Voorstel rondetafelgesprek leefvormneutraal belastingstelsel

Brief lid / fractie
Nummer: 2010D51228, datum: 2010-12-14, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.doc), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:
Eerste ondertekenaar: E. Dijkgraaf, Tweede Kamerlid (Ooit SGP kamerlid)
Mede ondertekenaar: P.H. Omtzigt, Tweede Kamerlid (Nieuw Sociaal Contract)
Mede ondertekenaar: W. Koolmees, Tweede Kamerlid (Ooit D66 kamerlid)
Onderdeel van zaak 2010Z19388:
Indiener: E. Dijkgraaf, Tweede Kamerlid
Medeindiener: P.H. Omtzigt, Tweede Kamerlid
Medeindiener: W. Koolmees, Tweede Kamerlid
Volgcommissie: vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Voortouwcommissie: vaste commissie voor Financiën
Onderdeel van activiteiten:
2011-01-19 15:30: Procedurevergadering Financiën (Procedurevergadering), vaste commissie voor Financiën
2012-04-24 14:00: Regeling van werkzaamheden (Regeling van werkzaamheden), TK
Preview document (🔗 origineel)

Rondetafelgesprek leefvormneutraler belastingstelsel

Auteurs: 	Prof. dr. E. Dijkgraaf (SGP)

		Drs. W. Koolmees (D66)

		Dr. P.H. Omtzigt (CDA)

De staatssecretaris van Financiën heeft de Kamer toegezegd dat hij
uiterlijk 1 april 2011 een Startnotitie naar de Kamer stuurt, waarin hij
de mogelijkheden beschrijft om te komen tot een vereenvoudiging van het
belastingstelsel. In afwachting van deze notitie heeft de Kamer besloten
een rondetafelgesprek te organiseren met deskundigen over een
leefvormneutraal belastingstelsel.

Achtergrond

In het verleden is door verschillende fracties aandacht gevraagd voor
het feit dat huishoudens met hetzelfde belastbare inkomen een
verschillend bedrag aan de fiscus moeten betalen. Voorbeelden daarvan
zijn de aangenomen motie-Koşer Kaya c.s., de vragen van de heer Omtzigt
over de uitwerking van het partnerbegrip en de schriftelijke vragen van
de heren Bashir (SP) en Van der Vlies (SGP). Verschillende (fiscale)
maatregelen dragen ertoe bij dat het verschil in financiële druk tussen
alleenverdieners (alleenverdieners, met of zonder kinderen) en
tweeverdieners (met of zonder kinderen, getrouwd of niet getrouwd) groot
is. Ook verschillende wetenschappers legden de vinger bij de ongelijke
(fiscale) behandeling van de verschillende leefvormen (zie het
bijgevoegde literatuuroverzicht).

Doel rondetafelgesprek

Het doel van het rondetafelgesprek is:

Inzicht krijgen in de instrumenten in de fiscaliteit en de
kindregelingen die de ongelijke (fiscale) behandeling van de
verschillende leefvormen veroorzaken.

Inzicht verkrijgen in de doelstellingen van de verschillende
instrumenten, inclusief de effectiviteit daarvan voor het bereiken van
het daarmee beoogde doel.

Inzicht verkrijgen in de mogelijkheden hoe de belastingheffing per
leefvorm gelijker ingericht kan worden:

zonder dat dit teveel ten koste gaat van de arbeidsparticipatie;

rekening houdend met de noodzakelijke kosten van huishoudens.

Concrete aandachtsgebieden zijn: 

De toerekening van inkomsten in de inkomstenbelasting over de partners

De verschillende heffingskortingen

Het partnerbegrip

De kindregelingen

Uit te nodigen personen (is uit te breiden)

Prof. dr. C.L.J. Caminada, hoogleraar Empirische analyse van fiscale en
sociale regelgeving, Universiteit Leiden,`

Prof. dr. L.G.M. Stevens, emeritus hoogleraar Capaciteitsgroep
Bedrijfeconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Prof mr. J.M.H.F. Teunissen, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de
Open Universiteit Nederland te Heerlen, 

Dr. H.A. Pott-Buter, universitair hoofddocent afdeling Algemene Economie
aan de Universiteit van Amsterdam, 

Mr. N.C.G. Gubbels, docent Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen,
Fiscale Economie, promoveert in april.

P. Cuyvers, pedagoog en (zelfstandig) beleidsadviseur, 

prof. dr. A.C. Rijkers, hoogleraar fiscale economie, Universiteit van
Tilburg, 

dr. M. Hellendoorn, gepromoveerd aan Faculteit der Sociale Wetenschappen
Open Universiteit.

