Preview document (🔗 origineel)

---

2021D03098 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid heeft een aantal vragen en opmerkingen voorgelegd over de Geannoteerde agenda informele JBZ-Raad van 28–29 januari 2021 (2021D02483), de brief van de regering van 11 december 2020 inzake de inzet Voorzitterschap van de informele JBZ-raad 14 december a.s.(Kamerstuk 32 317, nr. 665) en de antwoorden op vragen van de commissie over de geannoteerde agenda van de informele JBZ-Raad van 14 december 2020 (Kamerstuk 32 317, nr. 666).

De voorzitter van de commissie,
Van Meenen

De adjunct-griffier van de commissie,
Tielens-Tripels

Inhoudsopgave	blz.
I	Vragen en opmerkingen vanuit de fracties	2
	1.	Vragen en opmerkingen vanuit de VVD-fractie	2
	2.	Vragen en opmerkingen vanuit de PVV-fractie	3
	3.	Vragen en opmerkingen vanuit de CDA-fractie	4
	4.	Vragen en opmerkingen vanuit de D66-fractie	5
	5.	Vragen en opmerkingen vanuit de GroenLinks-fractie	6
	6.	Vragen en opmerkingen vanuit de SP-fractie	7
	7.	Vragen en opmerkingen vanuit de CU-fractie	8
	8.	Vragen en opmerkingen vanuit de SGP-fractie	9
II	Reactie van de bewindspersonen	10

I Vragen en opmerkingen vanuit de fracties

1. Vragen en opmerkingen vanuit de VVD-fractie

Algemeen

De leden van de VVD-fractie willen allereerst het belang onderstrepen van de onverminderde inzet van dit demissionaire kabinet in het Europees asieldebat bij herziening van het Europees asielstelsel. Deze leden zijn dan ook positief dat het kabinet bij de fiches en in eerdere AO-JBZ-Raden heeft benadrukt zich in te spannen voor een strenge buitengrensprocedure en de koppeling van de herziening van het Europees asielstelsel aan de terugkeerrichtlijn en zij gaan ervan uit dat dit kabinet zich hier continue voor blijft inspannen.

Geannoteerde agenda informele JBZ-Raad van 28–29 januari 2021

1. Hernieuwd Europees beleid voor Migratie en Asiel – de weg voorwaarts

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de geannoteerde agenda van de informele bijeenkomst van de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken, van 28-29 januari 2021. Deze leden constateren dat het nog wachten is op een discussiestuk van het Portugese voorzitterschap over de voortzetting van de discussie, nadat onder Duits voorzitterschap nog niet tot een voortgangsrapportage kon worden gekomen. Hoewel deze leden eveneens van mening zijn dat het Commissievoorstel een goed startpunt voor de discussie is, vinden zij het teleurstellend dat er nog geen noemenswaardige stappen konden worden gezet. Het belang van een strenge buitengrensprocedure met zorgvuldige screening en een sterk verbeterde terugkeerrichtlijn blijft onverminderd hoog.

De leden van de VVD-fractie zijn positief over de eerste voorzichtige opmerkingen dat de Zuid-Europese lidstaten er niet meer per se op gebrand zijn dat solidariteit altijd herverdeling zou moeten inhouden. Deze leden benadrukken daarom nogmaals dat een financiële, logistieke of personele bijdrage aan grensbewaking ook onder solidariteit valt en dat dergelijke ondersteuning Nederlandse prioriteit zou moeten genieten. De voorgenoemde leden vragen hoe u aankijkt tegen de keuze van het Portugese voorzitterschap de prioriteit te leggen bij het onderhandelen over solidariteit? Bent u het eens dat het vermoedelijk eenvoudiger is een overeenkomst te bereiken op een strenge buitengrensprocedure en kunt u zich ervoor inspannen dat de onderhandelingen hierover in de tussentijd niet stil komen te liggen? Wat is ondertussen de stand van zaken over de herziening van de terugkeerrichtlijn, met name op de onderdelen vreemdelingenbewaring en het vastzetten bij het risico op onttrekken aan toezicht?

De leden van de VVD-fractie kijken daarnaast met zorg naar de ontwikkeling van het aantal bootmigranten wat aankomt op de Canarische eilanden. Uit welke landen komen deze migranten? Welke stappen zetten betrokken lidstaten om de instroom te beperken? Is er contact met de landen van herkomst over de aanpak van de migratiestromen en de mogelijkheid tot terugkeer?

