Preview document (🔗 origineel)

---

R.Dijkstra/S. Van Veldhoven

Memo Voortgangsverslag co-rapporteurs Energie-Unie

Stand van zaken en vooruitblik tot zomer 2016

aan de vaste commissies voor I&M en EZ

van de rapporteurs Energie-Unie, het Lid Dijkstra en het Lid Van Veldhoven

in afschrift aan de commissies EUZA en WR

datum 9 maart 2016

te betrekken bij Procedurevergadering I&M d.d. 16 maart 2016

Procedurevergadering EZ d.d. 22 maart 2016

Aan de leden van de commissies I&M en EZ

In afschrift aan de leden van de commissies EU en WR

Aanleiding

• In het kader van ons co-rapporteurschap Energie-Unie voor de vaste commissie voor Economische Zaken (EZ) en de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu (I&M) sturen wij u hierbij een voortgangsverslag.

• Dit verslag bevat een korte update van de voorstellen uit de Kaderstrategie Energie-Unie die onlangs door de Europese Commissie zijn uitgebracht en een overzicht van de voorstellen die nog voor de zomer van 2016 worden verwacht.

• Ook bevat de notitie een overzicht van de belangrijkste behandelmomenten in de Tweede Kamer tot aan het zomerreces.

• In de notitie stellen wij een tevens een aantal extra commissie activiteiten voor ter voorbereiding van de Kamerbehandeling de komende maanden van de voorstellen uit de Kaderstrategie Energie-Unie.

• Tot slot besteedt deze notitie kort aandacht aan de interparlementaire themabijeenkomst ‘Energie, innovatie, circulaire economie’ die op zondag 3 en maandag 4 april door de Eerste en Tweede Kamer wordt georganiseerd in het kader van het Nederlandse EU-Voorzitterschap.

Advies

Wij geven u in overweging om:

• de informatie uit het voortgangsverslag desgewenst te betrekken bij de uw voorbereiding van de kamerbehandeling van de diverse onderdelen van de Kaderstrategie Energie-Unie;

• in te stemmen met het uitnodigen van Eurocommissaris Miguel Arias Cañete voor Klimaatactie en Energie voor een gesprek met de commissie I&M en de commissie EZ over de herziening van het ETS en de recent gepubliceerde voorstellen over gaslevering en intergouvernementele energie-overeenkomsten. Een mogelijke datum voor dit gesprek is donderdag 14 april als de Eurocommissaris al in Nederland is voor de Informele Milieu- en Transportraad.

Tot slot geven wij de Leden van de commissie I&M in overweging om:

• in te stemmen met het organiseren van een technische briefing voorafgaand aan het gesprek met Eurocommissaris Cañete door ambtenaren van de Europese Commissie over de voorstellen voor de versterking van het ETS;

• in te stemmen met het organiseren van een video-conferentie in de tweede helft van april (voorafgaand aan het meireces) met de (schaduw)rapporteur(s) uit het Europees Parlement over het EU-voorstel herziening ETS.

Tijdplanning Kamerbehandeling tot zomerreces 2016

Raadsformatie en datum	Datum AO/SO
Informele Energieraad 11 april	Inbreng SO 4 april
Informele Milieu- en Transportraad 14-15 april	Inbreng SO 29 maart
Energieraad 6 juni	AO 1 juni
Transportraad 13 juni	AO 25 mei
Milieuraad 20 juni	AO 7 juni

Voortgangsrapportage

Update belangrijkste in 2015 verschenen voorstellen

1. Herziening EU-ETS (2021-2030):

Op 15 juli jl. bracht de Europese Commissie haar voorstel uit voor de herziening van het EU-ETS voor de periode 2021-2030. Kernelementen zijn:

1. Jaarlijkse verlaging van de emissieplafonds (‘caps’) voor de sectoren binnen het EU-ETS met 2,2%, zodat deze sectoren in 2030 samen 43% minder uitstoten (circa 556 miljoen ton CO₂-equivalent) ten opzichte van het jaar 2005 (de eerste, proefperiode van het EU-ETS)

2. Aangepaste EU-regels voor het gratis verstrekken van emissierechten (‘free allowances’)

3. Nieuwe financieringsinstrumenten voor innovatie en modernisering

Voor een uitgebreide samenvatting van het voorstel, zie de notitie van co-rapporteur Dijkstra mede namens het Lid Van Veldhoven d.d. 1 september 2015.

