Preview document (🔗 origineel)

---

24587 Beëindiging van het gebruik maken van de PI Tilburg door België

Nr. Verslag van een schriftelijk overleg

Vastgesteld …

De vaste commissie voor Veiligheid en Justitie heeft een aantal vragen en

opmerkingen voorgelegd aan de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie over zijn brief d.d. 12 oktober 2015 inzake de beëindiging van het gebruik van de PI Tilburg door België (Kamerstuk 24587, nr. 624).

Bij brief van ... heeft de staatssecretaris deze vragen beantwoord. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

De voorzitter van de commissie,

Ypma

Adjunct-griffier van de commissie,

Hessing-Puts

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie 

II. Reactie van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie

I. Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

Opmerkingen van de leden van de VVD-fractie

Begripvol hebben de leden van de VVD-fractie kennisgenomen van de brief van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie waarin de Tweede Kamer wordt geïnformeerd over het besluit van de Belgische minister van Justitie dat de Belgische regering na 31 december 2016 niet langer gebruik zal maken van de penitentiaire inrichting (PI) Tilburg. Deze leden vinden dit spijtig, gelet op het feit dat gebruik door België van deze PI tot gevolg heeft dat de personen die in deze PI werken hun baan kunnen behouden en dat het gebouw niet leeg staat. Zij realiseren zich echter ook dat een dergelijke afspraak eenzijdig kan worden opgezegd.

Vragen en opmerkingen van de leden van de PvdA-fractie

Na een periode van zeven jaar wordt het verdrag met België over de plaatsing van 500 tbs’ers in PI Tilburg stopgezet. Dit heeft direct gevolgen voor het personeel van de PI in Tilburg. Deze leden lezen we dat er 400 fte’s moeten verdwijnen. Over het verdwijnen van deze arbeidsplaatsen en de gevolgen hiervan voor het personeel hebben zij enkele vragen.

Is de sluiting van de PI voldoende en helder gecommuniceerd met het personeel? Op welke manier en wat is de rol van de ondernemingsraad geweest?

Voornoemde leden merken op dat de afgelopen jaren veel PI-medewerkers van andere detentiecentra een andere baan hebben moeten zoeken omdat er minder cellen nodig zijn ten gevolge van de dalende criminaliteit. Deze PI-medewerkers hebben gebruik kunnen maken van het programma Van-Werk-Naar-Werk. Kunt u de laatste stand van zaken geven over het aantal PI-medewerkers dat weer een vaste baan heeft gekregen binnen de overheid per regio, graag met speciale aandacht voor de krimpgebieden? Hoeveel mensen zitten nog in het programma en zijn op zoek naar een vast dienstverband? Hoeveel medewerkers zijn niet herplaatst binnen de overheid en moeten zelf een nieuwe baan zoeken of hebben die gevonden of zitten in de Werkloosheidswet? Aangezien het programma Van-Werk-Naar-Werk al enkele jaren loopt kunnen de aan het woord zijnde leden zich voorstellen dat de banen (tijdelijk dan wel vast) binnen de overheid dun gezaaid zijn. Klopt dat en hoe waarschijnlijk is het dat de medewerkers van de PI Tilburg een baan vinden binnen de overheid door middel van het programma Van-Werk-Naar-Werk?

De leden van de PvdA-fractie vragen of de gehele PI in Tilburg sluit of dat er nog enkele afdelingen overblijven. Als er nog enkele afdelingen overblijven, dan zouden deze leden graag willen weten welke dat zijn en hoe tot dit besluit is gekomen. Zaten er nog gedetineerden onder het Nederlands regime in de PI in Tilburg? Zo ja, wat zijn de gevolgen van deze geplande sluiting voor die Nederlandse gedetineerden?

Vragen en opmerkingen van de leden van de SP-fractie

De leden van de SP-fractie vragen naar de redenen voor de Belgische regering om niet tot verdere verlenging over te gaan. Hoe groot is de kans dat er in de toekomst alsnog redenen zijn voor de Belgische regering om aan Nederland te vragen celcapaciteit ter beschikking te stellen? Klopt het dat Nederland dan niet meer aan dat verzoek tegemoet zal kunnen komen door sluiting van PI Tilburg?

Deze leden zijn benieuwd bij welke organisaties medewerkers van PI Tilburg alsnog kunnen worden ondergebracht in het kader van het ‘Van Werk Naar Werk’-beleid. Wie begeleidt de medewerkers in hun (vrijwillige) zoektocht naar ander werk en wat kunnen medewerkers aan hulp en begeleiding verwachten?

Voornoemde leden vragen hoe verstandig het is tot sluiting van PI Tilburg over te gaan aangezien er nog steeds duizenden criminelen hun gevangenisstraf moeten uitzitten. Kunt u uw antwoord toelichten? Het precieze aantal openstaande vrijheidsstraffen varieerde in het verleden tussen de 12.000 en de 15.000. Kunt u aangeven hoeveel criminelen hun celstraf op dit moment nog dienen te ondergaan? Kunt u uw antwoord toelichten?

De aan het woord zijnde leden zijn benieuwd wie eigenaar is van PI Tilburg en wat er met de eventuele huur- en onderhoudskosten gebeurt na de sluiting. Wie is daarvoor verantwoordelijk? Om welke bedragen gaat het? Bij welke begroting worden deze kosten ingeboekt? Is er zicht op verkoop of opzegging van het huurcontract en aan welke termijnen moet dan worden gedacht? Welke meerkosten zijn daaraan verbonden?