Voorts vragen deze leden op dit punt waarom is gekozen voor een kwantitatieve terugkeerafspraak van 500 afgewezen Afghaanse asielzoekers per maand in plaats van de afspraak dat alle afgewezen Afghaanse asielzoekers moeten worden teruggenomen. Hoeveel Afghaanse asielzoekers komen per maand aan in Europa? Hoeveel bevinden zich op dit moment in de EU en in Nederland? Wat is het afwijzingspercentage voor Afghanen en wat betekent het aantal van 500 per maand voor de terugkeer van alle afgewezenen?

2. Schengengebied – stand van zaken en blik op de toekomst

De leden van de VVD-fractie hechten grote waarde aan een discussie over de toekomstige ontwikkelingen van het Schengengebied. Schengen biedt Nederland grote kansen op de interne markt. Maar tegelijkertijd zorgt het er ook voor dat de grip op migratie en het belang van veiligheid binnen het Schengengebied alleen gerealiseerd kan worden met een gezamenlijke inspanning de buitengrenzen te bewaken. Deze leden lezen met grote belangstelling dat Frankrijk zich inspant voor de uitbreiding van Frontex met het opsporen van terroristen. Hoe kansrijk acht u dit voorstel? Wat zou dit betekenen voor de benodigde capaciteit van Frontex? Hoe het staat met de werving en de inzet van de grenswachten voor het standing corps van Frontex en de bijdrage die Nederland hieraan levert, zowel financieel als in Fte’s?

Daarnaast vragen de aan het woord zijnde leden hoe het staat met de uitvoering van de motie Becker (35 570 VI, nr. 31) die oproept met omringende landen te werken aan een sterker Schengen. Wordt met gelijkgestemde landen op of om de informele JBZ-raad gesproken over versterking van het Schengengebied ter voorkoming van een migratiecrisis, met inbegrip van een mini-Schengen in tijden van crisis? Wat zijn de eerste reacties daarop, nu een structurele Europese oplossing met een strenge buitengrensprocedure en effectieve terugkeer nog niet nabij is?

2. Vragen en opmerkingen vanuit de PVV-fractie

De leden van de PVV-fractie willen, ondanks dat dit een informele JBZ-Raad is, de toezegging dat, gezien de demissionaire status van het kabinet, er namens Nederland geen beslissingen worden genomen op het gebied van asiel- en immigratie in Europees verband. Deze leden zijn verbaasd dat ondanks de lockdown er nog iedere week 300 tot 400 asielzoekers naar Nederland komen. Deze leden vragen of asielzoekers ook een negatieve coronatest moeten overleggen om Nederland binnen te komen? Zo nee, waarom niet?

Kunt u uitleggen hoe het mogelijk is dat Nederlanders door middel van een avondklok in hun eigen huis worden opgesloten, maar dat wij al jaren lang horen dat u illegalen, overlastgevers en andere nep-asielzoekers niet zou kunnen vastzetten?

De leden van de PVV-fractie vragen u een reactie op de uitspraak van het Europese Hof van Justitie dd. 14 januari 2021, 441/19, TQ, waarin staat dat niet-begeleide minderjarige asielzoekers alleen mogen worden uitgezet als in het land van terugkeer adequate opvang is. Wat gaat u doen om ervoor te zorgen dat Nederland alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s) kan blijven uitzetten, zo vragen deze leden.

3. Vragen en opmerkingen vanuit de CDA-fractie

Algemeen

De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de stukken geagendeerd voor het schriftelijk overleg over de Informele JBZ-Raad d.d. 28 en 29 januari 2021 (vreemdelingen- en asielbeleid)

Geannoteerde agenda informele JBZ-Raad van 28–29 januari 2021

De leden van de CDA-fractie begrijpen dat het Portugese voorzitterschap zich eerst vooral zal richten op het uitwerken van het concept «flexibele, verplichte solidariteit». Deze leden vragen wat u vindt van deze strategie? Verwacht u verdere beweging op dit dossier? Bent u voornemens eventuele beweging van Nederland op dit dossier te koppelen aan beweging van andere lidstaten op andere dossiers, zoals bijvoorbeeld het voorstel voor een aangescherpte grensprocedure? Of de ontwikkeling van grenscentra om daar de grensprocedure te laten plaatsvinden?

