Preview document (🔗 origineel)

---

29 689		Herziening Zorgstelsel

Nr. XXXXX

 

VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld …………. 2008

In de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport bestond er
bij enkele fracties behoefte een aantal vragen en opmerkingen voor te
leggen aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
over de brief van 3 oktober 2008 inzake kabinetsreactie onderzoek CAK
(29 689, nr. 224).

De op 21 november 2008 toegezonden vragen zijn met de door de
staatssecretaris bij brief van …….. 2008 toegezonden antwoorden
hieronder afgedrukt.

De voorzitter van de commissie,

Smeets

Adjunct-griffier van de commissie,

Sjerp

Inhoudsopgave									               blz.	

I. 	Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

II. 	Reactie van de staatssecretaris

I. 	Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Vragen en opmerkingen van de CDA-fractie 

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van
de brief van de staatssecretaris en stellen naar aanleiding van de
kabinetsreactie de volgende vragen:

De extra middelen die door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
en Sport (VWS) zijn ingezet hebben geleid
tot verbetertrajecten waardoor er in week 38 sprake is van minder
bezwaren, wachttijd, e-mails en degelijke. Hoe staat het op dit moment
met de afhandeling van bezwaren, wachttijd, e-mails en dergelijke? Welke
meetbare doelen stelt het kabinet hierbij en hoe zijn die vertaald in
duidelijke afspraken met het Centraal Administratie Kantoor (CAK)? Is
het kabinet bereid om de Kamer tweemaandelijks over de prestaties van
het CAK te informeren?

Met het kabinet constateren de leden van de CDA-fractie dat er nog
teveel klachten over het CAK zijn en er nog teveel fouten worden
gemaakt. Kan de staatssecretaris inmiddels aangeven of hierin
verbeteringen hebben plaatsgevonden? Zo nee, waarom niet en hoe en
wanneer worden die verbeteringen wel gerealiseerd?

Overlegt het ministerie nog regelmatig met de vertegenwoordigers van de
zorgvragers over de dienstverlening van het CAK? Zo ja, wanneer en wat
is het oordeel van deze vertegenwoordigers over de dienstverlening?
Worden hun suggesties tot verbetering ook serieus opgepakt en zo ja,
hoe?

Heeft naast het CAK ook het kabinet in haar rol als proceseigenaar
afspraken gemaakt met de ketenpartners om te voorkomen dat fout op fout
wordt gemaakt en zo ja, welke? Heeft de staatssecretaris ook al een
ketenoverleg georganiseerd, zoals door Berenschot wordt geadviseerd?

De leden van de CDA-fractie ontvangen regelmatig klachten over de
bejegening, de kwaliteit en inzichtelijkheid van de
informatievoorziening. Hoe wordt er gestuurd op een betere en
zorgvuldige communicatie met de zorgvragers? Zijn de vertegenwoordigers
van de zorgvragers daarbij betrokken?

Berenschot doet een aanbeveling om het proceseigenaarschap van het
ministerie van VWS nader in te vullen. Kan de staatssecretaris
uiteenzetten waaraan precies wordt gedacht en hoe dit concreet zal
worden ingevuld?

Er wordt een stuurgroep ingesteld om de verantwoordelijkheidsverdeling
duidelijk te beleggen en daarover afspraken te maken. Ook zullen
partijen in de keten op hun verantwoordelijkheden worden aangesproken.
Hoe zal dit precies gebeuren, zullen contracten worden aangepast of zal
er een convenant worden afgesloten? Wanneer zullen de nieuwe afspraken
zijn gemaakt? Gezien de nieuwe taken die op het CAK afkomen, hechten de
leden van de CDA-fractie aan spoed.  

Er wordt in de brief aangegeven dat het CAK een snelle groei heeft
doorgemaakt en de ontwikkeling van de organisatie daarmee geen gelijke
tred heeft gehouden. Hoe verhoudt zich dit tot de toekomstige taken
van het CAK, bijvoorbeeld die in het kader van de Wet tegemoetkoming
chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) worden uitgevoerd?

Het CAK is inmiddels om een verbeterplan gevraagd. Waarom heeft het
kabinet er voor gekozen om het CAK zelf een verbeterplan te laten
opstellen? Is het CAK daartoe in staat? Welke doelen en randvoorwaarden
heeft het kabinet hieraan verbonden?