Het BNC-fiche met de eerste appreciatie van het kabinet van het EU-voorstel is op 18 september jl. door de Kamer ontvangen en tijdens het AO Milieuraad d.d. 15 oktober 2015 met de staatssecretaris besproken.Stand van zaken onderhandelingen Milieuraad

Eind vorig jaar zijn onder Luxemburgs EU-Voorzitterschap de eerste besprekingen van start gegaan. In de Milieuraad van 26 oktober a.s. stond een oriënterend debat geagendeerd. Vanaf 1 januari 2016 vinden onder Nederlands Voorzitterschap verdere besprekingen in de Raadswerkgroep Milieu plaats. Het dossier zal dit komende half jaar niet worden afgerond. Voor de Milieuraad van 20 juni 2016 een beleidsdebat plaats. De intentie was om dat in samenhang te doen met het nog uit te komen voorstel voor emissiereducties voor de non-EU ETS sectoren en het voorstel voor landgebruik (LULUCF). Deze voorstellen waren eerder door de Europese Commissie voor begin 2016 aangekondigd. Zij zullen echter pas ronde de zomer van 2016 verschijnen en dus niet op tijd komen voor behandeling onder Nederlands EU-Voorzitterschap.

Stand van zaken Europees Parlement

In het EP is binnen de ENVI commissie (Milieu en volksgezondheid) het lid Ian Duncan (VK- European Conservative and Reformists Group) als rapporteur aangewezen voor het voorstel voor herziening van het ETS. Dat betekent dat hij belast is met het formuleren van het standpunt van het EP. Duncan werkt daarbij samen met een aantal schaduw-rapporteurs die door andere fracties zijn aangewezen. Onder hen zijn ook de Nederlandse EP-leden Gerbrandy (D66- ALDE) en Eickhout (GL- Greens).

Hieronder treft u de planning van de behandeling in de ENVI commissie aan:

ENVI commissie EP	Datum
Concept-rapport naar vertaling	20 mei
Bespreking concept-rapport	15-16 juni
Deadline voor amendementen	21 juni
Bespreking amendementen	8 september
Stemmingen rapport in ENVI	8 december
Stemmingen plenair	Februari 2017

Voor sommige onderdelen van het voorstel is de ITRE commissie (Industrie, onderzoek en energie) bij de standpuntbepaling van het EP betrokken. De planning van de behandeling in ITRE is als volgt:

ITRE commissie EP	Datum
Bespreking concept-rapport	23 mei
Deadline voor amendementen	31 mei
Bespreking amendementen	12 juli
Stemmingen rapport in ENVI	13 oktober
Stemmingen plenair	Februari 2017

2. Stand van de Energie-Unie

Op 18 november 2015 is de State of the Energy Union (Stand van de Energie-Unie) verschenen.¹ Het gaat hier om een niet-wetgevende mededeling die onderdeel uitmaakt van de ‘Kaderstrategie Energie-Unie’, een prioritair dossier voor de commissies EZ en IenM is. De strategie bestaat uit een pakket (wetgevende en niet-wetgevende) maatregelen. Bij het vaststellen van de EU-prioriteiten voor 2016 heeft de Tweede Kamer aangegeven bij voorstellen uit dit pakket een behandelvoorbehoud te overwegen.

Naast de mededeling zelf bestaat de Stand van de Energie-Unie uit landenfiches en nog een aantal bijlagen, waaronder een update van de tijdlijn met nieuwe voorstellen (bijlage 1). De richtsnoeren voor de lidstaten met betrekking tot de ‘Governance’ van de Energie-Unie, inclusief de procedure en een tijdlijn voor het indienen van nationale plannen, zijn opgenomen als bijlage 2 bij het document. In deze notitie geven ondergetekenden, als co-rapporteurs van de Energie-Unie, een korte update van de voorstellen die in 2016 zullen verschijnen alsook een korte toelichting op de interparlementaire bijeenkomst over energie in april en het eventuele bezoek van Eurocommissaris Cañete aan de Tweede Kamer dit jaar.