Voorts vragen de leden van de CDA-fractie naar uw reactie op het (interne) onderzoek naar Frontex wegens vermeende betrokkenheid bij pushbacks aan de Griekse buitengrens. Wanneer zal dit onderzoek zijn afgerond? Welke consequenties kunnen er zitten aan een dergelijk onderzoek? Heeft het onderzoek uitsluitend betrekking op de rol van Frontex, of wordt ook de rol van de Griekse autoriteiten bij de vermeende pushbacks onderzocht?

De leden van de CDA-fractie vragen of u voornemens bent in te stemmen met de nieuwe Europese terugkeerafspraken met Afghanistan? Zijn er grote verschillen met de thans geldende afspraken? Deze leden vragen of u kunt aangeven hoe de thans geldende afspraken in de praktijk functioneren, hoeveel Afghanen worden middels dit akkoord ieder jaar teruggestuurd? Verwacht u dat de nieuwe afspraken invloed hebben op de staande praktijk?

De leden van de CDA-fractie vragen u naar de voorbereidingen van één nationale uitvoeringswet in het kader van de implementatie van diverse verordeningen op het gebied van grenzen en veiligheid, hoe vordert het met deze voorbereidingen? Bent u voornemens deze uitvoeringswet nog deze kabinetsperiode aan de Tweede Kamer aan te bieden?

Voortgang Grieks-Nederlandse samenwerkingsverband

De leden van de CDA-fractie vragen of het derde opvanghuis voor amv’s in Griekenland inmiddels gereed is? Zijn de vrijgekomen plekken in de andere opvanglocaties inmiddels ook weer gevuld? Kunt u voorts aangeven of de beloofde juridische ondersteuning voor de kinderen in de opvanghuizen inmiddels tot concrete ondersteuning heeft geleid? Gaat dit in de toekomst er ook tot leiden dat geen kinderen meer weglopen uit de opvanglocaties? Hoe bent u van plan te voorkomen dat kinderen weglopen uit de opvanghuizen?

De leden van de CDA-fractie zijn verheugd te lezen dat een groot deel van de kwetsbare personen die in het kader van herplaatsing van Griekenland naar Nederland zijn gehaald, inmiddels in Nederlandse gemeenten zijn gehuisvest. Tegelijkertijd zitten in Nederlandse COA-locaties veel statushouders te wachten op huisvesting. Kunt u aangeven hoeveel statushouders wachten op huisvesting? Hoeveel minderjarigen met een status zitten er momenteel in de opvang in Nederland? Neemt dit aantal toe of af?

De leden van de CDA-fractie constateren dat de situatie in de kampen op de Griekse eilanden uitermate zorgelijk is. Zij zijn van mening dat het in de waarde gemeenschap van Europa toch niet zo kan zijn dat mensen onder dergelijke omstandigheden worden opgevangen. Kunt u, in samenwerking met andere EU-landen, bezien wat ervoor nodig is de situatie daar snel te verbeteren en actie te ondernemen? Bent u bereid de Kamer te informeren over de uitkomst hiervan?

4. Vragen en opmerkingen vanuit de D66-fractie

Algemeen

De leden van de D66-fractie hebben de geannoteerde agenda gelezen en hebben daarover nog enkele vragen.

Geannoteerde agenda informele JBZ-Raad van 28–29 januari 2021

1. Voorzitterschap Portugal en voortgang migratiepact

De leden van de D66-fractie zijn teleurgesteld dat tijdens de laatste JBZ-raad in december 2020 geconcludeerd is dat overeenstemming bestaat tussen de lidstaten dat zij zich alleen zullen inzetten op hervorming van regelgeving inzake kenniswerkers, en nauwelijks op andere initiatieven wat betreft legale migratie. Deze leden zijn echter wel te spreken over de inzet van het Portugese voorzitterschap, die juist stelt dat legale migratie een nadrukkelijk onderdeel is van de Europese aanpak om de uitdagingen op het gebied van migratie aan te gaan. Hoe beoordeelt u deze inzet, en in bredere zin de inzet van het Portugese voorzitterschap wat betreft het migratiepact? Bent u het met deze leden en het Portugese voorzitterschap eens dat legale migratie inderdaad een essentieel onderdeel moet zijn van het Europese migratiebeleid? Bent u bereid de inzet van dit voorzitterschap op dit punt te steunen? Kunt u uw antwoord toelichten?

