niet meer te
verwezenlijken. Dit staat nog los van de vraag of de bedoelde methode,
alles afwegende, de voorkeur zou verdienen boven de nu voorgeschreven
methode.

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.groetregel" Hoogachtend,

 

  DOCVARIABLE  briefaanparlement.ondertekening   DE STAATSSECRETARIS VAN
VERKEER EN WATERSTAAT,

J.C. Huizinga-Heringa 

   HYPERLINK
"http://www.wijvertrouwenstemcomputersniet.nl/Waterschappen" 
http://www.wijvertrouwenstemcomputersniet.nl/Waterschappen 

   HYPERLINK
"http://www.trouw.nl/tera/article1864013.ece/Verkiezing_waterschap_niet_
veilig_.html" 
http://www.trouw.nl/tera/article1864013.ece/Verkiezing_waterschap_niet_v
eilig_.html 

   HYPERLINK
"http://www.trouw.nl/tera/article1864013.ece/Verkiezing_waterschap_niet_
veilig_.html" 
http://www.trouw.nl/tera/article1864013.ece/Verkiezing_waterschap_niet_v
eilig_.html 

 Trouw, 24 september 2008

		 DOCPROPERTY "brief.onskenmerk"  \* MERGEFORMAT Fout! Onbekende naam
voor documenteigenschap. 

	 PAGE   4 

	  DOCPROPERTY "briefaanparlement.minrws"    		 DOCPROPERTY
"briefaanparlement.ministeriecode" abcdefgh   DOCPROPERTY
"briefaanparlement.dirrws"    

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.directoraat"   

Postadres Postbus 20901, 2500 EX  Den Haag

Bezoekadres Plesmanweg 1-6, 2597  JG Den Haag	Telefoon 070 351 61 71

Fax 070 351 78 95

bereikbaar met tram 9 (station hs en cs) en bus 22 (station cs)



		 DOCPROPERTY "briefaanparlement.onskenmerk"  \* MERGEFORMAT VenW/DGW
2008/1703 

Aan

  DOCVARIABLE  briefaanparlement.adres   de voorzitter van de Tweede
Kamer

der Staten-Generaal

Binnenhof 4

2513 AA  DEN HAAG 

 DOCPROPERTY "briefaanparlement.kixcode"