Preview document (🔗 origineel)

---

A.H. Kuiken

Binnenhof 1a
2513 AA Den Haag

T 070 318 2709

E a.kuiken@tweedekamer.nl

Memo Rapporteurschap Slimme Grenzen

Voortgangsrapportage oktober 2015

aan de vaste commissie voor V&J

van de rapporteur

in afschrift aan de vaste commissie voor EU-zaken

datum 5 oktober 2015

te betrekken bij Procedurevergadering d.d. 14 oktober 2015

Aan de leden van de commissie V&J

Graag informeer ik u over de door mij als uw rapporteur ondernomen activiteiten. Desgewenst verstrek ik een nadere mondelinge toelichting tijdens de procedurevergadering.

Uitgevoerd

1. Op 23-24 maart 2015 heb ik deelgenomen aan een interparliamentary committee meeting van de commissies Justitie/Migratie van het Europees Parlement en nationale parlementen over Slimme Grenzen (zie dit verslag en voor meer informatie en video opnamen deze website. Hier kunt u ook de achtergronddocumenten en werkdocumenten van de EP-rapporteurs Diaz de Mera (EES) en Fajon (RTP) vinden). De discussie concentreerde zich vooral rondom de balans tussen veiligheid en privacy in de wetgevingsvoorstellen over Slimme Grenzen en de vraag of handhavings-autoriteiten toegang mogen hebben tot de verzamelde data. Tijdens deze conferentie heb ik, conform het mandaat, mijn zorgen uitgesproken en enkele vragen gesteld over de effecten, de kosten en de gevolgen voor privacy van de voorstellen. Hierbij viel het op dat de meeste nationale parlementen zich geen zorgen maakten om privacy aspecten. Relatief veel leden van nationale parlementen die aanwezig waren, waren van mening dat handhavings-autoriteiten toegang moesten krijgen tot deze data, met name na de recente aanslagen in Parijs, Brussel en Kopenhagen.

2. Op 21 mei heeft op mijn verzoek een rondetafelgesprek plaatsgevonden over Slimme Grenzen. Hierbij zijn zowel de operationele kant van het dossier als de privacy aspecten aan de orde geweest. Tijdens dit rondetafelgesprek waren aanwezig: de heer R. Rozenburg (Europese Commissie), de heer R. Harmsma (Koninklijke Marechaussee Nederland), de heer W.B.M. Tomesen (College Bescherming Persoonsgegevens) en mevrouw E. Brouwer (Commissie Meijers).

3. Op 28 mei heb ik een werkbezoek gebracht aan Schiphol. Daar is mij uitgelegd hoe het nieuwe grensbewakingssysteem zal gaan werken, dat per 1 juli gestart is, en wat de opvattingen zijn over de EU-voorstellen over slimme grenzen. Gezien de krappe capaciteit op Schiphol en de verwachte sterke toename van passagiers was men positief over de nieuwe voorstellen. Ook heb ik de EU-LiSA pilot Slimme Grenzen in werking kunnen zien, die tot 3 juni actief was, hetgeen mij een goed beeld gaf van de technologische mogelijkheden voor toekomstige grensbewaking.

4. Op 9 en 10 juli 2015 heb ik een werkbezoek gebracht aan Finland. Daar heb ik zowel de land-, de zee- als de luchtgrensbewaking in werking kunnen zien, evenals een mobiele grenscontrole in de trein tussen Moskou en Helsinki. Ook Finland nam deel aan de EU-LiSA pilot voor Slimme Grenzen. Finland kent reeds een Nationaal Inreis Systeem. Hierin staan allerlei gegevens digitaal aangegeven, waardoor een grenswacht in één oogopslag kan zien of er eerder problemen zijn opgetreden, bijvoorbeeld fraude. Dit systeem is gekoppeld aan SIS, VIS en allerlei andere bestaande systemen. De belangrijkste observaties tijdens dit bezoek waren de volgende breed gedeelde opvattingen:

   1. dat, indien er geen toegang is voor rechtshandhavingsautoriteiten, het afnemen van één vingerafdruk feitelijk voldoende zou zijn voor identificatie (al was men informeel wel voor toegang tot de gegevens door rechtshandhavingsautoriteiten en zou in dat geval een database van 10 vingerafdrukken beter zijn);

   2. dat 180 dagen bewaartermijn van data te kort zou zijn. 5 jaar wellicht te lang. Compromis zou kunnen zijn 2-3 jaar.