Overzicht nieuwe voorstellen eerste helft 2016

1. Winterpakket (voortouwcommissie EZ): Op 16 februari 2016 zijn op het terrein van EZ nieuwe voorstellen gepubliceerd als onderdeel van het ‘winterpakket’. Het winterpakket van 16 februari 2016 bestaat uit twee niet-wetgevende strategieën: COM(2016) 49 over LNG en gasopslag en COM(2016) 51 over verwarming en koeling. Daarnaast zijn ook twee wetsvoorstellen gepubliceerd, namelijk COM(2016) 52 over de herziening van de Verordening inzake de veiligstelling van de aardgasvoorziening en een herziening van het besluit over intergouvernementele energie-overeenkomsten (IGA’s) en niet-bindende instrumenten tussen lidstaten en derde landen (COM(2016) 53). U bent over deze voorstellen nader geïnformeerd tijdens de procedurevergadering van EZ van 8 maart jl., door middel van een EU-stafnotitie bij het agendapunt hierover. Op deze wetsvoorstellen is tijdens die vergadering besloten tot het plaatsen van een behandelvoorbehoud. Over de voorgang hiervan wordt u separaat geïnformeerd.

2. Plannings- en rapportageverplichtingen(voortouwcommissie EZ): Op 23 februari een openbare raadpleging verschenen over het stroomlijnen van de plannings- en rapportageverplichtingen als onderdeel van de energie-unie governance. De termijn voor inbreng loopt tot 8 april van dit jaar.

3. (Nog te verschijnen) EU-voorstel met verplichte nationale emissiereducties voor sectoren die buiten EU-emissiehandel vallen (voortouwcommissie I&M): De Europese Commissie komt in het tweede semester van 2016 met een voorstel voor de reductie van broeikasgasemissies in sectoren die buiten het EU-ETS vallen (zoals transport en landbouw). Dit voorstel wordt het zogeheten ‘effort sharing’ voorstel genoemd. Eerder had de Europese Commissie aangegeven de voorstellen al begin 2016 te publiceren.

4. (Nog te verschijnen) Opname van landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF) in het klimaat- en energiekader voor 2030 (voortouwcommissie I&M): Dit voorstel wordt naar verluid samen met het hierboven genoemde ‘Effort Sharing’ voorstel voor de zomer van 2016 door de Europese Commissie uitgebracht.

5. (Nog te verschijnen) Elektriciteitsmarkt (voortouwcommissie EZ): In het najaar van 2016 worden wetsvoorstellen over elektriciteit verwacht (marktontwerp regionale elektriciteitsmarkt en elektriciteitsvoorziening).

6. (Nog te verschijnen) Hernieuwbare energie (voortouwcommissie EZ): Eveneens in het najaar van 2016 wordt en een pakket over hernieuwbare energie. Zodra de publicatiedata hiervoor bekend zijn, wordt u hierover nader geïnformeerd.

Een overzicht van de actuele stand van zaken omtrent de wetgevende voorstellen uit het pakket Energie-Unie vindt u in bijlage 1 bij deze notitie. Een compleet overzicht van alle voorstellen (wetgevend en niet-wetgevend) is opgenomen in bijlage 2.

Relevante Raden onder NL voorzitterschap

Energieraad: Op de formele Energieraad van juni zullen de eerste politieke discussies plaatsvinden over de voorstellen voor de herziening van de verordening over leveringszekerheid van gas, evenals discussies over de intergouvernementele energie-overeenkomsten. Ook staan in juni onderhandelingen over het reeds lopende wetgevingstraject inzake de verordening energielabelling op de agenda. Dit wetsvoorstel ligt momenteel nog bij het Europees Parlement, waar de eerste lezing zal worden gehouden op 26 mei a.s.

Naast de behandeling van lopende en nieuwe voorstellen tijdens de verschillende Raadsformaties op het terrein van de Energie-Unie, is het kabinet voornemens om reeds een doorkijkje te geven naar wetgeving die eind 2016 verwacht wordt. Zo zal de informele energieraad op 11 april benut worden om in Raadsverband te spreken over regionale samenwerking en het marktontwerp voor de elektriciteitsmarkt. Dit is een prioriteit van het Nederlandse EU-voorzitterschap.

Milieuraad: Vanaf 1 januari 2016 vinden onder Nederlands Voorzitterschap verdere besprekingen over het herzieningsvoorstel voor het ETS plaats in de Raadswerkgroep Milieu. Het dossier zal dit komende half jaar niet worden afgerond. Voor de Milieuraad van 20 juni 2016 een beleidsdebat plaats. De intentie was om dat in samenhang te doen met het nog uit te komen voorstel voor emissiereducties voor de non-EU ETS sectoren en het voorstel voor landgebruik (LULUCF). Deze voorstellen waren eerder door de Europese Commissie voor begin 2016 aangekondigd. Zij zullen echter pas ronde de zomer van 2016 verschijnen en dus niet op tijd komen voor behandeling onder Nederlands EU-Voorzitterschap.

