Preview document (🔗 origineel)

---

Aan de leden van de commissies I&M en EZ

R.Dijkstra/S. Van Veldhoven

Memo Behandelvoorstel co-rapporteurs Energie-Unie

EU-klimaatpakket d.d. 20 juli 2016

aan de vaste commissies voor I&M en EZ

van de rapporteurs Energie-Unie, het Lid Dijkstra en het Lid Van Veldhoven

in afschrift aan de commissies EUZA en WR

datum 31 augustus 2016

te betrekken bij Procedurevergadering I&M d.d. 7 september 2016

In afschrift aan de leden van de commissies EU en WR

Aanleiding

• Op 20 juli 2016 heeft de Europese Commissie (EC) een klimaatpakket gepubliceerd dat bestaat uit:

  • niet-wetgevende overkoepelende mededeling om de Europese transitie naar een koolstofarme economie te versnellen;

  • wetgevend voorstel voor bindende nationale emissiereductiepercentages voor de periode 2021-2030 voor sectoren die buiten het EU-emissiehandelssysteem vallen;

  • wetgevend voorstel voor de integratie van landgebruik en bosbouw in klimaatbeleid;

  • niet-wetgevende EU-strategie emissiearm transport.

• Het pakket is onderdeel van de EU-Kaderstrategie Energie-Unie uit 2015 en is door de vaste commissie voor Infrastructuur en Milieu (I&M) als prioritair EU-voorstel aangemerkt.

• De commissie I&M heeft op voorstel van de co-rapporteurs Energie-Unie reeds besloten tot het organiseren van een technische briefing en een werkbezoek van de co-rapporteurs aan Brussel na het zomerreces.

• In het kader van hun co-rapporteurschap Energie-Unie voor de vaste commissie voor I&M en de vaste commissie voor Economische Zaken (EZ) doen de Leden Dijkstra en Van Veldhoven u hierbij een aanvullend behandelvoorstel voor het nieuwe klimaatpakket, namelijk het plaatsen van een behandelvoorbehoud.

• Uw commissie had eind 2015 al het voornemen aangegeven om na publicatie van het pakket een behandelvoorbehoud te plaatsen.

Advies

U wordt in overweging gegeven om:

• Een behandelvoorbehoud ¹ te plaatsen bij de twee wetgevende voorstellen uit het EU-klimaatpakket, namelijk:

  • wetgevend voorstel voor bindende nationale emissiereductiepercentages voor de periode 2021-2030 voor sectoren die buiten het EU-emissiehandelssysteem vallen;

  • wetgevend voorstel voor de integratie van landgebruik en bosbouw in klimaatbeleid;

• Het ministerie van I&M hierover te informeren;

• Het reeds ingeplande AO Milieuraad d.d. 11 oktober 2016 met één uur te verlengen en dat uur te gebruiken om de Nederlandse inzet in de Brusselse onderhandelingen over het klimaatpakket met staatssecretaris Dijksma van I&M te bespreken en desgewenst aanvullende informatieafspraken met haar te maken over de informatievoorziening van het kabinet aan de Kamer over cruciale momenten in het verdere onderhandelingstraject.

Toelichting

Achtergrondinformatie klimaatpakket

Op 20 juli 2016 heeft de EC een klimaatpakket uitgebracht gericht op het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen door de sectoren die buiten het EU- emissiehandelssysteem (ETS) vallen.

