Stappen rondom het advies tot thuisquarantaine voor reizigers die terugkeren uit landen of gebieden die een oranje reisadvies hebben vanwege de verspreiding van het coronavirus
Infectieziektenbestrijding
Brief regering
Nummer: 2020D30828, datum: 2020-07-31, bijgewerkt: 2024-02-19 10:56, versie: 3
Directe link naar document (.pdf), link naar pagina op de Tweede Kamer site, officiële HTML versie (kst-25295-468).
Gerelateerde personen:- Eerste ondertekenaar: H.M. de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Onderdeel van kamerstukdossier 25295 -468 Infectieziektenbestrijding.
Onderdeel van zaak 2020Z14452:
- Indiener: H.M. de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- Volgcommissie: vaste commissie voor Buitenlandse Zaken
- Volgcommissie: vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid
- Volgcommissie: vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
- Volgcommissie: vaste commissie voor Justitie en Veiligheid
- Volgcommissie: vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat
- Voortouwcommissie: vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 2020-08-12 13:00: Ontwikkelingen rondom het coronavirus (GEANNULEERD: omgezet naar een plenair debat) (Algemeen overleg), vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 2020-09-02 13:45: Aanvang middagvergadering: Regeling van werkzaamheden (Regeling van werkzaamheden), TK
- 2020-09-09 10:15: Procedurevergadering VWS (Procedurevergadering), vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- 2022-03-10 15:04: Regeling van werkzaamheden (Regeling van werkzaamheden), TK
Preview document (🔗 origineel)
Tweede Kamer der Staten-Generaal | 2 |
Vergaderjaar 2019-2020 |
25 295 Infectieziektenbestrijding
Nr. 468 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 31 juli 2020
Met deze brief informeer ik u over de stappen die het kabinet zet rondom het advies tot thuisquarantaine voor reizigers die terugkeren uit landen of gebieden die een oranje reisadvies hebben vanwege de verspreiding van het coronavirus1. Sommige onderwerpen zijn daarbij verder uitgewerkt dan andere, maar we geven daarbij steeds de stappen aan die we zetten. Op 24 juli heb ik u per brief2 geïnformeerd dat ik het Outbreak Management Team (OMT) heb gevraagd om advies uit te brengen over het belang van thuisquarantaine en de mogelijkheid van asymptomatisch testen (het testen van personen die geen klachten hebben die passen bij COVID-19, bijvoorbeeld hoesten of koorts) van reizigers uit risicogebieden om zo de import van het virus te beperken. In de bijlage vindt u het OMT-advies3, in deze brief treft u de reactie aan het kabinet op dit advies. Daarnaast informeer ik u met deze brief over de uitwerking van lokale experimenten met gedragsinterventies en dat het kabinet heeft besloten om het inreisverbod vanuit Algerije vanaf 5 augustus 2020 (00:00 uur) weer in te stellen, in navolging van de Europese afspraken daarover.
Geldende adviezen
De norm in Nederland is dat mensen die terugkomen uit landen of gebieden met een oranje reisadvies vanwege de verspreiding van het coronavirus 14 dagen in thuisquarantaine gaan. Deze norm geldt onverminderd. Het is een belangrijke maatregel om de import van het coronavirus te voorkomen. Het kabinet roept iedereen in Nederland, op verschillende manieren, op zich hieraan te houden. Desondanks zien we dat niet iedereen deze norm respecteert. Dat moet anders.
Om verspreiding van infectieziekten behorend tot groep A (in dit geval Covid-19) tegen te gaan, kan in Nederland iemand op grond van artikel 35 van de Wet publieke gezondheid verplicht in quarantaine worden geplaatst als: 1) deze persoon recentelijk dusdanig contact heeft gehad met iemand die vermoedelijk een A-ziekte heeft, 2) dat deze persoon mogelijk zelf met deze ziekte is geïnfecteerd, 3) er een ernstig gevaar voor de volksgezondheid bestaat door verspreiding van die infectieziekte en de persoon niet tot vrijwillige quarantaine bereid is. Dat personen uit een land of gebied komen dat vanwege de virusverspreiding een oranje reisadvies heeft, is juridisch onvoldoende om deze personen te verplichten in quarantaine te gaan. Voor deze personen geldt wel een dringend advies om 14 dagen in thuisquarantaine te gaan bij aankomst in Nederland om het risico op verspreiding van het coronavirus te voorkomen.