De leden van de D66-fractie constateren dat UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de VN, positief is over het Europese migratiepact. Kunt u een reactie geven op de aanbevelingen die UNHCR doet met betrekking tot het pact en het bredere Europese migratiebeleid? Bent u het met deze leden en UNHCR eens dat de EU meer moet inzetten op nood- en ontwikkelingshulp aan landen die nu veel vluchtelingen opvangen, en ook meer moet inzetten op legale migratieroutes zoals hervestiging? Kun u uw antwoord toelichten?

2. Schengen

De leden van de D66-fractie zijn kritisch ten aanzien van de discussie over de hervorming van Schengen, en dan met name vanwege het feit dat de huidige problematiek rondom Schengen enkel vanuit een veiligheidsperspectief lijkt te worden bekeken. Deelt u de mening dat in het belang van het hele Schengengebied het belangrijk is dat de discussie verbreed wordt in plaats van enkel toegespitst op de veiligheidsdimensie, en dat de open binnengrenzen een groot goed zijn binnen de EU en dus ten allen tijde verdedigd moeten blijven worden?

3. Overig

Frontex

De leden van de D66-fractie blijven zorgen houden over de afwikkeling van de problematiek bij Frontex. Wat heeft u namens Nederland gedaan om de feiten op tafel te krijgen over de vermeende pushbacks en de nasleep daarvan, sinds het Vragenuur van 12 januari 2021? Wat is uw inzet bij de werkgroep die is ingesteld om advies uit te brengen over de manier waarop beter verzekerd kan worden dat Frontex operaties uitvoert in lijn met de mensenrechten? Deelt u de mening dat hier forse verbeteringen nodig zijn? Zo ja, aan welke verbeteringen denkt u? Zo nee, waarom niet?

Buitengrenzen

De situatie aan de buitengrenzen van Europa blijft de leden van de D66-fractie zorgen baren, of zij nu kijken naar de situatie op de Griekse eilanden, de Kroatisch-Bosnische grens of de Canarische eilanden. Overal bevinden zich migranten in benarde situaties, met vaak gebrek aan voedsel, medische hulp en andere noodzakelijkheden. De COVID-19 pandemie maakt hen extra kwetsbaar. In hoeverre wordt op Europees niveau in bredere zin gekeken naar deze problematiek aan de buitengrenzen en wat is uw inzet, samen met uw Europese collega’s, om deze situaties te verbeteren? Welke concrete acties heeft u al ondernomen om de problematiek te verminderen en op te lossen?

Uitspraak Europese hof inzake alleenstaande minderjarige vreemdelingen

De leden van de D66-fractie hebben kennisgenomen van de uitspraak van het Europese hof waarin wordt geconcludeerd dat het Nederlandse beleid wat betreft de terugkeer van amv’s van 15 jaar en ouder niet aan het EU-recht voldoet. Wat is uw reactie op deze uitspraak? Hoe gaat u het beleid aanpassen om te voldoen aan deze uitspraak? Deze leden vragen u voorts om hoeveel zaken het gaat waarbij niet in lijn met Europese regelgeving is gehandeld, en wat de voornaamste herkomstlanden zijn van de vreemdelingen die het betreft? In hoeveel procent van deze zaken is de betrokkene ook daadwerkelijk uitgezet na aanvang van het 18de levensjaar? Kunt u toezeggen dat voor amv’s van 15 tot en met 17 jaar oud die zich nu en in de toekomst in Nederland bevinden, voortaan wel onderzoek wordt gedaan naar de beschikbaarheid van adequate opvang in landen van herkomst voordat een terugkeerbesluit genomen wordt? Zo nee, waarom niet?

5. Vragen en opmerkingen vanuit de GroenLinks-fractie

Griekse eilanden

De leden van de GroenLinks-fractie hebben zich verbaasd over de uitvoering van de zogenaamde «Moria-deal», waarmee kwetsbare vluchtelingen in kampen in de regio zouden worden ingeruild met alleenstaande kinderen op de Griekse eilanden. Deze leden lezen dat slechts twee alleenstaande minderjarigen vanuit Griekenland naar Nederland zijn gehaald. Deze leden nemen aan dat dat in ieder geval betekent dat weer 98 plaatsen aan het UNHCR-hervestigingsquotum zullen worden toegevoegd, of dat alsnog 98 alleenstaande kinderen van de Griekse eilanden worden gehaald. Indien dit niet het geval is, vragen de leden van de GroenLinks-fractie u op te helderen waarom niet.