Heeft het kabinet het verbeterplan van het CAK reeds ontvangen en wat
zijn de belangrijkste verbeteringen die door het CAK worden voorgesteld?
Wanneer verwacht het kabinet hierover te besluiten? De leden van de
CDA-fractie ontvangen graag een verbeterplan met heldere meetbare doelen
en duidelijke verantwoordelijkheden, met daarbij een stappenplan. 

In het algemeen hebben de leden van de CDA-fractie twijfels bij de
noodzaak om nieuwe zelfstandige bestuursorganen (Zbo’s) in te richten.
Wel zijn deze leden van oordeel dat het kabinet meer bevoegdheden moet
krijgen om bij het CAK in te kunnen grijpen en zijn politieke
verantwoordelijkheid waar te maken. Er wordt uiteengezet dat de kabinet
het CAK wil omvormen tot een publiekrechtelijk zelfstandig
bestuursorgaan en deze aldus wenst onder te brengen onder de Kaderwet
zelfstandige bestuursorganen. Het definitieve besluit over de
bestuurlijke inbedding vindt plaats nadat gevolgen voor sturing en ter
verantwoording roepen door de minister, personeel
en mogelijke consequenties voor het management in kaart zijn
gebracht. Hoever is men met het in kaart brengen van de gevolgen?
Worden hierbij ook nog andere opties onderzocht? Waarom wordt er
bijvoorbeeld niet gekozen voor het inrichten van een agentschap?

Vragen en opmerkingen van de PvdA-fractie 

De leden van de PvdA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van
het onafhankelijke onderzoek naar het CAK en de reactie van het kabinet
daarop. Deze leden hebben al vaak aandacht gevraagd voor de gang van
zaken bij het CAK en de gevolgen die burgers daarvan moeten ondervinden.
Zij vragen welke oorzaken de toename van de werkvoorraad voor
bezwaarschriften voor zorg met verblijf heeft. Betreft het eenzelfde
soort klachten? Dezelfde vraag hebben deze leden ten aanzien van de
werkvoorraad van formele klachten voor zorg met en zonder verblijf AWBZ
en voorzieningen Wmo.

De leden van de PvdA-fractie begrijpen dat effect van de aanbevelingen
de nodige doorlooptijd zal vergen. Kan een overzicht worden gegeven van
de aanbevelingen, de verwachte nodige doorlooptijd en het tijdstip
waarop het beoogde effect wordt bereikt? Voorts vragen zij of de
capaciteit van het “eerste hulp bij ongelukkenteam” na verdubbeling,
nu voldoende is? Hoe snel worden problemen opgelost? Is er een doel
gesteld ten aanzien van de termijn waarbinnen een probleem dient te zijn
opgelost? 

Hoe groot zal de belasting voor het CAK zijn ten gevolge van de extra
taken die het CAK krijgt bij de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en
gehandicapten? Zij vragen wat het effect van deze extra werkzaamheden
zal zijn op de doorlooptijd die nodig is voordat de aanbevelingen in de
praktijk zijn gebracht. Welk effect zal de extra belasting ten gevolge
van de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten hebben op de
capaciteit van het “eerste hulp bij ongelukkenteam”?

De leden van de PvdA-fractie vragen wanneer de duidelijke verdeling van
verantwoordelijkheden beschikbaar is. Op welke wijze en wanneer gaat het
ministerie van VWS zijn proceseigenaarschap invullen? Tot slot vragen
zij of van elk van de maatregelen die zijn aanbevolen ten aanzien van de
toerusting van het CAK kan worden aangegeven hoe, wanneer en door wie
deze ter hand worden genomen. Wanneer wordt het verbeterplan verwacht? 