De beleidslijn in Nederland is dat het advies tot thuisquarantaine voor reizigers niet wordt opgeheven bij een negatieve testuitslag. Een test is, ook wanneer er geen klachten zijn die duiden op besmetting met het coronavirus, een momentopname. Ook na een negatieve uitslag is het mogelijk dat iemand toch besmet is met het virus en later alsnog klachten ontwikkelt. Door in thuisquarantaine te verblijven, kan het virus niet verder worden verspreid. Als het reisadvies gedurende het verblijf in het buitenland vanwege de verspreiding van het coronavirus wijzigt van geel naar oranje, kan dit tot ingewikkelde situaties leiden, bijvoorbeeld op werk of bij de kinderopvang. Voor de reiziger is het onprettig om na vakantie twee weken thuis te moeten blijven. Als een reiziger zelf geen klachten ervaart, bestaat het risico dat het advies van thuisquarantaine niet wordt gevolgd, terwijl dat voor de bestrijding van de verspreiding van het virus cruciaal is.
Via de meest recente brief4 over de ontwikkelingen rondom COVID-19 (d.d. 28 juli 2020) heb ik u geïnformeerd over de communicatiemiddelen die worden ingezet om reizende Nederlanders en bedrijven op te roepen zich aan het advies tot thuisquarantaine te houden. In verschillende Europese landen waar veel Nederlanders verblijven, zoals Spanje, Kroatië, Portugal en België, stijgt het aantal besmettingen weer. Daarmee groeit de noodzaak van goede naleving van het quarantaine-advies alleen maar. Het is van belang dat een reiziger die terugkeert zich bewust is wat er van hem of haar gevraagd wordt en dat dit door hem of haar ook als redelijk ervaren wordt.
OMT advies
Het kabinet heeft het OMT gevraagd advies uit te brengen of het testen van (asymptomatische) reizigers uit risicogebieden een effectieve maatregel is om de import van het coronavirus uit deze gebieden te voorkomen. Daarbij is gevraagd hoe het eventueel testen van deze personen zich verhoudt tot de 14 dagen thuisquarantaine die op dit moment dringend geadviseerd wordt aan deze reizigers.
Het OMT adviseert samengevat de volgende maatregelen voor reizigers uit risicogebieden:
– Quarantaine gedurende 14 dagen bij binnenkomst, te land, te water of via het luchtruim, in Nederland.
– Enigerlei vorm van registratie van deze reizigers en steekproefsgewijze controle op naleving quarantaine.
– Er is nu geen indicatie voor standaard testen van asymptomatische reizigers bij binnenkomst. Voor testen tijdens de quarantaineperiode dient aangesloten te worden bij het beleid dat uitgewerkt wordt voor het testen van gezins- en overige nauwe contacten die in Nederland in monitoring zijn. Middels analyse van de huidig beschikbare gegevens wordt beoordeeld of de duur van de quarantaineperiode bekort kan worden.
– Steekproefsgewijze testsetting («sentinelsurveillance») voor risicovluchten op Schiphol overwegen.
Het OMT onderschrijft ten eerste het belang van het naleven van de bestaande maatregelen. Ga twee weken thuis in quarantaine als je uit een gebied komt dat vanwege het coronavirus op kleurcode oranje staat, neem die verantwoordelijkheid. We zijn samen op dit punt gekomen in de bestrijding van corona, we moeten samen zorgen dat het goed blijft gaan.
Het OMT heeft aangegeven dat er op dit moment geen indicatie bestaat voor het standaard testen van asymptomatische reizigers bij binnenkomst. Hierbij dient aangesloten te worden bij het uit te werken beleid voor het testen van huisgenoten en overige contacten5. Ik heb u eerder geïnformeerd dat hierover een onderzoek loopt bij het RIVM. Dit onderzoek bekijkt of het mogelijk is ook asymptomatische nauwe contacten van besmette mensen te laten testen. De eerste resultaten van dit onderzoek worden begin volgende week verwacht. Daarbij wordt ook gekeken naar de ervaringen in andere Europese landen. Het OMT adviseert deze studie uit te breiden naar reizigers uit risicogebieden en na te gaan in hoeverre asymptomatisch testen een mogelijkheid is voor reizigers die uit een gebied waarvoor vanwege coronarisico’s een «oranje» reisadvies geldt komen. Dit onderzoek moet duidelijk maken of testen van asymptomatische reizigers in risicogebieden meteen bij binnenkomst een effectieve maatregel is om de import van het COVID-19 uit deze gebieden te voorkomen. Dit kan eventueel bijdragen om de quarantaineperiode te verkorten en daarmee de naleving te verbeteren. De reden voor dit nader onderzoek is dat het risico op vals negatieven in de tests tot schijnzekerheid kan leiden.