De leden van de GroenLinks-fractie vragen waarom u geen alleenstaande minderjarigen tussen de 16 en 18 jaar heeft willen selecteren die afkomstig zijn uit Afghanistan, omdat deze kinderen niet altijd aanspraak maken op een verblijfsvergunning. Deze leden vragen of u zich realiseert dat dit direct verband houdt met uw hardvochtige opstelling inzake het terug willen blijven sturen van alleenstaande minderjarigen naar Afghanistan, ondanks het totale gebrek aan bescherming voor alleenstaande kinderen in dat land en de vele risico’s op uitbuiting.

De leden van de GroenLinks-fractie constateren dat u de inspanningen van de regering om het Griekse eiland Lesbos bewoonbaar te maken voor migranten roemt. U geeft aan dat de tenten in het nieuwe kamp «winterklaar» zijn gemaakt. Deze leden vragen wat hier precies onder verstaan moet worden. Ook vragen deze leden of iedereen op Lesbos en de andere Griekse eilanden inmiddels toegang heeft tot acceptabele vormen van sanitair, voedsel, een droge en warme leefomgeving en noodzakelijke zorg.

Europees Migratiepact

De leden van de GroenLinks-fractie constateren dat er, ook blijkens de geannoteerde agenda, geen schot zit in de onderhandelingen over het Europese Migratiepact. Deze leden vragen of u deze analyse deelt, en wat u doet om de onderhandelingen te versnellen.

De leden van de GroenLinks-fractie zien een aantal humanitaire noodsituaties aan de grenzen van Europa die niet kunnen wachten op de uitkomst van de onderhandelingen over het Europese Migratiepact. Migranten verkeren nog steeds in zeer kwetsbare omstandigheden op de Griekse eilanden en zitten daar maandenlang in een limbo, migranten blijven verdrinken op de Middellandse Zee, zoals dit weekend helaas weer voor de kust van Libië 43 mensen verdronken (https://edition.cnn.com/2021/01/20/europe/43-people-drown-mediterranean-intl/index.html), en ook in Bosnië-Herzegovina leven migranten in erbarmelijke omstandigheden en zonder basisvoorzieningen in de vrieskou (https://nos.nl/artikel/2364059-migranten-in-bosnische-vrieskou-luiden-de-noodklok-help-ons-alsjeblieft.html). Deze leden vragen of u bereid bent om, vooruitlopend op de onderhandelingen over het Europese migratiepact, het initiatief te nemen tot samenwerking tussen Europese lidstaten om deze humanitaire crises het hoofd te bieden. Concreet vragen deze leden of u namens Nederland het initiatief wilt nemen te komen tot gemeenschappelijke evacuatie en overname van migranten van de Griekse eilanden, het gezamenlijk organiseren van adequate voorzieningen in kamp Lipa in Bosnië-Herzegovina en het inzetten van een marine-taskforce in de Middellandse-Zee met een breed search & rescue mandaat. Indien u hiertoe niet bereid bent, vragen deze leden of u zich realiseert dat geen actie op deze punten een moreel failliet van de EU dichterbij brengt.

6. Vragen en opmerkingen vanuit de SP-fractie

De leden van de SP-fractie hebben kennisgenomen van de aangedragen stukken voor de JBZ-raad van 28 en 29 januari. Zij hebben enkele vragen.

Migratiepact

De leden van de SP-fractie hopen dat er snel weer beweging komt in de onderhandelingen over het asiel-en migratiepact. Het is nog de vraag wat het Portugese voorzitterschap het komende halfjaar kan bereiken op dit onderwerp, tot nu toe lijkt het overleg in een impasse beland. Het is van belang voor zowel de Europese grenslanden als de mensen die asiel zoeken in de Europese Unie dat er snel een solidair pact wordt gesloten. Bent u van plan Portugal te helpen tijdens de onderhandelingen met de Oost-Europese lidstaten? Wanneer is er volgens u een akkoord bereikt waar u niet mee in zou willen stemmen? Welke aanpassingen in het asiel- en migratiepact zijn voor u acceptabel? Kunt u bijvoorbeeld instemmen met een pact zonder solidariteitsclausule?