Raadsformatie en datum	Datum AO/SO
Informele Energieraad 11 april	Inbreng SO 4 april
Informele Milieu- en Transportraad 14-15 april	Inbreng SO 29 maart
Energieraad 6 juni	AO 1 juni
Transportraad 13 juni	AO 25 mei
Milieuraad 20 juni	AO 7 juni

Interparlementaire themaconferentie over energie

Op 3 en 4 april vind een interparlementaire bijeenkomst over Energie, innovatie en circulaire economie plaats in het kader van de parlementaire dimensie van het EU-voorzitterschap. Doelgroep van de conferentie zijn nationale parlementsleden uit de andere EU-hoofdsteden alsmede Leden van het Europees Parlement.

Vanuit de commissies EZ en I&M zijn verschillende Leden actief betrokken bij de voorbereiding van deze conferentie en spelen die dag een rol in het programma. Overige Kamerleden zijn uitgenodigd om zich desgewenst als ‘observer’ aan te melden.

De centrale vraag van deze conferentie is: hoe versnellen we een kostenefficiënte overgang naar een schone, concurrerende en veilige Energietoekomst? De minister van Economische Zaken en de Eurocommissarissen Šefčovič en Vella zullen presentaties houden tijdens het plenaire deel van de conferentie. Verder hebben de heer Fatih Birol (executive director van het Internationaal Energie Agentschap), de heer Andrew Steer van het World Resources Institute en de heer Feike Sijbesma hun deelname aan de plenaire paneldiscussie in de ochtend toegezegd.

In de middag vinden 4 parallelle deelsessies plaats die in het teken staan van energie-infrastructuur en leveringszekerheid, energiebesparing (met name op stedelijk niveau), duurzame energiebronnen en circulaire economie. Meer informatie vindt u op https://parleu2016.nl.

De co-rapporteurs Energie-Unie,

Remco Dijkstra (namens de commissie I&M)

Stientje van Veldhoven (namens de commissie EZ)

Bijlage 1: actueel overzicht wetgevende voorstellen Energie-Unie d.d. 18 november 2015, inclusief voortouwcommissies in de Tweede Kamer

Elektriciteit (voortouw EZ)
Initiatief betreffende marktopzet en regionale elektriciteitsmarkten, en coördinatie van capaciteiten om de voorzieningszekerheid te waarborgen, grensoverschrijdende handel te bevorderen en integratie van hernieuwbare energie te vergemakkelijken
Herziening van de richtlijn inzake maatregelen om de elektriciteitsvoorziening veilig te stellen
Kleinhandel (voortouw EZ)
"New Deal" voor energieverbruikers: consumenten mondig maken; ontwikkeling van vraagrespons; gebruik van slimme technologieën; koppeling van groot- en kleinhandelsmarkten; geleidelijke uitbanning van gereguleerde tarieven; begeleidende maatregelen om kwetsbare afnemers te beschermen
Gas (voortouw EZ)
Herziening van de verordening inzake veiligstelling van de aardgasvoorziening
Regelgevingskader (voortouw EZ)
Herziening van de bevoegdheden van het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER) en van het regelgevingskader voor energie
Hernieuwbare energie (voortouw EZ)
Pakket hernieuwbare energie: nieuwe richtlijn betreffende hernieuwbare energie voor 2030; beste praktijken bij eigen verbruik van hernieuwbare energie en steunregelingen; duurzaamheidsbeleid voor bio-energie
Klimaatactie (voortouw IenM)
Wetgevingsvoorstellen inzake a. emissiereducties voor de sectoren die buiten het ETS vallen (het zogeheten ‘effort sharing’- besluit’) ; 2. opname van landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF) in het klimaat- en energiekader voor 2030
Vervoer (voortouw IenM)
Eerlijke en efficiënte prijsstelling voor duurzaam vervoer – herziening van de Eurovignet-richtlijn en kader om Europese elektronisch tolheffing te bevorderen
Herziening van de regels voor markttoegang tot het wegvervoer om de energie-efficiëntie daarvan te verbeteren
Herziening van de verordeningen betreffende emissieprestatienormen teneinde streefcijfers voor de uitstoot van auto's en bestelwagens voor de periode na 2020 vast te stellen
Herziening van de richtlijn betreffende de bevordering van schone en energie-efficiënte voertuigen voor het wegvervoer
Energie-efficiëntie
Herziening van de energie-efficiëntierichtlijn (voortouw EZ)
Herziening van de richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen, met inbegrip van het initiatief "Slimme financiering voor slimme gebouwen" (Voortouw W&R)
Kernenergie (voortouw EZ)
Verordening van de Raad ter actualisering van de informatie-eisen overeenkomstig artikel 41 van het Euratom-Verdrag in het licht van de Europese strategie voor energiezekerheid