Vragen en opmerkingen van de SP-fractie 

De leden van de SP-fractie hebben met interesse kennisgenomen van de
brief van de staatssecretaris en stellen de volgende vragen. De leden
hebben behoefte aan meer inzicht in de aard van de klachten,
bezwaarschriften, e-mails en telefoongesprekken met als oorzaak
problemen in de keten van gegevensafhandeling. Hoeveel van alle
klachten, bezwaarschriften, e-mails en telefoongesprekken gingen
hierover en hoe zijn deze afgehandeld? Om welke ketenpartners gaat het
precies en hoeveel van deze de klachten, bezwaarschriften, e-mails en
telefoongesprekken hadden betrekking op welke ketenpartner? Hoeveel van
de klachten, bezwaarschriften, e-mails en telefoongesprekken hadden als
oorzaak problemen in de afhandelingen van fouten in en rond de
geautomatiseerde systemen? Hoeveel klachten en verzoeken om bijstand
zijn er inmiddels bij de Nationale Ombudsman binnengekomen en wat zijn
de ervaringen van de Nationale Ombudsman tot nu toe?  

Welke maatregelen heeft de staatssecretaris afgelopen jaar getroffen om
de ketenpartners en het CAK op hun verantwoording te wijzen en wanneer
heeft zij dat gedaan? Waarom zijn deze partijen niet meteen al in
januari 2008 aangesproken op hun verantwoordelijkheden? Wat zijn de
redenen dat de problemen bij het CAK niet al, zoals de staatssecretaris
heeft beloofd, in april 2008 zijn opgelost? Erkent de staatssecretaris
dat er geen opdracht naar onderzoek zou zijn gedaan wanneer er enkel
sprake zou zijn van incidenten? Erkent de staatssecretaris nu, na het
Berenschot onderzoek en de maatregelen die zij heeft moeten treffen om
nog steeds bestaande actuele problemen te bestrijden, dat hier geen
sprake is van incidenten maar van een structureel probleem? 

Waarom is de capaciteit van het “eerste hulp bij ongelukkenteam” van
het CAK pas afgelopen najaar, na mediadruk, verdubbeld? Had dit niet in
het eerste half jaar van 2008 al moeten gebeuren en hoe verhoudt dit
zich met de toezegging eerder dit jaar dat de problemen bij het CAK in
het voorjaar 2008 zouden zijn opgelost? Deelt de staatssecretaris de
mening dat het niet zo kan zijn dat de slager zijn eigen vlees keurt? Zo
ja, wie gaat de staatssecretaris onafhankelijk informeren over de
problemen die mensen ervaren in hun contacten met het CAK en over de
uitvoering en adequate afhandeling van de klachten over de werkzaamheden
van het CAK? 

Deze leden vragen waarom er ooit is gekozen om zo’n belangrijke
publieke taak over te laten aan een commercieel bedrijf? Waarom hebben
de staatsecretaris en het kabinet niet eerder ingegrepen? Wie zijn de
aandeelhouders van het CAK, wordt er winst gemaakt en aan wie wordt deze
uitgekeerd? Wanneer beslist het kabinet of en wanneer het CAK moet
worden ondergebracht bij de Kaderwet zelfstandige bestuursorganen? Wat
is de tijdspad en hoe gaat het proces worden gevolgd? Welke
doorzettingsmacht heeft de staatssecretaris tot die tijd, zeker in het
kader van de uitvoering van de wet tegemoetkoming chronisch zieken en
gehandicapten?  

De leden van de SP-fractie hebben nog enkele vragen over de huidige
interne bedrijfsvoering bij het CAK. Zij vragen op welke feiten de
staatssecretaris baseert dat de huidige aanpak het gewenst resultaat
gaat geven, ook op de korte termijn. Hoe wordt geïnvesteerd in de
sturing van het CAK, de mogelijke consequenties voor het management van
CAK en de personele kant van het CAK? Wat is het bedrag dat door het
ministerie van VWS wordt geïnvesteerd in de sturing van het CAK, de
mogelijke consequenties voor het management van CAK en de personele kant
van het CAK?  Hoeveel wordt betaald voor de interim directeur die bij
het CAK is aangesteld? Is het ministerie van VWS betrokken geweest bij
het selecteren van deze interim directeur en zo ja, hoe en wanneer?
Waaruit bestaat de noodzakelijke cultuuromslag die gemaakt moet worden
binnen het CAK? In hoeverre staat de huidige cultuur de werkwijze van
het CAK in de weg bij het uitvoeren van haar taken? Waarop baseert de
staatssecretaris haar aanname dat het CAK de Wtcg goed en adequaat kan
uitvoeren? 