De leden van de SP-fractie willen bij u benadrukken dat een asiel- en migratiepact zonder solidariteitsregeling niet de inzet van Nederland zou moeten zijn. De leden van de SP-fractie denken dat alleen een Europees pact inclusief opvang en/of het helpen bij terugkeer een passende oplossing kan bieden voor de migratiecrisis die zich nog steeds bij de Europese grenzen afspeelt.

Moriadeal

De leden van de SP-fractie willen ook gebruikmaken van dit schriftelijk overleg om een aantal vragen te stellen over de uitvoering van de Moriadeal. Na publicatie van een artikel in het NRC afgelopen maandag 18 januari bleek dat ondertussen 50 amv’s naar Nederland gehaald zullen worden, waarvan 2 uit het kamp Moria. Opnieuw bleek dat het voor u moeilijk was om amv’s te vinden die voldoen aan de door u gestelde eisen. Waarom heeft u er niet gekozen om de door veel organisaties als onmogelijk en onrealistisch geziene eisen aan te passen zodat meer amv’s uit Moria zouden voldoen aan de eisen? Hoe voldoet dit aan de intentie van de Moriadeal die in de coalitie is afgesproken? Welk overleg heeft er met de oude coalitiepartijen plaatsgevonden om deze afwijking van de deal te realiseren? Welke hulp heeft de Europese Commissie geboden voor het vinden van amv’s die aan de Nederlandse eisen voldoen? Wat heeft de Europese Commissie aangeraden toen bleek dat er maar weinig amv’s voldoen aan de Nederlandse eisen? Is er contact geweest met andere lidstaten van de Europese Unie om advies in te winnen hoe er wel hulp kon worden geboden aan amv’s uit kamp Moria?

Ondertussen bereiken deze leden ook berichten over ondergelopen tenten uit het besneeuwde kamp Kara Tepe. Deelt u de mening dat de huidige situatie in dit kamp onmenselijk en onacceptabel is?

7. Vragen en opmerkingen vanuit de christenUnie-fractie

Algemeen

De leden van de fractie van de ChristenUnie in de Tweede Kamer hebben kennisgenomen van de stukken behorende tot de agenda van het schriftelijk overleg over de informele Raad JBZ.

Griekse eilanden

Ten aanzien van de situatie op de Griekse eilanden zijn deze leden van mening dat de leefomstandigheden en de veiligheid al deze winter substantieel verbeterd moeten worden, gezien de aanhoudende wind, regen en mogelijk sneeuw en de veiligheidsincidenten die er plaats vinden, met als dieptepunt de (vermoedelijke) verkrachting van een driejarig Afghaans meisje.

De Minister voor ontwikkelingssamenwerking heeft eerder een bescheiden financiële bijdrage toegezegd van 1,7 miljoen (2020) en 750.000 euro (januari 2021) om de hulpverlening te verbeteren op de Griekse eilanden. U stelt zelf in uw brief van 19 januari 2021 vast dat de opvangfaciliteiten voor vluchtelingen op met name Lesbos maar ook op Samos en Chios, nog altijd ontoereikend en schrijnend zijn en aanleiding geven tot zorgen. Substantiële verbeteringen op Lesbos en Chios zijn bovendien pas voorzien zijn in respectievelijk september en december 2021. Bepaalde elementaire voorzieningen als warm water zijn er nog steeds niet in het nieuwe kamp. Wanneer zal er wel warm water zijn? Bent u bereid met uw collega’s bij de task force van de Europese Unie aan te dringen op meer spoed?

De leden van de ChristenUniefractie vragen of het met al het geld dat aan Griekenland is toegewezen voor hulp bij de opvang van vluchtelingen en wat afgelopen jaar ook nog extra is toegezegd, echt niet mogelijk is een degelijk kamp met wooncontainers in plaats van tenten neer te zetten. Kunt u aangeven op welke termijn er voldoende wooncontainers geplaatst zullen zijn? Is geld hierbij het probleem? Zo niet, wat is het dan? Deze leden vragen of een deel van de toegezegde hulp of aanvullende hulp voor de situatie op de Griekse eilanden nu al naar de al aanwezige Nederlandse NGOs kan gaan zodat er snel substantiële verbetering kan komen in de leefomstandigheden van de vluchtelingen op Lesbos.