   3. Gezichtsherkenning is niet zo betrouwbaar als vingerafdrukken. Het is daarnaast moeilijk te krijgen vanuit de auto, bij slecht licht en mensen met kleine ogen.

5. Op 1-2 oktober 2015 vond de Annual Conference on EU Border Management 2015 plaats in Trier. Daar werd door de vertegenwoordiger van het agentschap EU-LiSA aangegeven wat de eerste concept bevindingen waren van de uitgevoerde Smart Borders pilot. Er is een grote acceptatiegraad van de nieuwe grenstechnologie door reizigers en grenswachten. De meest veelbelovende resultaten wat betreft betrouwbaarheid gaven de volgende identificatiemiddelen: 4 vingerafdrukken, gezichtsherkenning en een combinatie van deze twee. Het nemen van een irisscan blijkt soms tot problemen te leiden, vooral met weinig licht. Het definitieve rapport verschijnt in november. Zodra dit gereed is zal ik de resultaten met uw Kamer delen. Verder werd aangegeven dat de kosten van de pilot €3,5 mln waren en dat de kosten van de slimme grenzen zelf grotendeels ten koste van de lidstaten zal komen. Uit de conferentie bleek verder dat gezien het sterke stijgen van de passagiersaantallen het werken aan slimmere grenzen echt noodzakelijk is. Ook werd duidelijk dat de Europese Commissie nog steeds streeft naar het publiceren van de nieuwe voorstellen begin 2016.

Binnenkort

6. Tijdens de procedurevergadering van 14 oktober zal ik u een position paper voorleggen, met daarin het gezamenlijk standpunt van de (meerderheid van) de Kamer. Indien uw commissie dit goedkeurt, zal het in het Engels vertaald worden en zal er een brochure van gemaakt worden.

7. Het position paper zal nog voor 29 oktober toegestuurd worden aan de Europese Commissie, teneinde namens de Kamer input te geven voor de openbare raadpleging van de Europese Commissie over Slimme Grenzen, die op 29 juli is gestart en op 29 oktober zal aflopen. Ik wil dit tevens in de Europese Commissie gaan toelichten.

8. Het position paper zal vervolgens aangeboden worden aan de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie – en daarbij tevens aan het toekomstige Nederlandse EU-voorzitterschap - zodat hij de gedachten van de Kamer kan meenemen bij de onderhandelingen over Slimme Grenzen.

9. Ook zal het position paper aangeboden worden aan de parlementair vertegenwoordigers van de andere nationale parlementen in Brussel. De parlementair vertegenwoordigers zullen het position paper daarna doorgeleiden naar de woordvoerders in de respectieve parlementen, met daarbij de uitnodiging in gesprek te treden over het position paper eventueel gezamenlijk te ondernemen vervolgactiviteiten.

10. Daarnaast zal het position paper aangeboden worden aan de zittende Nederlandse Europarlementariërs en de parlementaire LIBE commissie.

11. Verder zal het position paper toegestuurd worden aan het huidige Luxemburgse EU-voorzitterschap.

12. Ook ben ik voornemens in oktober en november gesprekken te voeren met onder andere de Permanent Vertegenwoordiger van de regering in Brussel, het EP, de EDPS, EU-LISA en de Europese Commissie (ambtelijk)

13. Daarnaast ben ik voornemens gesprekken te voeren met de AIVD/NCTB, het OM, de visumdienst, de IND, het NFI, het CBP, de commissie Meijers en mogelijk andere betrokkenen.

14. Naar verwachting zullen de nieuwe voorstellen over Slimme Grenzen van de Europese Commissie in december 2016 gepubliceerd worden. Vanzelfsprekend zal ik u op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen in dit kader.

Ik vertrouw erop u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd en ben graag tot een nadere toelichting bereid. Graag verneem ik van u of er interesse bestaat in het bijwonen van de nog geplande activiteiten.

A.H. Kuiken

Rapporteur Slimme Grenzen