De conclusie uit het onderzoek is dat verantwoordelijkheden onvoldoende
duidelijk zijn geregeld. De staatssecretaris antwoordt in haar brief
deze conclusie serieus te nemen en een ketenoverleg te gaan organiseren.
Waarom heeft de staatssecretaris dit niet eerder gedaan, bijvoorbeeld na
de vele debatten die afgelopen jaar zijn gevoerd over de werkwijze van
het CAK? Hoe verhoudt zich dit met de toezegging die de staatssecretaris
heeft gedaan dat in april 2008 de problemen zouden zijn opgelost?  

Wat waren en zijn de oorzaken van de snelle groei van het CAK en waarom
heeft het CAK al deze extra taken en opdrachten geaccepteerd? Had dit te
maken met financiële prikkels, dan wel met financiële benodigdheden
die via nieuwe projecten werden ingevuld? Om welke extra opdrachten ging
het, hoe zijn deze opdrachten betaald en hoe zijn de uitkomsten gevolgd?
Waarom heeft het CAK te weinig eisen gesteld aan de opdrachtgever? Op
welke wijze heeft de overheid zich van te voren vergewist of het CAK was
opgewassen tegen deze snelle groei? Hoe is achteraf gecontroleerd of de
opdrachten naar behoren zijn uitgevoerd en of de financiële
vergoedingen voldeden? Welke garanties worden nu gegeven dat een snelle
groei of extra werkzaamheden zoals de uitvoering van de Wtcg geen
problemen gaan geven bij het CAK? 

Waar is het verbeterplan van het CAK en wanneer krijgt de Kamer hierin
inzage? Waarom is pas na het rapport Berenschot om dit verbeterplan
gevraagd en hoe verhoudt zich dat met de toezegging van de
staatssecretaris dat in het voorjaar 2008 al de problemen zouden zijn
opgelost. Is het waar dat de staatssecretaris nog niet eerder om een
verbeterplan heeft gevraagd? Zo ja, waarom niet? Zo nee, waar is het
eerdere verbeterplan en wanneer kan de Kamer dit ter inzage krijgen?
Waarom is de sturingsrelatie met het CAK vanuit het ministerie van VWS
niet structureel vormgegeven en waarom heeft de staatssecretaris dan
toch toegezegd dat in het voorjaar van 2008 alle problemen zouden zijn
opgelost? Hoe verhoudt zich dit tot de aanwijzigingsbevoegdheid in de
Wtcg? Kan dit wel worden gerealiseerd? Waar en door wie is ooit vergeten
om de coördinatie vanuit het ministerie van VWS voldoende te beleggen?
Is hier qua zeggenschap en sturing een parallel met de zorgkantoren?
Zijn zorgkantoren ook niet de werkelijke eigenaren van deze instanties? 

De leden van de SP-fractie verzoeken de staatssecretaris de eerder
gestelde schriftelijke vragen (Aanhangsel Handelingen nr. 496,
vergaderjaar 2008–2009,) te betrekken bij de antwoorden met de
opmerking dat de beantwoording in eerste instantie te wensen overlaat.  

 

Vragen en opmerkingen van de VVD-fractie 

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van
de brief van de staatssecretaris, maar hebben hierbij nog enkele vragen.
In de brief schrijft de staatssecretaris dat het kabinet extra middelen
ter beschikking heeft gesteld zodat het CAK kan investeren in
verbetertrajecten. Hoe heeft het CAK de gestelde verbeteringen met
betrekking tot de snellere afhandeling van brieven en e-mails
doorgevoerd? Zijn deze openstaande brieven en e-mails ook daadwerkelijk
afgehandeld of is er in ieder geval een ontvangstbevestiging gestuurd
naar cliënten? In het geval dat er slechts een ontvangstbevestiging is
gestuurd, hoe lang duurt het daarna voordat de brief of e-mail
inhoudelijk is afgehandeld? Met betrekking tot telefonische afhandeling
van vragen gericht aan het CAK en de wachttijd: is er een callcenter
ingeschakeld waar medewerkers zonder kennis van zaken de telefoon
aannemen? Hoe lang duurt het voordat mensen worden teruggebeld met het
juiste antwoord?

Het CAK heeft te maken met een groot aantal zakenpartners. Blijkt uit de
problemen bij het CAK met de aanlevering van gegevens uit de keten, dat
er bij het ministerie van VWS een te groot optimisme of geloof is in het
functioneren van al die zakenpartners? Is het vertrouwen in
ICT-oplossingen niet gewoon te groot?

