Preview document (🔗 origineel)

---

Verslag van een schriftelijk overleg

Binnen de vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
(LNV) heeft een aantal fracties vragen en opmerkingen aan de minister
van LNV over de retributieregelingen van de Voedsel en Waren Autoriteit
(VWA) ( Kamerstuknummer 26991, nr. 248).

voorzitter van de commissie,

Atsma

griffier voor dit verslag,

Peen

Inhoudsopgave									Pagina

Inleiding									1

Evaluatie

Enquête									1

Planningskader								2

Retributieregeling per 1 juli 2009

Tariefaanpassing								2

Slachterijen									3

Nieuwe retributies								4

Financiële effecten								4

Inleiding

De leden van de CDA-fractie hebben kennis genomen van de brief over de
evaluatie van de retributieregelingen en daaruit voortvloeiende concept
retributieregeling. Hieruit blijkt dat een eerste stap is gezet naar een
meer transparante retributieregelingen om zo tot lagere tarieven te
komen, efficiënter - en klantgerichter te werken en tot meer
‘toezicht op controle’ arrangementen te komen.

De leden van de SP-fractie hebben met belangstelling kennis genomen van
de voorgenomen wijzigingen van het retributiestelsel. De leden zijn
verheugt met de keuze voor verhoging van de retributies. Daarmee wordt
in ieder geval meer recht gedaan aan het principe van de vervuiler
betaalt. 

De leden van de VVD-fractie hebben kennisgenomen van de
retributieregeling van de VWA-werkzaamheden. 

Evaluatie

Enquête

De leden van de CDA-fractie zijn van mening dat de stap om tot een meer
transparante retributieregeling te komen een kleine stap is en betreuren
het dat niet verder tegemoet is gekomen aan de uitkomsten van de
enquête. De leden van de CDA-fractie vragen zich af waarom. Uit de
reacties op de nieuwe retributieregelingen blijkt dat nog steeds een
meerderheid van het bedrijfsleven de retributieregelingen als complex
ervaart. Ook de kostenstijgingen die voortvloeien uit de
toeslagsystematiek worden door het bedrijfsleven gedeeltelijk als
onredelijk en onbegrijpelijk ervaren. Bedrijven blijken, zoals uit de
evaluatie naar voren komt, zeer weinig gebruik te maken van de
voorziening voor bundeling van werkzaamheden op meerdere (nabijgelegen)
bedrijven tegen één aanvraagtarief. Is de minister nagegaan waarom dit
zo is?

De leden van de CDA-fractie vragen zich af of kan worden aangegeven of
bij de evaluatie ook rekening is gehouden met alternatieven ten aanzien
van de wijze van financiering van toezichtskosten, bijvoorbeeld de
mogelijkheid om de kosten op een transparante en evenwichtige wijze door
te belasten richting de gehele voedingsmiddelenindustrie (incl.
non-food). En in hoeverre zijn bij deze evaluatie ook de internationale
benchmark onderzoeken betrokken? Met het oog op een Europees ‘level
playing field’ moet naar mening van de leden van de CDA-fractie ook de
wijze van financiering van toezichtkosten in andere Europese landen in
de discussie worden betrokken. Op welke termijn rapporteert de Europese
Commissie over het onderzoek naar de opbouw van het retributiestelsel in
de verschillende lidstaten, en op welke wijze worden deze resultaten
verwerkt in het Nederlandse retributiemodel?

De gewenste kostendekkendheid heeft tot gevolg dat Nederland hogere
tarieven hanteert dan andere EU-lidstaten. De leden van de VVD-fractie
willen graag dat de gevolgen van het ontbreken van een ‘level playing
field’ voor de Nederlandse vleessector inzichtelijk worden gemaakt.
Wat zijn daarnaast de onderliggende oorzaken, redenen en/of argumenten
voor andere lidstaten om lagere tarieven te hanteren? Ziet de minister
mogelijkheden om vergelijkbare tarieven te hanteren? Zo neen, waarom
niet?

Planningskader

Eerder hebben de leden van de CDA-fractie aangegeven dat inzake de
capaciteit en kwaliteit van dierenartsen en het planningskader van de
VWA, het niet zo kan zijn dat deze van invloed kunnen zijn op het
serviceniveau richting het bedrijfsleven. Slachterijen dienen hun
werktijden niet ten koste van alles aan te passen aan de beschikbaarheid
van dierenartsen. Kan worden aangegeven welke speelruimte het moment
waarop de werkzaamheden beginnen,heeft? Het aanpassen van werktijden kan
tot grote praktische problemen leiden, is de inschatting van de leden
van de CDA-fractie. Voorkomen moet worden dat er grote welzijnsproblemen
kunnen ontstaan omdat aangevoerde slachtdieren niet meer kunnen worden
geslacht en tot de volgende dag, of zelfs tot na het weekeinde, moeten
blijven staan. Het strookt bovendien niet met de genoemde
overgangsmaatregelen als het investeren in de kwaliteit van
‘practitioners’ en een gerichte inzet van dierenartsen. Daarover
hebben de leden van de CDA-fractie nog een vervolgvraag. In de
voorliggende concept- retributieregeling is gesteld dat bij de
betreffende retributies voor de officiële assistent, werkzaam bij de
VWA (ATDA) voor werkzaamheden niet gerelateerd aan het toezicht, wederom
eenzelfde tarief is voorgesteld als voor de officiële dierenarts. Dat
sluit niet aan bij de intentie zoals is uitgesproken bij het afsluiten
van het Convenant privatisering bandkeuring. Deze assistent is van
tijdelijke aard en zou op den duur verdwijnen. Qua transparantie valt
verder nog op te merken dat niet duidelijk is of de werkelijke kosten
voor beide functies gelijk zijn. Kan hierover meer helderheid worden
verschaft?