Het pakket bestaat uit de volgende vier onderdelen:

1. Niet-wetgevend: overkoepelende Mededeling versnellen EU-transitie koolstofarme economie COM(2016) 500

2. Wetgevend: Verordening bindende nationale reductiepercentages broeikasgassen 2021-2030 COM (2016) 482 (inclusief met bijlage met de voorgestelde percentages per Lidstaat)

3. Wetgevend: Verordening integratie LULUCF COM(2016) 479

4. Niet-wetgevend: Mededeling EU-strategie emissiearm transport COM(2016) 501

In haar toelichting schrijft de EC dat bij het vaststellen van de uiteenlopende nationale reductiepercentages (voor 2030 t.o.v. 2005) is gekeken naar het BNP van de verschillende Lidstaten. Vervolgens is bij de vaststelling van de percentages onder de rijkere landen ook rekening gehouden met kosteneffeciëntie. Het voorstel komt voor Nederland neer op een vermindering van de uitstoot door de non EU-ETS sectoren van 36% in 2013 t.o.v. 2005. Het overzicht van alle nationale reductiepercentages voor alle Lidstaten is terug te vinden in bijlage 1 bij deze notitie.

Lidstaten mogen hun verplichte doelstelling ook halen door onderling emissierechten te verhandelen of door te investeren in projecten in andere Lidstaten.

Voor het eerst wordt nu ook landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw in het EU-beleidskader voor energie en klimaat opgenomen. Het voorstel voor de zogeheten Verordening integratie LULUCF bevat hiervoor striktere boekhoudregels.

De EU-strategie emissiearm transport richt zich op het stimuleren van emissiearme en emissieloze voertuigen en alternatieve koolstofarme brandstoffen.

Wat gebouwen betreft, volgen dit najaar nieuwe voorstellen voor energie-efficiëntie. Ook komt de EC dit jaar nog met een vrijwillig protocol voor het recyclen van bouw- en sloopafval.

Voor meer informatie (inclusief factsheets) over de voorstellen zie: http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-2545_en.htm

Kabinetsstandpunt

Omdat het klimaatpakket eerder door de commissie I&M als prioritair EU-voorstel is aangemerkt, geldt dat het BNC-fiche met het kabinetsstandpunt versneld naar de Kamer wordt gezonden. Het BNC-fiche wordt in de tweede week van september verwacht.

Stand van zaken reeds besloten commissie-activiteiten

• Technische briefing

De commissie I&M heeft eerder op voorstel van de co-rapporteurs besloten tot het houden van een technische briefing door ambtenaren van het ministerie van I&M over de laatste voorstellen waarbij ook de link met de voorstellen voor de versterking van het EU-ETS aan de orde komt en een toelichting van de stand van zaken in de Brusselse onderhandelingen daarover. De technische briefing is gepland op 14 september 2016 10.00 – 12.00 uur.

• Werkbezoek Brussel

Ook heeft de commissie reeds ingestemd met het voorstel van de co-rapporteurs om na het zomerreces een werkbezoek aan Brussel te brengen en daar gesprekken te voeren met de Europese Commissie, met Europarlementariërs (onder meer met EP-rapporteur Ian Duncan -ECR), en met stakeholders uit het veld. Hiervoor wordt nog naar een geschikte datum in oktober gezocht.

De gespreksonderwerpen tijdens het werkbezoek zijn:

- stand van zaken onderhandelingen herzieningsvoorstel van het ETS;

- voorstel voor emissiereducties voor de non-ETS sectoren (de zogeheten ‘effort sharing’) dat eind juli wordt verwacht;

- stand van zaken onderhandelingen voorstellen over gaslevering en intergouvernementele energie-overeenkomsten.

Behandeling in Brussel

Raad

Het voortouw voor de raadsbehandeling van het voorgestelde klimaatpakket zal liggen bij de Milieuraad. Op de eerstvolgende bijeenkomst van de EU-milieuministers op 17 oktober 2016 een eerste beleidsdebat geagendeerd over de voorstellen voor de emissiereducties voor de non-EU ETS sectoren en het zogenoemde LULUCF voorstel.

De behandeling van de voorstellen zal de nodige tijd vergen en zeker niet onder Slowaaks EU-voorzitterschap worden afgerond. Bronnen uit Brussel bevestigen dat verschillende Lidstaten de onderhandelingen over de nationale, verplichte reductiepercentages willen linken aan de reeds lopende onderhandelingen over de herziening van het emissiehandelssysteem (ETS).² Het huidige Slowaaks voorzitterschap heeft evenwel aangegeven tijdens de Milieuraad van 19 december 2016 een gezamenlijk standpunt te willen bereiken over de herziening van het ETS.

