Antwoord op vragen van de leden Van Bommel en Peters over gebruik van witte fosfor
Antwoord schriftelijke vragen
Nummer: 2009D06551, datum: 2009-02-13, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: M.J.M. Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken (Ooit CDA kamerlid)
Onderdeel van zaak 2009Z01013:
- Gericht aan: M.J.A. van der Hoeven, minister van Economische Zaken
- Gericht aan: M.J.M. Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken
- Indiener: H. van Bommel, Tweede Kamerlid
- Medeindiener: M. Peters, Tweede Kamerlid
- Voortouwcommissie: TK
Preview document (š origineel)
Graag bied ik u hierbij, mede namens de Staatssecretaris van Economische Zaken, de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld door de leden Van Bommel en Peters over het gebruik van witte fosfor door de IsraĆ«lische krijgsmacht bij de aanval op Gaza. Deze vragen werden ingezonden op 22 januari 2009 met kenmerk 2009Z01013. De Minister van Buitenlandse Zaken, Drs. M.J.M. Verhagen Antwoorden van de heer Verhagen, minister van Buitenlandse Zaken op vragen van de leden Van Bommel en Peters (SP en GroenLinks) over gebruik van witte fosfor door IsraĆ«lische krijgsmacht bij aanval op Gaza. (Ingezonden 22 januari 2009). Vraag 1 Hebt u kennisgenomen van de berichten van het meermaals gebruik van witte fosfor door de IsraĆ«lische krijgsmacht tijdens de aanval op Gaza? 1) Is u bekend hoe vaak, zowel het aantal malen als ook de hoeveelheid, witte fosfor is gebruikt door IsraĆ«l in de oorlog in Gaza? Zo nee, bent u bereid daarover navraag te doen? Kunt u dat toelichten? Antwoord Ja. Witte fosfor bevattende munitie wordt gebruikt in rookgranaten voor artillerie, alsmede in munitie voor het verlichten van het slagveld. Het gebruik van deze munitie is, mits in overeenstemming met de regels van het humanitair oorlogsrecht, niet verboden. Vraag 2 Deelt u de mening van Human Rights Watch dat IsraĆ«l verzuimde te voorkomen dat de burgerbevolking van Gaza verwond werd of gedood door wapens met witte fosfor? 2) Vraag 3 Is IsraĆ«l partij bij het Derde Protocol bij de VN Conventie aangaande Conventionele Wapens? Bent u van mening dat IsraĆ«l conform het proportionaliteitsbeginsel heeft gehandeld bij het gebruik van witte fosfor in Gaza? Kunt u dat toelichten? Vraag 4 Deelt u de mening van Amnesty International dat witte fosfor door zijn lichte ontvlambaarheid nooit in dichtbevolkte gebieden moet worden gebruikt? Deelt u de mening van Amnesty International dat het gebruik ervan in een dichtbevolkt gebied als Gaza een oorlogsmisdaad is? 3) Antwoord IsraĆ«l is geen partij bij Protocol III behorende bij de Conventie inzake Conventionele Wapens (CCW). Dit āProtocol on Prohibitions or Restrictions on the Use of Incendiary Weaponsā verbiedt het gebruik van brandwapens, waarvan het primaire doel is om objecten in brand te steken of brandwonden aan personen toe te brengen. Hoewel het humanitair oorlogsrecht geen specifiek verbod op fosformunitie bevat, dient bij het gebruik van munitie, ongeacht het type of soort, het betreffende recht te worden nageleefd. Het gaat hier met name om de beginselen van proportionaliteit, het onderscheid tussen burgers en combattanten, en de plicht tot het nemen van alle mogelijke voorzorgsmaatregelen ter bescherming van de burgerbevolking. Om te kunnen beoordelen of er sprake is geweest van een juiste inzet van fosformunitie in overeenstemming met het internationaal recht, is het noodzakelijk de feiten en omstandigheden rond die inzet te kennen. Nederland beschikt momenteel niet over adequate en afdoende informatie om deze afweging te maken en vindt dat partijen in eerste instantie zelf onderzoek moeten doen naar beweerde schendingen van het humanitair oorlogsrecht. IsraĆ«l heeft aangekondigd de inzet van fosformunitie in onderzoek te hebben. Daarvan zijn nog geen uitkomsten bekend. Gevolg gevend aan de motie Van Dam / Haverkamp heeft Nederland in VN-verband inmiddels kenbaar gemaakt onafhankelijk onderzoek te bepleiten naar alle gevallen waarin VN-organisaties of internationaal erkende hulporganisaties als het Rode Kruis of de Rode Halve Maan twijfelen of het gebruikte geweld past binnen de verplichtingen en randvoorwaarden die het internationale recht aan het gebruik van geweld stelt. Vraag 5 Is het waar dat IsraĆ«l 155 mm granaten van het type M8251A1 van Amerikaanse makelij heeft gebruikt? 