Hoofdlijn is dat de inzet vooral dáár moet plaatsvinden waar de
risico’s het grootst zijn. Daarnaast zijn efficiency en effectiviteit
van de inzet van dierenartsen van belang, met als uitgangspunt dat
onrendabele uren tot een minimum beperkt dienen te blijven. De verhoging
van de efficiency van de inzet van VWA-dierenartsen en de gevolgen van
de maatregelen voor de bedrijfsvoering van de bedrijven dienen in balans
te zijn. Kan worden aangegeven of ook deze efficiencyslag is verwerkt in
de tarieven? 

Retributieregeling per 1 juli 2009

Tariefaanpassing

De leden van de CDA-fractie zijn verheugd dat de tarieven zijn afgetopt,
maar vinden deze toch fors. De gemiddelde stijging is dan wel 10% maar
voor de individuele tarieven is dat 30%! In de nieuwe regeling is ook
niet duidelijk welke elementen in de berekening van de tarieven zijn
meegenomen of wat het effect van de betreffende tariefonderdelen is. Kan
een betere onderbouwing worden verschaft van de tarieven? 

De leden van de CDA-fractie hebben twijfels bij de uitvoering van de
afspraken met de pluimveesector over de gemiddelde tariefstijging van 5%
in 2008 (en daarna in twee jaar nog 10%). Bij de huidige voorstellen en
verkregen toelichtingen blijkt het kwartiertarief  per 1 januari 2009
met 4,54% en per 1 juli 2009 nogmaals met 18%, ten opzichte van het
overeenkomstig de gemaakte afspraken berekende tarief, te stijgen,
terwijl in 2010 nogmaals een toename van 21% wordt geprognosticeerd. In
totaal zou de stijging 42% zijn in plaats van de afgesproken 10%. Kan de
minister aangeven op welke wijze de tariefstijging tot stand is gekomen,
welke bandbreedte het percentage kent en welke impact dat heeft op de
verschillende deelsectoren? En wat is het toekomstperspectief, nu in
eerdere brieven wordt gemeld dat de tariefstijging gefaseerd zal worden
om uiteindelijk in 2011 tot het niveau van werkelijke kosten te komen?
Met welk percentage dient het bedrijfsleven rekening te houden? 

Volgens de leden van de SP-fractie zijn er met betrekking tot de
voorgenomen wijzigingen van het retributiestelsel ook een aantal
kanttekeningen te plaatsen waar de leden graag nadere toelichting over
krijgen. Er gaat met de voorgestelde percentuele verhoging indirect nog
altijd veel belastinggeld naar de sector, terwijl vanuit het voornoemde
principe 100% kostendekkendheid rechtvaardiger zou zijn. De leden van de
SP- fractie zien op voorhand dan ook geen reden om akkoord te gaan met
voorgestelde wijziging van het retributiestelsel.

De leden van de SP fractie zijn voor een snelle invoering van
kostendekkendheid. Het convenant met de roodvleessector gaat uit van
volledige kostendekkendheid in 2010. Waarom wordt de verhoging niet
conform dit streven voortgezet en nu wederom afgetopt? Schuift daarmee
ook de datum voor het  bereiken van de kostendekkendheid op? 

De minister spreekt over een forse van een tariefsstijging van circa
10%. Kan de minister aangeven hoe fors die in euro’s is per bedrijf?
Kan de minister tevens aangeven welke kosten volledige kostendekkendheid
op jaarbasis zou betekenen voor de betreffende bedrijven? Zijn deze
kosten niet naar draagkracht over betrokkenen te verdelen?

De nieuwe tariefaanpassingen per 1 juli 2009 richting kostendekkendheid
heeft de leden van de VVD-fractie onaangenaam verrast. Een gemiddelde
tariefstijging van circa 10% vinden deze leden onaanvaardbaar. Het is
immers niet duidelijk hoe het tarief is opgebouwd. Dit is van groot
belang voor het draagvlak van een dienst met een monopoliepositie zoals
de VWA. Kan de minister de achterliggende kostentoerekening inzichtelijk
maken? Kan zij hierbij in het bijzonder ingaan op de kostentoedeling van
de tarifeerbare en niet-tarifeerbare diensten? Kan de minister aangeven
wat zij verstaat onder ‘kostendekkende tarieven’, welke kosten
worden hierbij betrokken? Kan zij tevens inzicht geven in de actuele
hoogte van deze kosten en de relatie tot de huidige en voorgestelde
retributies?