Daarnaast observeert het OMT een grote mate van vrijblijvendheid bij het quarantaine advies voor reizigers uit gebieden waar vanwege het coronavirus het reisadvies kleurcode oranje is ondanks de «dringendheid» waarmee dit advies wordt gegeven. Het OMT adviseert om reizigers op enigerlei wijze te registreren en via dit systeem een goed overzicht en een adequate informatievoorziening over de quarantaine te borgen.
BAO-advies
Het OMT advies is donderdag 30 juli in het Bestuurlijk Afstemmingoverleg (BAO) besproken.
Het BAO onderschrijft het standpunt van het OMT dat nu geen indicatie bestaat voor het standaard testen bij binnenkomst en wacht de uitkomsten van de lopende studie met interesse af. Het BAO vraagt aandacht voor de capaciteit in de uitvoering. Rekening moet worden gehouden met de extra druk op de GGD’en in verband met de capaciteit van de teststraten en het BCO, net nu alles op de rit staat. Verder onderschrijft het BAO de noodzaak voor verder onderzoek naar de optimale momenten voor het asymptomatisch testen van reizigers uit risicogebieden.
Het BAO onderschrijft de noodzaak van een betere naleving van de thuisquarantaine. Het BAO betwijfelt de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van een verplichte vorm van registratie. Voor reizigers met de auto ontbreekt zicht op de reisbewegingen. Ook is lastig te achterhalen hoe een reis is verlopen (tussenstops, meerdere landen, korte verblijven). Handhaving is lastig, zeker als controle plaatsvindt door het nabellen van personen op hun mobiele telefoon.
Het RIVM spreekt ook van het specifiek richten van de aanpak op mensen in bepaalde risicoprofielen (o.a. jongeren en mensen die familiebezoeken); dat vraagt nog nader onderzoek. Het BAO onderschrijft dat daarnaar moet worden gekeken. Nadruk en aandacht op de naleving van regels, ook via de media, blijft relevant. Het BAO adviseert tevens om te kijken naar de rol van andere partijen dan de GGD’en, veiligheidsregio’s of de (lokale) overheid. Aangeraden wordt te verkennen wat werkgevers, scholen en andere partijen in het maatschappelijk middenveld kunnen doen om het gezamenlijk opvolgen van de adviezen te bevorderen. Aandachtspunt is de aanspreekcultuur: mensen wijzen op hun verantwoordelijkheid zonder de samenleving te ontwrichten. Het BAO raadt daarom ook aan om naar positieve gedragsfactoren te kijken, zoals nudging, en vraagt nadruk te blijven leggen op campagne en communicatie.
Te nemen stappen
Gelet op het OMT advies zet ik de volgende stappen. Daarbij staat de bestrijding van het virus voorop, maar zijn er ook dilemma’s die afgewogen moeten worden, zoals die rond privacy-aspecten of andere grondwettelijke waarborgen:
1. Vrijwillige steekproefsgewijze testen van reizigers
Ten aanzien van het asymptomatisch testen neem ik drie stappen. De eerste stap is de resultaten van genoemd onderzoek, waarin wordt bekeken of het mogelijk is ook asymptomatische nauwe contacten van besmette mensen te laten testen, komende week te bekijken en te wegen. Als deze veelbelovend zijn, wil ik een tweede stap zetten: deze testen inzetten in een vrijwillige steekproefsgewijze testsetting, bijvoorbeeld op Schiphol of andere luchthavens. Daarbij zal ik ook nadrukkelijk kijken naar de implicaties voor de personele- en testcapaciteit van de GGD’en alsmede naar de gevolgen voor de verschillende uitvoeringsprocessen op luchthavens. Deze testsettings lopen dan mee in de volgende fase van het onderzoek. Vervolgens zal ik, in fase drie, naar aanleiding van het onderzoek, bekijken of wenselijk is dit grootschaliger in te voeren. Het is daarbij van belang te benadrukken dat, gezien grondwettelijke waarborgen, deelname aan deze testen vrijwillig is.
2. Enigerlei vorm van registratie en steekproefsgewijze controle
Ten aanzien van het advies om enigerlei vorm van registratie te introduceren zal het kabinet onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om reizigers uit risicogebieden te registeren. Doel hiervan is om goed overzicht en een adequate informatievoorziening te borgen. Zo kunnen bijvoorbeeld reizigers die uit een oranje gebied komen steekproefsgewijs worden nagebeld om ze te informeren over de quarantaine. Uitwerking daarbij is hoe deze contacten dan gelegd kunnen worden, bijvoorbeeld via de teams van de GGD-en of het landelijke team dat bron- en contactopsporing doet. Hierbij worden ook de GGD-en en GGD/GHOR NL betrokken. In dat onderzoek wordt ook de grondwettigheid van een dergelijke registratie betrokken. Het BAO heeft aangegeven grote zorgen te hebben bij deze registratie. Hierbij speelt de grondslag, de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van registratievormen een grote rol. Daarbij zal ook nader onderzocht worden of het bijvoorbeeld mogelijk is om passagierslijsten te gebruiken voor dit doel. Bij autoverkeer is dat uiteraard niet mogelijk en voor internationaal trein- en busverkeer minder goed. Voor deze reizigers zetten we daarom in eerste instantie vooral in op communicatiemiddelen. Daar ga ik later in deze brief nader op in.
Een van de elementen die verdere uitwerking vraagt, is of het mogelijk is om aan de hand van risicoprofielen te werken, zoals bijvoorbeeld jongeren, en daar de vrijwillige steekproefsgewijze controle op te enten. Met inachtneming van de grondwettigheid moet worden gezocht naar praktische oplossingen.
Aanvullend op de maatregelen die ik in mijn brief van 28 juli jl. heb benoemd, zal meer ingezet worden op verschillende communicatiemiddelen. Hier ga ik later in deze brief verder op in. Daarbij is het van belang dat de verantwoordelijkheid voor het navolgen van deze thuisquarantaine maatregelen, gezien het belang ervan in het bestrijden van het virus, niet alleen bij de overheid ligt. Het kabinet doet ook een beroep op burgers, bedrijven en het maatschappelijk middenveld. Denk daarbij aan inzet van bv. schoolbesturen en werkgevers om het belang van de thuisquarantaine voor de volksgezondheid in Nederland te benadrukken.
Mocht blijken dat één of meerdere maatregelen rondom registratie en steekproefsgewijze controle geen meerwaarde blijken te hebben, of niet uitvoerbaar of handhaafbaar is, zal dit kunnen leiden tot het stop zetten van deze maatregel(en).
3. Scholen en werkgevers
Scholen en werkgevers kunnen te maken krijgen met respectievelijk ouders, leerlingen en werknemers die na de vakantie vanwege thuisquarantaine niet naar school of hun werk kunnen. Vanuit de rijksoverheid is er intensief contact met vertegenwoordigers van deze groepen om ervoor te zorgen dat het advies tot thuisquarantaine wordt nageleefd.
Scholen
Voorop staat dat ouders zich bewust moeten zijn van de verantwoordelijkheid die zij hebben voor het op reis gaan naar gebieden waar een oranje of rood reisadvies geldt of mogelijk kan gaan gelden. Veel scholen hebben voor de vakantie ouders van kinderen hierover al geadviseerd. Het dringende advies om 14 dagen na een verblijf in een land met een oranje of rood reisadvies vanwege het coronavirus thuis te blijven en niet op school of het schoolplein te komen, richt zich op ouders/verzorgers, docenten en onderwijspersoneel en kinderen van boven de 12 jaar. Kinderen van 4 tot en met 12 jaar mogen wel naar school, kinderopvang en aan sportactiviteiten deelnemen, tenzij zij gezondheidsklachten hebben.
Voor kinderen die vanwege dit dringende thuisquarantaine advies direct na de zomervakantie niet naar school kunnen, is het doen van een verzuimmelding door de school bij de leerplichtambtenaar in deze situatie niet nodig, omdat dit haaks staat op het dringende advies om in quarantaine te gaan. Het belang van de volksgezondheid is hierbij doorslaggevend. Te allen tijde moet worden voorkomen dat kinderen naar school gaan terwijl ze in thuisquarantaine moeten blijven. De school hoeft ook geen verzuimmelding te doen in voor de situatie wanneer ouders met hun kinderen naar een land reizen waarvoor op het moment van vertrek het reisadvies geel geldt en het reisadvies tijdens de vakantie wijzigt in kleurcode oranje of rood en daardoor bij thuiskomst dringend geadviseerd worden om in quarantaine te gaan. Scholen worden opgeroepen om zoveel als mogelijk in overleg te treden met ouders en kinderen om te bezien welke mogelijkheden er zijn om in deze gevallen vanuit de thuisquarantainesituatie afstandsonderwijs mogelijk te maken.
Werkgevers
De rijksoverheid heeft contact met de werkgevers- en werknemersorganisaties over de getroffen maatregelen omtrent het coronavirus. De werkgeversorganisaties hebben toegezegd dat zij het advies over thuisquarantaine, na bezoek aan een gebied met een kleurcode oranje of rood vanwege het coronavirus, actief onder de aandacht brengen van hun leden. Uiteraard past de werkgever Rijk dit ook toe. Daarmee zorgen werkgevers en werknemers ervoor dat besmettingen binnen het eigen bedrijf voorkomen wordt, de continuïteit van het bedrijf niet in gevaar wordt gebracht en dragen zij actief bij aan het beheersen van het coronavirus in Nederland. Voor beroepen en branches waar reizen noodzakelijk is – zoals zorgpersoneel, de transportsector en grenswerkers – maken werkgevers en werknemers gezamenlijk afspraken over de afweging tussen noodzaak en risico’s en de borging voor het nakomen van deze afspraken en thuisquarantaine. Daarbij kunnen zij zich laten adviseren door arbodiensten.
Het is belangrijk voor werkgevers en hun medewerkers om te weten dat het afreizen naar gebieden of landen waarvoor het reisadvies op het moment van vertrek al kleurcode oranje (of rood) heeft vanwege het coronavirus, effect kan hebben op het recht op loondoorbetaling. Indien medewerkers als gevolg van hun vakantie naar zo’n gebied bij terugkomst niet hun werk kunnen doen door thuisquarantaine kan de werkgever besluiten gedurende deze periode het loon niet door te betalen. Werkgever en werknemer kunnen afspraken maken over de doorbetaling van het loon tijdens de quarantaineperiode. Als de medewerker (tijdens de quarantaineperiode) thuis werkt is er geen reden om het loon niet door te betalen.
De werkgever mag van de werknemer verwachten dat de werknemer vooraf het geldende reisadvies van de (vakantie)bestemming raadpleegt, in verband met mogelijke risico’s op besmetting ter plaatse en/of quarantaineverplichtingen (bij terugkomst).
Wanneer een werknemer naar een gebied reist waar op het moment van vertrek met betrekking tot corona hetzelfde veiligheidsniveau als Nederland geldt dan neemt de werknemer niet meer of minder risico’s dan wanneer de werknemer in Nederland blijft. Als tijdens het bezoek de kleurcode van een gebied van geel in oranje of rood verandert, verschilt het per specifieke situatie wat daarvan de gevolgen zijn voor loondoorbetaling en (eventueel resterende) vakantiedagen. Kiest de werknemer er voor spoedig naar Nederland terug te keren om vervolgens het advies om in quarantaine te gaan op te volgen, dan behoudt de werknemer in principe het recht op loondoorbetaling tijdens de quarantaineperiode, wanneer deze periode buiten de geplande vakantieperiode valt. Kiest de werknemer er ondanks het gewijzigde veiligheidsadvies voor toch te blijven dan kan dat mogelijk anders zijn. Om ongewenste verrassingen te voorkomen is het van belang dat werkgever en werknemers hierover het gesprek met elkaar aangaan
4. Extra communicatie via de vervoersmodaliteiten
Reizigers met de auto
Voor reizigers die met de auto naar Nederland komen, geldt op dit moment dat bij de grensovergangen met België en Duitsland op de matrixborden van Rijkswaterstaat de boodschap wordt gegeven: «Kom je uit een oranje reisgebied? Dringend advies: 14 dagen in quarantaine». Met eigenaren van pompstations wordt er gesproken om deze boodschap ook te plaatsen bij pompstations in de grensregio’s. Vanwege het huidige reisadvies zal de Koninklijke Marechaussee in het kader van de Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV)-controles extra aandacht hebben voor reizigers vanuit de provincie Antwerpen. Bij het eventueel staande houden van reizigers worden zij geïnformeerd over het geldende advies tot thuisquarantaine.