Bijlage 2: actueel totaaloverzicht (wetgevende en niet-wetgevende) voorstellen Energie-Unie d.d. 18 november 2015

Bijgewerkt stappenplan voor de energie-unie –
november 2015 (op basis van COM(2015) 572 – Annex 1)

CEV: continuïteit energievoorziening / IEM = interne energiemarkt / EE = energie-efficiëntie / BKG = broeikasgassen / O&I = onderzoek en innovatie

Dit stappenplan komt overeen met het stappenplan dat is opgenomen in de bijlage bij de mededeling van de Commissie " Een kaderstrategie voor een schokbestendige energie-unie met een toekomstgericht beleid inzake klimaatverandering" die op 25 februari 2015 is uitgebracht (COM(2015) 80 final). De enige nieuwe informatie in deze tabel is de laatste kolom die een update bevat met betrekking tot de initiatieven die reeds zijn vastgesteld of waarvan het tijdschema is gewijzigd. De tabel bevat geen nieuwe informatie over initiatieven die oorspronkelijk voor 2016 of later waren voorzien.

Acties	Verantwoorde-lijke instantie	Tijdschema (overeenkomstig bijlage bij COM(2015) 80)	CEV	IEM	EE	BKG	O&I	Opmerkingen/update
Infrastructuur
Daadwerkelijk behalen van het 10%-streefcijfer voor elektriciteitsinterconnecties	Commissie Lidstaten Nationale regelgevende instanties Transmissie-systeem-beheerders	2015-20	X	X		X		Vastgesteld op 25 februari 2015 (COM(2015) 82)
Tweede lijst projecten van gemeenschappelijk belang – resulterend in gedelegeerde handeling van de Commissie	Commissie Lidstaten	2015	X	X		X		Gedelegeerde handeling vastgesteld op 18 november 2015 (COM(2015) 8052)
Mededeling betreffende de voortgang naar de voltooiing van de lijst van de meest cruciale energie-infrastructuren en betreffende de maatregelen die nodig zijn om het interconnectiestreefcijfer van 15% tegen 2030 te bereiken	Commissie	2016	X	X
Oprichting van een Forum inzake energie-infrastructuur	Commissie Lidstaten	2015	X	X				Eerste bijeenkomst Forum inzake energie-infrastructuur op 9-10 november 2015 in Kopenhagen
Elektriciteit
Initiatief betreffende marktopzet en regionale elektriciteitsmarkten, en coördinatie van capaciteiten om de voorzieningszekerheid te waarborgen, grensoverschrijdende handel te bevorderen en integratie van hernieuwbare energie te vergemakkelijken	Commissie	2015-2016	X	X	X	X		Consultatieve mededeling uitgebracht op 15 juli 2015 (COM(2015) 340), wetgevingsvoorstellen volgen in 2016
Herziening van de richtlijn inzake maatregelen om de elektriciteitsvoorziening veilig te stellen	Commissie	2016	X	X		X
Kleinhandel
"New Deal" voor energieverbruikers: consumenten mondig maken; ontwikkeling van vraagrespons; gebruik van slimme technologieën; koppeling van groot- en kleinhandelsmarkten; geleidelijke uitbanning van gereguleerde tarieven; begeleidende maatregelen om kwetsbare afnemers te beschermen	Commissie Lidstaten	2015-2016		X	X	X	X	Consultatieve mededeling uitgebracht op 15 juli 2015 (COM(2015) 339), wetgevingsvoorstellen volgen in 2016
Gas
Herziening van de verordening inzake veiligstelling van de aardgasvoorziening	Commissie	2015-2016	X	X				Gepland voor 2016
Strategie voor vloeibaar aardgas en aardgasopslag	Commissie	2015-2016	X					Gepland voor 2016
Regelgevingskader
Herziening van de bevoegdheden van het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER) en van het regelgevingskader voor energie	Commissie	2015-16	X	X		X		Behandeld in consultatieve mededeling van 15 juli 2015 (COM(2015) 340), wetgevingsvoorstellen volgen in 2016
Hernieuwbare energie
Pakket hernieuwbare energie: nieuwe richtlijn betreffende hernieuwbare energie voor 2030; beste praktijken bij eigen verbruik van hernieuwbare energie en steunregelingen; duurzaamheidsbeleid voor bio-energie	Commissie	2015-2017	X	X		X		Richtsnoeren betreffende beste praktijken inzake eigen verbruik van hernieuwbare energie vastgesteld op 15 juli 2015 (SWD(2015) 141) Pakket hernieuwbare energie gepland voor 2016