De EU-strategie emissiearm transport wordt besproken in de:

• Concurrentiekrachtraad d.d. 29 september 2016: presentatie door de EC

• Transportraad van 1 december 2016: informatie door de EC

Op basis van de laatste informatie van het huidige Slowaakse EU-voorzitterschap is het niet voorzien dat er raadsconclusies over de strategie worden aangenomen.

Tot slot is voor de Landbouw- en Visserijraad van 14-15 november 2016 een gedachtewisseling over landbouw en klimaat ingepland.

Europees Parlement

Het ligt voor de hand dat het voortouw van de behandeling van het pakket EU-voorstellen bij de ENVI commissie (Milieu en Gezondheid) van het Europees Parlement (EP) komt te liggen. Mogelijk zullen andere commissies (onder meer Transport, Industrie en Landbouw) ook een bijdrage willen leveren. Wie namens het EP de rapporteur wordt, is op dit moment nog niet bekend.

Interparlementaire conferentie Energie-Unie Slowakije 1 december

In het kader van het EU-voorzitterschap zal het Slowaaks parlement op 1 december een interparlementaire bijeenkomst over de Energie-Unie organiseren. Primaire doelgroep voor deze conferentie zijn de energie- en milieuwoordvoerders uit de nationale parlementen van de EU. Het programma voor de bijeenkomst zal in de loop van het najaar bij de Tweede Kamer binnen komen.

Tijdplanning Kamerbehandeling tot kerstreces 2016

Raadsformatie en datum	Datum AO/SO
Concurrentiekrachtraad 29 september 2016	26 september 2016 (SO)
Milieuraad 17 oktober 2016	11 okober 2016
Landbouw- en Visserijraad 14-15 november 2016	9 november 2016
Transportraad 1 december 2016	16 november 2016
Energieraad 5 december 2016	30 november 2016
Milieuraad 19 december 2016	6 december 2016

De co-rapporteurs Energie-Unie,

Remco Dijkstra (namens de commissie I&M)

Stientje van Veldhoven (namens de commissie EZ)

Bijlage 1: Emissiereductie percentages per Lidstaat voor 2030 t.o.v. 2005:
België	-35%
Bulgarije	-0%
Tsjechië	-14%
Denemarken	-39%
Duitsland	-38%
Estland	-13%
Ierland	-30%
Griekenland	-16%
Spanje	-26%
Frankrijk	-37%
Kroatië	-7%
Italië	-33%
Cyprus	-24%
Letland	-6%
Litouwen	-9%
Luxemburg	-40%
Hungarije	-7%
Malta	-19%
Nederland	-36%
Oostenrijk	-36%
Polen	-7%
Portugal	-17%
Romenië	-2%
Slovenië	-15%
Slowakijke	-12%
Finland	-39%
Zweden	-40%
Verenigd Koninkrijk	-37%

---

1. Het plaatsen van een behandelvoorbehoud geeft de Kamer de mogelijkheid om in een vroeg stadium tijdens een zogeheten algemeen overleg (AO) behandelvoorbehoud met de betreffende bewindspersoon de Nederlandse inzet in de Brusselse onderhandelingen te bespreken en eventueel afspraken te maken over de informatievoorziening van het kabinet aan de Kamer gedurende het onderhandelingstraject. Totdat het zogeheten AO behandelvoorbehoud heeft plaatsgevonden, mag het Nederlandse kabinet geen onomkeerbare stappen in de Brusselse onderhandelingen zetten.↩︎

2. Voor meer informatie hierover zie ook de tussenrapportage van de co-rapporteurs Energie-Unie d.d. 10 maart 2016.↩︎