De Belastingdienst staat tegenwoordig ook niet meer bekend als een
betrouwbare en efficiënte organisatie. Op basis waarvan verwacht de
staatssecretaris dat de Belastingdienst de afspraak dat zij het
voorlopige verzamelinkomen levert indien het definitieve verzamelinkomen
van een cliënt nog niet beschikbaar is, kan nakomen? Wat is de sanctie
als dit niet lukt? 

Voor het berekenen van de eigen bijdrage is een groot aantal gegevens
nodig, vaak verstrekt door verschillende partners, welke vaak ook nog
een volledig eigen aansturing en verantwoordelijkheid hebben. Is het
niet naïef om te verwachten dat het mogelijk is om al die partners ten
eerste op dezelfde lijn te krijgen, ten tweede in een op elkaar
aansluitend systeem te krijgen, ten derde om alle afzonderlijke
afspraken in een landelijk systeem te krijgen en ten vierde zo een
sluitend systeem te ontwikkelen waarbij burgers snel, efficiënt en
foutloos worden geholpen? Wordt het niet tijd om te erkennen dat het
heffen van een eigen bijdrage op deze wijze alleen op papier succesvol
kan zijn? Zijn er eenvoudige manieren voor het heffen van een eigen
bijdrage mogelijk? Zijn die voor dit kabinet een serieuze optie? Zijn er
partners in de keten die andere voorstellen hebben gedaan? Zo ja, welke
en zo nee, is de staatssecretaris bereid hen deze vraag te stellen? 

In oktober is de stuurgroep om de verantwoordelijkheidsverdeling
duidelijk te beleggen ingesteld. Wie heeft er zitting in deze stuurgroep
en welke afspraken zijn er gemaakt? Hoe lang duurt het voordat deze
afspraken in de praktijk zijn doorgevoerd? 

Er gaat veel goed bij het CAK, dat is de basis waarop het CAK steeds
meer taken krijgt toebedeeld. De snelle groei waarover in het rapport
wordt gesproken is voornamelijk het gevolg van beslissingen van derden:
politieke beslissingen. Was en is het CAK wel in de positie om eisen te
stellen aan hun opdrachtgever? Heeft de opdrachtgever, het ministerie
van VWS, wel een andere optie dan te kiezen voor het CAK? Is daarmee
niet per definitie sprake van een ongunstige uitgangspositie voor beide
spelers? 

Berenschot doet aanbevelingen die investeringen vergen. Is het
ministerie van VWS vastbesloten om in de toekomst gebruik te blijven
maken van de diensten van het CAK? Wie is financieel verantwoordelijk
voor de uitvoering van aanbevelingen en de investeringen die daarvoor
noodzakelijk zijn, van deze private organisatie? Hoe kan het CAK
scenarioanalyses maken terwijl deze regering de keuzes voor de toekomst
voor zich uit schuift? Gaat het CAK deze keuzes straks dicteren? Er is
sprake van een overwogen groeistrategie met betrekking tot het CAK. Is
het de bedoeling van het ministerie van VWS om het aantal eigen
bijdragen in de Wmo/AWBZ de komende jaren aanzienlijk uit te breiden of
de systematiek ingrijpend te wijzigen? Is het een keuze van het CAK om
te groeien of om het tempo van groei zelf te beïnvloeden?

Op basis waarvan is het ministerie van VWS met Berenschot van mening dat
de bestuursvorm van het CAK niet is toegerust op de uitdagingen voor de
komende decennia? Is een dergelijke conclusie niet pas mogelijk wanneer
er een definitieve beslissing is genomen over de toekomst van de AWBZ?
Waarom kan het CAK tot die tijd niet gewoon blijven bestaan in zijn
huidige vorm? Wat zijn de consequenties voor de werknemers van het CAK
indien het een zelfstandig bestuursorgaan wordt? Op welke wijze zal de
klant (de burger) van het CAK profiteren van een wijziging van
bestuursvorm? Moet niet juist alle inspanning erop gericht zijn de klant
beter te bedienen? Dat was immers de aanleiding voor deze onderzoeken.

II. 	Reactie van de staatssecretaris

 PAGE    

 PAGE   1