Deze leden hebben verder kennisgenomen van een uitgebreid onderzoek in de NRC van zaterdag 23 januari naar de uitzettingen naar Soedan. Zij vragen hoe u de eerder gegeven antwoorden op schriftelijke vragen hierover weet te rijmen met de uitkomsten van dit onderzoek. Bent u van mening dat u voldoende zorgvuldig onderzoek heeft gedaan naar deze uitzettingen?

8. Vragen en opmerkingen vanuit de SGP-fractie

Geannoteerde Agenda informele JBZ-Raad van 28–29 januari 2021

1. Hernieuwd Europees beleid voor Migratie en Asiel – de weg voorwaarts

De leden van de SGP-fractie zijn geïnteresseerd in de huidige stand van zaken ten aanzien van de onderhandelingen voor het Europese migratie- en asielpact. Kunt u aangeven wat de stand van zaken is op dit punt? Hoe beoordeelt u dit, mede gelet op de inzet van de Nederlandse regering? Hoe zet u daarbij in op opvang en de mogelijkheden van het aanvragen van asiel in de regio en het versterken van alternatieve, legale routes door middel van samenwerking met derde landen? Deelt u de mening dat dit essentiële onderdelen zijn van een nieuw vast te stellen migratie- en asielpact?

De leden van de SGP-fractie vragen welke concrete stappen u nu gaat zetten ten aanzien van de terugkeerregeling, nu gebleken is dat een ruime meerderheid van de lidstaten zich committeert aan terugkeer. Kunt u toezeggen dat u geen genoegen zult nemen met een migratiepact zonder dat er een bindende en dwingende terugkeerregeling komt? Wanneer is in uw ogen de terugkeer van migranten voldoende geborgd?

De leden van de SGP-fractie lezen dat uw inzet is dat gedwongen terugkeer tot de mogelijkheden moet behoren, ook als stok achter de deur om de keuze voor vrijwillige terugkeer te bevorderen. U dringt aan op betere terugkeersamenwerking met herkomstlanden als onderdeel van de partnerschappen benadering. De eerste gesprekken tussen de Europese Commissie en een aantal belangrijke herkomstlanden over terugkeersamenwerking hebben inmiddels plaatsgevonden. Wat hebben deze gesprekken opgeleverd, en brengen deze gesprekken ook uiteindelijk de mogelijkheden van de gedwongen terugkeer dichterbij? Welke rol kan de EU-visumcode hierin vervullen?

2. Schengen gebied – stand van zaken en blik op de toekomst

De leden van de SGP-fractie vinden dat de lijst van veilige landen moet worden uitgebreid, zodat uitzetting naar deze landen versneld kan gebeuren. Alle Schengen-lidstaten zouden dezelfde lijst van veilige landen moeten hanteren. Bent u bereid zich hiervoor bij uw Europese collega’s in te zetten? Zo nee, waarom niet?

Griekse eilanden

De leden van de SGP-fractie vragen u in te gaan op de situatie in de vluchtelingenkampen op de Griekse eilanden. Vindt u niet met deze leden dat aan de erbarmelijke omstandigheden van de vluchtelingen in deze kampen een einde moet komen? Kunt u aangeven of en hoe u zich in EU-verband inspant om deze situatie zo spoedig mogelijk te verbeteren? Vindt u nu nog niet dat het tijd is voor een speciale civiel-militaire noodoperatie onder leiding van Frontex, gezien de nog altijd erbarmelijke omstandigheden van de asielzoekers in deze kampen? Bent u bereid zich hier bij uw Europese collega’s voor in te zetten?

Nieuw akkoord tussen EU en Afghanistan over terugkeer

De leden van de SGP-fractie constateren dat een akkoord met Afghanistan over de terugkeer van uitgeprocedeerde Afghanen in de maak is. Bent u voornemens in te stemmen met de nieuwe Europese terugkeerafspraken met Afghanistan? Kunt u aangeven hoe het nieuwe beleid inzake families en zieken verschilt ten opzichte van het oude beleid? In hoeverre wil Nederland gebruik gaan maken van het nieuwe EU-Afghanistan akkoord om uitgeprocedeerde Afghanen uit te zetten? Hoeveel Afghanen zijn vanuit Nederland uitgezet onder het oude akkoord, en wat is de verwachting hiervan onder het nieuwe akkoord?

II Reactie van de bewindspersonen