Vragen en opmerkingen van de leden van de CDA-fractie

De leden van de CDA-fractie hebben kennisgenomen van de brief van de staatssecretaris. Zoals eerder meermaals aangegeven betreuren deze leden de keuze middels het Masterplan DJI om deze goedlopende inrichting te sluiten. Derhalve is de uitkomst van de gesprekken met de Belgische regering over verlenging van verhuur van deze inrichting dan ook teleurstellend. In dat kader hebben zij nog enkele vragen.

Deze leden vragen wat de reden is dat België niet langer gebruik wenst te maken van de PI Tilburg. Waarom was voortgezette huur voor België geen optie?

Klopt het dat de achterliggende reden hiervan is dat Nederland vast wilde houden aan een minimumperiode van drie jaar voor verhuur en België maximaal twee jaar wilde huren?

Bij beantwoording van feitelijke vragen bij de begroting van het ministerie van Veiligheid en Justitie voor het jaar 2016 is aangegeven dat duur van een eventuele verlenging in het geheel niet aan de orde is geweest. Dat bevreemdt voornoemde leden, immers gaan zij er vanuit dat alle opties op tafel zijn gelegd om de Belgische regering ertoe te bewegen de huurperiode van de PI in Tilburg voort te zetten. Graag vernemen deze leden hierop een reactie.

De leden van de CDA-fractie vragen of de gesprekken met de Belgische regering nu definitief tot een einde zijn gekomen of dat u blijft openstaan dan wel zal initiëren opnieuw over de verhuurvoorwaarden te spreken en hoe reëel u deze mogelijkheid in 2016 acht om hierover in gesprek te gaan en/of blijven met uw Belgische ambtsgenoot.

Deze leden merken op dat het personeel in PI Tilburg zeer inventief is geweest in kostenbesparend werken de afgelopen jaren. Zij hebben hiertoe ook enkele pilots opgezet. De aan het woord zijnde leden vragen of u dit ook zo beoordeelt en een nadere beschrijving kan geven van deze pilots. Ook vragen zij op welke wijze de opgedane expertise gewaarborgd blijft en/of toegepast kan worden in het gevangeniswezen.

De leden van de CDA-fractie vragen om een actualisatie met betrekking tot het aantal geldboetevonnissen, vrijheidsstraffen en omgezette taakstraffen dat in 2015 is geëxpireerd. In 2014 was tot ontzetting van deze leden de uitvoerbaarheid van 15.301 geldboetevonnissen, 1.206 vrijheidsstraffen en 173 omgezette taakstraffen verjaard.

Deze leden vragen om een reflectie op deze cijfers in het kader van de beschikbare celcapaciteit in de PI Tilburg en overige door de regering gesloten inrichtingen de afgelopen jaren, nog los overigens gezien van de momenteel ruim 12.000 openstaande vrijheidsstraffen.

Daarbij vragen voornoemde leden hoe de regering uitvoering geeft aan de aangenomen motie-Oskam c.s. (Kamerstuk 34300-VI, nr. 36), waarin de regering wordt verzocht intensievere opsporing te laten plaatsvinden en strakker te sturen op executie van straffen teneinde te voorkomen dat deze verjaren. Daarnaast wordt verzocht om te onderzoeken hoe de wettelijke verjaringstermijn ex artikel 76 Wetboek van Strafrecht verlengd kan worden om zo een langere periode straffen te kunnen uitvoeren. Deze leden zijn benieuwd hoe de regering hieraan gevolg gaat geven en kijken uit naar een reactie hierop, waartoe de motie ook verzoekt.

Zij vragen of u de mening deelt dat de intensievere opsporing waartoe bovengenoemde motie aldus verzoekt, zowel op korte als lange termijn zou moeten leiden tot inkrimping van het aantal openstaande vrijheidsstraffen en voorkomen van verjaring van vrijheidsstraffen. In 2014 waren dat er 1206. Welke gevolgen kan de belofte daar werk van te maken zou dit kunnen hebben voor het vermeende cellenoverschot in het Nederlandse gevangeniswezen, juist en ook al in 2016? Houdt u in de prognoses van de celcapaciteit zowel op korte als lange termijn rekening met deze wens van de Kamer om intensievere opsporing naar te executeren straffen te laten plaatsvinden? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?

Vragen en opmerkingen van de leden van de PVV-fractie

De leden van de PVV-fractie hebben kennisgenomen van de bovengenoemde brief. Naar aanleiding hiervan hebben zij de volgende vragen.

Deze leden hebben gevraagd of de staatssecretaris bereid is, gezien de asielzoekersproblematiek en de waarschijnlijkheid dat een deel van deze asielzoekers strafbare feiten pleegt, in gesprek te gaan met de PI Tilburg over vreemdelingendetentie gezien haar eerdere ervaring hiermee. Uw antwoord dat er gesprekken lopen over de opvang van asielzoekers in de PI Tilburg door het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is geen antwoord op deze vraag. Kunt u alsnog ingaan op het gebruik van de PI Tilburg als vreemdelingendetentie?

De leden van de PVV-fractie hebben uit betrouwbare bronnen vernomen dat de Belgische regering wel bereid was om de overeenkomst met Nederland na 2016 per jaar te bekijken en eventueel te verlengen. Klopt dit? Zo ja, waarom zijn de onderhandelingen dan zonder resultaat gebleven?

II. Reactie van de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie