Preview document (🔗 origineel)

---

Verslag VN onderhandelingen om te komen tot een kernwapenverbod

19-21 juni 2017, New York

Sadet Karabulut, SP Tweede Kamerlid, 6 juli 2017

Inleiding

Op uitnodiging van de minister van Buitenlandse Zaken, gericht aan de leden van de vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken, heb ik deelgenomen aan de tweede onderhandelingsronde van de VN vergadering om te komen tot een wereldwijd kernwapenverbod met als doel de totale eliminatie van kernwapens. Deze tweede onderhandelingsronde is op 15 juni 2017 gestart en zal op 7 juli 2017 naar grote waarschijnlijkheid worden afgerond met een nieuw internationaal verdrag dat kernwapens verbiedt.

Ik heb de vergadering van 19 t/m 21 juni 2017 bijgewoond. Onderstaand volgt een impressie. Alle documenten en bijdragen voor deze conferentie zijn te vinden op de website van de conferentie: https://www.un.org/disarmament/ptnw/president.html

Nederlandse delegatie

Namens de Nederlandse regering heeft de Permanent Vertegenwoordiger bij de VN in New York, de heer Karel van Oosterom inhoudelijke bijdrages geleverd. De actieve opstelling van de Nederlandse delegatie tijdens de tweede onderhandelingsronde werd alom gewaardeerd.

Deelname en inhoudelijke betrokkenheid van een NAVO lidstaat legitimeert het doel van de vergadering: het komen tot een verdrag dat wereldwijd het maken, gebruiken en bezitten van kernwapens verbiedt.

Mijn aanwezigheid als parlementariër kon op instemming rekenen van de onderhandelende partijen. Een mooie kans om het complexe proces van onderhandelingen over een nieuw internationaal verdrag van dichtbij te mogen aanschouwen en diverse delegaties te spreken. ¹ Gedurende mijn aanwezigheid heb ik overlegd met twee andere aanwezige collega volksvertegenwoordigers uit het VK (Caroline Lucas) en Duitsland (Jan Paul van Aken). Actieve betrokkenheid van parlementariërs is en blijft noodzakelijk om het gezamenlijk doel van een global zero te bereiken.

Bijzonder is het unieke samenspel van delegaties en ngo’s aldaar, waarbij de laatsten ook met grote regelmaat een plenaire inbreng leverden. Mede door inzet van het Rode Kruis, overlevenden en een zeer betrokken voorzitter van de vergadering, mw. Whyte (Costa Ricaanse ambassadeur), zullen betekenisvolle stappen worden gezet worden om te komen tot een verbodsverdrag. Dat naar alle waarschijnlijkheid door tientallen landen ondertekend zal worden.

Interventies

De onderhandelingen waren sterk inhoudelijk en constructief-kritisch. Ik kom uit op vier belangrijke discussiepunten.

1. Het type verdrag, de algemene bepalingen voor een verbod van kernwapens en op welke wijze totale eliminatie van kernwapens bereikt kan worden. Deze hadden voornamelijk betrekking op de inleidende tekst en hoofdbestanddelen van het verdrag. Moet het verdrag kort en krachtig worden met duidelijke verbodsbepalingen of werkt een uitgebreider tekst beter? Onder de 140 onderhandelende landen bestaat brede overeenstemming over de belangrijkste elementen die een verbod moet omvatten. Het verbodsverdrag dient ter versterking van het NPT (Non-Proliferation Treaty) dat door een groot aantal VN lidstaten als basis voor het verbodsverdrag wordt gezien. Door veel deelnemers werd een sterkere verankering van het NPT bepleit.

2. Hoe in het verdrag om te gaan met nucleaire ontwapening, mede in het licht van de afwezigheid van de negen kernwapenstaten. Moet het verdrag eliminatie en daarmee praktische implicaties voor de huidige kernwapenstaten omvatten, destroy and join? Of moet het verdrag zich richten op toekomstige ontwapening? In dit verband zijn verschillende strategieën besproken die elkaar kunnen versterken en leiden tot deelname van zowel kernwapenstaten als niet-kernwapenstaten.

3. Op welke wijze het internationaal humanitair recht, hulp aan slachtoffers en herstellen van milieuschade wordt geborgd in het verdrag. Wie maak je verantwoordelijk? Vanuit het ICRC (Internationale Rode Kruis) wordt benadrukt dat er geen adequate humanitaire hulp aan getroffenen kan worden geboden na een nucleaire explosie en de consequentie daarvan niet anders kan zijn dan dat nucleaire wapens onder geen enkele omstandigheid ooit meer gebruikt mogen worden. Dit uitgangspunt zou volgens hen centraal moeten staan in het verdrag.

4. Vanuit NGO’s is meermaals gepleit om ook het investeren in kernwapens te verbieden. Dan wordt het effect van het verbod op kernwapens nog groter hun overtuiging. Veel landen bepleiten een verbod op assisteren bij gebruik van kernwapens. Financiering zou als een vorm van dergelijke assistentie kunnen worden gezien.

Interventie PNND & Side Events

Namens de Parliamentarians for Nuclear Non-Proliferation and Disarmament (PNND), had ik de kans een interventie te plegen tijdens de VN-onderhandelingen.²

Voorts was ik een van de sprekers op het side-event³, Prohibiting Nuclear Weapons: democratic strategies to take forward and implement the nuclear ban in nuclear-armed and umbrella states. Samen met oud-collega en voorvechtster van een kernwapenvrije wereld, Krista van Velzen (namens vredesbeweging PAX), en volksvertegenwoordigers uit het Verenigd Koninkrijk en Duitsland hebben we gesproken over het belang van parlementaire betrokkenheid, samenwerking van onderop met (locale) bevolking en ngo’s, alsmede de bijzondere positie die Nederland heeft bij de onderhandelingen. Zo is uitvoering stil gestaan bij deelname van Nederland aan de onderhandelingen en onze kansen om als gidsland een actieve bijdrage te blijven leveren. De acties vanuit de verschillende landen, successen en kansen waren inspirerend.

Tot slot mag het side-event van de Hibakusha, overlevenden van Hiroshima en Nagasaki niet onvermeld blijven. Georganiseerd door de Peaceboat en de Permanente Missie van de Republiek van de Marshall Eilanden. Een vertegenwoordiging bestaande uit eerste, tweede en derde generatie Hibakusha reist met de Japanse Vredes Boot de wereld rond met hun verhaal. Zij maakten indruk met hun oproep om kernwapens te verbieden.⁴ Tragische persoonlijke ervaringen met nucleaire wapens, de impact die deze massavernietigingswapens tot op de dag van vandaag hebben op gezondheid, natuur, milieu en inheemse volkeren en het grote aantal doden. Meer dan 200.000 mensen zijn gestorven als gevolg van Amerikaanse kernwapens op Hiroshima en Nagasaki.

Met veel overtuigingskracht, argumenten en menselijke waardigheid dragen zij hun droom uit om te komen tot een wereld zonder kernwapens. Dit is volgens hen niet alleen een zaak van de overlevenden maar van de hele wereldbevolking. Een droom die we door gezamenlijke inzet en prioriteit waar kunnen maken. https://www.change.org/p/join-the-hibakusha-appeal-for-a-nuclear-ban-treaty

Bijlage 1: Programma Sadet Karabulut

Visit of Ms. Sadet Karabulut, Member of Parliament

New York

18-21 June 2017

Monday 19 June 2017

8:00 am Morning Inter-Faith Vigil (Humanitarian Disarmament Interfaith Working Group)

Location: Isaiah Wall, Ralph Bunch Park, First Ave. and 43^rd Street.

Accompanied by Krista van Velzen (pick up at ONE UN hotel)

9:45 am Pick up UN pass. Accompanied by Steven Fagel (attache)

Location: UN Pass & ID Office, 320 East 45th Street ( between 1set& 2nd Ave)

(hours 9 am-4 pm)

10 a.m. – 1 p.m. United Nations conference to negotiate a legally binding instrument to prohibit nuclear weapons, leading towards their total elimination

Read-through of the draft: Cluster 3

(Declarations, safeguards and measures relating the verified elimination of nuclear weapon programmes: Articles 2 to 5)

1.15- 2.30 pm Side Event: Meeting Amb Whyte and NGO’s. (tbc)

… Bilateral meetings with members of the OOS, IER and ECU delegations

3-6 p.m. Read-through of the draft: Cluster 3

(Declarations, safeguards and measures relating the verified elimination of nuclear weapon programmes: Articles 2 to 5) (continued)

6.00 – 6:40 pm Bilateral meeting with Thai Delegation

Location: Outside the room

(Contact Mr Nawin Chirapant, second secretary, Thai Perm Rep to the UN cell 917-520 0142)

6:45 – 8:45 pm Dinner with German MP Jan van Aken, Acronym rep, Caroline Lucas MP UK

Location: TBC, meet outside UN HQ – outside security building

Tuesday 20 June 2017

Time tbc Parliamentarians for Nuclear Non-Proliferation and Disarmament

Invitation to speak at plenary session on behalf of PNND to highlight the importance of governments, after adopting the treaty, to work with parliamentarians and civil society on adopting implementation measures.

Location: Plenary session

09.00- 9.30 Meeting with Japanese mission – names tbc, location tbc

09.30 – 10.30 am Bilateral meeting with Swedish Disarmament Ambassaor (at large), H.E. Ms Eva Walder

Location: meet at Swedish desk

10 a.m.-1 p.m. Read-through of the draft: Cluster 4

(Positive obligations: Article 6)

1.15- 2.30 pm Side event

Prohibiting nuclear weapons: democratic strategies to take forward and implement the nuclear ban in nuclear-armed and umbrella states

By Acronym Institute for Disarmament Diplomacy

Location: CR B

[ Alternatief side-event Fission: Family, Community, Environment and Justice Impacts. Location: CR 1]

… Bilateral meetings with members of the OOS, IER, THAI and ECU delegations

2.45 Meeting with Austrian delegation – at desk . Ambassador Thomas Hajnoczi.

3-6 p.m. Read-through of the draft: Cluster 5

(Implementation: Articles 7 to 10)

6.00-6.30 Meeting Equador delegation mr Fernando Luque – straight after closing of the session at desk.

