Preview document (🔗 origineel)

---

Voorstel rondetafelgesprek klokkenluiden

Om de integriteit en betrouwbaarheid van zowel de publieke als de
private sector te waarborgen is het van essentieel belang dat misstanden
aan de kaak worden gesteld. Klokkenluiders kunnen hier een belangrijke
rol in spelen. 

Het is inmiddels 10 jaar geleden dat de eerste klokkenluidersregeling
het licht zag,  maar een adequate en sluitende voorziening voor de
bescherming van de (ambtelijke) klokkenluider ontbreekt. Er bestaat geen
verplichting om een geconstateerde misstand ook daadwerkelijk op te
lossen. De interne meldprocedures zijn onbekend onder ambtenaren en
werknemers. Het juridische spanningsveld waarbinnen de klokkenluider
zich bevindt is complex en de risico’s van een melding zijn moeilijk
op voorhand in te schatten. De externe Commissie Integriteit Overheid
biedt de klokkenluider geen soelaas. De Commissie verklaarde 38 van de
43 meldingen afgelopen jaar niet ontvankelijk. Voor de private sector is
niets geregeld voor het extern melden van misstanden. De huidige
regelingen zijn te kwalificeren als interne regelingen van
rechtspositionele aard, één échte klokkenluidersregeling voor het in
de openbaarheid brengen van misstanden ontbreekt tot op heden. 

Het wordt tijd om de positie van de klokkenluider stevig op de kaart te
zetten. Wie moet worden aangemerkt als klokkenluider? Wie bepaalt dat en
wanneer? Wat zijn de rechtspositionele gevolgen daarvan? Welke obstakels
komt een klokkenluider tegen op zijn missie? Waar begint en eindigt de
verantwoordelijkheid van de klokkenluider? Wie is verantwoordelijk voor
het daadwerkelijk oplossen van de misstand en hoe kan dit worden
gecontroleerd? Is het wenselijk om het begrip “klokkenluider”
juridisch in te kaderen? Hoe zou een meldpunt voor klokkenluiders eruit
moeten zien? 

Een rondetafelgesprek met (ervarings-)deskundigen kan bijdragen aan een
inhoudelijke verdieping van de complexe problematiek rond de
klokkenluider.

Genodigden:

Hieronder een lijst met genodigden die we in gedachten hadden (eventueel
in overleg de lijst inkorten):

Expertgroep klokkenluiders: Paul van Buitenen/Gerrit de Wit

Nationale ombudsman, Prof.dr. A.F.M. Brenninkmeijer;

Prof. mr. Pieter van Vollenhove;

Prof. dr. M.A.P. Bovens, schreef onder andere mee aan het Rapport
evaluatie klokkenluidersregelingen in de publieke sector;

Prof. mr. H.Ph.J.A.M. Hennekens, oud staatsraad en emeritus hoogleraar
staats- en bestuursrecht aan de Radbout universiteit te Nijmegen;

Sylvie Bleker (vml Deloitte, nu Stork), kent veel klokkenluiderszaken en
adviseerde medio 2008 en 2009 BZK en Guusje ter Horst;

Ton de Wijs (betrokken bij trauma/hulp klokkenluiders namens IVP
Diemen);

Mr. E. Pasman, was advocaat van Willem Oltmans die misstanden bij
buitenlandse zaken aan de kaak stelde;

Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector, Drs. Marijntje Zweegers;

Dr. G. de Graaf, Vrije Universiteit Amsterdam;

Franck van Uden. Auteur van o.a.:

Klokkenluiden: tussen zelfregulering en Amerikaanse toestanden. Mens en
Maatschappij:33-41.