Mededeling betreffende energie uit afval	Commissie	2016	X			X
Klimaatactie
Wetgevingsvoorstel om het EU-emissiehandelssysteem te herzien, 2021-2030	Commissie	2015	X	X		X		Voorstel aangenomen op 15 juli 2015 (COM(2015) 337)
Wetgevingsvoorstellen inzake het besluit betreffende het delen van de inspanning en de opname van landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF) in het klimaat- en energiekader voor 2030	Commissie	2016				X
Vervoer
Eerlijke en efficiënte prijsstelling voor duurzaam vervoer – herziening van de Eurovignet-richtlijn en kader om Europese elektronisch tolheffing te bevorderen	Commissie	2016			X	X
Herziening van de regels voor markttoegang tot het wegvervoer om de energie-efficiëntie daarvan te verbeteren	Commissie	2016			X	X
Masterplan voor de uitrol van samenwerkende intelligente vervoersystemen	Commissie Lidstaten Industrie	2016			X	X	X
Herziening van de verordeningen betreffende emissieprestatienormen teneinde streefcijfers voor de uitstoot van auto's en bestelwagens voor de periode na 2020 vast te stellen	Commissie	2016-2017			X	X	X
Vaststelling van een monitoring- en rapportagesysteem voor zware wegvoertuigen (vrachtwagens en autobussen) met het oog op betere voorlichting van de aankoper	Commissie	2016-2017			X	X	X
Herziening van de richtlijn betreffende de bevordering van schone en energie-efficiënte voertuigen voor het wegvervoer	Commissie	2017			X	X
Mededeling betreffende het koolstofarm maken van de vervoersector, inclusief een actieplan inzake biobrandstoffen van de tweede en derde generatie en andere alternatieve duurzame brandstoffen	Commissie	2017			X	X	X	Gepland voor 2016
Energie-efficiëntie
Herziening van de energie-efficiëntierichtlijn	Commissie	2016	X		X	X	X
Herziening van de richtlijn betreffende de energieprestatie van gebouwen, met inbegrip van het initiatief "Slimme financiering voor slimme gebouwen"	Commissie	2016	X		X	X	X
Herziening van het energie-efficiëntiekader voor producten (energie-etiketteringsrichtlijn en richtlijnen betreffende ecologisch ontwerp)	Commissie	2015	X		X	X	X	Voorstel voor verordening energie-etikettering aangenomen op 15 juli 2015 (COM(2015) 341) Werkplan ecologisch ontwerp houdt verband met pakket kringloopeconomie van december 2015
Versterking van het gericht gebruik van financieringsinstrumenten om investeringen in energie-efficiëntie te bevorderen	Commissie	2015-			X	X
Verwarming en koeling
EU-strategie voor verwarming en koeling – de bijdrage van verwarming en koeling voor de verwezenlijking van de energie- en klimaatdoelstellingen van de EU	Commissie	2015	X	X	X	X	X	Gepland voor 2016
Extern energie- en klimaatbeleid
EU-diplomatie voor het energie- en klimaatbeleid	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Lidstaten	2015	X	X		X	X	Conclusies van de Raad over klimaatdiplomatie op 20 juli 2015 aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken (11029/15) Conclusies van de Raad over energiediplomatie op 20 juli 2015 aangenomen door de Raad Buitenlandse Zaken (10995/15)
Herziening van het besluit betreffende het informatie-uitwisselingsmechanisme in verband met intergouvernementele overeenkomsten tussen lidstaten en derde landen op het gebied van energie	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter	2016	X	X
Nieuwe en versterkte energiedialoog met landen die belangrijk zijn voor het energiebeleid van de EU	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter	2015-	X	X	X	X	X
Intentieverklaring betreffende een versterkt strategisch partnerschap met Oekraïne	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Europees Parlement Raad	2015	X	X				Gepland voor 2016