6.30 pm – 8 pm Dinner Ambassador Karel van Oosterom, Perm Rep, (+1) on Security Council membership. (restaurant near UN)

Wednesday, 21 June 2017

8:00 am Morning Inter-Faith Vigil (Humanitarian Disarmament Interfaith Working Group)

Location: Isaiah Wall, Ralph Bunch Park, First Ave. and 43rd Street

9.00 – 9.50 am Morning check in ICAN- International Campaign to Abolish Nuclear Weapons

Location: UN Conference Room B

10 a.m.-1 p.m. Read-through of the draft: Cluster 6

(Final provisions: Articles 11 to 21)

11.00 – 12.30 pm Side event

Examples of national implementation measures PNND and World Future Council

Location: CR B

1:15 – 2.30 pm Side event

Positive obligations (Article 36)

Location: CR B

1.15 – 2.30 pm Side event

The Road Back to the Nuclear Brink

Location: CR 1

… Bilateral meetings with members of the OOS, IER and ECU delegations?

3-6 p.m. Read-through of the draft: Cluster 6

(Final provisions: Articles 11 to 21) (continued)

Item 5. Organization of work for the remaining meetings of the conference

Departure to JFK

10:15 pm Departure from New York JFK Airport to Amsterdam with flight KL644

Marjolijn van Deelen will accompany.

Thursday, 22 June 2017

11:35 am Arrival Schiphol Airport

Bijlage 2: Intervention to the UN Conference to negotiate a prohibition on nuclear weapons on national implementation measures and institutional arrangements

Delivered by Sadet Karabulut MP, Dutch Socialist Party Spokesman on Foreign Affairs, Defense & Development, on behalf of Parliamentarians for Nuclear Nonproliferation and Disarmament

Madame President, Members of delegations, Your Excellencies,

I take the floor on behalf of the Parliamentarians for Nuclear Nonproliferation and Disarmament.

The testimonies of peoples who have experienced the impact of the use and testing of nuclear bombs have deeply touched me, and many other parliamentarians. We are concerned about increasing nuclear-threat postures and risks of nuclear weapons being used again, whether by accident, miscalculation or intent. Nuclear weapons are therefore incompatible with humanity, a clean and sustainable environment and a safe world for current and future generations.  

As a member of the Dutch Parliament, I plan to be strongly involved in our national implementation efforts, hoping the Netherlands will in the end decide to join the treaty. This would include legal measures to prohibit nuclear weapons, including those stationed in Netherlands and other NATO countries.

We support the inclusion of Article 7 on national implementation of both the positive and negative obligations in the treaty. We encourage States Parties to take the necessary action to adopt such national implementation measures without delay upon conclusion of the treaty, and we highlight the importance of cooperating with parliamentarians and civil society in developing and adopting these measures.

We suggest that in implementing the treaty, States parties adopt the strongest and broadest possible measures to prohibit nuclear weapons nationally and to support the global prohibition and elimination of nuclear weapons. As such, States could go beyond the minimum obligations outlined in the final treaty. You could consider additional measures, such as establishing ministerial positions, public advisory committees, and/or parliamentary subcommittees on disarmament, as well as disarmament education funds, institutes or other public institutions to further advance the goal of the global elimination of nuclear weapons.

It is embarrassing and a disgrace that the pension fund which holds my retirement money currently invests in nuclear weapons production. I suggest you could adopt comprehensive measures to end investments in nuclear weapons production.

PNND also gives support for a strong and properly financed agency or secretariat which is provided with a mandate to not only monitor implementation by States parties, but also promote the global elimination of nuclear weapons. We see merit in the proposal of IALANA, that the treaty could give the Conference of States Parties a role to establish the agency of secretariat.

Thank you

---

1. Zie bijlage 1 voor het programma↩︎

2. Zie bijlage 2 voor de uitgesproken tekst↩︎

3. Georganiseerd door Acronym Institute for Disarmament Diplomacy, Parliamentary Campaign for Nuclear Disarmament and the International Peace Bureau↩︎

4. Speakers: Ambassador Amatlain E.Kabua, Former Director of Nagasaki Red Cross Atomic Bomb Hospital Dr. Masao Tomonaga, Founder and President of Moruroa e Tatou Mr. Roland Oldham, Second generation Nuclear Test Survivor from South Australia Ms. Karina Lester, Nagasaki Survivor, Mr. Seiichiro Mise and Hiroshima Survivor Ms. Toshika Tanaka↩︎