Reizigers met internationale trein, bus, cruise of ferry
Op alle treinstations in de provincie Antwerpen waar een trein van of naar Nederland stopt, worden reizigers via schermen geïnformeerd over de quarantainemaatregel in Nederland. Met de Duitse autoriteiten lopen gesprekken om dit ook op bepaalde Duitse stations te regelen. De vervoerders (Thalys, Eurostar en NS) wijzen reizigers via internet actief op het reisadvies en de daaraan eventueel gekoppelde quarantaine. Ook reizigers met de internationale bus, cruise en ferry worden hier door de verschillende maatschappijen actief van op de hoogte gesteld.
Reizigers met het vliegtuig
Naast thuisquarantaine bij terugkomst uit een gebied met een oranje of rood reisadvies vanwege de virusverspreiding, geldt dat alle inkomende en uitgaande passagiers een gezondheidsverklaring moeten invullen die voorafgaand aan de vlucht en ook steekproefsgewijs bij aankomst in Nederland door de luchtvaartmaatschappijen en GGD worden gecontroleerd. Bij aankomst in Nederland worden reizigers via diverse communicatiekanalen geïnformeerd over de thuisquarantaine. Passagiers afkomstig uit gebieden met een oranje of rood
reisadvies worden hier op de luchthavens expliciet ook door de GGD op gewezen. Daarbij wijst de GGD ook op de testmogelijkheden in Nederland6.
Overig, lokaal maatwerk rond gedragsbeïnvloeding
Gisteren informeerde ik u over het kabinetsstandpunt inzake het 73e OMT advies over het gebruik van mondkapjes in de publieke ruimte. Daarin meldde ik ook dat verschillende veiligheidsregio’s aangegeven behoefte te hebben aan instrumenten voor lokaal maatwerk voor gedragsbeïnvloeding. Op woensdag 29 juli heeft de Minister voor Medische Zorg en Sport namens het kabinet met het Veiligheidsberaad hierover gesproken. Gezamenlijk is geconcludeerd dat er overeenstemming is over de lokale aanpak, maar dat een nadere invulling ten aanzien van lokale experimenten specifiek gericht op gedragsbeïnvloeding gewenst is. Daarbij dient de effectiviteit in ogenschouw genomen te worden. Onderdeel van deze maatregelen is het gebruik van niet-medische mondkapjes. Ook is tijdens dit overleg geconcludeerd dat er een bredere behoefte bij veiligheidsregio’s bestaat om te experimenteren met gedragsinterventies. In mijn brief van gisteren gaf ik aan u nader te informeren over de uitwerking daarvan. Er is vaart gezet achter deze uitwerking in verband met het aantal besmettingen en drukte in openbare ruimte in diverse gemeenten.
Gezien het toenemende aantal besmettingen op diverse plaatsen, is met de veiligheidsregio’s het belang onderschreven van een versterking van de handhaving en communicatie van het maatregelenpakket dat van kracht is, met name de implementatie van de hygiënemaatregelen en de anderhalve meter-maatregel. Deze maatregelen zijn cruciaal in het tegengaan van de verspreiding van het virus, en staan dus ook niet ter discussie. Andere maatregelen zijn aanvullend op het huidige maatregelenpakket zoals de 1,5 meter regel.
Daarnaast is vanuit de veiligheidsregio’s behoefte om ondersteunend aan de anderhalve meter-maatregel bestuurlijk te experimenteren met maatregelen die zijn gericht op het beïnvloeden van gedrag. Deze maatregelen zijn gericht op het tegengaan van drukte door toeristenstromen, dagjesmensen en jongeren: drukke situaties, waarin de huidige regels en maatregelen onder druk staan. Het is van belang dat de noodzakelijkheid van bijvoorbeeld de verplichting tot het dragen van een niet-medisch mondkapje voor die omstandigheden goed wordt gemotiveerd naar tijd en plaats, op basis van de lokale ontwikkelingen rond gedragingen van de bewoners en bezoekers.
