Actieplan DENK Flexibele OV Studentenjaarkaart 4 nov 2019
Brief lid / fractie
Nummer: 2019D44950, datum: 2019-11-08, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 1
Directe link naar document (.docx), link naar pagina op de Tweede Kamer site.
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: T. Kuzu, Tweede Kamerlid (Ooit DENK kamerlid)
Onderdeel van zaak 2019Z21631:
- Indiener: T. Kuzu, Tweede Kamerlid
- Voortouwcommissie: vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
- 2019-11-21 10:15: Procedurevergadering (Procedurevergadering), vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Preview document (🔗 origineel)
DENK Actieplan: Maak de OV Studentenjaarkaart flexibel en geldig voor de hele week
Wat is het probleem?
In 1991 is de OV Studentenjaarkaart ingevoerd. In plaats van een reiskostenvergoeding, kregen studenten vanaf dat moment het recht om gratis te reizen met het openbaar vervoer. Dit geldt echter niet voor de hele week.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen een weekabonnement en een weekendabonnement. Het weekabonnement geldt (in grote lijnen) voor de maandag t/m vrijdag. Het weekendabonnement geldt voor de zaterdag en de zondag. Hierop bestaat ook weer een aantal uitzonderingen. 1
Dit onderscheid hing ook samen met het (sinds 2015 achterhaalde) onderscheid tussen de thuiswonenden- en uitwonendenbeurs. In september 2015 is het zogenaamde “sociale leenstelsel” van start gegaan. Dit betekent dat de basisbeurs is komen te vervallen. Studenten lopen daardoor elke maand ca. 100 euro (thuiswonenden) en ca. 300 euro (uitwonenden) mis.
Het gevolg hiervan is dat studenten hun werkzame leven beginnen met 20.000 euro aan studieschuld. Hierdoor kunnen zij 40.000 euro minder aan hypotheek krijgen, waardoor ze ook op de woningmarkt gelijk met een achterstand beginnen. Het bestaan van dit “schuldenstelsel” staat haaks op het reguliere beleid van de overheid, dat waarschuwt voor schulden en leningen (“geld lenen kost geld!”). De overheid geeft dus zelf een tegenstrijdig en verkeerd signaal af.
Als je je studieschuld niet, of heel moeilijk, kunt terug betalen, betaal je per maand een laag bedrag terug. Maar daar staat tegenover dat de overheid 35 jaar (!) later je studieschuld nog terug kan vorderen. In het systeem van voor 2015 was dit 15 jaar. Dat was ook heel lang, maar na 15 jaar was je overal vanaf. Nu kom je pas vlak voor je pensioen definitief van een studieschuld af. Dit is absurd beleid.
1 https://www.duo.nl/particulier/ov-en-reizen/wanneer-reizen.jsp
Het leenstelsel brengt de toegankelijkheid van het onderwijs in gevaar. Sommige groepen studenten ervaren een drempel om (door) te gaan studeren. Zo is er een probleem met de doorstroming van MBO naar HBO. Mensen laten daardoor onnodig kansen liggen. Budgettair had deze maatregel ook weinig zin. De overheidsuitgaven daalden slechts met 0,3%.
DENK vindt dit stelsel allesbehalve sociaal. Het is asociaal en tegenstrijdig om jongeren aan het begin van hun werkzame leven al op te zadelen met hoge schulden. Zeker omdat jongeren het toch al moeilijk hebben. Op de woningmarkt worden ze geconfronteerd met steeds hogere huren en hypotheeklasten. Op de arbeidsmarkt worden ze geconfronteerd met steeds flexibelere arbeidscontracten. De “Wet arbeidsmarkt in balans”, die het kabinet-Rutte-3 dit jaar heeft doorgevoerd, maakt het nog erger. Deze wet zorgt ervoor dat proeftijden en tijdelijke arbeidscontracten steeds langer gaan duren.
Studeren kost veel geld. Het collegegeld kost bijvoorbeeld jaarlijks 2083 euro per jaar. Aan huur betalen studenten gemiddeld 417 euro per maand.
Boodschappen kosten gemiddeld 181 euro per maand. Studiemateriaal kost gemiddeld 58 euro per maand. Kleding en vrijetijdsbesteding kosten volgens de gegevens van DUO gemiddeld 194 euro per maand. Wat minder bekend is, is dat studenten maandelijks ook 63 euro kwijt zijn aan het openbaar vervoer. 2
Dit is dus ondanks dat zij een studentenjaarkaart hebben. Blijkbaar kunnen studenten niet goed uit de voeten met het kunstmatige onderscheid tussen weekdagen en weekenddagen, en moeten zij toch weer extra kosten maken.
2 https://duo.nl/apps/rekenhulp-studiefinanciering/index.html#/nieuwe-stelsel/studiebegroting
Wat wil DENK?
DENK wil dat het asociale leenstelsel wordt afgeschaft en dat de basisbeurs weer in ere wordt hersteld.
Daarnaast wil DENK dat het kunstmatige onderscheid tussen weekdagen en weekenddagen wordt opgeheven.
DENK wil dat alle studenten 220 dagen per jaar flexibel kunnen inzetten, om gratis met het openbaar vervoer te reizen. Op deze manier zullen studenten naar schatting 63 euro per maand kunnen besparen. Voor de overheid is dit voorstel budgettair neutraal.
DENK zal daartoe de Tweede Kamer en de Minister van Onderwijs, Ingrid van Engelshoven, oproepen om het onderscheid tussen weekdagen en weekenddagen op te heffen, en een flexibele OV Studentenjaarkaart in te voeren.
Wanneer reizen
U kunt kiezen voor een weekabonnement of een weekendabonnement. Wilt u later wisselen van abonnement, dan kan dat. In het schema hieronder leest u wanneer u gratis reist en wanneer met korting. Ook op feestdagen.
Weekabonnement | Weekendabonnement | |
---|---|---|
* Op de dag vóór Goede Vrijdag en vóór Hemelvaartsdag reist u als op een vrijdag. | ||
Maandag | Korting tot 4.00 uur, daarna gratis | Gratis tot 4.00 uur, daarna korting |
Dinsdag | Gratis | Vol tarief tot 09.00 uur, daarna korting |
Woensdag | Gratis | Vol tarief tot 09.00 uur, daarna korting |
Donderdag | Gratis | Vol tarief tot 09.00 uur, daarna korting |
Vrijdag | Gratis | Korting van 9.00 tot 12.00 uur, daarna gratis |
Zaterdag | Gratis tot 4.00 uur, daarna korting | Gratis |
Zondag | Korting | Gratis |
Zomerperiode | Korting | Als in de rest van het jaar |
Feestdagen * | Korting van 4.00 tot 4.00 uur de dag erna | Gratis van 4.00 tot 4.00 uur de dag erna |
Goede Vrijdag (10 april) * | Gratis | Gratis |