De leden van de VVD-fractie willen bovendien weten wat er wordt gedaan
aan het verbeteren van de efficiency van de werkzaamheden van de VWA,
teneinde de kosten voor het bedrijfsleven terug te dringen. Worden de
kosten van maatregelen die de efficiency en kwaliteit van controle
verbeteren, zoals automatisering, fusies, etc., uiteindelijk ook
doorberekend in de retributies?

Slachterijen

De CDA-fractie is verheugd met de toestemming van de Europese Commissie
ten aanzien van de pilot-projecten ter modernisering van de
vleeskeuringsmethoden met inbegrip van efficiënte inzet van
dierenartsen. Kan de minister aangeven hoe het traject verder gaat? En
kan de minister aangeven hoe met initiatieven, zoals bijvoorbeeld hogere
snelheid van de slachtlijnen, uit het bedrijfsleven wordt omgegaan? Het
meedenken op de werkvloer over de praktische oplossingen rondom
bijvoorbeeld het planningskader waarbij de kwaliteit van het product
blijft gewaarborgd daar is naar mening van de leden van de CDA-fractie
toch niets mis mee? 

Ook het door de sector al eerder aangeleverde idee over de vorming van
een keuringsteam op slachterijen, met permanent toezicht in de vorm van
Service Level Agreements (SLA’s) dient te worden meegenomen in de
modernisering van de vleeskeuring. Alle voorkomende dagelijkse
werkzaamheden dienen door zo’n team te kunnen worden uitgevoerd zonder
extra tarieven. Dit werkt een verregaande vereenvoudiging van de gehele
tariefstructuur in de hand.

De leden van de VVD-fractie willen weten wat de minister specifiek doet
voor de kleinere slachterijen. Welke maatregelen neemt u om de kleinere
slachterijen te ontzien in uw streven naar kostendekkendheid en welk
resultaat u hiervan verwacht? Komen deze maatregelen direct ten laste
van de grotere slachterijen? Zo ja, waarom neemt de overheid deze kosten
niet op zich, mede gelet op het belang van een gespreide dekking van
Nederland door slachterijen met het oog op de transportduur van
slachtdieren en vervoersrestricties in verband met dierziekten?
Bovendien willen de leden van de VVD-fractie weten of het klopt, dat de
sector is toegezegd dat de extra kosten voor de zelfslachtende
bedrijven, die maximaal 10 GVE (veebezettingsgrens) per week slachten,
voor rekening van de overheid zullen komen? Zo ja, kan de minister nader
ingaan op deze toezegging en kan zij tevens uitleggen waarom zij in de
voorgestelde regeling geen gevolg heeft gegeven aan deze toezegging?

Nieuwe retributies

De leden van de CDA-fractie snappen dat uit het kostendrager-kostenmaker
principe een herverdeling plaats vindt van de te maken kosten. Op welke
wijze is het bedrijfsleven hierbij betrokken geweest?

Naast de stijging van de bestaande tarieven introduceert de regeling ook
nieuwe retributies voor bepaalde VWA-werkzaamheden die nu neergelegd
gaan worden bij de betrokken bedrijven, omdat de kosten daar worden
gemaakt. De leden van de VVD-fractie willen graag weten hoe deze stap
zich verhoudt tot diensten van de VWA die in andere sectoren, zoals
retail, horeca, visserij, etc., die niet onder de retributieregeling
vallen.

Financiële effecten

Vanuit het principe de vervuiler betaalt vinden de leden van de
SP-fractie het logisch als de activiteiten van de VWA volledig
geretribueerd worden. Nu blijft het bij een percentuele verhoging en
wordt er dus nog altijd een aanzienlijk deel door het rijk bijgedragen
uit de belastingopbrengsten. Wat is de ratio achter het niet
kostendekkend maken van het retributiestelsel? Kan de minister aangeven
hoeveel belastinggeld er op deze manier aan de sector wordt bijgedragen?


De gedeelde financiering van het toezicht door overheid en bedrijfsleven
kent geen eenduidige verdeelsleutel en leidt tot veel onduidelijkheid en
onbegrip bij het bedrijfsleven. De leden van de VVD-fractie willen graag
weten welke mogelijkheden de minister ziet voor een eenduidig systeem,
waarin de toerekening van de kosten transparant is en het bedrijfsleven
de ruimte krijgt om efficiencyverbeteringen te realiseren daar waar ze
zelf verantwoordelijkheid draagt voor controle. Wat vindt de minister
van een systeem waarin, binnen het principe van ‘toezicht op
controle’, de systemen van het bedrijfsleven worden bekostigd door het
bedrijfsleven en het directe toezicht daarop worden bekostigd door de
overheid?

 PAGE    

 PAGE   2