Kabinet en veiligheidsregio’s hechten eraan de effecten van deze maatregelen te monitoren teneinde ervaringen op te doen en zoveel mogelijk te leren van de mogelijkheden van gedragsbeïnvloeding. Op deze wijze komen we te weten of aanvullende maatregelen rond gedragsbeïnvloeding bijdragen aan het huidige maatregelenpakket. Om die reden wordt bij de meting van de effecten beroep gedaan op de betrokkenheid en expertise van de gedragsunit van het RIVM.
Samen met de voorzitters van de veiligheidsregio’s in het Veiligheidsberaad wil het kabinet de voortgang en de effecten van de experimenten nauwlettend volgen.
Inreisverbod
Op 30 juni 2020 heeft het kabinet uw Kamer per brief geïnformeerd over het stapsgewijs opheffen van het inreisverbod voor personen vanuit derde landen (andere landen dan het EU+ gebied7) voor niet-essentiële reizen en de door de EU lidstaten overeengekomen lijst van landen waarvoor het inreisverbod kan worden opgeheven.8
Helaas is de gezondheidssituatie in Algerije dusdanig verslechterd dat de EU lidstaten hebben besloten om Algerije van de lijst van landen waarvoor het inreisverbod kan worden opgeheven te halen om daarmee de volksgezondheid in de EU te beschermen. De implementatie van dit besluit is aan de lidstaten. Het kabinet zal het inreisverbod daarom vanaf 5 augustus 00:00 uur weer instellen voor Algerije.
Het besluit is genomen op basis van een risico-inschatting met zo objectief mogelijke criteria over de gezondheidssituatie in Algerije en de daar geldende maatregelen. In dat verband wordt onder andere gekeken naar het aantal nieuwe besmettingen. Dat aantal moet lager zijn dan het Europees gemiddelde van 15 juni jl. per 100.000 inwoners over de afgelopen 14 dagen. Ook wordt gekeken naar de algehele reactie op COVID-19 in het betreffende land. Hierin worden onder andere het aantal uitgevoerde coronatests, bron- en contactopsporing en beheersmaatregelen meegenomen. Gezondheidsorganisaties zoals het ECDC, de WHO en RIVM leveren daarvoor de benodigde informatie.
De opheffing van de reisbeperking, ingegaan op 1 juli, voor reizigers die bestendig verblijf hebben in: Australië, Canada, Georgië, Japan, Marokko, Nieuw-Zeeland, Rwanda, Zuid-Korea, Thailand, Tunesië en Uruguay blijft wel van kracht. Voor reizigers afkomstig uit China geldt dat het inreisverbod zal worden opgeheven zodra China zelf ook EU-burgers toelaat.
Voor alle niet essentiële reizen van personen vanuit overige derde landen (andere landen dan het EU+ gebied) naar Europa blijft de huidige inreisbeperking van kracht met als doel de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dit betekent dat personen die geen bestendig verblijf hebben in een bovengenoemd land op de groene lijst én niet onder de uitzonderingscategorieën zoals vermeld in de brief aan uw Kamer van 8 juli jl.9 en de brief aan uw Kamer van 17 juli jl.10 vallen, Nederland niet binnenkomen.
Mede namens,
De Minister van Justitie en Veiligheid,
De Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid,
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
De Minister van Medische Zorg en Sport,
De Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media,
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
De Minister van Buitenlandse Zaken,
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
H.M. de Jonge
Het reisadvies van een land kan ook om andere redenen de kleurcode oranje hebben, bijvoorbeeld als er een inreisverbod geldt binnen Schengen, als het land geen toeristen toe laat, als er quarantainemaatregelen voor toeristen gelden of vanwege de veiligheidssituatie.↩︎
Kamerstuk 25 295, nr. 465.↩︎
Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.↩︎
Kamerstuk 25 295, nr. 466.↩︎
https://lci.rivm.nl/COVID-19-bco.↩︎
Daarnaast voert de GGD op alle Nederlandse luchthavens risico-gestuurde steekproeven op gezondheidsverklaringen en visuele waarnemingen uit. In het geval van een vastgestelde besmetting zal de verantwoordelijke GGD via passagierslijsten zorgvuldig bron-en contactonderzoek uitvoeren.↩︎
Alle EU lidstaten, Schengen lidstaten en het VK.↩︎
Kamerstuk 24 804 nr. 135.↩︎
Kamerstuk 24 804 nr. 138.↩︎
Kamerstuk 24 804, nr. 140.↩︎