4) Is het waar dat dit type granaat niet als brandwapen in het Derde Protocol bij de VN Conventie aangaande Conventionele Wapens wordt erkend? Deelt u de mening dat dit type wapen verboden moet worden of alsnog bij het genoemde Derde Protocol moet worden opgenomen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen zult u daartoe ondernemen? Antwoord De IsraĆ«lische regering heeft niet bevestigd dit type fosformunitie te hebben gebruikt. Op basis van de berichtgeving in diverse media en door verschillende NGOās en het Internationale Rode Kruis (ICRC) kan er vooralsnog van worden uitgegaan dat Israel fosformunitie heeft gebruikt. In Protocol III van de CCW wordt onomwonden gesteld dat het verboden is wapens te gebruiken die primair ontworpen zijn om objecten in brand te steken of brandwonden aan personen toe te brengen. Protocol III stelt het gebruik van brandwapens centraal en niet het type. De betreffende granaten van het type M8251A1 zijn rookgranaten en niet primair voor dit doel ontworpen, maar kunnen, indien als aanvalswapen gebruikt, dit wel bewerkstelligen. Met het oog op de logica en de opzet van Protocol III inzake brandwapens, acht de Nederlandse regering het niet voor de hand liggen om een specifiek type fosformunitie in het betreffende Protocol te benoemen. Vraag 6 Is u bekend op welke wijze de witte fosforgranaten in het bezit van IsraĆ«l zijn gekomen? Kunt u uitsluiten dat deze granaten via Schiphol werden doorgevoerd? Kunt u uitsluiten dat deze granaten over Nederlands dan wel Europees grondgebied naar IsraĆ«l zijn overgebracht? Zo nee, op welke wijze is dat dan gebeurd? Is dat uw inziens volgens de Europese gedragscode voor wapenhandel en wapendoorvoer gedaan? Antwoord Nee, indien IsraĆ«l in het bezit is van 155 mm witte fosforgranaten, is het de regering niet bekend hoe IsraĆ«l daarover de beschikking heeft gekregen. Bij de meldingen en vergunningaanvragen voor de doorvoer van militaire goederen over Nederlands grondgebied naar IsraĆ«l zijn geen gevallen van artilleriegranaten aangetroffen. Omdat andere EU lidstaten op dit punt geen openheid betrachten over de doorvoer van militaire goederen over hun grondgebied, kan de regering geen uitspraken doen over de mogelijkheid dat dergelijke witte fosforgranaten via Europees grondgebied vervoerd zijn. 1) Human Rightsā Watch, 10 januari 2009: ā HYPERLINK "http://www.hrw.org/en/news/2009/01/10/israel-stop-unlawful-use-white-ph osphorus-gaza" \o "Israel: Stop Unlawful Use of White Phosphorus in Gaza" Israel: Stop Unlawful Use of White Phosphorus in Gaza ā 2) HYPERLINK "http://www.amnesty.org" www.amnesty.org , 19 januari 2009: āIsrael used white phosphorus in Gaza civilian areasā 3) Trouw, 20 januari 2009: āMiljardenschade in Gazastrook door IsraĆ«lisch offensiefā 4) The Times, 9 januari 2009: āGaza victimsā burns increase concern over Phosphorusā Zie ook fotoās van de granaten via HYPERLINK "http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/middle_east/article5470047. ece" www.timesonline.co.uk/tol/news/world/middle_east/article5470047.ece VERTROUWELIJK Pagina PAGE \* MERGEFORMAT 1 van 4 Pagina PAGE \* MERGEFORMAT 4 van 4 Aan de Voorzitter van de Y Kamer der Staten-Generaal Binnenhof Y Den Haag Datum 13 februari 2009 Betreft Beantwoording vragen van de leden Van Bommel en Peters over gebruik van witte fosfor Pagina PAGE \* MERGEFORMAT 1 van 4 Ministerie van Buitenlandse Zaken Ministerie van Economische Zaken DOCPROPERTY L_REFERENCE \* MERGEFORMAT Onze Referentie DVB-WW/35/09 Ministerie van Buitenlandse Zaken Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland IF DOCPROPERTY "BZ_UseCountry" N ="Y" " DOCPROPERTY "L_HomeCountry" Nederland " "" DOCPROPERTY L_HOME_URL \* MERGEFORMAT www.minbuza.nl DOCPROPERTY L_PROCESSOR \* MERGEFORMAT Contactpersoon DOCPROPERTY SIG_NAME \* MERGEFORMAT W.J. Wormgoor T +31(0)70348 5089 F wouter.wormgoor@minbuza.nl DOCPROPERTY L_REFERENCE \* MERGEFORMAT Onze Referentie DVB-WW/35/09 DOCPROPERTY L_YREFERENCE \* MERGEFORMAT Uw Referentie 2009Z01013 DOCPROPERTY L_ENCLOSURES \* MERGEFORMAT Bijlage(n) 1