Relevante publicaties (is uit te breiden)

Caminada, C.L.J. (2007), Tijdschrift voor Openbare Financien,
Inkomensbeleid 	  HYPERLINK
"http://wimdreesstichting.nl/page/downloads/TvOF_2007_-_n1_-_art8.pdf" 
http://wimdreesstichting.nl/page/downloads/TvOF_2007_-_n1_-_art8.pdf  

Hellendoorn, M (2010, Kostwinners en verliezers, De consequenties van
individualisering van inkomensvorming voor de economische positie van
vrouwen (1950-1990), een sociologische analyse   HYPERLINK
"http://dare.ubvu.vu.nl/bitstream/1871/15676/5/9228.pdf" 
http://dare.ubvu.vu.nl/bitstream/1871/15676/5/9228.pdf  

Jongen, E. (2008). Kinderopvang: waarheen, waarvoor? In: Tijdschrift
voor Politieke Ekonomie (tpe- digitaal), jg. 2, nr. 4, p. 27-48,  
HYPERLINK "http://www.tpedigitaal.nl/assets/static/4_-4-2008.pdf" 
http://www.tpedigitaal.nl/assets/static/4_-4-2008.pdf  

Jongen, E. (2010). Child care subsidies revisited. Den Haag: Centraal
Planbureau (CPB-document 200).   HYPERLINK
"http://www.cpb.nl/nl/pub/cpbreeksen/document/200/" 
http://www.cpb.nl/nl/pub/cpbreeksen/document/200/  

Kam, C. A. de (2006), Polderlasten: belastingstelsel in beweging,
1975-2040

Kok, L.M., Hop, J.P., Pott-Buter, H.A., Berkhout, P.H.G., Janssens,
L.R., Teulings, C.N., (2007) Kosten en baten van participatiebeleid  
HYPERLINK
"http://www.seo.nl/binaries/publicaties/rapporten/2006/960.pdf" 
http://www.seo.nl/binaries/publicaties/rapporten/2006/960.pdf  

Omtzigt, P.H. (2008), Christen Democratische Verkenningen, Overheid
ontmoedigt aangaan van relatie,   HYPERLINK
"http://omtzigt.old.cda.nl/Portals/13/docs/Omtzigt204Zomer08.pdf" 
http://omtzigt.old.cda.nl/Portals/13/docs/Omtzigt204Zomer08.pdf  

Pott-Buter, H. (2007), Economisch Statistische Berichten 16 november
2007, Afbouw Algemene Heffingskorting mist doel

SCP (2010), Het werken waard: Het arbeidsaanbod van laagopgeleide
vrouwen vanuit een economisch en sociologisch perspectief, proefschrift
Marielle Cloin,   HYPERLINK
"http://www.scp.nl/dsresource?objectid=26391&type=org" 
http://www.scp.nl/dsresource?objectid=26391&type=org  

Stevens, L.G.M. (2006), Fiscaal gezinsbeleid (afscheidscollege) Erasmus
Universiteit	  HYPERLINK
"http://publishing.eur.nl/ir/repub/asset/8171/afscheidscollege1.pdf" 
http://publishing.eur.nl/ir/repub/asset/8171/afscheidscollege1.pdf  

Teunissen, J.M.H.F., Weekblad Fiscaal Recht 2010/674, Vrijheid,
gelijkheid en belastingen   HYPERLINK
"http://srv-hrl-107v.web.pwo.ou.nl/Docs/Faculteiten/RW/teunissen_aanrech
tsubsidie.pdf" 
http://srv-hrl-107v.web.pwo.ou.nl/Docs/Faculteiten/RW/teunissen_aanrecht
subsidie.pdf  

Vording, H., K.P. Goudswaard, C.L.J. Caminada (2006), De Wet IB 2001:
betere instrumenten voor fiscale inkomenspolitiek?, in: Vijf jaar Wet IB
2001, Kluwer, Deventer

Vergelijking verschillende leefvormen









 

Vergelijking 1: Vergelijking alleenverdiener versus evenredig verdeeld
bruto loonmodel

	 









 

Belastingjaar	2010





	 

Bruto gezinsinkomen 	€ 40.000 euro (In geval van twee verdieners = 2 *
€20.000)

	 

In geval van kinderen	1 meisje van 6 jaar, 1 jongen van 3 jaar



	 

In geval van kinderopvang	Jongen 80 uur p/m dagopvang, Meisje 30 uur p/m
buitenschoolse opvang

 

Uurprijs kinderopvang	€ 6,13 





	 

 	 	 	 	 	 	 	 	 

 	Alleenstaande	Tweeverdieners geen kinderen	Alleenstaande ouder
kinderen	Alleenstaande ouder kinderen kinderopvang	Eenverdienersgezin
kinderen	Eenverdienersgezin kinderen kinderopvang	Tweeverdienersgezin
kinderen	Tweeverdienersgezin kinderen kinderopvang

Verschuldigde inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen	 	 	 
 	 	 	 	 

Inkomstenbelasting	15235	6841	15235	15235	15235	15235	6841	6841

(Eventuele inkomstenbelasting partner)

6841



	6841	6841

Totaal verschuldigde inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen
15235	13683	15235	15235	15235	15235	13683	13683

 	 	 	 	 	 	 	 	 

Heffingskortingen	 	 	 	 	 	 	 	 

Algemene heffingskorting	1987	1987	1987	1987	1987	1987	1987	1987

(Evt. algemene heffingskorting partner 2)

1987

	1987	1987	1987	1987

Arbeidskorting	1489	1460	1489	1489	1489	1489	1460	1460

(Evt. arbeidskorting partner)

