Preview document (🔗 origineel)

---

Aan:	Vaste commissie Economische Zaken

Van:	Liesbeth van Tongeren, GroenLinks

Datum:	30 september 2010 

Inzake:	Voorstel voor onderzoek naar steunmaatregelen voor niet-duurzame
energie 

Aanleiding

De komende jaren moeten we flink bezuinigen om de overheidsfinanciën
weer op orde te krijgen. Tegelijkertijd moeten we bouwen aan een
energiemarkt, waarin eerlijke concurrentie voorop staat. Tenslotte staan
we voor de uitdaging om werk te maken van een toekomstbestendige
energievoorziening. Een energievoorziening die niet alleen schoon is en
zoveel mogelijk gebruik maakt van hernieuwbare energiebronnen, maar ook
een energievoorziening die ons minder afhankelijk maakt van Moskou en
het Midden-Oosten.

	Het is daarom goed om de vele steunmaatregelen die er op energiegebied
bestaan eens goed onder de loep te nemen. Bernard Ter Haar
(directeur-generaal van het ministerie van VROM) schrijft in zijn
bijdrage aan het rapport van de Studiecommissie Belastingstelsel dat we
jaarlijks €7,5 miljard uitgeven aan niet-duurzame steunmaatregelen.
Daarbij gaat het onder meer om specifieke subsidies, belastinguitgaven
en overheidsgaranties voor energie-investeringen. Een voorbeeld van een
niet-duurzame steunmaatregel is het verlaagde tarief in de
energiebelasting voor grootverbruikers. 

	Het is zowel vanuit het oogpunt van gezonde overheidsfinanciën als
vanuit de noodzaak om te investeren in een groene en concurrerende
economie, goed om eens te kijken in hoeverre die niet-duurzame subsidies
bijdragen aan de volgende doelstellingen:

-het versterken van de innovatie- en concurrentiekracht van het
Nederlandse bedrijfsleven, zowel op de korte als op de lange termijn, 

-een eerlijke concurrentiepositie voor de verschillende
energieleveranciers,

-het stimuleren van energiebesparing en

-het vergroenen van de economie.  	

	

Maatschappelijke en politieke relevantie en urgentie

€7,5 miljard is veel geld, zeker in tijden van economische crisis en
bezuinigingen. Dat vraagt om een diepgaande evaluatie. Moet dat bedrag
niet een flink stuk omlaag? In hoeverre dragen die niet-duurzame
subsidies (nog) bij aan de doelstellingen waarvoor ze ooit in het leven
geroepen zijn?

In 2003 heeft het Ministerie van Financiën met de Kamer afgesproken dat
alle belastinguitgaven (specifieke kortingen op belastingen) binnen vijf
jaar geëvalueerd zouden worden. Dat is voor de niet-duurzame kortingen
maar ten dele gebeurd. Zo is het verlaagde tarief op de energiebelasting
voor de glastuinbouw nooit op effectiviteit geëvalueerd.

	Naast het feit dat er veel geld met deze subsidies gemoeid is, lijken
ze haaks te staan op het doel om de economie te vergroenen. Om aan de
bindende EU-doelstellingen te voldoen moeten we in 2020 14% van onze
energie uit duurzame bronnen halen en moeten we in datzelfde jaar onze
CO2-uitstoot in sectoren die niet onder de Europese emissiehandel
vallen, met 16% verminderd hebben. Het kabinet Balkenende 4 heeft hogere
nationale doelstellingen ingevoerd, maar zowel de Europese als de
nationale doelstellingen worden met bestaand beleid niet gehaald. Het
financieel steunen van het gebruik en de productie van fossiele energie,
ondermijnt het level playing field voor groene energie en ondermijnt
investeringen in energiebesparing.

Onderzoeksvragen

Welke niet-duurzame subsidies, belastinguitgaven, garantstellingen van
de overheid en andere steunmaatregelen zijn er precies op het gebied van
energie, en om welke bedragen gaat het? (Deze niet-duurzame
steunmaatregelen zijn eerder wel in kaart gebracht, maar dat overzicht
is waarschijnlijk niet volledig en actueel.)

Wat is het effect van deze niet-duurzame subsidies op de concurrentie-
en innovatiekracht van het Nederlandse bedrijfsleven?

Hoe verhouden de niet-duurzame steunmaatregelen en de
energietariefstructuur in Nederland zich tot die in de ons omringende
landen? (Hierbij kan gebruik gemaakt worden van een groot aantal
bestaande onderzoeken. Het is goed om een overzicht te maken van de
bestaande informatie.)

Wat is het effect van deze niet-duurzame subsidies op het halen van de
klimaat- en energiedoelstellingen?

Wat is het effect van deze niet-duurzame subsidies op het level playing
field voor duurzame energie?

Wat zijn de doelstellingen achter deze niet-duurzame subsidies en in
hoeverre worden deze gehaald?