Preview document (🔗 origineel)

---

Werkbezoek Vaste Kamercommissie OCW

Thema: Beroepsonderwijs in Duitsland

Een werkbezoek aan Duitsland kan interessante en nieuwe gezichtspunten
opleveren voor de vaste Kamercommissie OCW. In Duitsland vinden
momenteel afwegingen plaats die eerder ook in Nederland hebben
plaatsgevonden. Gelet op de resultaten van de commissie Dijsselbloem en
het onderzoek naar de invoering van het Competentiegericht Onderwijs is
het interessant om te zien hoe in Duitsland momenteel een beweging naar
ROC-vorming te zien is. De overwegingen die daar gemaakt worden, kunnen
van nut zijn bij een evaluatie van de Nederlandse ontwikkelingen.
Immers, nu in Nederland vraagtekens bij de grootschaligheid worden
gezet, is het interessant om bij onze oosterburen in de praktijk de
argumenten te ervaren om tot regionale opleidingscentra te komen. Verder
vindt er momenteel een sterke verschuiving plaats van BBL naar BOL.
Dreigt daarmee het in Nederland zo gewaardeerde Duitse systeem van
meester-gezel onder druk te komen? En hoe werkt op dit moment het
meester-gezel systeem eigenlijk? Onderwerp van bespreking kan daarbij
ook zijn hoe de Duitse scholen voor beroepsonderwijs de relatie leggen
naar het bedrijfsleven (zowel naar de vormgeving van de opleidingen als
naar de betrokkenheid bij de uitvoering). Ook is interessant te
verkennen hoe EQF zich verhoudt tot het bestaande curriculum in de
scholen.

Bovendien is er de actualiteit hoe gaat de BRD en de verschillende
Bundesländer om met de economische crisis. Welke maatregelen nemen zij
t.a.v. het beroepsonderwijs? Op welke wijze houden zij hun afstuderende
jongeren aan de slag?

In de discussie over het selectiemoment (vroege versus late selectie)
neemt Duitsland een eigen plaats in met een zeer vroege selectie. Het
werkbezoek zou meer inzicht kunnen verschaffen in de effecten van het
selectiemoment op de prestatie van leerlingen en de mogelijkheden om
door te stromen naar hogere vormen van onderwijs. Verder kan het
werkbezoek zich richten op de aanwezige zorgstructuren, de aanwezigheid
van zogenaamde ‘overbelaste leerlingen’. Welk antwoord heeft
Duitsland gevonden op de aanpak van ‘overbelaste leerlingen’?

Het onderwijsbeleid is voor een groot deel beleid van de Bundesländer.
Er is een trend waarneembaar om het beleid meer richting Berlijn te
brengen. Hoe wordt dat op de werkvloer ervaren en wat betekent dat voor
de inhoud van het onderwijs, maar ook voor randvoorwaarden als
onderwijstijd, bekostiging, diplomastructuur.

Om bovenstaande thema’s inzichtelijk te krijgen gaat de voorkeur uit
naar een werkbezoek in één regio en vooral gericht op de praktijk. Hoe
gaan scholen in de praktijk om met de uitdagingen van vandaag?
Bijvoorbeeld kan plaatsvinden in of rond Hamburg, Sleeswijk-Holstein
(een relatief arm Bundesland met kleinschalig beroepsonderwijs). Daarbij
kan informatie verkregen worden vanuit het Bundesministerium voor een
meer algemeen beeld van het Duitse beroepsonderwijs met knelpunten en
uitdagingen (o.a. aansluiting aan het EQF). BiBB (  HYPERLINK
"https://mijn.tweedekamer.nl/f5-w-f50a3f47cb2fcbee35558b4006e3bf41df1c5e
6358dceda63c665be7669b895972d925594f4924fe1045df402bba710c7de58406b94bea
78fefaf32324b84c3c95$$/exchweb/bin/redir.asp?URL=http://www.bibb.de/" \t
"_blank"  http://www.bibb.de ), Bundesinstitut für Berufsbildung heeft
recente onderzoeken gedaan naar voortijdig schoolverlaten, de
aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt, arbeidsmarktrelevantie van
opleidingen, etc. Zij zouden vanuit hun onderzoek kunnen reflecteren op
de praktijk. Tot slot kunnen de ontwikkelingen besproken worden van
ROC-vorming, de verschuiving van BBL naar BOL, meester-gezel opzet van
opleidingen. Gesprekken met betrokken bedrijven kunnen inzicht geven in
de betrokkenheid van bedrijven bij het beroepsonderwijs.