Preview document (🔗 origineel)

---

> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ  Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer

der Staten-Generaal

Postbus 20018

2500 EA  DEN HAAG

Datum  23 januari 2009

Betreft	Kamervragen

Geachte voorzitter,

Hierbij zend ik u, mede namens de minister van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit, de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Thieme
(PvdD) over hepatitis B en E onder hoefdieren (2008Z10216/2080908480).

Hoogachtend,

de minister van Volksgezondheid,

Welzijn en Sport,

dr. A. Klink

Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Thieme over hepatitis B en E
onder hoefdieren.

(2008Z10216/2080908480)

Vraag 1

Is het waar dat onder grote hoefdieren op de Veluwe op dit moment
Hepatitis B en Hepatitis E heerst volgens het RIVM? Zo neen, is er wel
sprake van een onderzoek naar infectieziekten onder grote hoefdieren
door het RIVM en wat heeft dit onderzoek tot op heden opgeleverd?

Antwoord 1

Er is geen onderzoek gedaan naar hepatitis B virus in grote hoefdieren
op de Veluwe. Wel is door het RIVM onderzoek gedaan naar hepatitis E
virus bij grote hoefdieren op de Veluwe. In verschillende onderzochte
monsters van wilde zwijnen en edelherten, waaronder feces, serum, lever
en spier is hepatitis E virus aangetroffen. 

Vraag 2

Is het waar dat van de genomen monsters 20% van de dieren besmet bleek
met Hepatitis B en 6% met hepatitis E? Zo neen, welke percentages zijn
dan juist?

Antwoord 2

Nee, percentages zijn niet juist. In het onderzoek onder grote
hoefdieren op de Veluwe is niet gekeken naar hepatitis B virus. Uit
voorlopige resultaten blijkt dat hepatitis E virus op de Veluwe in de
periode van 2005 – 2008 in 8% van de onderzochte wilde zwijnen is
aangetroffen en in 15% van de onderzochte edelherten. 

Vraag 3

Is er een verklaring voor de besmettingspercentages met Hepatitis B en E
zoals ze nu zijn aangetroffen? Zo ja, hoe luidt die verklaring? Zo neen,
ligt het in de rede dat er binnenkort een verklaring wordt gevonden voor
de infecties?

Antwoord 3

Er is geen onderzoek gedaan naar hepatitis B virus. De aanwezigheid van
HEV bij dieren in Nederland en de rest van Europa is niet nieuw. Door
het RIVM is aangetoond dat HEV is aangetroffen in meer dan de helft van
de mestmonsters die in 2005 werden verzameld bij Nederlandse
varkenshouderijen. Deze resultaten zijn vergelijkbaar met wat in andere
Europese landen is gevonden. Dat HEV niet alleen bij varkens, maar ook
bij grote hoefdieren in het wild is aangetroffen is niet onverwacht. Ook
dit is beschreven voor andere Europese landen, met percentages van meer
dan 20% voor wilde zwijnen in Spanje en Italië. 

Vraag 4

Is het waar dat er een advies is aan jagers om grote hoefdieren alleen
met handschoenen aan te ontweien? Zo ja, in welke vorm en met welke
inhoud is dit advies uitgegaan en wanneer? Zo neen, acht u het
verantwoord wanneer dieren zonder handschoenen ontweid worden?

Antwoord 4

Op de website van de Nederlandse Organisatie voor Jacht en Grondbeheer
is op 12 oktober 2008 een bericht geplaatst over HEV bij wild op de
Veluwe. Omdat onduidelijk is hoe hepatitis E patiënten in Nederland met
het virus besmet raken, en omdat bij contact met wild altijd rekening
gehouden moet worden met mogelijke infectie risico’s wordt in dit
bericht als algemene preventieve maatregel aangeraden om grofwild, in
het bijzonder varkens, te ontweien met handschoenen. 

Vraag 5

Kunt u aangeven of er gevaren voor de volksgezondheid zijn, nu grote
hoefdieren die geschoten worden niet aan de reguliere vleeskeuring
onderworpen worden? Zo ja, welke gevaren zijn er? Zo neen, hoe zeker
kunt u zijn dat de consumptie van met hepatitis B danwel E besmetten
grote hoefdieren gegarandeerd onschadelijk is voor consumenten?

Antwoord 5

Er zijn twee publicaties waarin beschreven is dat in Japan patiënten
hepatitis E hebben opgelopen door het eten van onvoldoende verhit vlees.
De eerste publicatie beschrijft vier patiënten waarbij hepatitis E is
geconstateerd na consumptie van besmet hertenvlees, de tweede beschrijft
één hepatitis E patiënt door consumptie van besmet wilde
zwijnenvlees. Hetzelfde type HEV komt ook voor bij varkens en grote
hoefdieren in Nederland en wordt ook incidenteel bij mensen gevonden.
Hoe deze mensen besmet zijn geraakt is ondanks onderzoek naar
blootstelling en transmissie onduidelijk, maar een directe relatie met
contact met dieren of consumptie van dierlijke producten is niet
gevonden. Omdat hepatitis E slechts bij een klein aantal personen per
jaar wordt vastgesteld is het volksgezondheidsrisico klein te noemen.
Bij de in Nederland gebruikelijke maatregelen rondom de productie en
bereiding van wild en vanwege de geringe consumptie van rauw/onderverhit
wildvlees moet de kans op infectie als zeer gering worden ingeschat. Bij
voldoende verhitting van het vlees door koken of braden wordt het virus
onschadelijk gemaakt. 

Vraag 6

Bent u bereid post mortem keuringen van in het wild levende dieren bij
wildleveranciers een strenger regime te binden dan nu het geval is? Zo
ja, op welke termijn en wijze? Zo neen, waarom niet?

Antwoord 6

Sinds begin 2008 zijn reeds strengere regels m.b.t. de keuring van wild
voor de lokale handel van kracht in Nederland. Daarmee zijn deze in
overeenstemming gebracht met de doelstellingen van de Europese
regelgeving voor de overige levensmiddelen. De voedselveiligheid is
daarmee in voldoende mate geborgd. Ik zie daarom vooralsnog geen
aanleiding voor een verdere aanscherping van de regels.

Vraag 7

Bent u bereid, nu door het Jeroen Bosch Ziekenhuis, het RIVM en de VU is
vastgesteld dat hepatitis E virus (HEV) kan worden overgedragen van dier
op mens, indien onvoldoende verhit orgaanvlees gegeten wordt, tot een
grote voorlichtingscampagne aan het publiek waarin de risico’s van
besmetting met hepatitis als gevolg van vlees- en wildconsumptie aan de
orde gesteld wordt? Zo ja, op welke termijn en wijze? Zo neen, waarom
niet?

Antwoord 7

De burger heeft een belangrijke eigen verantwoordelijkheid om zijn
voedsel zorgvuldig en veilig te bereiden.  Vanwege het risico van
besmetting met bijvoorbeeld salmonella of toxoplasma, is van
overheidswege altijd al aangegeven dat het verstandig is om
(orgaan-)vlees vóór consumptie voldoende te verhitten. De nieuwste
bevindingen omtrent HEV geven geen aanleiding om deze opstelling aan te
passen. 

Bezoekadres:

Parnassusplein 5

2511 VX  DEN HAAG

T	070 340 79 11

F	070 340 78 34

www.minvws.nl

Ons kenmerk

VGP-K-U -2906395

Bijlagen

1

Uw brief

24 december 2008

Correspondentie uitsluitend richten aan het retouradres met vermelding
van de datum en het kenmerk van deze brief.