Preview document (🔗 origineel)

---

Geachte voorzitter,

In de bijlage treft u mijn antwoorden aan op de beantwoording van vragen
van de leden Tang en Depla (beiden PvdA) over de bepaling door banken
van de variabele rente van hypotheken, die aan mijn zijn toegezonden bij
brief van 21 november 2008 onder nummer 2080905870.

Hoogachtend,

de minister van Financiën,

Wouter Bos

2008Z07305 / 2080905870

Vragen van de leden Tang en Depla (beiden PvdA) aan de minister van
Financiën over de bepaling door banken van de variabele rente van
hypotheken. (Ingezonden 20 november 2008)

1

Kent u het bericht “Hoe bepalen individuele banken de variabele
rente”? 1) 

Ja.

2

Is het waar dat banken de variabele rente voor hypotheken op heel
uiteenlopende manieren bepalen?

3

Is het waar dat er vaak nauwelijks een koppeling is met de
Euribor-rentes?

Beantwoording vraag 2 en 3.

Banken zijn vrij in hoe de variabele rente bepaald wordt. De wijze
waarop de hoogte van de variabele rente wordt bepaald, verschilt dan ook
per hypotheekverstrekker en per product. Soms is er sprake van dat het
percentage (deels) wordt gekoppeld aan de Euribor-rente of de ECB-rente
voor korte termijnleningen; de klant krijgt hier bovenop dan een risico-
en een winstopslag berekend. In andere gevallen is er geen directe
koppeling met de Euribor-rente of de ECB-rente maar met andere
kapitaaltarieven. Banken kunnen de hoogte van de variabele rente ook
koppelen aan een rente voor langere termijn zoals bijv. de 10-jaars
staatsobligatie zodat de looptijd van de hypotheek beter overeenkomt met
de looptijd van het kapitaal. Vaak zal een bank haar hypotheken immers
niet alleen met een lening bij andere banken financieren, maar zichzelf
bijvoorbeeld ook financieren door leningen bij de ECB of bij
financieringsmaatschappijen af te sluiten, door aandelen uit te geven of
door spaargeld aan te trekken. Diverse overheden en centrale banken
hebben maatregelen genomen om ervoor te zorgen dat de
financieringskosten voor banken lager worden, waaronder het verlagen van
de ECB-rente en de garantieregeling van de Nederlandse Staat met het
doel de interbancaire korte kapitaalmarkt weer op gang te brengen.
Ondanks deze maatregelen zijn de financieringskosten hoger dan de
Euribor-rente o.a. vanwege de schaarste van risicodragend geld, het
risico op niet terugbetaling dat de andere partij daarbij loopt en de
bijzondere omstandigheden waarin wij ons momenteel bevinden. 

Hypotheekaanbieders kunnen voorts een hogere risico-opslag hanteren dan
voorheen met het oog op de verwachte ontwikkelingen van de Nederlandse
economie en de huizenmarkt. In de huidige marktomstandigheden hebben
sommige banken de opslag verhoogd vanwege het toegenomen marktrisico.

4

Is het waar dat banken de variabele rente eenzijdig bepalen? Welke
rechten hebben hypotheekgevers hierin? 

In de meeste algemene voorwaarden voor hypotheken wordt bepaald dat de
bank eenzijdig het recht heeft om de hoogte van de variabele rente te
bepalen. Consumenten krijgen voor het sluiten van de overeenkomst
informatie over de aard van de rente en het feit dat de bank deze
eenzijdig kan aanpassen. De consument moet de afweging maken of hij voor
een variabele rente kiest die over het algemeen lager is dan een vaste
rente maar waarbij hij meer risico op een verhoging van de maandlasten
loopt, of dat hij kiest voor meer zekerheid en een daarbij behorend
hoger vast rentepercentage. Daarnaast kan de consument besluiten om de
hypotheek over te sluiten naar een hypotheek met een vast
rentepercentage.

5

Deelt u de mening dat banken transparant moeten zijn over de manier
waarop zij de variabele rente berekenen? 

Uit de wet volgt geen verplichting voor hypotheekverstrekker om de
consument vooraf informatie te geven over de technische berekening van
een eventuele renteaanpassing. Wel zijn hypotheekverstrekkers verplicht
de consument vooraf te informeren over de soort rentevergoeding: vast
danwel variabel. De consument weet dus van te voren dat als hij kiest
voor variabele rente, hij het risico loopt dat de rente kan worden
aangepast. Als de consument dit risico niet wil lopen, zou hij voor
vaste rente moeten kiezen. De aanbieder of de tussenpersoon is verplicht
te inventariseren of de consument dit risico kan en wil lopen. Zie ook
antwoorden vraag 6 en 7.