Trilaterale intentieverklaring betreffende de trans-Kaspische pijpleidingen met Azerbeidzjan en Turkmenistan	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter Europees Parlement Raad	2015	X	X				Gepland voor 2016
Initiatief ter versterking van de Energiegemeenschap	Commissie Partijen bij de Energie-gemeenschap Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter	2015	X	X				Belangrijke beslissingen genomen op de ministerraad van de Energiegemeenschap in oktober 2015 Gemeenschappelijke handeling inzake continuïteit energievoorziening volgt
Versterking van de Euromed-samenwerking op het gebied van gas, elektriciteit, energie-efficiëntie en hernieuwbare energie	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter	2015-2016	X	X				Platform inzake gas in juni 2015 gelanceerd Regionaal platform inzake elektriciteitsmarkt in oktober 2015 gelanceerd Platform inzake hernieuwbare energie en energie-efficiëntie wordt in 2016 gelanceerd
Vaststelling en ondertekening van een nieuw Internationaal Energiehandvest namens de EU en Euratom	Commissie Hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter	2015	X	X				De Europese Commissie heeft op de conferentie op 20-21 mei 2015 in Den Haag het Internationaal Energiehandvest mede ondertekend.
Industrieel concurrentievermogen
Een nieuwe Europese O&I-aanpak inzake energie om de transformatie van het energiesysteem te versnellen, bestaande uit: – een geïntegreerd plan voor strategische energietechnologie (SET) – een strategische O&I-agenda voor het vervoer	Commissie	2015-2017					X	Mededeling betreffende SET-plan uitgebracht op 15 september 2015 (C(2015) 6317) Platform voor slimme specialisatie inzake energie is in 2015 gelanceerd Geïntegreerde strategie betreffende onderzoek, innovatie en concurrentievermogen in verband met de energie-unie is gepland voor 2016
Analyse van energieprijzen en -kosten (inclusief belastingen en subsidies)	Commissie	2016 en vervolgens om de 2 jaar		X
Initiatief betreffende het mondiale technologie- en innovatieleiderschap van de EU op het vlak van energie en klimaat teneinde groei en werkgelegenheid te bevorderen	Commissie	2015-2016			X	X	X	Houdt verband met de geïntegreerde en alomvattende strategie betreffende onderzoek, innovatie en concurrentievermogen inzake de energie-unie
Versterkt handelsbeleid om de uitvoer van EU-technologieën te bevorderen	Commissie	2015-2019	X	X			X
Transversale maatregelen
Herziening van de richtsnoeren inzake staatssteun voor milieubescherming en energie	Commissie	2017-2019	X	X	X	X	X
Verslag betreffende de Europese strategie voor energiezekerheid, inclusief een platform en een stappenplan voor Euromed en strategieën voor LNG, energieopslag en de zuidelijke gascorridor	Commissie	2015-2016	X	X	X	X	X	Verslag (werkdocument) aangenomen op 18 november 2015 (SWD(2015) 404) Strategie betreffende opslag van LNG en gas gepland voor 2016
Data, analyse en inlichtingen voor de energie-unie: initiatief ter bundeling en ter vergemakkelijking van de toegang tot alle relevante kennis in de Commissie en de lidstaten	Commissie	2016	X	X	X	X	X
Kernenergie
Verordening van de Raad ter actualisering van de informatie-eisen overeenkomstig artikel 41 van het Euratom-Verdrag in het licht van de Europese strategie voor energiezekerheid	Commissie	2015	X	X				Gepland voor 2016
Mededeling betreffende een indicatief programma op het gebied van kernenergie overeenkomstig artikel 40 van het Euratom-Verdrag	Commissie	2015	X			X		Gepland voor 2016

---

1. COM(2015) 572 final, Extranet nr. 14015/15. Alle documenten incl. annexen zijn in het Nederlands te vinden op http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:52015DC0572 en (vooralsnog alleen Engelstalig) op http://ec.europa.eu/priorities/energy-union/state-energy-union/index_en.htm↩︎