1460



	1460	1460

(Evt. alleenstaande ouderkorting)

	945	945



 

(Evt. aanv. alleenstaande ouderkorting)

	1513	1513





Inkomensafhankelijke combinatiekorting

	1859	1859

	1356	1356

Totaal heffingskortingen	3476	6894	7793	7793	5463	5463	8250	8250

 	 	 	 	 	 	 	 	 

Totaal verschuldigd na aftrek heffingskortingen	11759	6789	7442	7442
9772	9772	5433	5433

Totaal verschuldigd na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 	 
 	11759	11759	 	 

Verschil belastingdruk vergeleken met alleenstaande	 	-4970	-4317	-4317
-1987	-1987	-6326	-6326

Verschil belastingdruk na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 
 	 	0	0	 	 

 	 	 	 	 	 	 	 	 

Toeslagen	 	 	 	 	 	 	 	 

Kinderbijslag

	1727	1727	1727	1727	1727	1727

Kindgebonden budget

	441	441	441	441	441	441

Kinderopvangtoeslag



7008



7008

Zorgtoeslag

524

	524	524	524	524

Totaal toeslagen	0	524	2168	9176	2692	2692	2692	9700

 	 	 	 	 	 	 	 	 

Totaal verschuldigde belasting - toeslagen	11759	6265	5274	-1734	7080
7080	2741	-4267

Na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 	 	 	9067	9067	 	 

Verschil belastingen en toeslagen vergeleken met alleenstaande	 	-5494
-6485	-13493	-4679	1806	-9018	-16026

Na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 	 	 	-2692	-2692	 	 





 







 

Vergelijking 2: Vergelijking alleenverdiener versus
anderhalfverdienersmodel



 

 







 

Belastingjaar	2010





	 

Bruto gezinsinkomen 	€ 60.000 euro (In geval van twee verdieners = 1 *
€40.000 en 1 * €20.000)

 

In geval van kinderen	1 meisje van 6 jaar, 1 jongen van 3 jaar



	 

In geval van kinderopvang	Jongen 80 uur p/m dagopvang, Meisje 30 uur p/m
buitenschoolse opvang

 

Uurprijs kinderopvang	€ 6,13 





	 

 	 	 	 	 	 	 	 	 

 	Alleenstaande	Tweeverdieners geen kinderen	Alleenstaande ouder
kinderen	Alleenstaande ouder kinderen kinderopvang	Eenverdienersgezin
kinderen	Eenverdienersgezin kinderen kinderopvang	Tweeverdienersgezin
kinderen	Tweeverdienersgezin kinderen kinderopvang

Verschuldigde inkomstenbelasting en premies volksverzekeringen	 	 	 
 	 	 	 	 

Inkomstenbelasting	24198	15235	24198	24198	24198	24198	15235	15235

(Eventuele inkomstenbelasting partner)

6841



	6841	6841

Totaal verschuldigde inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen
24198	22077	24198	24198	24198	24198	22077	22077

 







 

Heffingskortingen	 	 	 	 	 	 	 	 

Algemene heffingskorting	1987	1987	1987	1987	1987	1987	1987	1987

(Evt. algemene heffingskorting partner 2)

1987

	1987	1987	1987	1987

Arbeidskorting	1433	1489	1433	1433	1433	1433	1489	1489

(Evt. arbeidskorting partner)

1460



	1460	1460

(Evt. alleenstaande ouderkorting)

	945	945



 

(Evt. aanv. alleenstaande ouderkorting)

	1513	1513



 

Inkomensafhankelijke combinatiekorting

	1859	1859

	1356	1356

Totaal heffingskortingen	3420	6923	7737	7737	5407	5407	8279	8279

 	 	 	 	 	 	 	 	 

Totaal verschuldigd na aftrek heffingskortingen	20778	15154	16461	16461
18791	18791	13798	13798

Totaal verschuldigd na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 	 
 	20778	20778	 	 

Verschil belastingdruk vergeleken met alleenstaande	 	-5625	-4317	-4317
-1987	-1987	-6981	-6981

Verschil belastingdruk na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 
 	 	0	0	 	 

 







 

Toeslagen	 	 	 	 	 	 	 	 

Kinderbijslag

	1727	1727	1727	1727	1727	1727

Kindgebonden budget







 

Kinderopvangtoeslag



6228



6228

Zorgtoeslag







 

Totaal toeslagen	0	0	1727	7955	1727	1727	1727	7955

 	 	 	 	 	 	 	 	 

Totaal verschuldigde belasting - toeslagen	20778	15154	14734	8506	17064
17064	12071	5843

Na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 	 	 	19051	19051	 	 

Verschil belastingen en toeslagen vergeleken met alleenstaande	 	-5625
-6044	-12272	-3714	-3714	-8708	-14936

Na afbouw overdr. algemene heffingskorting	 	 	 	 	-1727	-1727	 	 



 

 Kamerstuk 31704-64

 Aanhangsel van de Handelingen 2009 – 2010 (149, 150 en 528)

 PAGE   5 

  PAGE  2