6

Kunt u aangeven in hoeverre mensen met een hypotheek met variabele rente
weten op welke manier de rentestand wordt bepaald?

Het is van belang dat de informatieverstrekking vooraf duidelijk is over
de vraag of de rente variabel danwel vast is. In de Wet op het
financieel toezicht (Wft) wordt in artikel 4:20, eerste lid, bepaald dat
voorafgaand aan de hypotheekverstrekking, ook zonder advisering, alle
informatie verstrekt moet worden die ‘redelijkerwijs relevant is voor
een adequate beoordeling’ van het product. Hoeveel en welke informatie
nodig is voor een adequate beoordeling van het product, is onder meer
afhankelijk van de complexiteit van dat product. Omdat de variabele
rente één van de essentialia is van de overeenkomst,
zal een kredietverstrekker moeten melden dat variabele rente in
rekening wordt gebracht.  

Daarnaast is er het aspect van de zorgplicht. Voor de situatie dat de
consument om advies vraagt, wordt in artikel 4:23 Wft bepaald dat een
financiële dienstverlener voldoende inlichtingen moet inwinnen over
onder andere de kennis, ervaring en risicobereidheid van de consument,
zijn advies mede moet baseren op de verkregen informatie en moet
toelichten hoe hij tot het advies is gekomen dat een bepaald financieel
product passend is voor die consument. Bij hypotheken dient men aan de
hand van een klantprofiel te bepalen of de consument schommelingen in de
hypotheekrente wil opvangen. De overkrediteringnorm van artikel 4:34 Wft
stelt vast of de consument renteschommelingen financieel kan opvangen.
Daarnaast bevat de Gedragscode Hypothecaire Financieringen regels over
de informatie die vooraf aan de klant moet worden verstrekt. Dit omvat
onder meer informatie over de vraag of rente variabel is of vast en wat
het effectieve rentepercentage is.

Tijdens de contractsduur moet de kredietverstrekker met variabele rente
de consument informeren over elke wijziging van de kredietvergoeding.
waarbij de consument ook wordt geïnformeerd over het gewijzigde
kredietvergoedingspercentage op jaarbasis op grond van artikel 68 van
het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen. 

7

Bent u bereid om de banken een aanwijzing te geven om deze
ondoorzichtigheid uit de wereld te helpen?

Ik zie vooralsnog geen aanleiding om nadere regels te stellen omtrent
het informeren over de berekening van de variabele rente. Ik acht het
van belang dat hypotheekaanbieders, en indien van toepassing de
tussenpersoon, transparant zijn zowel gedurende de precontractuele fase
als gedurende de contractuele fase. De Autoriteit Financiële Markten
(AFM) houdt toezicht op correcte, duidelijk en niet misleidende
informatieverstrekking en op de zorgplicht. De AFM beschikt over
voldoende handvatten om eventuele overtredingen te handhaven. Indien
blijkt dat de geldende wet- en regelgeving wordt overtreden, zal de AFM
handhavend optreden.

1) www.rtlz.nl, 11 november 2008

Directie Financiële Markten



Datum

10 december 2008 

Ons kenmerk

FM/2008/2995 U







	Pagina   PAGE   \* MERGEFORMAT  2  van   NUMPAGES   \* MERGEFORMAT  5 



Directie Financiële Markten 

Korte Voorhout 7

2511 CW  Den Haag

Postbus 20201

2500 EE  Den Haag 

  HYPERLINK "http://www.minfin.nl"  www.minfin.nl 





Ons kenmerk

FM/2008/2995 U

Uw brief (kenmerk)

21 november 2008/ Kenmerk:  2080905870

Bijlagen

> Retouradres Postbus 20201 2500 EE  Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer

Der Staten-Generaal

Postbus 20018

2500 EA 'S-GRAVENHAGE





Datum	18-12-2008

Betreft	Beantwoording van Vragen van de leden Tang en Depla (beiden
PvdA) over de bepaling door banken van de variabele rente van
hypotheken.



	Pagina   PAGE   \* MERGEFORMAT  1  van   NUMPAGES   \* MERGEFORMAT  5